در گفتوگو با فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی خوزستان مطرح شد؛
قوه قضاییه و نیروی انتظامی باید بحران شهر باستانی شوش را جدی بگیرند/تکذیب حفاریهای غیرمجاز در شوش+عکس و فیلم
محوطه شهر باستانی شوش جز حفاران غیرمجاز در این سالها، تهدیدکنندگان تازهای هم پیدا کرده است. جوانان موتورسواری که به دلیل نداشتن پیست موتورسواری، محوطه این شهر شش هزار ساله را برای بازی و تجربههای جوانی خود انتخاب کردهاند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اخیراً تصاویری از چاله و گودالهایی در عرصه جهانی شوش منتشر شد. همچنین فیلمی که نشان میداد در این محوطه، جوانانی مشغول موتورسواری هستند و تپههای باستانی این محوطه حکمِ سکوی پرش برای آنها پیدا کرده است. حسین بهداروند (فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان خوزستان) در پاسخ به این سؤال که چه اقدامی جهتِ مقابله با این امر انجام شده، به ایلنا گفت: دور تا دور این محوطه باز است و جاده کشیده شده. ابتدا بایستی در اطراف سایت، فنسکشی صورت بگیرد که این کار مستلزم هزینه است.
وی تحقق پیدا کردنِ این امر را، مستلزمِ یک همت همگانی دانست و افزود: باید تمام مسئولان شهرِ شوش دست به دست هم دهند تا این مهم اتفاق بیفتد. ازجمله دستگاه قضایی و نیروی انتظامی باید علیالحساب باتوجه به وضعیتی که فعلاً وجود دارد، از ورود موتورسیکلتها به محوطه ممانعت کنند و مسئله را جدی بگیرند. این محل سابقاً پیست موتورسواری بوده. مسئولان باید پیست جایگزینی را بهعنوان پیست موتورسواری برای جوانها بسازند تا دیگر آنها به عرصه اثر ورود نکنند.
بهداروند در پاسخ به این سؤال که چه اقدامات عملیای تاکنون صورت گرفته، اظهار داشت: در این رابطه ما مکاتباتی کردهایم، ولی متأسفانه تا الان اقدامی صورت نگرفته است. وظیفه یگان حفاظت این نیست که از ورود موتورسیکلتها به عرصه جهانی شوش جلوگیری کند. محوطه مساحت زیادی دارد و به واقع، حفاظت از آن کار دشواری است. در وهله اول باید نیروی انتظامی شهرستان شوش از ورود موتورسیکلتها جلوگیری کند؛ درثانی شهرداری باید همت کند و پیست جدیدی برای جوانها احداث کند. اینکه موتورسواران عرصه را تبدیل به پیست کردهاند خطرهای زیادی برای اثر به همراه دارد.
فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان خوزستان در واکنش به این سوال خبرنگار ما که «آیا در زمینه فرهنگسازیِ در بین مردم اقدام سازندهای انجام شده یا خیر»، گفت: شوش یک اثر جهانی است و همه بر این امر واقفند. از اقصینقاط دنیا برای بازدید به اینجا میآیند. این چیزی نیست که نیاز به فرهنگسازی برای مردم خودمان داشته باشد. خود مردم شوش حتی اگر بخواهند جایی کلنگی بزنند باید از قبل مجوز این کار را داشته باشند و همه هم این را میدانند، منتها باید یک عامل بازدارنده وجود داشته باشد و این مستلزم همت مسئولان شهری است. باید این مسئله در شورای تأمین امنیت استان مطرح شود و سپس، طیِ یک اقدام عملی از آن جلوگیری شود. این یک روحیه جهادی میخواهد. من به تمام محوطههایی که حفاری غیرقانونی میشود، در اقصینقاط استان میروم و از نزدیک آنها را میبینم.
وی با تأکید بر این نکته که اخیراً در شوش هیچ حفاری غیرمجازی صورت نگرفته، گفت: بودند حفاریهای غیرمجازی در مگرنات که در سالهای گذشته انجام شده بود، ولی تمام شوراها، شیوخ و ریشسفیدان را در این رابطه جمع کردیم و جلسه برگزار کردیم و از آن پس هیچ حفاری دیگری نداشتیم. چند باند قاچاقچی هم آمده بودند که همه دستگیر شدند. میتوانم بگویم اخیرا هیچ حفاری غیرمجازی نداشتهایم اما مشکلی که در تمام کشور وجود دارد این است که در خیلی جاها اثر تاریخی وجود دارد ولی ثبت ملی نشدهاند به همین دلیل اقدام قانونی درستی روی این پروندهها انجام نمیشود.
بهداروند درباره خبر منتشر شده و تصاویر حفاریهای صورت گرفته و اینکه گفته شده «برخی حفاریهای غیرمجاز به تازگی در محوطه تاریخی و عرصه جهانی شوش صورت گرفته است» تاکید کرد: تصویر اول که با عمق نسبتاً زیادی حفر شده، حفاری غیرمجازی است که مربوط به حداقل ۶ سال پیش است. دو تصویر بعدی نیز مربوط به بیش از ۳ سال پیش بوده که قبل از وقوع حفاری به وسیله بارندگی و نشست زمین که به دلیل پوکی و توخالی بودن برخی از نقاط محوطه تاریخی ایجاد شده و مورد توجه افرادی که در محوطه تردد میکنند، قرار گرفته و متأسفانه در فرصت مناسبی مورد حفاری غیرمجاز قرار گرفتهاند. در تاریخ ۹۶.۱۱.۲ تمام عرصه محوطه جهانی شوش با دقت و نقطه به نقطه مورد بازدید و سرکشی قرار گرفت و به هیچ عنوان نه تنها حفاریهای گذشته دستکاری نشده بود، بلکه هیچگونه حفاری غیرمجاز جدیدی نیز صورت نگرفته بود.
وی در پایان در پاسخ به این سؤال که چرا این حفاریها بعد از گذشتِ 6 سال مرمت و بازسازی نمیشوند، بیان کرد: مرمت و بازسازی گودالهای ایجاد شده در مسئولیت معاونت میراث فرهنگی استان است و ربطی به یگان حفاظت ندارد. ما در حال حاضر در تمام شهرستانها با دستگاه قضائی هماهنگ کردهایم و یک شعبه قضائی داریم.
شهر باستانی شوش از مراکز تمدن قدیم و از معروفترین شهرهای دنیا، پایتخت چند هزار ساله مملکت عیلام (ایلام) و همچنین پایتخت زمستانی امپراتوری هخامنشی بوده است. این شهر یکی از قدیمیترین سکونتگاههای شناخته شده جهان است و از حدود به ۴۲۰۰ سال پیش از میلاد پایهگذاری شده است.
عکسها: مجتبی گهستونی