ارتقاء 44 درصد از بنزین تولیدی پالایشگاه شازند به یورو 5

به گزارش خبرنگار ایلنا، مجید رجبی در همایش تجلیل از خبرنگاران استان مرکزی به مناسبت روز خبرنگار، افزود: محتوای گوگرد بنزین با استاندارد یورو 5، کمتر از 10 جزء در یک میلیون و محتوای گوگرد بنزین با استاندارد یورو 4، کمتر از 50 جزء در یک میلیون است. همچنین قیمت فرآورده بنزین با استاندارد یورو 5 بالاتر از بنزین با استاندارد یورو 4 است که علاوه بر کاهش آلایندگی هوا در شهرها، منجر به افزایش سود سالانه پایشگاه نیز می‌شود.

وی ادامه داد: با اجرای طرح تولید بنزین یورو 5 در شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند، روزانه 6 میلیون و 562 هزار و 129 لیتر بنزین یورو 5 و 8 میلیون و 359 هزار و 870 لیتر بنزین یورو 4 در این واحد پالایشگاهی تولید می‌شود و ماهانه 5 میلیون و 894 هزار و 557 دلار افزایش سودآوری برای پالایشگاه دارد. از نکات مهم و قابل ذکر این طرح اجرای این است که بدون هیچگونه سرمایه‌گذاری اولیه و ایجاد بار مالی برای شرکت به سرانجام رسیده است.

مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند اظهار داشت: طرح تولید بنزین یورو 5 در اردیبهشت ماه سال جاری با مشارکت شرکت دانش‌بنیان اکسیرپویان در پالایشگاه شازند و با تکیه بر دانش فنی متخصصین داخلی و کارشناسان مهندسی پالایش و با همکاری مجموعه بهره‌برداری، برنامه‌ریزی تولید و آزمایشگاه، به صورت آزمایشی اجرا شد. اجرای این طرح به صورت آزمایشی در بازه زمان، یکم تا 31 اردیبهشت‌ماه سال جاری انجام شد.

رجبی تصریح کرد: مطالعات اولیه طرح با همکاری شرکت دانش‌بنیان اکسیر پویان در بازه زمانی 6 ماه انجام شد و بررسی‌های کارشناسی جهت تغییر در جریان‌های خوراک و شرایط فرآیندی واحدهای تولیدکننده‌ بنزین صورت پذیرفت. در این طرح با اعمال تغییرات گسترده در جریان‌های خوراک، محصولات و فرآیندی، در تعداد زیادی از واحدهای پالایشی در نهایت بخش قابل توجه‌ای از بنزین تولیدی پالایشگاه از لحاظ کیفی ارتقاء پیدا کرد و به بنزین با استاندارد یورو 5 تبدیل شد.

وی به دیگر اقدامات و فعالیت‌های شرکت پالایش نفت شازند اشاره کرده و بیان داشت: فعالیت مجموعه پالایشگاه شازند در راستای اقدامات پالایشگاهی به اینجا ختم نشد. با فعالیت‌های انجام شده، این پالایشگاه نخستین و تنها شرکت تولیدکننده سوخت کشتی ایرانی (ATR 140) بر اساس استانداردهای بین‌المللی و مطابق معاهده (2020 IMO) لقب گرفت. با این اقدام در شرایط تحریم از خروج ارز از کشور جلوگیری کرد.

مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند با اشاره به اینکه تولید گازوئیل یورو 5 از دیگر اقدامات پالایشگاه شازند است، تأکید کرد: شرکت پالایشگاهی شازند در فرآیند کیفی‌سازی تولیدات و ارتقای شاخص‌های زیست‌محیطی برای تولیدات نهایی، از نیمه دوم سال 1402 طرح ارتقای کیفیت گازوئیل تولیدی خود را از یورو 4 به یورو 5 اجرا کرد. این موضوع نیز دستاورد دیگری از فعالیت‌های مجموعه شرکت پالایش نفت شازند است.

