شهریاری در گفتوگو با ایلنا:
نظام تعرفهای ما بین زمین و هوا معلق است/ دولت بجای نظارت، تصدیگری میکند/ ذینفع اصلی نظام تعرفهای، دولت است
نایب رییس سابق کمیسیون اقتصاد کلان اتاق ایران اظهار داشت: با دنیای بیرون نباید قهر بود و باید در پیمودن مسیر توسعه و رشد از تجربه سایر کشورها نیز استفاده کنیم و اگر این فرصت مهیا باشد تولیدکنندگان داخلی میتوانند با شراکت همتایان خود به توسعه دست یابند، همانطور که کشور چین از این روش استفاده کرد.
بهرام شهریاری در گفتوگو با ایلنا در مورد نظام تعرفهای کشور که یکی از بالاترین نظامهای تعرفهای را دارد، گفت: نظام تعرفهای در واقع نظام حمایت از تولید داخلی است اما تولید داخلی ما فاقد هدفگذاری، سازوکار و برنامه توسعهای است. از همین روی مشخص نیست ما اصولا در کدام صنایع باید به دنبال رشد باشیم و به نوعی نظام تعرفهای ما بین زمین و هوا معلق است.
وی ادامه داد: اگر سیاستهای کلان توسعه اقتصادی و توسعه صنعتی تبیین شود، مشخص میشود که در چه رشته و صنایعی باید رشد کنیم، از آن صنایع و همچنین صنایعی که تامین کننده مواد اولیه تولیدات هستند تا زمان معینی تحت نظام تعرفهای حمایت شود چون اگر زمان پشت نظام تعرفهای نباشد، کارکرد آن بیمعنا است.
نایب رییس سابق کمیسیون اقتصاد کلان اتاق ایران با اشاره به ماهیت نظام تعرفهای گفت: این نظام حمایت تعرفهای در واقع بسترساز پیوستن به سازمان تجارت جهانی است که زمان معینی را در اختیار کشور مورد نظر قرار میدهد تا در یک سطح مشخص به لحاظ اقتصادی و تکنولوژیکی با سایر کشورها متوازن و همگن باشند و کالاها بدون هیچ تمایزی مبادله شوند.
وی افزود: متاسفانه ما نسبت به اصل قضیه نظام تعرفهای بیتوجه هستیم و اصلا نمیدانیم باید در چه رشتهای رشد و توسعه کنیم یا در کدام صنایع مزیت و اولویت داریم، تنها از اسم نظام تعرفهای استفاده میکنیم که آن نیز به نوعی جایگزین «مهر ساخت تولید» شده است که برای جلوگیری از فساد و رانت صورت گرفت.
شهریاری در مورد نقش دولت در نظام تعرفهای گفت: همانطور که اشاره کردم مشکل اصلی ما نبود برنامه توسعه اقتصادی کلان است در حالیکه در سایر کشورها اینگونه نیست و هدفگذاری مشخصی پشت برنامهها وجود دارد و تعیین میکنند که مثلا در عرض پنج سال از نقطه A به نقطه B خواهند رسید که دولت در این راستا نقش نظارتی دارد. اما در کشور ما دولت نقش تصدیگرایانه دارد بطوری که تولید و صنعت را در اختیار دارد و چون نمیتواند به خودش دستور دهد شرایط کنونی بر اقتصاد حاکم میشود.
وی تصریح کرد: در صورتی که اگر این صنایع در اختیار بخش خصوصی بودند، آن ها نیز مکلف میشدند که در یک بازه زمانی به برنامه توسعهای تعیین شده از سوی دولت دست یابند، در غیر این صورت حمایت و نظام تعرفهای آنها حذف میشود. اما چون این صنایع در اختیار دولت است این هدفگذاری نیز صورت نمیگیرد و صنایع به نوعی در فضای گلخانه ای باقی میمانند.
این کارشناس اقتصادی افزود: البته خود دولت نیز ذینفع اصلی نظام تعرفهای است از سویی اقتصاد و تولید را در اختیار دارد و از سویی از درآمدهای گمرکی نیز منتفع میشود.
شهریاری متذکر شد: البته نباید فراموش کرد که با دنیای بیرون نباید قهر بود و باید در پیمودن مسیر توسعه و رشد از تجربه سایر کشورها نیز استفاده کنیم و اگر این فرصت مهیا باشد تولیدکنندگان داخلی میتوانند با شراکت همتایان خود به توسعه دست یابند، همانطور که کشور چین از این روش استفاده کرد.