گزارش ایلنا از افتتاحیه جشنواره فیلم فجر؛
از همه طرف به سمت سینما تیر می‌اندازند/در دوران کپی کارهای مفتضحانه هستیم+عکس
سی‌وهفتمین دوره جشنواره فیلم فجر عصر امروز سه‌شنبه ۹ بهمن با حضور اهالی سینما و رسانه در پردیس تئاتر تهران افتتاح شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در مراسم افتتاحیه این دوره از جشنواره فیلم فجرکه اجرای آن را منصور ضابطیان برعهده داشت، از فاطمه معتمدآریا، عباس گنجوی، ابراهیم حقیقی، خسرو خسروشاهی و عزیزالله حمیدنژاد در بخش‌های مختلف تجلیل شد. نکوداشت عزت الله انتظامی نیز از دیگر بخش‌های افتتاحیه جشنواره فیلم بود.
ابراهیم داروغه‌زاده (دبیر جشنواره) در سخنرانی افتتاحیه خود گفت: یاد و نام صدیقه کبری حضرت زهرا (سلام علیها) که این ایام متعلق به آن بانوی بزرگوار است را گرامی می‌داریم و سی و هفتمین جشنواره ملی فیلم فجر را در چهلمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران با نام و یاد آن حضرت آغاز می‌کنیم. به همه سروران عزیز، مهمانان ارجمند و هنرمندان گرامی و مردم عزیزمان خصوصا اهالی گرانقدر جنوب تهران که امسال میزبان ما شدند خوشامد می‌گویم. آمده‌ایم که سهم کوچکی از آن همه تلاش‌شان برای پیروزی انقلاب اسلامی را قدرشناسی کنیم. در این مناطق تهران کوچه به کوچه که نه حتی خانه به خانه نام شهیدانمان نامگذاری شده است و ما آمده‌ایم تا بگوییم به ایثارها و فداکاری‌های شمایان در جای جای میهن عزیزمان ایران است که سینمای ایران جان گرفت، رشد کرد، بالغ شد و امروز افتخارآفرین برای این مرز و بوم شده است.
وی ادامه داد: سینمای ایران اکنون و در چهل سالگی پیروزی انقلاب اسلامی از دور دست‌های ایران تا سراسر جهان پیام‌آور نجابت، انسانیت، صداقت، درستکاری و همه فضایل است. ادعای بزرگی نیست اگر بگویم سینمای نوین ایران خود بزرگترین دستاورد انقلاب اسلامی است و مظهر شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی به معنای واقعی آن است. آوازه افتخارات سینمای ما در همه جهان طنین‌انداز است و این سینما به سهم خود همه تلاش خود را کرده است که ندای آزادی و آزادگی باشد.
داروغه‌زاده افزود: به پیروی از وصیت امام راحل‌مان که دردمند و آرمان خواه است و به فرموده رهبر عزیزمان کلید توسعه کشور است. چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران را به همه شما مردم عزیز، هنرمندان و سیینماگران تبریک می‌گویم و امیدوارم روزهایی سرشار از طراوت و جوشش که در آثار امسال جشنواره نمایان است، در این ایام داشته باشیم. قدردان محبت همه همکارانم در ستاد برگزاری و همه سرورانم در سازمان سینمایی و وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی هستیم که این جشنواره حاصل کمک و حمایت همه این عزیزان است.
در بخش اهدای جوایز مواد تبلیغی، سیمرغ بلورین بخش بهترین عکس به حبیب مجیدی برای بمب یک عاشقانه تعلق گرفت و طاها ذاکر برای فیلم کوپال سیمرغ بلورین بهترین پوستر را دریافت کرد.
سیمرغ بلورین بهترین آنونس به روح الله موحدی برای فیلم گرگ بازی اهدا شد.
