۵ میلیون گردشگر خارجی، ۱۰ میلیارد و ۵۰۴ میلیون دلار ارز وارد کشور کردند

محمد محب‌خدایی (معاون گردشگری کشور) در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه از صنعت گردشگری به عنوان جایگزین درآمد نفتی نامبرده می‌شود، در سال گذشته این صنعت چه میزان ارز وارد کشور کرده است، به خبرنگار ایلنا گفت: براساس استاندارد جهانی که موجود است؛ هر گردشگر علاوه بر ارزی که به‌صورت مستقیم وارد کشور می‌کند، هزینه‌هایی دارد که در مکان مورد نظر خرج می‌کند و از آن به‌عنوان ارزآوری در زنجیره نام برده می‌شود. بر همین اساس هر گردشگر خارجی که به ایران وارد می‌شود، به‌طور میانگین ۶۸۰ دلار ارزآوری مستقیم داشته و ۱۳۴۰ دلار در زنجیره هزینه می‌کند. البته باید بگویم که میزان ۶۸۰ دلاری که به‌صورت مستقیم درنظر گرفته شده، به‌صورت میانگین محاسبه شده است. یعنی ممکن است در گردشگری سلامت یک نفر ۳۵۰۰ دلار هزینه کرده باشد و هزینه یک گردشگر زیارتی ۳۰۰ تا ۵۰۰ دلار باشد. در حقیقت مبلغ اعلام شده؛ میزان متوسطی است که گردشگران حوزه‌های مختلف در ایران به‌صورت مستقیم هزینه می‌کنند.

وی افزود: البته باید بگویم که اصولا برای محاسبه میزان ارز وارد شده توسط گردشگران، تنها مبلغ ارز مستقیم را محاسبه می‌کنند ولی در حال حاضر این میزان در جهان براساس با احتساب ارزآوری زنجیره در نظر گرفته می‌شود. ارزآوری در زنجیره شامل هزینه‌های گردشگر از زمانی که حرکت خود را آغاز می‌کند تا پایان سفر را شامل می‌شود و در حقیقت به‌صورت غیرمستقیم میزان ارزی را وارد کشور مقصد می‌کند و به‌عبارتی برای افرادی که در حلقه گردشگری قرار دارند، ایجاد درآمد‌ می‌کند. به‌عنوان مثال اگر شما برای سفر به ایران از ایرلاین خارجی بهره بردید، مسلما ارز پرداخت شده به کشور مقصد تعلق نمی‌گیرد ولی همین ایرلاین بعد از ورود به ایران، برای هزینه‌های هندلینگ خود باید مبلغی بپردازد که از آن به‌عنوان ارزآوری در زنجیره نام برده می‌شود. برای محاسبه میزان ارز ورودی به کشور کافی‌ست تعداد ۵ میلیون و دویست هزار نفر گردشگری که در سال گذشته به کشور وارد شدند را در میزان ارز ورودی که در بالا گفتم ضرب کنید تا مبلغ مورد نظر مشخص شود.

بر اساس این گزارش با ضرب ۵ میلیون و دویست هزار نفر گردشگر ورودی در ۶۸۰ دلار، مبلغ ۳ میلیارد و ۵۳۶ میلیون دلار به‌دست می‌آید که توسط این میزان از گردشگران به‌صورت مستقیم وارد کشور شده است. برای محاسبه میزان ارزی که در زنجیره توزیع شده نیز کافی‌ست تعداد ۵ میلیون و دویست هزار نفر گردشگر ورودی را در ۱۳۴۰ دلار ضرب کنیم که مبلغی معادل با ۶ میلیارد و ۹۶۸ میلیون دلار را نتیجه می‌دهد. در نتیجه و به‌‌طور کلی برای محاسبه میزان کل ارزی که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم وارد کشور شده است؛ کافی‌ست مبلغ ۳ میلیارد و ۵۳۶ میلیون دلار و ۶ میلیارد و ۹۶۸ میلیون دلار را با هم جمع کنیم که نتیجه‌ آن مبلغی معادل با ۱۰ میلیارد و ۵۰۴ میلیون دلار می‌شود.

