مجید جعفری‌اقدم:
بازار جهانی کتاب هنوز گرنت ایرانی را نمی‌شناسد/سهم ناچیز نشر ایران از تبادلات رایت کتاب
مدیر آژانس ادبی پل می‌گوید بعد از دو سال از اجرای طرح‌های تاپ و گرنت کشورهای دیگر هنوز نمی‌دانند ایران هم همچون ۱۶۰ کشور دیگر به ناشر خارجی خریدار یک اثر داخلی گرنت می‌دهد.
مجید جعفری‌اقدم (رییس آژانس ادبی و ترجمه پل) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در توضیح برنامه‌های این آژانس ادبی برای شرکت در دو نمایشگاه کتاب پکن و فرانکفورت گفت: ما در آژانس ادبی پل برای معرفی و بازاریابی برای فروش کپی رایت و ترجمه آثار بعضی از نویسندگان و ناشران ایرانی در حوزه‌های ادبیات داستانی، کودک و نوجوان، دفاع مقدس وادبیات کلاسیک اقدام می‌کنیم. این آثار در قالب کاتالوگ‌هایی ویژه‌ای به زبان انگلیسی تدوین و تهیه و در اختیار ناشران و آژانس‌های ادبی خارجی در کشورهای مختلف قرار می‌گیرد.
او افزود: برای حضور در نمایشگاه‌های کتاب پکن و فرانکفورت امسال بیش از ۲۰ کاتالوگ ویژه برای معرفی بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب از ۱۲ نویسنده ایرانی، ازجمله محمدرضا بایرامی، حمیدرضا شاه‌آبادی، مرتضی کربلایی‌لو، ناهید عبقری، ابراهیم حسن بیگی، مرجان فولادوند و..... چندین ناشر معتبر ایرانی ازجمله انتشارات مدرسه، انتشارات قدیانی، انتشارات محراب قلم، انتشارات ویدا، انتشارات بانگ نی و......... فراهم آمده و کاتالوگ‌ها برای اطلاع و توجه ناشران و آژانس‌های ادبی خارجی ارسال شده و می‌شود. برنامه ما در این نمایشگاه‌ها ملاقات و مذاکره با حداقل ۵۰ ناشر و آژانس ادبی خارجی جهت واگذاری کپی‌رایت این آثار ارزنده می‌باشد تا توسط آن‌ها در کشورهای مختلف ترجمه و منتشر شود.
مدیر آژانس ادبی پل ادامه داد: ضمنا اقداماتی ویژه را هم خود ما در آژانس ادبی پل صورت داده‌ایم، مثلا قصه‌های رومی به زبان انگلیسی را با همکاری یک ناشر چاپ کرده‌ایم، یا منطق‌الطیر را به نظم و نثر و به زبان انگلیسی زیر چاپ داریم یا انتشار ترجمه جدیدی از رباعیات خیام در قالب کتاب نفیس.
این فعال نشر بین‌الملل درباره روند کاری آژانس ادبی پل برای فروش رایت کتاب‌های ایرانی اظهار داشت: امیدواریم در نمایشگاه‌های پیش رو بتوانیم واگذاری کپی رایت و ترجمه چندین عنوان کتاب، ازجمله کتاب قصه‌های رومی، منطق‌الطیر، ماجراهای ماهی طلایی (۶ جلدی)، عالی جناب شهردار، رمان محمد (ص)، خیابان گوته، وزن شعر، لالایی برای دختر مرده و.......... با ناشرانی از کشورهای مصر (انتشارات جوسور)، الجزایر (انتشارات البیت)، لبنان (انتشارات دارلادب)، انگلستان (انتشارات ساقی، انتشارات اوون، انتشارات آمازون)، چین (آژانس ادبی رایتول و بیگ اپل)، آذربایجان (انتشارات کانون)، گرجستان (انتشارات تیبلیس) و...... نهایی کنیم.
