تلاشی برای توجه به آثار ایرانی و پیوستن به جریان اصلی موسیقی ایران

به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری دومین جایزه موسیقی روح الله خالقی در دانشگاه مهر البرز برگزار شد. محمدرضا عزیزی (دبیر اجرایی جایزه خالقی)، آروین صداقت کیش (دبیر بخش پژوهش) و بهنام ترابی دبیر علمی در این رویداد حضور داشتند و درباره دومین جایزه روح‌الله خالقی توضیحاتی دادند. 

در  ابتدای نشست محمدرضا عزیزی (دبیر اجرایی جایزه روح‌الله خالقی)، ضمن تبریک روز خبرنگار گفت: امیدوارم در شرایط موجود با کمک شما خبرنگاران اخبار مربوطه رسانه‌ای شود و بازتاب یابد. 

تلاش برای برگزاری یک رویداد مستقل

او گفت: ما در سال گذشته اولین دوره جایزه استاد روح‌الله خالقی را در سطح دانشگاه آزاد اسلامی برگزار کردیم. طرح این رویداد به معاونت فرهنگی دانشگاه داده شد و توانستیم جایزه را برگزار کنیم. 

او ادامه داد: رویکرد ما نگاه به شخصیت آهنگسازی روح‌الله خالقی در دوران معاصر کشور بوده است؛  ایشان خودشان همیشه جریان‌ساز بوده‌اند.

عزیزی در ادامه توضیحاتش گفت: با توجه به تکیه ایشان  بر استادانی چون  بر صبا و علینقی ما تلاش کردیم جایزه‌ای برای موسیقی ایرانی را به صورت مستقل برگزار کنیم. 

او گفت: مرسوم است که جایزه آهنگسازی را به یک آهنگساز اختصاص می‌دهند، ما این کار را نکرده‌ایم و علاوه بر توجه به روح‌الله خالقی بر رویکرد استادان ایشان هم توجه داشته‌ایم. 

اضافه شدن بخش پژوهش

عزیزی در ادامه گفت: ما این دوره از جایزه روح‌الله خالقی را گسترده‌تر و در  سطح ملی برگزار می‌کنیم و از طرفی حمایت انجمن آثار و مفاخر ، فرهنگستان هنر و انجمن موسیقی را هم داریم. 

دبیر اجرایی دومین دوره از جایزه روح‌الله خالقی گفته‌های خود را اینگونه کامل کرد:  امسال بخش پژوهش را هم اضافه کرده‌ایم و قرار است با کمک ارکستر جوانان ایران و حمایت این ارکستر به اجرا در شهر تهران برسیم. 

خانه موسیقی هیچ کمکی به ما نکرد

عزیزی در بخش دیگری از مراسم گفت: خانه موسیقی هیچگونه کمکی به ما نکرده و دلیلش را هم نمی‌دانم. این نهاد، موسسه‌ای است که صلاحیت تدریس و آموزش را هم به عهده دارد. گلایه ما این است که سه بار خانه موسیقی نامه نگاری کردیم ونتیجه‌ای نگرفتیم. حتی این نهاد سنگ‌اندازی‌هایی هم کرده است.

او افزود: وقتی نامه را دادیم به ما گفتند پس اساتید خانه موسیقی چه؟ یعنی چرا از آن استادان در تیم برگزاری و داوری‌ها استفاده نکرده‌ایم. 

او تاکید کرد: این گلایه محکم و شدید است. اما از تمام نهادهای دیگر ممنونیم از مرآتی در انجمن گرفته تا آقای ترابی که دبیر علمی کنفرانس است. امیدواریم همبستگی جامعه موسیقی را داشته باشیم و متاسفیم برای کسانی که نگاهشان شخصی است. 

در ادامه مراسم آروین صداقت کیش گفت: خوشحالم که خبرنگاران را می‌بینم و از دیدار شما خوشحالم و روز خبرنگار را تبریک می‌گویم. حال که نگاه می‌کنم می‌بینم بسیاری از  اهالی رسانه غایب هستند و از این بابت متاسفم.

او در بخشی از صحبت‌هایش گفت:  کمیته داوران ماه‌ها پیش تشکیل شده است. همکاران طی یک مجموعه‌ای از مشورت‌ها ماموریت سخن گفتن در این جلسه را به من واگذار کردند؛ پس من نماینده آن‌ها هستم.

او با اشاره به اینکه روح‌الله خالقی هم‌شاگردی صبا بوده، بیان کرد: در اولین دوره از جشنواره جایزه خالقی که افتخار داشتم سخنران اختتامیه باشم.

وی گفت: بعد از اتمام رویداد و برگزاری اختتامیه، درباره تشکیل هیئت داوری جدید و اضافه شدن یک بخش دیگر صحبت‌هایی شد و بحث‌هایی درگرفت. آقای  عزیزی با من در تماس بودند و  در ادامه بود که قرار شد بخش پژوهشی هم افزوده شود. و قرار بر این شد به عنوان یک نهاد همکار با ما همکاری شود. آنچه الان می‌دانیم این است که بخشی به جایزه جلال اضافه شده است.

