ترجیح می‌دهم کاوشی در دارابگرد صورت نگیرد/حتی برای فنس‌کشی بودجه نداریم

به گزارش خبرنگار ایلنا، معاون میراث‌فرهنگی استان فارس در گفتگو با خبرنگار ایلنا گفت: موضوع فنس‌کشی محوطه‌ها و خصوصاً سایت‌های باستان‌شناسی طبق برآوردِ سردستی‌ای که چند سال پیش انجام شد؛ به‌ رقم بالغ بر 20 میلیارد تومان می‌رسید که فقط برای فنس‌کشی محوطه‌های شاخص و درجه یک استان فارس به این مبلغ نیاز داشتیم. کمبود محافظت و مراقبت در حال حاضر برای تمام سایت‌های استان وجود دارد. نمی‌توان گفت که مثلاً دارابگرد مهمتر یا کم‌اهمیت‌تر از شهر گور است.

عبدالرضا نصیری ادامه داد و نتیجه گرفت: این حداقلی که دوستداران میراث از ما انتظار دارند به رقم بسیار بالا و کلانی ختم می‌شود که اصلاً برای میراث امکان ندارد که آن را بپردازد. از طرفی مدام شنیده می‌شود که به دارابگرد اصلاً توجهی نمی‌شود و اینگونه استدلال می‌کنند که کاوشی در این سایت تاریخی انجام نمی‌شود. این استدلال، استدلال درستی نیست. در دارابگرد تا زمانی که کاوش صورت نگرفته، مسئله‌ی حفاظت و مرمت اصلاً موضوعیت ندارد. ما زمانی جایی را مرمت یا حفاظت می‌کنیم که کاوش انجام شده و حفاظت و مرمت پس از آن صورت می‌گیرد. خوب است که اساتید دانشگاهی که مدام به ما خرده می‌گیرند به غیر از اظهارنظراتی که ما خودمان هم می‌دانیم راهکار اصولی و علمی‌ای را در این رابطه به ما پیشنهاد کنند.

وی ضمن ابرازِ مخالفت با هرگونه عملیاتِ حفاری در دارابگرد، اظهار داشت: راهکار اساسی برای منطقه‌ای مثل دارابگرد هنوز کاوش باستان‌شناسی بدون درنظر گرفتنِ حفاظت نیست. ما ترجیح می‌دهیم هیچ اتفاقی در این سایت نیفتد و صرفاً بتوانیم آن را حفاظت فیزیکی کنیم و برای نسل‌های آینده نگه داریم. کاوش باستان‌شناسی ماحصل یک سوال علمی است. کاوش این نیست که ما اجازه داشته باشیم هر جایی که احساس کردیم ممکن است در زیر آن چیزی وجود داشته باشد، کاوش کنیم. اگر فرضاً کاوشگر دوران ساسانی در پروسه فعالیت‌های علمی‌اش به این نتیجه برسد که کاوش باستان‌شناسی در سایت دارابگر به تکمیل شدن پروژه علمی‌اش کمک خواهد کرد در صورت پذیرش پژوهشکده باستان‌شناسی اعتبار این کاوش مشخص می‌شود و آن کاوش انجام داده می‌شود و آن پژوهشگر نیز به پاسخش می‌رسد.

وی افزود: بعد از آنکه کاوش انجام شد اشیای به دست آمده می‌توانند دوباره مدفون شوند یا اینکه برای بازدید نگه داشته شوند. اینجاست که بحث حفاظت پیش می‌آید. ما ترجیح می‌دهیم هیچکدام از آثار مدفون بیرون نیاید تا بعداً متهم به این نشویم که چرا نتوانستیم از آن‌ها حفاظت کنیم چراکه خاک خودش بهترین محافظ است.

وی با ردّ هرگونه کاوش جامعی در دارابگرد، گفت: باید درنظر داشته باشید که ما کاوش جامعی را در دارابگرد پوشش نمی‌دهیم. کاوش‌هایی که در دارابگرد ممکن است صورت بگیرد نهایتاً یا در حد بررسی و شناسایی است و یا گمانه‌های موردی.

معاون سازمان میراث فرهنگی استان فارس تأکید کرد: فکر نمی‌کنم لزومی به یک کاوش جامع باستان‌شناسی وجود داشته باشد. من ترجیح می‌دهم که هیچ کاوشی انجام نشود چون دیده‌ام محوطه‌هایی که کاوش شده و همه از بین رفته است. درواقع یا این آثار حفاظت نمی‌شوند یا اعتبار حفاظتی برای آن‌ها وجود ندارد و راهکار حفاظتی برای آن‌ها درنظر گرفته نمی‌شود.

نصیری با اشاره به گفته‌هایی که اخیراً توسط مسئولان میراث فرهنگی استان فارس طرح شده و واهی دانستنِ آن‌ها گفت: اخیراً گفته‌اند که در صورت تأمین اعتبار محافظت الکترونیکی از محوطه انجام خواهد شد اما باید گفت که اگر قرار بود تأمین اعتباری صورت بگیرد بدون شک تاکنون بودجه‌هایی برای این کار درنظر گرفته می‌شد. واقعیت این است که منابع بودجه‌‌های دولتی بسیار محدود است و فکر نمی‌کنم این به این زودی‌ها اتفاق بیفتد.

وی مهم‌ترین مشکل شهر باستانی دارابگرد را عدم وجود نگهبان و محافظ دانست و گفت: شهر داراب‌گرد یک کلیتی دارد که برای عوام خیلی جذاب نیست. کسی که به آنجا می‌رود خیلی ذهنیتی نسبت به این شهر ندارد. ما هنوز چیزی را از شهر دارابگرد بیرون نیاورده‌ایم و وارد جزئیات معماری و اشیای تاریخی آن نشده‌ایم. به همین خاطر داربگرد نمی‌تواند برای گردشگر عامی جذابیت داشته باشد. ممکن است گاهی اوقات بعضی از گردشگران پژوهشگر یا باستان‌شناس باشد که وضعیت آنها با مخاطبان فرق دارد. یکی از مشکلات اساسی در حال حاضر نبود یک سیستم حفاظتی برای دارابگرد است. الان متأسفانه ورود به دارابگرد بسیار راحت است.