کسب و کارها در ایران ۱۴۰۴ با ماهان:
از پیشبینیهای اقتصادی تا نگاه فلسفی به آینده

گردهمایی پایان سال "کسب و کارها در ایران ۱۴۰۴" با حضور جمعی از اساتید برجسته، تحلیلگران و آیندهپژوهان در مدرسه کسب و کار «ماهان»برگزار شد و به بررسی چالشها و فرصتهای پیش روی اقتصاد ایران در سال آینده پرداختند.
به گزارش خبرنگار گروه بازرگانی ایلنا، در آستانه سال ۱۴۰۴، مجموعهی «ماهان» با برگزاری گردهمایی پایان سال تحت عنوان "کسب و کارها در ایران ۱۴۰۴" در تاریخ ۲۲ اسفندماه، فرصتی ارزشمند برای فعالان اقتصادی، مدیران، کارآفرینان و علاقهمندان به حوزهی کسب و کار فراهم آورد تا به تحلیل و بررسی جامع روندهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی پیش رو بپردازند.
این گردهمایی با حضور جمعی از اساتید برجسته، تحلیلگران و آیندهپژوهان، به بررسی موضوعات کلیدی و چالشهای پیش روی کسب و کارها در سال ۱۴۰۴ پرداخت.
دکتر مهدی مطهرنیا آیندهپژوه و تحلیلگر سیاسی، دکتر بیژن عبدالکریمی جامعهشناس و فرید اسماعیلیان مدیر مرکز مشاوره ماهان و عضو هیئت علمی ماهان به همراه عماد کوشا، حسن حسینی، مصطفی صادق و شیرین حسین زاده، مدرسین مدرسه کسب و کار ماهان در این گردهمایی به پیشبینی بازارها و روندهای اقتصاد کلان و راهکارهای مالی و تأمین مالی پرداختند.
حسینی: وقتی بانکها در دسترس نیستند، باید دنبال منابع مالی جایگزین بود
حسن حسینی، عضو هیئت علمی ماهان، به بررسی چالشهای تأمین مالی در سال ۱۴۰۴ پرداخت و راهکارهای پیش رو را ارائه داد و با اشاره به وضعیت نامساعد بازار پول و محدودیتهای دسترسی به منابع بانکی، تأکید کرد که فعالان اقتصادی باید به دنبال راهکارهای جایگزین برای تأمین مالی کسب و کار خود باشند.
حسینی در صحبتهایش گفت: وقتی میخواهیم سراغ خرید پول برویم، اولین نکته این است که این پولی که میخریم چقدر از طریقش پول تولید میکنیم. قبل از خرید پول باید ببینیم چطور باید آن را خرج کنیم و از آن تولید ثروت کنیم. اگر هزینه خرید پول بیش از توان جبران ما باشد زیان است. باید حواسمان باشد که پول گران شده است. در حال حاضر خیلیها حاضرند با نرخ ۷۰ درصد پول بخرند.
وی با اشاره به قرض گرفتن دولت از بازار سرمایه و خشکاندن ریشه بازار پول برای کسب و کارها، گفت: در بازار ۱۴۰۴ برای تهیه پول باید به کجا مراجعه کنیم؟ دولت به جای بانک مرکزی سراغ بانک تجاری رفت و منابعش را خالی کرد تا صاحبان کسب و کار نتوانند از این منابع استفاده کنند و لاجرم باید سراغ تأمین منابع از راههای دیگر بروند و این نیازمند تغییرات در ساختار شرکتها و کسب و کارهاست.
حسینی، بورس و فرابورس را به عنوان بهترین راهکار برای تأمین منابع مالی و رشد و پیشرفت کسب و کارها معرفی کرد و گفت: شرکتها باید با ایجاد تغییرات در ساختار خود، به سمت استفاده از این ظرفیتها حرکت کنند.
حسینزاده: با توجه به بودجه، سال سختی از لحاظ مالیات در پیش داریم
شیرین حسینزاده، مدرس مدرسه کسب و کار ماهان، در ادامه گردهمایی به موضوع مالیات و ضرورت تغییر ذهنیت و استراتژی نسبت به آن پرداخت و گفت: موضوع مالیات موضوع مهمی برای صاحبان کسب و کار و سرمایه است و باید جدی گرفته شود. مساله قابل تاکید در اینجا این است که مدیران نیازی به تسلط کامل بر قوانین مالیاتی ندارند، بلکه باید بر سر فصلهای مرتبط با حوزه فعالیت خود اشراف داشته باشند.