در بخش نکوداشت عزت الله انتظامی، سیدعباس صالحی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی)، حسین انتظامی (سرپرست سازمان سینمایی) و ابراهیم داروغه‌زاده (دبیر سی و هفتمین جشنواره فجر) به روی سن آمدند و پس از آن منصور ضابطیان از مجید انتظامی دعوت کرد تا با حضور در روی سن در این مراسم همراه شود.
مجید انتظامی (آهنگساز و فرزند زنده یاد عزت الله انتظامی) در این مراسم ضمن تبریک این روز به دست‌اندرکاران سینمای ایران و آرزوی سال پربار برای سینما گفت: از خانه سینما برای زحماتی که کشیدند و در این مدت ما را تنها نگذاشتند، تشکر می‌کنم.
در بخش تقدیر از عزیزالله حمیدنژاد بعد از پخش تصاویر فیلم اشک سرما با بازی گلشیفته فراهانی، علیرضا شجاع نوری به روی سن آمد و در سخنانی درباره حمیدنژاد گفت: می‌گویند اگر کسی را می‌خواهی خوب بشناسی باید با او کار کنی یا سفر بروی. سال 1361 بود که سیف‌الله داد اولین فیلمش را می‌ساخت و من و حمیدنژاد دستیاران او بودیم و از او یاد گرفتیم و چند سال بعد در نیویورک مسئول معرفی فیلم بودم که در آنجا هور در آتش به نمایش درآمد و بالاخره در آخرین همکاری سریال بانوی عمارت را کار کردیم. آقای حمیدنژاد یکی از شخصیت‌های دوست داشتنی است و مثل یک چتر سیاه است در یک سفر بارانی. آنقدر عزیز و حامی است که همواره تو را از خیلی آسیب‌ها حفظ می‌کند. ممکن است لبخندهای او را کم ببینی، اما بسیار به جان می نشیند. من تاکنون غیر از خیر از او چیزی ندیده‌ام.
علیرضا تابش نیز طی سخنانی درباره عزیزالله حمیدنژاد گفت: آقای حمیدنژاد شاید 20 ساله بودند که با مرحوم سیف‌الله داد وارد سینما شدند و در این 40 سال ثمره کارشان فیلم‌های هنری و ارزشمند است که در جشنواره‌های خارجی وقتی نمایش داده می‌شد مخاطبان باورشان نمی‌شد که زیبایی‌های سرزمین عزیز ماست بلکه فکر می‌کردند در استودیو ساخته شده است. برای عزیزالله حمیدنژاد طول عمر و عزت روزافزون می‌خواهم. انشالله همیشه عزیز باشی.
عزیزالله حمیدنژاد نیز در سخنانی گفت: آقای شجاع نوری و آقای تابش مرا خجالت دادند. اینطور هم نیست. از نظر کمی و کیفی تعداد کارهای من آنقدر نیست که نیاز به بزرگداشت داشته باشم. دوست داشتم زمانی اینحا می‌آمدم که تعداد بیشتری فیلم ساخته بودم که متاسفانه با شرایط موجود نتوانستم و نشد. اما خوشحالم که هر یک از کارهایم را با عشق ساختم و شرایط و دشواری‌های زندگی مانع این نشد که دست به هر کاری بزنم و هر فیلمی را بسازم. در این راستا باید از همسرم تشکر کنم چون در این سال‌ها او مرا حمایت کرد برای اینکه دست به هر کاری نزنم. دوست دارم از منتقدین نام ببرم که وقتی هور در آتش را ساختم در همین فضای جامعه از فیلم حمایت کردند و باعث شدند من فیلم بعدی ام را بسازم: حمید صدیقی، هوشنگ گلمکانی، خسرو دهقان و مسعود محرابی.
وی افزود: در زمانی که ما این فیلم را ساختیم ویژوال افکت کامپیوتری نبود و باید با جلوه‌های ویژه میدانی می‌ساختیم. من باید تقدیر کنم از کسانی که برف و بوران را برای ما ایجاد کردند. آقای شوقی و دستیارشان. آن زمان کار بسیار دشواری بود و همچنین خوشحالم که در آخرین کارم با آقای شجاع نوری همکاری داشتم و خانم مومن که در نقش فخرالزمان درخشیدند و خوشحالم که در هر کارم یک تعداد چهره جدید به تلویزیون و سینما معرفی کردم. امیدوارم خدا توفیق بدهد فیلم های دلخواهم را بسازم.
