عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایلنا:
برای ایجاد نشاط اجتماعی باید مشکل اقتصاد و مسائل معیشتی مردم مرتفع شود/ حاکمیت با شادیِ مردم مخالف نیست
عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: برای ارتقا نشاط اجتماعی در جامعه بر اساس آموزه‌های اسلام و احادیث باید سه فاکتور «امنیت»، «عدالت» و «رفاه» برای مردم تامین شود تا آنها احساس شادی کنند.
«غلامرضا جمشیدی‌ها» عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره فضاسازی‌های اپوزیسیونِ رسانه‌ای مبنی بر محدودسازی شادی‌های مردم در جشن‌های ملی گفت: وقتی کسی ادعای نظری می‌کند، باید آن مفهوم را تعریف کند و مصداقی ارائه دهد و سپس وارد اصل بحث شود. وقتی می‌گویند شادی، باید مشخص کنند که آیا شادی فقط رقص است؟ آیا شادی فقط تداخل مرد و زن است؟ آیا منظورشان این است که زن‌ها آرایش نامناسب کنند و به خیابان بیایند؟
وی افزود: باید مفهوم شادی تعریف شود. آنهایی که مدعی هستند در جامعه ایران شادی وجود ندارد و فضاسازی‌هایی در این زمینه می‌کنند، بنا بر چه مصادیقی این ادعاها را دارند؟ ممکن است شادی تنها یک مصداقش آن چیزی باشد که آنها می‌گویند، اما سایر مصادیق ممکن است وجود داشته باشد مانند استقلال و امنیت که در کشور حاکم است و مردم می‌توانند شاد باشند. دلیل ندارد که حتماً شادی به حضور جنس مخالف وابسته باشد.
حاکمیت با شادی مردم مخالف نیست
این جامعه‌شناس خاطرنشان کرد: اینکه تداخل مرد و زن محدود شود به معنای این نیست که حاکمیت با شادی مردم مخالف است. متاسفانه مخالفت‌ها با حجاب و اجرای قانون حجاب به معنای تحقق شادی در جامعه تعبیر می‌شود که در اینجا مسئله پوشش نیست، بلکه بحث برهنگی مطرح است و هیچ جامعه‌ای به این شکل نیست، حتی اروپایی‌ها که حد و مرز خاصی ندارند. جامعه ما با دیگر جوامع متفاوت است. هر کسی حرفی می‌زند، باید متناسب با شرایط اجتماعی جامعه، مفهوم اولیه را تعریف کند و سپس به بحث بپردازد. مراسم‌های دینی که در کشور برگزار می‌شود و مردم عادی در آن شرکت می‌کنند، همه اینها نشاط اجتماعی است که در جامعه وجود دارد و خود دین نیز به شادی اشاره می‌کند.
کمک‌هایی که خیرین در جامعه به نیازمندان می‌کنند و این توصیه دین مبین اسلام است، به نشاط اجتماعی منجر می‌شود و در جامعه تولید شادی می‌کند.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران در ادامه گفت: این همه مراسم وجود دارد، اما ممکن است برخی افراد شدت شادی را بیشتر از این بدانند. واضح است که چون این جامعه، ایران است و مذهب آن مشخص است، اسلام برای پیروان خود قواعدی تعیین کرده است. اگر کسی مدعی مسلمانی نیست، باید توجه داشت که این کشور اسلامی است. کمک‌هایی که خیرین در جامعه به نیازمندان می‌کنند و توصیه دین مبین اسلام است خود نوعی نشاط اجتماعی است و چون این موارد چندان در جامعه آشکار نیست احساس می‌کنیم شادی وجود ندارد، در حالی که کمک خیرین خود نوعی شادی تلقی می‌شود. اینکه فرد امکان رسیدگی به افراد دیگر را براساس توصیه دینی داشته باشد، این خود در جامعه تولید شادی می‌کند.
در شهرستان‌ها، مردم بر اساس فرهنگ خود شادی می‌کنند
جمشیدی‌ها به «شادی جمعی» در جامعه اشاره کرد و گفت: شاد‌های جمعی نیز همچنان در استان‌های قبیله‌ای کشور وجود دارد. هنوز هم بین کردها، لرها و در شهرهای مختلف این شادی‌ها دیده می‌شود، اما در تهران اینگونه نیست چون افراد از شهرهای مختلفی به تهران آمده‌اند و ادبیات فرهنگی خود را کنار گذاشته‌اند و مانند شهرهای دیگر کشور بر اساس فرهنگ و هویت خود زیست نمی‌کنند. در شهرستان‌های کشور مردم بر اساس فرهنگ خود شادی هم می‌کنند. تلویزیون نشان می‌دهد که شادی در این فضاها جلوه‌گر است و کشور هم برای خود قواعدی دارد و باید بر اساس آن قواعد رفتار کرد و حاکمیت هم جلوی این نوع شادی‌ها را نگرفته است. اینکه گفته شود جامعه ما کاملا بسته است و محدودیت‌ها زیاد است، با این دیدگاه مخالف هستم هر چند کاستی‌هایی هم وجود دارد.
حاکمیت جلوی شادی‌ها را نگرفته است. با این دیدگاه که گفته شود جامعه ما کاملا بسته است و محدودیت‌ها زیاد است، مخالف هستم، هر چند کاستی‌هایی هم وجود دارد.
باید فضای نشاط بیشتری برای مردم در ماه رمضان و اعیاد اسلامی فراهم شود
وی در خصوص ضرورت نشاط دینی در جامعه نیز گفت: در کشور مالزی، در عید فطر در ماه رمضان جشن مفصلی برگزار می‌کنند، اما متاسفانه در کشور ما جای چنین شادی‌هایی خالی است و باید در کشور ما نیز در ماه رمضان و اعیاد اسلامی بیشتر به مردم رسیدگی شود و فضای نشاط بیشتری برای مردم فراهم گردد. البته جامعه آنها با جامعه ما متفاوت است و شاید هویت‌های ملی آنها با هویت دینی ترکیب شده باشد و این موضوع باید از نظر اجتماعی بررسی شود.