رجبی ابراز داشت: همچنین در راستای ارتقای کیفیت شاخص‌های زیست‌محیطی در کل کشور، نخستین واحد تصفیه و تولید گازوئیل یورو 4 در کشور با ظرفیت 12 میلیون لیتر در روز در پالایشگاه شازند راه‌اندازی شد. تمامی محصولات این پالایشگاه بعد از اجرای طرح‌های فاز 2 تأئیدیه استاندارد یورو 4 را کسب کردند. با اقدامات انجام شده این پالایشگاه به عنوان شاخص در عمل به تعهدات زیست‌محیطی و ارتقای کیفیت محصولات معرفی شد.

وی اضافه کرد: در پیاده‌سازی این طرح که از نیمه دوم مهر ماه سال 1402 آغاز شد، بدون اضافه کردن تجهیزات خاص و یا سرمایه‌گذاری اولیه و صرفاً با تغییر در شرایط فرایندی، محصول تولیدی واحد تصفیه هیدروژنی گازوئیل از یورو 4 به یورو 5 ارتقا داده شد. همچنین میزان گوگرد موجود در محصول نهایی از 50 ppm (50 جزء در میلیون) به زیر 10 ppm (10 جزء در میلیون) رسانده شد.

مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند همچنین گفت: در کنار اجرای طرح تولید گازوئیل یورو 5، طرح ارتقای کیفیت نفت سفید و سوخت جت پالایشگاه نیز پیاده‌سازی شد و میزان گوگرد در محصولات ذکر شده به زیر 10 ppm (10 جزء در میلیون) رسانده شد. در نهایت اجرای طرح‌های کیفی‌سازی محصولات واحدهای تصفیه هیدروژنی گازوئیل (GHT) و نفت سفید (KHT) توانست سود 37.5 میلیون دلاری در سال را رقم بزند.

رجبی افزود: در کنار کیفی‌سازی محصولات واحدهای تصفیه هیدروژنی گازوئیل و نفت سفید، تغییر در پارامترهای فرایندی با رویکرد صرفه‌جویی در سوخت مصرفی این واحدها پیاده‌سازی شد. از این نظر میزان صرفه‌جویی در مصرف حامل‌های انرژی و کاهش هزینه‌های سوخت، به رقم 400 میلیارد در سال رسانده شد. از این مسیر علاوه بر تأثیر بسزا در کاهش انتشار کربن و دی‌اکسیدکربن، گامی مثبت در بهبود شاخص‌های زیست‌محیطی پالایشگاه محسوب می‌شود.

وی به پروژه احداث واحد کک سوزنی در پالایشگاه شازند اشاره کرده و ادامه داد: این طرح مشتمل بر 5 واحد اصلی است که 4 واحد آن با استفاده از تکنولوژی بومی و با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت طراحی شد. در این طرح نفت کوره که در فصول سرد سال بزرگ‌ترین عامل آلودگی هوا است، از سبد محصولات پالایشگاه شازند حذف می‌شود و به جای آن سوخت‌های سبک‌تر و پاک همراه با کک سوزنی که مورد نیاز در صنعت فولاد است، تولید می‌گردد.

مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند با بیان اینکه تولید کک‌ سوزی آخرین حلقه مفقوده زنجیره بومی فولاد است که با تولید آن تولید فولاد نیز کاملاً بومی خواهد شد، اظهار داشت: تکنولوژی تولید کک سوزنی در انحصار چند شرکت بزرگ بود، اما برای نخستین بار با همکاری پژوهشگاه صنعت نفت این انحصار شکسته شد. اجرای این پروژه در کشور سابقه پیشین ندارد. این طرح در مرحله انجام تشریفات مناقصه قرار دارد و هزینه پیش‌بینی شده آن حدود 450 میلیون یورو است.

رجبی به اشتغال‌زایی گسترده‌ای که با اجرای پروژه واحد کک سوزنی در پالایشگاه شازند ایجاد شده اشاره داشته و تصریح کرد: با اجرای پروژه احداث واحد کک سوزنی برای 300 نفر به صورت مستقیم و برای 1000 نفر به طور غیرمستقیم، اشتغال‌زایی انجام شد. همچنین در بازه زمانی دوره ساخت 3 ساله واحد کک سوزنی، امکان اشتغال بیش از 4000 نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم نیز فراهم شد.