در بخش تقدیر از ابراهیم حقیقی، علی اکبر صادقی استاد هنرهای تجسمی در این آیین گفت: افتخار من این است که چهل و پنج شش سال است که با ابراهیم حقیقی دوست هستم که یک هنرمند واقعا والا و برجسته است.
رسول صدرعاملی خطاب به ابراهیم حقیقی گفت: پوستر هویت فیلم بوده و فیلم‌ها مشخص نیست کجا هستند ولی پوسترها هویت و شناسنامه فیلم هستند و من بسیار خوشحالم که در این سال ها همکاری زیادی با شما داشتم. خواهش می‌کنم در این دوران کپی‌کاری‌های مفتضحانه؛ قدر گرافیست‌های خوبمان را بدانیم؛ جای مرتضی ممیز و فرشید مثقالی خالی.
آتیلا پسیانی هم در این مراسم گفت: خوشحالم که در این مراسم هستم. تناسبی که بین فکر، طرح و اجرا در کارهای ابراهیم حقیقی است اعجاب‌آور است و او این نظم گرافیکی‌اش را در تمام کارهایش به کار می‌برد.
ابراهیم حقیقی در سخنانی گفت: دوستان پرسیدند گرامیداشت چگونه است گفتم برای من قطعا خوشحال‌کننده است. از دومین جشنواره که پوستر کشیدم همراه جشنواره شدم. در سال چهارم سیمرغ و در سال پنجم تندیس را طراحی کردم که تکامل یافته‌اش تقدیم به هنرمندان می‌شود و زندگی آدم ها همیشه پر از خوشی و حسرت است. خوشی من امشب از این است که در کنار عزیزانی هستم که افتخار سینمای ایران‌اند. آقای خسروشاهی که همه با صدایش بزرگ شدیم، عباس گنجوی و آقای حمیدنژاد را از سال 50 می شناسم. آقای گنجوی آن زمان مثل امروز یکی از حرفه ای ترین تدوینگران سینمای ایران بود و خانم معتمدآریای عزیز که خوشحالم کارهای مشترک بسیاری با ایشان داشتم و این بزرگوارانی (خطاب به صدرعاملی، پسیانی و صادقی) که به من افتخار دادند اینجا هستند و همچنین آقای شجاع نوری عزیز. یاد آقای بهشتی هم می‌کنم که تندیس و سیمرغ از آن زمان طراحی شد. آن حسرت هم این است که از 6 نفری که گرامیداشت می‌گیرند عزیزی بین ما نیست که پانزده یا شانزده سال حداقل ماهی یکبار بر سر میزی می‌نشستم که عزت‌الله انتظامی بود و مایه افتخار همه بود و انسانیت و تفکرش برای خانه هنرمندان بسیار راهگشا بود.
در بخش بزرگداشت فاطمه معتمدآریا، رضا کیانیان، علیرضا رئیسیان و همایون اسعدیان برای بزرگداشت این بازیگر روی صحنه آمدند.
رضا کیانیان طی سخنانی گفت: برای سیمین خیلی دیر بزرگداشت گرفته شد. زمانی که من وارد سینما شدم سیمین یک ستاره بود. حالا حساب کنید چند ساله است؟
همایون اسعدیان در این مراسم گفت: دوستان زیادی تلاش کردند تا شان و منزلت سینما را برگردانند تا وقتی بچه‌ها و دخترهایشان به سینما می‌آیند شریف و سالم باشند. بازیگران و تهیه‌کنندگان سینما تلاش‌های زیادی در این مورد کردند. یکی از آن بازیگرانی که تلاش کرد سیمین معتمدآریا بود تا این شرافت را سر سفره‌ها بیاورد. من به خانم معتمدآریا افتخار می‌کنم.