باتوجه به شرایط کنونی کشور و با وجود اینکه میزان گردشگران ورودی سال گذشته تنها ۵ میلیون بوده است، عدد به‌دست آمده؛ مبلغ قابل توجهی بوده که می‌تواند بار دیگر مسئولان را متوجه اهمیت این صنعت کند تا به‌طور حقیقی و نه در شعار آن را مورد توجه خود قرار دهند. معاون گردشگری کشور در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به این پرسش که برنامه‌ریزی سازمان میراث فرهنگی برای افزایش گردشگران ورودی به کشور چیست و در این توسعه چه کشورهایی بازار هدف ایران هستند، بیان کرد: گردشگری تابعی از زمان بوده و برای آن نمی‌توان زمان خاصی در نظر گرفت. ما در این صنعت در کنار بازارهای سنتی خود، بازارهای تازه‌ای انتخاب کردیم که باید آنها را توسعه دهیم. باتوجه به ظرفیت بالای این صنعت، امروز تمام تلاش کشورها در جهت استفاده از آن به‌عنوان یک فرصت است. به‌عنوان مثال کشور ترکیه که یکی از کشور‌های موفق در این حوزه است، حتی وقتی مسئله داعش در آن به‌وجود آمد و بازار اروپای خود را از دست داد، آن را به‌دیده فرصت دید و به‌سراغ تقویت بازار‌ ایران، روسیه و کشورهای دیگری رفت که مسئله داعش برایشان اهمیت زیادی نداشت.

وی افزود: به‌علاوه این موضوع هرکشوری بسته به شرایط خود دارای بازارهایی است و سعی می‌کند در آن شرایط نیز بازارهایش را فعال نگه دارد و نسبت به جذب توریست اقدام کند. ما نیز در حال حاضر به‌دنبال تقویت بازار خود در کشورهایی همانند عراق، آذربایجان و ترکیه هستیم و همین‌طور مجددا سعی داریم تا شرایط خود را در کشورهای اروپایی نیز تثبیت کنیم که در آنها جدا از بحث ایران هراسی که وجود دارد، با مشکلات بیمه و انتقال ارز مواجهیم و در حال اقداماتی هستیم تا این مشکلات را رفع کنیم. همین‌طور برای کشورهای چین، هندوستان نیز برنامه‌هایی داریم که در حال پیگیری آن هستیم که برای آنها نیز جذابیت‌هایی ایجاد کنیم.

محب‌خدایی در ادامه درباره اینکه این کشورها بر چه مبنایی انتخاب شده‌اند، گفت: هر کدام از آنها مشخصه‌های خاص خودشان را دارند و یک محصول گردشگری ما مورد توجه خود قرار می‌دهند. به عنوان مثال شیعیان در بخش گردشگری زیارتی مشتری ما هستند و آذربایجان و عراق به خاطر نزدیکی در حوزه گردشگری سلامت به کشور ما علاقه نشان می‌دهند که این موضوع نیز مزیتی مهم برای ما به شمار می‌آید. چینی‌ها ممکن است در حوزه تاریخی، فرهنگی و تفریحی به ایران بیایند و در عین حال ممکن است برخی ایران را به خاطر طبیعت ماجراجویانه‌اش انتخاب کنند. ما در گردشگری محصولات مختلفی داریم که برخی محرک سفر بوده و برخی دیگر علت اصلی سفر به‌شمار می‌آیند. تقاضا خیلی از افراد برای سفر در کشورهای دیگر با محصولاتی که ما در کشورمان داریم همسو بوده و همین موضوع نشان می‌دهد که ما نیز در این بازار می‌توانیم مکان مهمی‌ را به خود اختصاص دهیم.

معاون گردشگری کشور در بخش  پایانی صحبت‌هایش در پاسخ به این موضوع که براساس جلسه سال گذشته شورای عالی گردشگری با حضور معاون اول رئیس‌جمهور مصوب شد که حساب‌های اقماری منتشر شوند اما هنوز این آمار منتشر نشده، گفت: این آمار در سایت IRTSS.IR وجود دارد که مختص به سال‌های ۹۶ ،۹۷ است و دوستان می‌توانند برای اطلاع به آن مراجعه کنند.

خبرنگار ایلنا برای دریافت حساب‌های اقماری به سایت مذکور مراجعه کرد اما در این سایت چیزی به‌عنوان حساب‌های اقماری یافت نشد و روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی نیز از این موضوع ابراز بی‌اطلاعی کرد.