عضو هیات علمی دانشگاه تهران افزود: کار دانشمندان و علما این است که بتوانند افرادی را که معتقدند را به مراسم‌های سنتی و مراسم‌هایی که عناصر فرهنگی درستی دارند، هدایت کنند. برای مثال عید فطر را ساده می‌گیریم یک نماز می‌خوانیم و خداحافظی می‌کنیم. اما در کشوری مثل مالزی هم پذیرایی می‌کنند و هم جشن بیشتری می‌گیرند. این واقعیت است.
برای ایجاد نشاط اجتماعی در جامعه، نیازهای اساسی مردم باید تامین شود
این استاد دانشگاه در ادامه اظهار داشت: در شرایط جنگ تحمیلی مردم کوپن دریافت می‌کردند و از طریق آن مواد اولیه غذایی را تأمین می‌کردند. این فرآیند بسیار مشکل بود، به ویژه در شرایط جنگ. متأسفانه، دولت‌هایی که بعداً روی کار آمدند، یا پیشنهاد خودشان بوده یا پیشنهاد اقتصاددان‌ها، این سیستم را حذف کردند. اکنون دولت چهاردهم دوباره از این سیستم استفاده کرده و با اختصاص کالابرگ به مردم برای تامین نیازهای اولیه مردم گام برداشته است که این خود می‌تواند به عنوان راهکار در شرایط سخت اقتصادی امروز جامعه استفاده شود. به طور کلی برای ایجاد عدالت و نشاط اجتماعی در جامعه، نیازهای اساسی مردم باید تامین شود.
مردم نباید برای تامین نیازهای اولیهشان اضطراب داشته باشند. سطح قیمت‌ها با سطح دستمزدها باید متناسب باشد.
ایران پر از فرشته‌های زمینی است؛ نیازهای اولیهشان را برآورده کنید
وی با تاکید بر اینکه در تأمین نیازهای اولیه هیچ مشکلی نباید وجود داشته باشد و مردم نباید برای تامین آنها اضطراب داشته باشند، گفت: باید سطح قیمت‌ها با سطح دستمزدها متناسب باشد و دولت حتما باید در این زمینه کمک کند و امیدوارم این روند ادامه پیدا کند. دولت معتقد است که باید این مسیر ادامه یابد. اگر نیازهای اولیه مردم برآورده شود، مردم ما بهترین هستند. بسیاری از دوستان گفته‌اند که ایران پر از فرشته‌های زمینی است، چه زن و چه مرد، فرقی نمی‌کند. ما مردمان بسیار خوبی داریم.
باید نگاهمان را از غرب به داشته‌های خودمان معطوف کنیم
عضو هیات علمی دانشگاه تهران تصریح کرد: من نظریه‌ای دارم تحت عنوان «نظریه دولت تمدن» و نقش دولت‌ها در جامعه. امام خمینی نیز به همین موضوع اشاره کرده است. مشکل اسلام، مشکل دولت‌های اسلامی است و برنامه‌هایی که اجرا می‌کنند نقش اساسی دارد. بسیاری از دولت‌هایی که آمده‌اند، نگاه‌شان این بود که با غرب تعامل داشته باشند، در حالی که دولت‌ها باید به داشته‌های داخلی خود توجه کنند. دولت‌هایی که آمده‌اند و رفته‌اند، بسیار تلاش کردند، اما به دنبال تعامل با آمریکا و غرب هستند و می‌خواهند مشکلات کشور را از این طریق حل کنند. ما باید نگاهمان را از غرب به خودمان، به مردم خودمان و به داشته‌های خودمان معطوف کنیم.
امنیت»، «عدالت» و «رفاه» باید تامین شود تا مردم احساس شادی کنند
جمشیدی‌ها خاطرنشان کرد: شادی‌های مردم در جامعه باید در چارچوب قانون باشد و برای برگزاری شادی‌ها مجوز دریافت کنند وزارت ارشاد در این خصوص مسئولیت دارد، اما اینکه افرادی به بهانه شادی به تخت جمشید بروند و بگویند ما ایرانی هستیم و عرب‌پرست نیستیم، من هم با اینها مخالف هستم و این افراد که این شعارها را می‌دهند، ضدانقلاب هستند و نیروی انتظامی باید با این افراد برخورد کند.
برای ارتقا نشاط اجتماعی در جامعه بر اساس آموزه‌های اسلام و احادیث باید سه فاکتور «امنیت»، «عدالت» و «رفاه» برای مردم تامین شود تا آنها احساس شادی کنند.
وی در پایان تاکید کرد: برای ارتقا نشاط اجتماعی در جامعه بر اساس آموزه‌های اسلام و احادیث باید سه فاکتور امنیت، عدالت و رفاه برای مردم تامین شود تا مردم احساس شادی کنند. برای ایجاد نشاط در جامعه باید اقتصاد و مسائل معیشتی مردم مرتفع شود و در این صورت موضوع نشاط هم در جامعه فراگیر می‌شود. در مرحله اول، برای تحقق نشاط اجتماعی در جامعه مردم باید در برآوردن نیازهای اولیه خود مشکل اساسی نداشته باشند. معتقد هستم که هر دولتی باید نیازهای اولیه جامعه را بر اساس سه فاکتور «امنیت، عدالت و رفاه اقتصادی» برای مردم فراهم کند. با تامین معیشت و اقتصاد، مردم خودشان راه‌های تأمین نیازهای اجتماعی‌شان را بلد هستند.