سپس علیرضا رئیسیان درباره این هنرمند گفت: دو نکته بگویم. اول اینکه دیگر چطور ممکن است خداوند به یک نفر بگوید هوایت را دارم. از 6 بزرگداشت امسال 5 نفرشان در فیلم اول من ریحانه حضور داشتند و این بزرگترین افتخار زندگی من بود. به اضافه استاد محمود کلاری عزیز که امسال داور هستند. نکته دوم اینکه جایی خواندم که خداوند در دو شکل ممکن است به کسی لبخند بزند. یکی زمانی که خیلی‌ها بخواهند آدم بزرگی نشود و خدا بخواهد بشود و دیگری برعکسش. وقتی مردمی که با هنر جدی برخورد می‌کنند از ته دل دوستش داشته باشند و در قلب آنها جا داشته باشد و او کسی نیست جز معتمدآریا.
وی در ادامه افزود: سه خصلت در ایشان را بگویم چون من در اولین و دومین فیلمم با ایشان همکاری داشتم. اولی اخلاق حرفهای به معنای واقعی آدمی است که به حرفه‌اش احترام می‌گذارد، موقعیت خودش را به عنوان ستاره درک می‌کند و شما به شدت با او راحت هستید، وقتی با او کار می‌کنید. دوم درک والا از نقشی است که کار می‌کند. اصلا نیاز به توضیح آن پرسوناژ ندارد. آنقدر کیف می‌کنید زمانی که جلوی دوربینتان است که هیچ نکته‌ای را لازم نیست به او بگویید و سوم شعور اجتماعی بسیار بالا که یک نخبه می‌تواند داشته باشد و این سه تا اگر در کسی بود حتما آدم بزرگی است و خوشحالم که امشب برای یک آدم بزرگ بزرگداشت گرفتیم.
فاطمه معتمدآریا طی سخنانی گفت: خوشحالم که به عنوان یک زن می‌توانم گوشه‌ای از احساسات انسانی مادرانه و خواهرانه‌ام را با سینما - تنها وسیله‌ای که بلدم - به همه مردمم ابراز کنم. بزرگترین خوشحالی امشب برایم این است که خانواده عزیز سینما اینجا جمع هستند و من سهم کوچکی در این خانواده دارم. همکارانی که به دلیل دوستی‌ها و تلاش‌های بی‌دریغشان سینما را زنده نگاه داشتیم و به عنوان مهمترین هنر مردمی این دوران به آن چنگ زده‌ایم. چون همه انتقادها از همه سو به سینماست، برای اینکه گوهری دست نیافتنی است و همه می‌خواهند به آن دست پیدا کنند. هر کسی از هر نقطه‌ای که بتواند پیکان تیز انتقاداتش را به طرف ما می‌آورد ولی خانواده سینما، یک خانواده دوست داشتنی محترم و معتقد به همه ارزش‌هاست. صنعت و هنر سینمای ما تنها چیزی است که بزرگترین سفیر فرهنگ سرزمینمان در همه جای جهان است، این است دلیل حملات گسترده به سینمای ایران. از همکارانم در خانه سینما که همه حقوق صنفی همکارانم را نگه می‌دارند، تشکر می‌کنم. از آقای اسعدیان، رئیسیان و کیانیان هم تشکر می‌کنم.
فاطمه معتمدآریا سپس روی صحنه برگشت تا بگوید: در فیلم درخشان جاندار که توسط دو فیلمساز جوان 24 ساله ساخته شده که سنشان نزدیک به یک‌سوم سن من است، کار کردم که در جشنواره فجر به نمایش درمی‌آید و من نمی‌توانم آنها را همراهی کنم. خواهش می‌کنم فیلمسازهای جوان را حمایت کنیم.
در بخش تقدیر از عباس گنجوی بهمن فرمان‌آرا، رضا کیانیان، مسعود کیمیایی، رسول صدرعاملی و احمد طالبی‌نژاد به تعریف و تمجید از او پرداختند.
