آبی برای رهاسازی به دریاچه ارومیه وجود ندارد/ آیا کشاورزی و صنعت با برنامه احیاء چالش دارند؟

یاسر رهبردین در گفت‌وگو با  ایلنا، درباره تاثیر برنامه‌های احیای دریاچه ارومیه بر کشاورزی و تامین آب شرب و صنعت در سطح استان و منطقه اظهار داشت: ما برخی اقدامات سازه‌ای و غیرسازه‌ای برای احیای دریاچه انجام دادیم، مثلا با لایروبی رودخانه‌های منتهی به دریاچه آب را به پیکره اصلی دریاچه وارد کردیم، اقدام دیگر کاهش تبخیر و تلفات آب بوده تا بتوانیم با شدت دبی بیشتر و زمان کمتر آب را منتقل کنیم. کار دیگر سردهنه‌سازی روی انهار سنتی بوده، یعنی توانستیم با احداث سردهنه و بند انحرافی برداشت آب در فصول غیرزراعی را کنترل کنیم تا آب بیشتری وارد دریاچه شود. کار سازه‌ای دیگر اصلاح سدها بوده تا دبی بیشتری داشته باشیم و در زمان مناسب انتقال آب صورت گیرد. عملیاتی شدن دستگاه‌های هیدرومتری برای اندازه‌گیری ورودی رودخانه‌ها و انتقال آب سد چپرآباد نیز از دیگر اقدامات بوده است.

وی با اشاره به طرح‌های غیرسازه‌ای جهت نجات دریاچه گفت: کاهش مصارف آب کشاورزی پیگیری شد تا بتوانیم از این محل آب را به دریاچه منتقل کنیم، البته کاهش مصرف در حوزه کشاورزی باید با ایجاد زیرساخت باشد که اکنون این زیرساخت‌ها ناقص است. 

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی با اشاره به تاثیر کاهش بارندگی بر معیشت مردم و اقتصاد کشاورزی منطقه تصریح کرد: در سال 98 و 99 بارش‌ها خوب بود و توانستیم از محل ذخیره آب برای دریاچه رهاسازی را انجام دهیم و کشاورزی هم به مشکل برنخورد اما در زمان خشکسالی به دلیل کامل نبودن زیرساخت‌ها تنش خواهیم داشت.

وی در ادامه با بیان اینکه طبق برنامه ما 40 درصد کشاورزی را در منطقه کاهش داده‌ایم، خاطرنشان کرد: مثلا اگر در زمان‌های گذشته 100 واحد به کشاورزی آب تخصیص داده می‌شد اکنون این میزان به 60 واحد رسیده است، یعنی کشاورزی را با اولویت زیست محیطی محدود کردیم اما در بخش شرب مشکل خاصی نداشته و محدودیتی قائل نشده‌ایم.

رهبردین با اشاره به تاثیرگذاری برنامه احیاء روی بخش صنعت منطقه گفت: در خصوص تامین آب بخش صنعت اقدامات خوبی انجام شده، از محل انسداد چاه‌های غیرمجاز درصدی را برای بخش صنعت در نظر گرفتیم که عملیاتی شده، دستگاه‌های مربوطه در استان نیز همراهی کردند.

وی در ادامه با بیان اینکه برای رهاسازی آب به دریاچه چند آیتم از جمله میزان بارش را در نظر می‌گیریم، افزود: متاسفانه امسال میزان بارندگی نسبت به سال‌های گذشته 25 درصد، ذخایر برفی 50 درصد و میزان آب ورودی در ماه‌های فروردین و اردیبهشت 70 درصد کاهش یافته، ضمن اینکه اولویت هم تامین آب شرب است، بنابراین آبی برای رهاسازی به دریاچه وجود ندارد. ضمن اینکه باید حجمی از آب هم در ذخایر سدها باقی بماند تا اگر در شش ماهه دوم سال آبی بارندگی نباشد بتوانیم آب را تامین کنیم.

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی تاکید کرد: با وجودی که آب کشاورزی را 40 درصد کاهش داده‌ایم، همچنان آبی برای رهاسازی نداریم و چنانچه این کار را انجام دهیم امکان تامین آب شرب در پاییز و زمستان را نخواهیم داشت.

وی با یادآوری اینکه شرایط اقلیمی و بارش‌های ما متعادل نیست، گفت: باید قبول کنیم شرایط اقلیمی کشور ما حدی است، یعنی یا خشکسالی شدید و یا ترسالی شدید داریم برای مدیریت مخازن باید حتما آب شرب را در مخازن برای حداقل 6 ماهه در نظر بگیریم، بنابراین با این وضعیت رهاسازی را قطع کردیم، اما انتظار می‌رود امسال ترسالی باشد و ذخایر خوبی هم برای شرب و هم رهاسازی در ماه‌های دی، بهمن، اسفند و فروردین داشته باشیم.

رهبردین درباره وضعیت فرونشست زمین در محدوده دریاچه ارومیه نیز بیان داشت: وضعیت کسری مخازن آبخوان‌ها در درازمدت (30 سال) نزدیک یک میلیارد متر مکعب بوده، اقدامات مناسبی در حوزه تعادل‌بخشی انجام دادیم که باعث شده کسری مخزن به 760 میلیارد متر مکعب برسد، یعنی توانسته‌ایم 240 میلیون متر مکعب کسری مخزن آبخوان‌ها را جبران کنیم. 

وی با بیان اینکه امسال با توجه به خشکسالی صددرصد کسری مخزن افزایش خواهد داشت، افزود: فرونشست در چند محدوده دشت سلماس اتفاق افتاده که 13 میلیون متر مکعب از آب جهت شرب از منابع زیرزمینی تامین می‌شد اما اکنون به استفاده از آب سطحی روی آورده‌ایم که بتوانیم کسری را جبران کرده و وضعیت آبخوان‌ها بهتر شود.