پزشکانِ سازمان تأمین اجتماعی را دریابید!/ ضعف درمان مستقیمِ سازمان به ضرر کارگران و بازنشستگان است

به گزارش خبرنگار ایلنا، برای گفتن از مشکلاتِ درمان مستقیم سازمان تأمین اجتماعی بیشتر به سراغ کارگران و بازنشستگان رفته‌ایم و از منظرِ آن‌ها به مشکلاتِ نگریسته‌ایم. این‌بار اما با یکی از پزشکان سازمان تأمین اجتماعی در مورد مشکلاتِ درمان مستقیم سازمان مصاحبه کردیم تا بدانیم آن‌ها از چه جنبه‌ای به مشکلاتِ درمانِ این سازمان نگاه می‌کنند. 

هادی عبدالهی (دبیر کمیته صنفی انجمن اسلامی جامعه پزشکی) در مورد مهم‌ترین مشکلاتِ درمانِ سازمان تأمین اجتماعی به «ایلنا» گفت: اولین مسئله، همان مبحث نُه/ بیست و هفتمِ حق بیمه‌ی زمان اشتغالِ کارگران است؛ طبق ماده ۲۹ قانون تأمین اجتماعی، از بیست و هفت سهم حق بیمه کارگران، ۹ سهم باید به درمان اختصاص پیدا کند. زمانی بخشی از این نه درصد سهم، واقعا خرج درمان می‌شد و بخشی دیگر ذخیره؛ اما بعد از اجرای طرح تحول سلامت وضعیتِ این ذخایر به علت تعهد اجباری‌ای که این طرح برای سازمان ایجاد کرد، صفر شد. 

عبدالهی ادامه داد: در حال حاضر این ذخایر برگشته، اما به نظر می‌رسد تمامِ این ۹ سهم درمان کامل صرف درمان نمی‌شود. این سهم باید شفاف شود؛ نباید کسری بخش‌های دیگر سازمان تأمین اجتماعی از این سهم پر شود. همانطور که گفتم این ۹ درصد مختصِ درمان است و نباید در جایی دیگر خرج شود. 

وی ادامه داد: موضوع دیگر، تأکید بر درمان مستقیم است. سیاست‌های ما باید به گونه‌ای باشد که درمان مستقیم احیا شود. در حال حاضر بخش زیادی از پول سازمان تأمین اجتماعی صرفِ تعهدات بیمارستان‌های خصوصی و درمان غیرمستقیم می‌شود. همین الان ام- آر-آی‌ها و آزمایش‌های غیرلازم برای بیماران نوشته می‌شود، در حالیکه من به عنوان یک پزشک می‌گویم خیلی از اینها واقعا لازم نیست. در واقع می‌خواهم بگویم به قول مرحوم نوربخش تأمین اجتماعی نقشه‌ی نظارتی خود را از دست داده است. همه‌ی اینها هزینه‎های تحمیلی برای سازمان ایجاد می‌کند که این وضعیت بعدا خود را در کمبودِ بودجه‎ی درمان مستقیم نشان می‌دهد. 

عبدالهی بیان کرد: به اعتقاد من، می‌توان با شیب ملایم هزینه‌های بخش درمان غیر مستقیم تأمین اجتماعی را وارد درمان مستقیم کرد. بیمارستان‌های خصوصی مثل زالو به جان تأمین اجتماعی و بیمه‌ی شده‌ی این سازمان افتاده‌اند و خرج‌های غیرلازم برای آن می‌تراشند. خیلی اوقات مریض بابتِ یک بیماری ساده به بخش خصوصی مراجعه می‌کند و ظرف دو ساعت با تجویزِ بستری بی‌مورد، هزینه‌های سنگینی برای او می‌تراشند. سوال ما این است که چرا سیاست‌ها و نظارت‌ها به سمتی نمی‌رود که مریض بتواند از درمان مستقیم سازمان استفاده کند؟ چرا باید مجبور شود به بخش خصوصی مراجعه کند که هم به ضرر سازمان و هم به ضرر مریض تمام شود؟ 