بهمن فرمان‌آرا و مسعود کیمیایی برای تجلیل از عباس گنجوی روی سن حاضر شدند.
مسعود کیمیایی در صحبت‌هایش درباره عباس گنجوی گفت: سال‌های دور خیلی با هم کار کردیم. در کارهای سیاه و سفید من قبل انقلاب با عباس کار کردیم. خاک، گوزن‌ها، سفر سنگ و بقیه فیلم‌هایم. عباس گنجوی بیشتر از یک مونتور سینما می‌داند و دانسته دارد. قرص و محکم همه چیز را می‌فهمد، فیلمت را می‌شناسد، فکر می‌کند و بعد از یکی دو هفته یک جدول می دهد. عباس گنجوی فوق العاده است. ما روزهای سختی را با هم گذراندیم. روزهای برف و سرما.
سپس بهمن فرمان‌آرا گفت: من در مدتی که در کار سینما بودم شاید با هزاران نفر آشنا شدم اما فقط یک دوست دارم و او عباس گنجوی است. تفاوت آشنا و دوست را همه می‌دانید ولی من می‌خواهم از ناصر تقوایی یاد کنم. زمانی که مستند نوروز و خاویار را ساخته بودم پرسیدم مونتور چه کسی را پیشنهاد می‌کنی گفت بهتر از عباس پیدا نمی‌کنی. هر چه فیلم من ساختم عباس مونتاژ کرده ولی سوای از این قضایا من شاهد عقدش هم بودم، بچه‌ها را دیدم بزرگ شدند، اگر تن صدای من زمانی تلفنی صحبت می کنیم افسرده باشد هر جا باشد می آید.
وی ادامه داد: دوستی در ارتباط ما خیلی مهم است. سوای اینکه عباس مشابه ندارد. همه کسانی که امروز کار می‌کنند شاگردهای عباس بودند ولی عباس خودش یاد گرفته. هر چه درباره عباس بگویم کم گفته‌ام. برای اینکه این روزها درباره کسانی که سنشان بالاست حرفی زده نمی‌شود. بعضی وفت‌ها هم که حرف زده می‌شود ناخوشایند است.
فرمان‌آرا افزود: امروز فیلمی در اینستاگرام دیدم که عکس جوانی خانم شهلا ریاحی که آلزایمر دارد جلوی او آوردند و می‌گویند می‌شناسی؟ چقدر بی‌احترامی می‌کنید. اینها بزرگان سینما بودند. این خانم اولین کارگردان زن سینمای ایران بوده چرا سو استفاده می‌کنید؟ مثل کسانی که کنار تخت بیمار عکس می‌گیرند. این چه عیادتی است و چرا باید این عکس در اینستاگرام گذاشته شود؟ خوشحالم تا عباس سرپا است این بزرگداشت گرفته شده و افتخار می‌کنم همه کارهایم مونتورش عباس گنجوی بوده است.
عباس گنجوی هم در آیین بزرگداشتش گفت: خیلی بلد نیستم حرف بزنم بخصوص چنین جایی. من می‌گویم اگر یک اتاق نیمه تاریک یا پنجره نیمه روشن بدهید من می‌توانم خیلی حرف بزنم اما همه حرف‌ها در طول همه این سال‌ها که کار کردم گفته شد اما چیزهایی اینجا یادآوری شد و تقریبا در دوره‌ای که من شروع کردم قبل از اینکه با فرمان‌آرا و کیمیایی و ناصر تقوایی کار کردم در دوبله کار می‌کردم که بخشی از این افراد اینجا هستند. آدم وقتی در این جمع قرار می‌گیرد حالش خوش می‌شود.
در بخش تجلیل از خسرو خسروشاهی، ناصر ممدوح، منوچهر والی‌زاده و منوچهر اسماعیلی برای بزرگداشت خسرو خسروشاهی روی سن آمدند.