وی بیان داشت: تمامی مراحل طراحی و احداث این طرح از قبیل امکان سنجی، طراحی پایه، طراحی تفسیلی، خرید تجهیزات، نصب و راه‌اندازی، توسط شرکت‌های داخلی انجام می‌شود. کمک به اقتصاد کشور از طریق جلوگیری از خروج ارز به میزان 100 میلیون دلار در سال، توسعه پایدار از طریق افزایش سود واحدهای تولیدی و تبدیل به مواد با ارزش افزوده از اهداف توسعه اقتصادی طرح است. در این طرح نرخ بازگشت سرمایه حدود 4 ساله و سود سالانه ناخالص بیش از 200 میلیون دلار است.

مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند تأکید کرد: حذف نفت کوره و سوخت‌های سنگین آلاینده از سبد محصول پالایشگاه به عنوان سوخت نیروگاه در فصول سرد و جلوگیری از انتشار گاز SO2 به میزان 500 تن در روز، جلوگیری از انتشار گاز آلاینده SO2 از طریق راه‌اندازی تأسیسات بازیافت گازهای انتهای واحد گوگردسازی (TGTUnit)، از مهمترین اهداف پروژه احداث واحد کک سوزنی است. باید در نظر داشت که گاز SO2 یکی از ترکیبات آلاینده محیط‌زیست است که باعث افزایش بیماری‌های ریوی، قلبی و عروقی، همچنین تشکیل باران‌های اسیدی می‌شود.

رجبی ابراز داشت: کاهش قابل ملاحضه شعله مشعل پالایشگاه در شرایط عادی و استفاده از آن تنها در مواقع بحرانی، کاهش گازهای آلاینده محیط‌زیست در تعمیرات اساسی پالایشگاه از طریق ساخت تأسیسات جدید، بازیابی آمین و آب ترش، همچنین از سرویس خارج کردن یکی از تأسیسات آلاینده تحت عنوان واحد غلظت‌شکن که از واحد فاز یک پالایشگاه است و علاوه بر استفاده از کوره‌ها و تجهیزات قدیمی‌تر به دلیل تعمیرات اساسی مکرر، آلاینده است و جایگزین تأسیسات جدید با استاندارد روز دنیا، از دیگر اهداف پروژه احداث واحد کک سوزنی است.

وی به پروژه بهینه‌سازی بازیافت آب‌های با املاح بالا به روش اسمز معکوس به عنوان دیگر اقدامات پالایشگاه شازند اشاره داشته و اضافه کرد: با توجه به شرایط بحران کم‌آبی حاکم بر جهان که در کشور ما نیز وجود دارد و الزام استفاده از روش‌های نوین بازیابی و تصفیه جریان‌های پساب پالایشگاه شازند به منظور صرفه‌جویی در مصرف آب، تأمین نیازهای آبی پالایشگاه و کمک به حفظ محیط‌زیست، احداث پروژه تصفیه پساب‌های موجود در پالایشگاه صورت گرفت.

مدیرعامل شرکت پالایش نفت امام خمینی شازند در این خصوص گفت: کاهش حجم پساب ورودی به حوضچه‌های تبخیر و در نهایت قطع سرریز آنها به اراضی کشاورزی منطقه، استفاده مجدد از پساب و کاهش برداشت آب خام از منابع زیرزمینی و سد کمال صالح و آب بدون املاح و کاهش بار وارده به سیستم (رزینها) آب DM که گاهاً در شرایط اضطراری قرار می‌گیرند، از اهداف قابل حصول پروژه بهینه‌سازی بازیافت آب‌های با املاح بالا به روش اسمز معکوس است.

رجبی افزود: در فرایند اجرای این طرح به صورت میانگین 200 نفر بومی منطقه به صورت روزانه برای عملیات اجرایی این پروژه حضور داشتند. همچنین حدود 50 نفر اشتغال دائم نیز در دوره بهره‌برداری مورد نیاز خواهد بود. متأسفانه آب‌های با املاح بالا در حال حاضر به حوضچه‌های تبخیر ارسال می‌شود، اما اجرای طرح مذکور موجب افزایش بهره‌وری مصرف آب و همچنین جلوگیری از نفوذ آب املاح بالا به سفره‌های زیرزمینی می‌گردد.