بسیاری از بیمه شدگان تأمین اجتماعی برای گرفتنِ خدمات از مراکز ملکی مجبورند ساعت‌ها در صف انتظار بمانند، برای همین بعضی از بیماران ترجیح می‌دهند به بخش خصوصی بروند. عبدالهی در خصوص این وضعیت می‌گوید: بله، این وضعیت به خاطر این است که ما از مراکز ملکی خود غافل شده‌ایم. اگر در همین تهران مشابه بیمارستان میلاد، یک یا دو نمونه‌ی دیگر داشتیم آیا بازهم همین اتفاق می‌افتاد؟ درست است، مراکز ملکی ما ضعف دارند اما این ضعف‌ها باید جبران شود. 

وی ادامه داد: ضعف بیمارستان‌های ملکی به ضرر اقشار ضعیف جامعه، کارگران و بازنشستگان است. ما می‌گوییم صرفِ هزاران میلیارد تومان برای درمان غیر مستقیم اشتباه است. این هزینه‌ها باید به مرور صرف درمان مستقیم شود. ببینید همین الان خدماتی که در بیمارستان میلاد ارائه می‌شود از خیلی از بیمارستان‎های خصوصیِ کیفیت بهتری دارد، ضمن اینکه صفر تا صد هزینه‌های بستری بیمار رایگان است، اما خب ورودی آن به دلایلی سخت است و باید برای آن فکری شود. 

دبیر کمیته صنفی انجمن اسلامی جامعه پزشکی تأمین اجتماعی در بخش دیگری از صحبتهایش به تعرفه‌ی پایین پزشکان تأمین اجتماعی اشاره کرد و گفت: در حال حاضر رقم ضریب Κ در بخش دولتی، عمومی نیمه دولتی و خصوصی فرق دارد. ضریب Κ در بخش دولتی ۱۴هزار تومان، در بخش عمومی غیر دولتی ۵۸ هزار تومان و در بخش خصوصی هم ۵۸ هزار تومان است. ببینید مثلا اگر در بیمارستان ملکی تامین اجتماعی پزشک عمل آپاندیس انجام دهد ۲۰Κ به او می‌دهند که چیزی حدود ۳۰۰ هزار تومان می‌شود و با مالیاتی که از او کم می‌شود این مبلغ به حدود ۲۵۰هزار کاهش پیدا می‌کند. همین پزشک اگر به مراکز خصوصی برود بالای یک میلیون تومان این عمل را انجام می‌دهد. مسلم است که تمایل پزشک برای کار در آن مراکز خصوصی بالا می‌رود. یکی از دلایلی که پزشکان بیماران خود را به سمت بیمارستان‎‌های خصوصی برای عمل می‌برند همین است. 

عبدالهی بیان کرد: ما اگر این تعرفه‌ها را اصلاح کنیم پزشک برای کار در مراکز درمانی سازمان انگیزه پیدا می‌کند و ما با این حجم از خروج پزشکان از مراکز درمان سازمان تأمین اجتماعی مواجه نمی‌شویم. 

وی گفت: البته باید توجه کنیم سازمان تأمین اجتماعی یک سازمان عمومی غیر دولتی است، اما به اجبار با مصوبه خلاف دولت، پزشکان این سازمان تعرفه‌ی دولتی می‌گیرند. ما مستقل از دولت هستیم اما دولت به این سازمان فشار می‌آورد و برای آن تصمیم می‌گیرد. در واقع دولت سازمانِ تامین اجتماعی را متعلق به خود می‌داند درحالیکه این سازمان به بیمه‌شدگانش تعلق دارد. 

عبدالهی گفت: هنوز بحث اصلاح تعرفه‌ی پزشکان از قرار معاونین و مسئولین سازمان تأمین اجتماعی پس از ماه‌ها کار کارشناسی به نتیجه نرسیده است. همیشه مدیرانی در بخش سازمان تأمین اجتماعی این مقاومت‌ها را با بخش درمان داشته‌اند درحالیکه این به ضرر بیمه شده و کل سازمان است. به گفته‌ی آقای سالاری ۸۲۰ پزشک در سال ۹۹ از تأمین اجتماعی رفته‌اند. پزشک با بیست سال خدمت، تقاضای بازنشستگی می‌کند چون می‌داند در مطبش درآمد بیشتری کسب می‌کند. 