حسین زاده با اشاره به اهمیت استفاده از معافیتهای مالیاتی، اظهار داشت: شما اگر بر بندهای قوانین مالیاتی مرتبط با حوزه فعالیت خودتان تسلط داشته باشید میتوانید از ظرفیتهای آن استفاده کنید. برای مثال تولیدیها از شروط معافیت ماده ۱۳۲ استفاده کنند و یک سازنده املاک باید روی ماده ۷۷ اشراف داشته باشد.
وی افزود: سازمان مالیات سود موسسات را محاسبه و بر اساس آن مالیات وضع میکند، بنابراین مدیران باید ضریب سود ناویژه، مدیریت سود و استراتژی مالیاتی خود را از پیش تحلیل و برنامهریزی کنند.
حسین زاده همچنین به اهمیت جدی گرفتن موضوعات مالیاتی در قراردادها و لزوم تطابق معاملات با تراکنشهای بانکی اشاره کرد و گفت: شما وقتی با یک شخص قرارداد میبندید ولی مبلغ از حساب شخص دیگری به حساب شما واریز میشود، حدود ۵۰ درصد متضرر میشوید. باید در قرارداد قید کنید مبلغ معامله فقط از حساب شخص طرف قرارداد به حساب شما واریز شود و مبلغ فقط به حساب شخصی واریز میشود که پول را به شما پرداخت کرده و در قرارداد این را ذکر کنید.
حسین زاده به سامانه مودیان و اهمیت تکمیل جدول پرداخت از سوی طرف مقابل برای استفاده از اعتبار ارزش افزوده نیز اشاره کرد و گفت: با اعلام ابلاغ بودجه ۱۴۰۴ و سهم ۷۴ درصدی منابع دولت از محل مالیات، سال آینده را سالی سخت از نظر مالیاتی پیشبینی کرد و تأکید کرد که فعالان اقتصادی باید معاملات و مراودات خود را در چارچوب قانون کنترل کنند.
صادق: هدف تحریمها جلوگیری از توسعه ملی است
مصطفی صادق، مدرس مدرسه کسب و کار ماهان، در ادامه گردهمایی به بررسی تاریخی اقتصاد ایران پرداخت و گفت: برای پیشبینی آینده، باید به گذشته نگاه کرد. ما با بررسی اقتصاد ایران در ۵۰۰ سال گذشته، به دنبال یافتن الگوهای نامیرا و روندهای تکرارشونده در اقتصاد هستیم تا بدانیم کدام موارد آمدهاند و رفتهاند و کدام موارد نامیرا هستند و در آینده هم باید با آنها سرو کار داشته باشیم.
وی با اشاره به ناتوانی اقتصاد ایران در تأمین نیازهای خود در طول تاریخ، بیان کرد: اقتصاد ایران در ۵۰۰ سال گذشته در تأمین نیازهای خودش ناتوان بوده است و بازدهی در کشور نزدیک به نقطه صفر بوده است و به همین دلیل سرمایههای خارجی هم تمایل به حضور در ایران نداشتند.
وی افزود: در چنین شرایطی، دولتها با بزرگ کردن پول، به دنبال جبران ناتوانی خود بودهاند که این امر منجر به افزایش مداوم نرخ ارز شده است.
صادق با اشاره به نقش خام فروشی ایران در اقتصاد جهانی، گفت: وقتی جایگاه شما در اقتصاد دنیا خام فروشی است نقش قربانی را ایفا میکنید. چون آفرینشی که رفع یک نیاز جهانی را پوشش دهد نداریم. تحریمها هم همیشه کارکرد جلوگیری از توسعه را داشته است. هدف تحریم نه تغییر رژیم است و نه تغییر رفتار رژیم، بلکه هدف جلوگیری از توسعه است.
