مصریان از چه زمانی شروع به استفاده از هیروگلیف کردند؟
اولین نوشتههای هیروگلیف مصری شناخته شده به یکباره خلق شدند یا چون روی مواد فاسد شدنی نوشته شده بودند که اثری از آنها باقی نمانده؟
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از لایوساینس، برای هزاران سال، مصریان باستان هیروگلیفهایی را روی مقبرهها، پاپیروسها و در برخی موارد اهرام حک میکردند. اما هیروگلیف چه زمانی اختراع شد؟
تحقیقات نشان میدهد که نخستین هیروگلیفها حدود ۵۲۰۰ سال پیش نمایان شدند، تقریباً در همان زمان سیستم نوشتاری دیگری به نام خط میخی در بین النهرین اختراع شد.
جیمز آلن (استاد بازنشسته مصرشناسی در دانشگاه براون) با اشاره به آنکه کاوشهای آلمانیها در ابیدوس مصر، کتیبههای هیروگلیف با قدمت حدوداً ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد را نشان داده است، گفت: با کشفیات موجود، نظام هیروگلیف از ابتدا تقریباً کامل شکل گرفته. این امر یا به این دلیل آن است که در آغاز هیروگلیفها روی مواد فاسد شدنی نوشته شده است که تاکنون باقی نماندهاند یا به این دلیل که توسط یک نابغه ناشناخته اختراع شده است.
مارک ون دی میروپ (استاد تاریخ در دانشگاه کلمبیا) در ویرایش دوم کتاب خود «تاریخ مصر باستان» آورده است: در زمانی که هیروگلیفها اختراع شدند، مصر در حال متحد شدن و تبدیل به یک دولت واحد بود و ممکن است اداره آن دلیلی برای اختراع هیروگلیفها باشد. منطقی است که کشوری با وسعت و پیچیدگی مصر به یک سیستم حسابداری انعطافپذیر نیاز دارد که بتواند از اطلاعاتی در مورد ماهیت کالاها، مقدار آنها، منشأ و مقصد، افراد مسئول آنها و تاریخ معامله نگهداری کند.
نظریه دیگر این است که هیروگلیفها برای کمک به جلال خدایان و تجلیل پادشاه اختراع شدهاند، ون دی میروپ نوشت که برخی از کندهکاریهای اولیه که پادشاهان را نشان میدهند حاوی هیروگلیف هستند.
مصریها هیروگلیفها را تقریباً همزمان با اختراع خط میخی در بین النهرین خلق کردند. اینکه کدام خط برای اولین بار اختراع شد، محل بحث بین علما است.
آلن استدلال میکند که هیروگلیفهای مصری ابتدا اختراع شدهاند و میگوید که قدیمیترین کتیبههای خط میخی مربوط به حدود ۲۹۰۰ قبل از میلاد است، با این حال، بسیاری از محققان با این نظر مخالف هستند.
در هر صورت، خط میخی و هیروگلیف کاملاً متفاوت هستند و به نظر میرسد که این دو سیستم مستقل از یکدیگر توسعه یافتهاند. آلن میگوید: خط میخی و هیروگلیف آنقدر متفاوت هستند که یکی نمیتواند مستقیماً بر دیگری تأثیر بگذارد. علائم میخی «نماینده کل کلمات یا هجاها» هستند، در حالی که هیروگلیفها «نماینده کلمات یا همخوانهای فردی» هستند و نشان دهنده حروف صدادار نیستند.
آخرین کتیبه مصری با خط هیروگلیف به سال ۳۹۴ پس از میلاد برمیگردد. در آن زمان، سیستمهای نوشتاری دیگری مانند قبطی در مصر مورد استفاده قرار میگرفت. دانش خواندن و نوشتن هیروگلیف از بین رفت و تا قرن نوزدهم، با رمزگشایی هیروگلیفها، دوباره خوانده شدند.