منوچهر اسماعیلی در این مراسم گفت: برای من لحظه دل‌انگیزی است. امشب شبی است که در بزرگداشت کسی شرکت می‌کنم که 60 سال با او همراه بودم. از آغاز با هم بودیم. این استاد گرانمایه که با صدای نازنینش در این کار موفق و بعد مدیر دوبلاژ شد و من در خدمتش بودم، در خیلی از فیلم‌ها با او همکاری کردم چه ایرانی و چه خارجی.
ناصر ممدوح گفت: آقای خسروشاهی با صدایش، کارش و اخلاقش همه را شگفت‌زده کردند. خوشحالم که در جمع این عزیزان رشد کردم.
منوچهر والی زاده نیز گفت: این روزهای خوب و دیدنی را به همه تبریک می‌گویم. من قبل از هر سخنی که درباره خسرو بخواهم بگویم اول بگویم که از برگزارکنندگان جشنواره، هر ارگانی که هست، می‌خواهم تشکر ویژه کنم که به پشت صحنه سینما آمدند و دوبله و تدوینگر را دیدند. انشالله دکور و گریم و ... را هم ببینند. در این مدت اخیر به دوبله خیلی توجه کردند. من افتخار می‌کنم که در حضور شما هستم و آرزوی سلامتی و طول عمر برای برگزارکنندکان و شما حاضرین دارم.
خسرو خسروشاهی نیز طی سخنانی گفت: من سال‌ها در کنار شما بودم، در سایه، حالا زیر این نور آمدم و کمی دستپاچه ام. 5 فیلم صداگذاری کردم که اکثر آدم‌هایی که کار کردند را اینجا می‌بینم. وقتی سینماگرها کارشان تمام می‌شد کارگردان می‌ماند و مدیر دوبلاژ. همه می‌رفتند و ما می‌ماندیم و دوبله شبانه روز و بالاخره می‌رساندیم ولی هیچ وقت به این حرفه توجه نشد. یک بار در فارابی یک لیستی گذاشتند و گفتند می‌خواهیم از این آقایان تجلیل کنیم و بعد هم پیشمان شدند. این کار دوبله را به حساب نمی‌آوردند ولی الان اوضاع تغییر کرده. هر چند من فعالیت چندانی در دوبله ندارم. از مقام وزارت، از معاونت و دیگران تقاضا می‌کنم به این حرفه بیشتر توجه کنند.
وی ادامه داد: یک زمان برای دوبله خوب جایزه می‌دادند، یکبار من خودم جایزه گرفتم زمانی که آقای داروغه‌زاده در موسسه رسانه‌های تصویری بود. شما که بیننده هستید می‌گویید فیلم خوب دوبله نشده ولی هنوز این‌هایی که اینجا هستند در کار دوبله هستند و فیلم‌ها هم خوب هستند ولی به بدترین شکل دوبله می‌شود و متاسفانه به این فیلم‌ها پروانه نمایش داده می‌شود. من خودم با جورج لوکاس برای جنگ ستارگان حرف زدم. کوبریک برای فیلمش از ما نمونه صدا می‌گرفت. برای فیلم جن‌گیر از مدیر دوبلاژ اسم خواستند. من با آقای کیمیایی وقتی می‌خواستیم یک فیلم دوبله کنیم به هزاران راه فکر می‌کردیم به این آسانی‌ها نبود. بیایید داوری کنید و ببینید تا کجاها رفتیم. گروهبان و دندان مار را ببینید. اصلا یک دنیای عجیب غریبی بود. یا فیلم شیرین که با کیارستمی کار کردیم. ایشان درباره دوبله حرفهای زیادی زدند. آقای اسماعیلی به ایشان یادآوری کردند که این حرف‌ها در تاریخ می‌ماند.
این مراسم به مدت 4 ساعت به طول انجامید و علاوه بر مراسم‌های اصلی، نمایشی به کارگردانی محمدرحمانیان اجرا شد و نیما مسیحا نیز قطعاتی اجرا کرد.