وی افزود: تنها راه پیش روی ما در این شرایط یافتن راه حلی برای بقاء است. ما سازههای ثروت سازس که در دنیا نهادینه شده است را نداریم و در کشور ما در ۵ قرن اخیر دیده نشده و از سوی دیگر سازههای ثروت سوز به کرات در سیاستهای اقتصادی کشور دیده شده است و در چنین شرایطی ثروت در دسترس شما نخواهد بود.
اسماعیلیان: انتظار تورم ۴۰ تا ۵۰ درصدی را برای سال آینده داریم
فرید اسماعیلیان، مدیر مرکز مشاوره ماهان و عضو هیئت علمی ماهان، در ادامه گردهمایی به ارائه پیشبینیهای خود از اقتصاد ایران در سال آینده پرداخت و گفت: تأکید ما همیشه بر عدم قطعیت در پیشبینی آینده است و کسی اگر در مورد آینده با شما با قطعیت صحبت کرد یا جاهل است و یا دروغگو، برای همین تاکید میکنم پیشبینیهای ارائه شده که بر اساس تحلیل پارامترهای موجود صورت گرفته به هیچ عنوان قطعیت ندارد.
او در ادامه گفت: ما در سالی که رو به اتمام است با کاهش رشد اقتصادی از ۵.۱ درصد به ۱.۶ درصد روبرو بودیم و این روند مطابق با پیشبینیها و قابل انتظار بود. با توجه به عدم وجود نشانههای قوی از توافقهای بینالمللی باید انتظار کاهش درآمدهای نفتی و احتمال تشدید تحریمها را داشته باشیم.
وی افزود: پیش بینی ها نشان میدهد در سال آینده شاهد اتفاقات ویژهای در اقتصاد ایران نخواهیم بود و حتی ممکن است رشد اقتصادی به سمت صفر حرکت کند. همچنین دادههای مطالعاتی به تداوم و تقویت جریانهای تورمی در اقتصاد ایران اشاره دارد و پیشبینی میشود که نرخ تورم هم در سال آینده افزایش یابد.
مدیر مرکز مشاوره ماهان با اشاره به کاهش فروش نفت ایران گفت: ما از یک میلیون و هفتصد هزار بشکه فروش نفت به حدود یک میلیون بشکه رسیدیم که این کسری بودجه ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی را برای سال آینده طبق اعلام مراکز مطالعاتی و تحقیقاتی را نشان خواهد داد و باید بگویم برآورد خود ما حتی بیشتر از این رقم است. همچنین پیشبینی میشود که نرخ ارز روند افزایشی پیدا کند و این امر منجر به افزایش قیمت کالاهای مصرفی و سوخت خواهد شد.
اسماعیلیان در مورد پیش بینی خودش از نرخ تورم در سال آینده گفت: بر اساس پیشبینیها، نرخ بهره واقعی کاهش و نرخ تورم به رقمی حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد خواهد رسید.
عبدالکریمی: ایران خانه ماست و باید به آن تعصب داشته باشیم
دکتر بیژن عبدالکریمی، جامعهشناس، در ادامه گردهمایی با نگاهی فلسفی به مسائل اقتصادی و سیاسی پرداخت.
عبدالکریمی در ابتدای صحبتهایش گفت: من خود را شایسته حضور در جمع کارآفرینان و صاحبان کسب و کار نمیدانم، این عزیزان علاقهمند به شنیدن مباحث اقتصادی هستند ولی من در این زمینه اطلاعات و سواد چندانی ندارم، من دانشآموخته و مدرس فلسفه هستم و برای همین دوست نداشتم امشب به این جلسه بیایم ولی با اصرار عزیزان خدمت رسیدم تا وقت شما را بگیرم.
وی با اشاره به تفاوت بین امور قابل رویت و غیرقابل رویت، گفت: یک سری چیزها با چشم قابل رویت هست ولی یک سری چیزها را نمیشود دید. این که یک پسر شرایط مالی و سخت افزاری تشکیل یک زندگی را دارد میشود رویت کرد ولی اینکه او صلاحیت اخلاقی و مسئولیتپذیری لازم برای تشکیل یک خانواده را دارد یا نه چیزی نیست که با چشم قابل رویت باشد و تا زندگی با او را تجربه نکنی متوجه نمیشوید.