دبیر کمیته صنفی انجمن اسلامی جامعه پزشکی تأمین اجتماعی گفت: برای حل این مشکل و تغییر رقم تعرفه‌ها کارزاری راه‌انداخته‌ایم و با قدرت مطالبه‌ی خود را پیگیری می‌کنیم. 

وی همچنین به موضوع استخدام پزشکان در تأمین اجتماعی اشاره کرد و گفت: حدود ده سال است که در تأمین اجتماعی پزشکی استخدام نشده است و ۵۶۰پزشک قراردادی در این سازمان وجود دارند. پزشک می‌گوید ده سال در سازمان کار می‌کنم اما امنیت شغلی ندارم. پزشکِ قراردادی حتی فیش حقوقی ندارد، خب این پزشک چگونه به ماندن در این سازمان امید داشته باشد؟ 

عبدالهی گفت: من در مراکز محروم تأمین اجتماعی کار می‌کنم و می‌دانم کارگر و بازنشسته‌ی بیمار چقدر سختی می‌کشد. می‌دانم اگر در بیمارستان تأمین اجتماعی پزشک نباشد و بیمار مجبور شود به به بخش خصوصی مراجعه کند چقدر باید از جیبش پرداخت کند. ما این تجربه‌ها را در دوران کرونا هم داشته‌ایم؛ مراکز ما کم بود، بیمار زیاد بود و پزشک نبود. می‌دانیم بخش خصوصی چه قدر هزینه‌ها را می‌بلعد برای همین است که تأکید می‌کنیم درمانِ مستقیم سازمان باید رونق بگیرد. پزشکِ سازمان باید برای ماندن در سازمان امید داشته باشد. نه اینکه بگوید رفتنم به صرفه‌تر از ماندنم است! نه اینکه به جایی برسد که بیمار را تشویق کند به بخش خصوصی مراجعه کند و از بیمه تکمیلی‌اش استفاده کند. 

دبیر کمیته صنفی انجمن اسلامی جامعه پزشکی تأمین اجتماعی ادامه داد: ما روزانه بازنشستگانی را می‌بینیم که برای گرفتنِ داروهایشان گاهی از صبح تا بعداز ظهر در صف می‌نشینند. گاهی خودمان هم خجالت می‌کشیم و نمی‌دانیم برای مریضِ سالمندی که بیماری قند دارد و برای گرفتنِ یک نسخه ساعت‌ها در صف می‌ماند چه کار می‌توانیم انجام دهیم؟ طبق ضابطه پزشک در ۶ ساعت تنها ۸۰ بیمار می‌تواند ببیند، خب خیلی اوقات بیماران بیشتری از این تعداد بیمار به مراکز ما می‌آیند. اگر پزشک باشد و جا باشد دیگر بیمار مجبور نمی‌شود ساعت‌ها در صف بماند. 

عبدالهی گفت: در شرایط فعلی که یک کپسولِ ساده‎‌ی آموکسی سیلین ۳۰هزار تومان شده پناهگاهِ مریض کجاست؟ حتی مراجعه‌ی بیمارانی که بیمه شده‌ی تامین اجتماعی نیستند هم به این مراکز بیشتر شده چون آن‌ها هم ترجیح می‌دهند به جای پرداخت ویزیت ۹۰هزار تومانی به تأمین اجتماعی بیایند و ۲۴هزار تومان بدهند. 

وی بیان کرد: به همین دلیل ما تأکید داریم که مدیران این سازمان تمام هم و غم خود را بگذارند تا درمان مستقیم بهبود پیدا کند و سیاست‌هایشان در جهتِ نگهداریِ پزشکان باشد و نه فراری دادنِ آن‌ها. اما متأسفانه به نظر می‌رسد عده‌ای به دنبال برون‌سپاری هستند. به هر حال باید بدانند که کارگران و بازنشستگانی که جانشان به لبشان رسیده چنین اجازه‌ای به آن‌ها نخواهند داد.