جعفری‌اقدم اضافه کرد: همچنین با همکاری با موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران نیز قرار است در دو نمایشگاه کتاب پکن و فرانکفورت همکاری‌هایی داشته باشیم ازجمله دعوت از بیش از ۳۰۰۰ ناشر و مخاطب خارجی برای بازدید و مذاکره با ناشران ایرانی حاضر در نمایشگاه فرانکفورت، ارائه خدمات مشاوره و حقوقی درباره نحوه تعامل و عقد قرارداد با طرف‌های خارجی، تهیه کاتالوگ ویژه از آندسته از آثار ایرانی که در ۵ سال اخیر موفق به دریافت جوایز داخلی و خارجی شده‌اند، یا کپی رایت آن‌ها در کشورهای دیگر واگذار شده است، همکاری در برگزاری بعضی رویدادهای فرهنگی..
مدیر آژانس ادبی پل سپس سهم ایران از فروش و مبادله کتاب در بازارهای جهانی را اندک دانست و گفت: در دوره ۲۴ نمایشگاه کتاب پکن ۸۶ کشور شرکت کردند و ۳۰۷۵ قرارد مبادله رایت به امضا رسید که سهم ایران صفر بود، علی‌رغم اینکه کشور ما سال گذشته در این نمایشگاه شرکت کرده بود. اساسا معمولا سهم ایران از قراردادهای تبادل رایت در بازارهای جهانی کتاب محدود و ناچیز است. دو طرح حمایتی تاپ وگرنت در کشور ما نوپا هستند و خیلی از ناشران خارجی هنوز اطلاعی از اینکه در ایران هم چنین طرح‌هایی برای حمایت از فروش رایت آثار اجرایی می‌شوند، ندارند. برای فروش یا مبادله رایت هر کتابی باید یکسری مقدمات طی شود و کارهایی صورت بگیرد تا اثر معرفی شود. مثلا تهیه یک کاتالوگ ویژه از کتاب یا نسخه انگلیسی کتاب یا دست‌کم ۸۰۰۰ کلمه از متن هر کتاب به انگلیسی.
او ادامه داد: روال کار ما به این صورت است که ابتدا کاتالوگهای معرفی کتابها را برای ناشر خارجی ارسال می‌کنیم و او از هر کتابی که نسبت به آن علاقه‌مند شود اطلاعات بیشتری می‌خواهد که باید نسخه‌ای از کتاب به انگلیسی یا حداقل ۸۰۰۰ کلمه از متن کتاب به انگلیسی برایش ارسال شود تا بتواند کتاب مورد نظر را بررسی و بتواند در مورد خرید رایت آن تصمیم بگیرد. موضوع این است که در حال حاضر ناشران ما حرفه‌ای عمل نمی‌کنند و شرکت‌کنندگان در نمایشگاه‌های خارجی اگر هم بخواهند کاری انجام داده باشند نهایتا یک کاتالوگ اولیه آماده می‌کنند. یعنی دیگر ادامه کار پیگیری نمی‌شود و قرار ملاقات‌های بعدی برای رسیدن به قرارداد اتفاق نمی‌افتد.
جعفری‌اقدم در پایان متذکر شد: بحث دیگر هم همین عدم آشنایی دیگر کشور‌ها با طرح‌های حمایتی مثل گرنت و تاپ است که بعد از دو سال از اجرای آن‌ها هنوز در بازار کتاب دنیا شناخته نشده و جا نیفتاده است که بدانند ایران هم همچون کشورهای معتبر دیگر به ناشر خارجی خریدار یک اثر داخلی گرنت می‌دهد. این طرح‌ها اگر به خوبی در بازار جهانی و برای ناشران خارجی معرفی شود می‌تواند بیشتر از امروز به استفاده نشر ایران از فروش رایت آثار کمک کند. ما هم در انتهای کاتالوگهای معرفی کتابها فراخوان طرح‌های گرنت و تاپ را درج می‌کنیم تا ناشران خارجی از وجود آن‌ها مطلع شوند و بدانند در صورت خرید رایت اثر ایرانی از چنین حمایتی هم بهره‌مند خواهند شد.