وی در ادامه گفت: بحث اول من تعلق به خانه است. ما هرکدام یک خانه داریم که در آن سکنی گزیدیم. این خانه میتواند هر وضعیتی داشته باشد ولی برای ما خانه محسوب میشود. من اینجا در حال نمایش بازی کردن هستم ولی در خانه خودم راحتم و هرجور راحت باشم رفتار میکنم. خانه جایی است که در آن آسایش دارم. ممکن است من یک جا دعوت شوم و به یک هتل پنج ستاره بروم و هزار و یک جور امکانات در آن وجود داشته باشد ولی بازهم من دوست دارم در خانه خودم باشم.
عبدالکریمی افزود: ایران هم فارغ از حکومت و شرایطش خانه ماست. ما باید به خانه خودمان تعلق داشته باشیم. وقتی این میزان مهاجرت و انتقال سرمایه را میبینیم نشان میدهد تعلق ما به این خانه کم شده است.
وی با اشاره به تأثیر آپاراتوس غرب بر دیدگاههای ما گفت: خیلی از ما تحت تاثیر آپاراتوس غرب هستیم و دیدگاهی که آنها به ما القاء میکنند را میبینیم و این دل سطح دنیا جا افتاده است. برای مثال ما کشوری جنایتکارتر از اسراییل نداریم که علنا کودککشی میکند و دست به ترور میزند ولی در آپارتوس جهانی، ایران را جنایتکار نشان میدهند، در حالیکه ایران ۳۰۰ سال است به هیچ کشوری حمله نکرده و شروع کننده هیچ نزاعی نبوده است.
مطهرنیا: در آمریکا قدرت دست ایلان ماسک است، نه ترامپ
مهدی مطهرنیا، آیندهپژوه و تحلیلگر سیاسی، در ادامه گردهمایی به بررسی تحولات نظم نوین جهانی و تأثیر آن بر اقتصاد و سیاست ایران پرداخت و گفت: ما در ابتدای هر چیز باید بپذیریم که نظم نوین جهانی تغییر کرده است و این نظم از چند دهه قبل شروع به تغییر کرد.
وی به ظهور شبکههای فرا اجتماعی اشاره کرد و گفت: دیگر جلوی گفتمان و اطلاع رسانی را نمیشود گرفت و به واقع دنیا مثال یک اتاق شیشهای است و همه ما در معرض دید و افکار عمومی قرار داریم. ما چند سال پیش در مورد شبکههای اجتماعی صحبت میکردیم ولی الان دیگر باید اسمش را شبکههای فرا اجتماعی بگذاریم.
وی با اشاره به نسلهای جدید و تغییرات رفتاری آنها، گفت: مگر شما الان به نسل زد میتوانید بگویید فلان حرف را نزن یا فلان کار را انجام نده چون من به تو میگویم؟ او از شما نمیپذیرد. تازه این نسل Z است. در آینده با نسل «آلفا» Generation Alpha و «بتا» Beta Generation چه میکنید؟
مطهرنیا به نقش تکنولوژی و هوش مصنوعی در تحولات جهانی اشاره کرد و گفت: همین هوش مصنوعی که ساخته شده و به دست من و شما رسیده را شک نکنید بیست سال قبل خودشان استفاده میکردند وگرنه اجازه این را نمیدادند که الان من و شما به آن دسترسی پیدا کنیم و شک نکنید در حال حاضر خودشان تکنولوژی به مراتب پیشرفتهتری را در اختیار دارند.
وی با اشاره به تغییر مراکز قدرت در جهان، گفت: در نظم نوین جهانی دیگر ترامپ همه کاره نیست بلکه قدرت دست ایلان ماسک است. جنگ انتخابات میان هریس و ترامپ نبود بلکه میان ایلان ماسک و جورج سورس بود.
مطهرنیا با اشاره به پیشبینیهای خود در مورد نرخ ارز، گفت: من سال ۱۳۷۰ که دلار هنوز به هزار تومان هم نرسیده بود گفتم تا ۳۰ سال آینده دلار به ۷۰ هزار تومان میرسد و همه به من خندیدند ولی مشخص بود وضعت به این سمت میرود. همین الان قیمت واقعی دلار ۱۱۷ تا ۱۲۳ هزار تومان است.