توجه به علوم انسانی ضرورت دارد/ اثربخشی علوم انسانی غیرقابل کتمان است

به گزارش خبرنگار ایلنا، مراسم افتتاح «مرکز پژوهشی اسناد فرهنگی آسیا»، ارتقای گروه پژوهشی «مطالعات قرآنی» به «مرکز پژوهشی مطالعات علوم قرآنی» و رونمایی از دستاوردها، روز چهارشنبه (سیزدهم مرداد ماه) با حضور غلامحسین رحیمی (معاون پژوهش و فناوری وزیر علوم)، حسینعلی قبادی (رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)، آزیتا افراشی (عضو هیات علمی پژوهشکده دانش‌نامه نگاری پژوهشگاه علوم انسانی)، جان‌الله کریمی مطهر (دبیر شورای متون پژوهشگاه علوم انسانی) و دیگر اعضای این مرکز  به صورت مجازی برگزار شد. 

علوم انسانی ظرفیت‌های فراوانی دارد

حسینعلی قبادی (رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی) در ابتدای این برنامه با اشاره به ضرورت علوم انسانی و تاثیر آن گفت: ارزیابی جامع از علوم انسانی می‌تواند موجب گسترش کارکرد غیرصریح حوزه علوم انسانی شود که اثربخشی فراونی دارد. اگر این موضوع مورد توجه قرار گیرد، پژوهشگاه علوم انسانی می‌تواند به موفقیت‌های بیشتری دست یابد. 

وی درباره برنامه‌های این پژوهشگاه توضیح داد: پژوهشگاه علوم انسانی، هفت مولفه را به عنوان فعالیت اصلی خود درنظر گرفته که با اتکا به اسناد بالادستی حاصل شده است. در این مسیر نگاه کاربردی‌سازی و به عرصه حضور رساندن علوم انسانی مورد توجه بوده است. علوم انسانی می‌تواند جامع و مردم‌مدار و پشتوانه سند باشد. نگاه سوم پژوهشکده، نگاهی درون‌زا و حرکت بر مبنای خردجمعی و نظام شورایی است. پژوهشکده با اتکا به شبکه نخبگانی خود که شامل ۳ هزار نفر از استادان کشور می‌شود در جهت ارتقای کیفیت علوم انسانی در عرصه بین‌المللی و داخلی تلاش می‌کند.  

به گفته قبادی، پژوهشگاه درنظر دارد تا در حوزه دانشنامه‌نگاری سرعت داشته باشد لذا از مفاخری که به دلیل کثرت کار توانایی انجام کار در بازه زمانی کوتاه مدت را نداشتند، عذرخواهی کرده است.

وی افزود: این موضوع موجب هم‌افزایی شده و در این حوزه طراوت ایجاد می‌کند. نگارش دانش‌نامه، پدیده‌ای ملی است که باید مورد توجه قرار گیرد. 

رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی درباره طرح «اعتلا» توضیح داد: طرح «اعتلا» رویدادی مهم در تاریخ علوم انسانی است و پیونددهنده میان نظر و عمل است که منابع علوم انسانی را قوی، بومی و هدفمند می‌کند. مرکز اسناد آسیا نیز موقعیتی بالقوه دارد و با توجه به پتانسیل خود می‌تواند توانایی آن را به صورت بالفعل درآورد. 

سه دانش‌نامه به رشته تحریر درآمده 

آزیتا افراشی (عضو هیات علمی پژوهشکده دانش‌نامه نگاری پژوهشگاه علوم انسانی) نیز درباره نگارش دانش‌نامه‌های این مرکز پژوهشی توضیح داد: نگارش دانش‌نامه به صورت گروهی و زمان‌بر است. در این جلسه از سه دانش‌نامه جدید رونمایی خواهیم کرد. در طول پاندمی کرونا، همکاران پژوهشکده دانش‌نامه‌نگاری به صورت دورکار اما در طول شبانه‌روز برای نگارش تلاش می‌کردند. 

وی با اشاره به اینکه سه دانش‌نامه به رشته تحریر درآمده است، اظهار کرد: همکاران ما توانسته‌اند با تلاش خود سه دانش‌نامه را به رشته تحریر درآوردند. 

افراشی با بیان اینکه، تحریر دانش‌نامه «آموزش‌های علمی کاربردی» در سال ۹۶ آغاز شده، تصریح کرد: این دانش‌نامه ۹۱۲ صفحه و ۶۲ مدخل دارد که به دبیری آقای حداد تمام امور آن انجام شده است. آقای فرهودی نیز با رهنمودهای خود به ما کمک کردند تا این موضوع به سرانجام برسد. این دستاورد علمی با مشارکت دانشگاه علمی کاربردی تقدیم به علاقمندان علوم انسانی می‌شود. 

او در ارتباط با موضوع دومین دانش‌نامه اظهار کرد: دومین دانش‌نامه با موضوع «نظام‌های آموزش عالی» است که نگارش ویراست دوم آن از سال ۹۲ آغاز شد. این ویراست با ۷۱ مدخل و حدود ۱۰۰۰ صفحه رونمایی می‌شود. 

عضو هیات علمی پژوهشکده دانش‌نامه نگاری پژوهشگاه علوم انسانی در ارتباط با سومین اثر توضیح داد: دانش‌نامه دیگر، ترجمه مطالعات بین المللی ورزش است که در سال ۹۰ شروع شد. این اثر ۹۹۶ مدخل و ۱۱۵۲ صفحه دارد. 

نه کتاب در زمینه علوم انسانی منتشر کردیم

جان‌الله کریمی مطهر (دبیر شورای متون پژوهشگاه علوم انسانی) در این برنامه گفت: شورای بررسی متون، مرکز نقد منابع علوم انسانی است که با رویکرد محصول‌گرایی فعالیت می‌کند. حدود ۳ هزار نفر از اساتید دانشگاهی کشور در ۱۸ گروه فعالیت می‌کنند که فهرست منشورات آن‌ها به ۲۵۰ اثر رسیده است. تلاش کرده‌ایم تا با کرونا منطبق شویم. همچنین ۳۵۰ یادداشت انتقادی و ۲۵۰ مقاله پژوهشی توسط گروه‌های ۱۸گانه بررسی و منتشر شده است. 

وی با اشاره به اینکه ۹ کتاب در این برنامه رونمایی می‌شوند، توضیح داد: کتب «درآمدی بر فلسفه غرب»، «فرهنگ و رشد اقتصادی»، «بازنمایی هویت از نگاه دیگری»، «نظریه انتخاب عمومی بررسی انتقادی»، «کتاب تاریخ ادبیات روسیه»، «مجموع مقالات درباره روسیه و کشورهای مشترک المنافع درباره فرهنگ» و «زبان عربی و فرهنگ ایرانی» منتشر شده‌ و رونمایی می‌شوند.

وی ادامه داد: همچنین دو کتاب «کارکرد شورای بررسی متون و علوم انسانی توسط شورای بررسی متون» و «نظری بر شبکه ملی نخبگانی» منتشر شده است. هدف از انتشار این کتب این است تا دانش ضمنی شورای بررسی متون را به صورت کتبی درآوریم. تحریر کتب، نیازمند به علوم انسانی بیشتر است. همچنین با توجه به گسترش ارتباط ایران با کشور روسیه، توجه به زبان روسی اهمیت دارد.

در پایان این مراسم از دستاوردهای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی رونمایی شد. همچنین «مرکز پژوهشی اسناد فرهنگی آسیا»، ارتقای گروه پژوهشی «مطالعات قرآنی» به «مرکز پژوهشی مطالعات علوم قرآنی» افتتاح شدند.