آثار برگزیده در مقاله‌نامه جایزه چاپ می‌شوند

سرپرست و رهبر ارکستر جوانان و نوجوانان ایران در ادامه بیان کرد: وقتی آثار  به دست ما برسند،  در کمیته داوری ارزیابی می‌شوند. البته داوران ناشناس هستند و آثار هم بر اساس کد در اختیار آنها قرار گرفت و هیچ‌کدام از دو طرف از سوی یکدیگر شناسایی نمی‌شوند. که این کار برای ارزیابی درست‌تر و بهتر آثار است. 

صداقت‌کیش گفت: پس از ارزیابی‌ها، آثار برگزیدگان در «مقاله‌نامه» جایزه چاپ می‌شود. اما نگاه مهم محورهایی است که برای بخش پژوهشی تعیین شده است. باید توجه داشت که این اولین‌بار است و برای ارزیابی‌ها و انجام کارها، دقت نظر بیشتری لازم است. 

روح‌الله خالقی هنرمند شاخص بعد از دوران تجدد

صداقت‌‌کیش بیان کرد: تمام عناوین رویداد، در پیوند با شخصیت و آثار استاد روح‌الله خالقی است که بعد از دوران تجدد فرد شاخصی در عرصه موسیقی به حساب می‌آمده است است. در همین راستا،  تلاش‌مان این بوده با اضافه کردن بخش جدید به جایزه، پژوهشگران را ترغیب کنیم تا پیرامون او کار کنند و برآمد را در اختیار جایزه قرار بدهند.

او ادامه داد: درحال حاضر مجموع گرایش‌های تحقیقاتی در ایران خیلی معطوف به این دسته از موسیقی‌دانان نیست. دوستانی که اداره کننده و برگزارکننده جایزه روح‌الله خالقی هستند، به این تنیجه رسیدند که خط یا گرایش جدید را هم باز کنیم تا دوستان کار علمی انجام دهند که بعدا در کتابی منتشر می‌شود. . 

خالقی‌؛ هنرمندی که کمتر مورد پژوهش قرار گرفته

آروین صداقت‌کیش ضمن ابراز امیدواری نسبت به تداوم این جریان، گفت:  از سرآمدان فقط استاد صبا هستند که مورد پژوهش قرارگرفته‌اند. این اتفاق برای خالقی کمتر رخ داده، بنابراین این جایزه شاید کمک به ایجاد درگاهی جوید باشد. 

توجه به مطالعات و اندیشه‌های روح‌الله خالقی

بهنام ترابی (دبیر علمی جایزه روح‌الله خالقی)  نیز در ادامه مراسم گفت: خوشحالم در کنار همکاران هستم و خودم را بخشی از جامعه رسانه‌ای می‌دانم. 

او افزود: جایزه خالقی به عنوان بخش جانبی در کنفرانس مطالعات میان رشته‌ای در ادبیات و هنرهای کاربردی، موسیقی، نمایش و سینما، ایجاد شده است. نگاه ما گسترده‌تر بوده و حال خوشحالیم جایزه آهنگسازی خالقی را هم به بستر کنفرانس اضافه کرده‌ایم.

ترابی ادامه داد: از مهمترین محورها در دومین جایزه آهنگسازی، می‌توان به مطالعات و اندیشه‌های روح‌الله خالقی اشاره کرد؛ مقالاتی در باب ایشان و استنتاجی بر سبک آهنگسازی ایشان، و یادداشت‌ها و مرور آثار، تاثیر ایشان بر آهنگسازان بعد از خودشان، همچنین کتاب‌هایشان موضوعات دیگری هستند. 

او افزود:  ما حامیان معنوی زیادی را کنارمان داشتیم که انجمن مفاخر، انجمن موسیقی و توسعه معصر ملل برخی از آنها هستند. 

او از احمد صدری، بابک خضرایی، شهاب جعفری، ارجمند. صداقت کیش، سیدحسین میثمی، فواد توحیدی، شهاب جعفری، میرعلیرضا میرعلینقی. پویا سرایی، سجادپور قناد و محمدعلی مرآتی به عنوان اعضای دومین جایزه آهنگسازی روح‌الله خالقی نام برد.

. 

در ادامه صداقت کیش هم گفت: پس از پایان اولین دوره جایزه خالقی که مختصر بود؛ بحثهایی درباره گسترش این رویداد مطرح شد. قرار شد کمیته داوران بیشتر باشند؛ در حالی که در دوره اول دو داور داشتیم.

او بیان کرد: بعد بنا شد فراخوانی دقیق نوشته شود و بر آن اساس آثار دعوت به شرکت شوند. این فرایند چندماهی طول کشید و بحث‌هایی جریان داشت. پیش‌نویسیتهیه شد و بالاخره با نظر جمع به فراخوانی سه صفحه‌ای رسیدیم.

این نوازنده و آهنگسازگفت: سیستم آهنگسازی خالقی و هم دوره‌هایش یک مثلث موسیقایی است که خودش، وزیری و صبا هستند. سبک آن‌ها سه دهه پیش رفت. الان روش‌ها و سبک‌های امروز و جریان اصلی کمتر به شیوه خالقی است. اگر هم می‌سازند تبدیل به جریان اصلی نمی‌شود. کمیته داوران ضمن فکر به شیوه آهنگسازی خالقی در نهایت به این نتیجه رسید به لحاظ سبک رجحانی قائل نشود و موسیقی ایرانی مدنظر باشد. .

حمایت از هم‌نوازی و موسیقی ارکسترال

صداقت‌کیش گفت: ما شرایط بسیار دقیق تنظیم کردیم تا بگوییم چه مواردی مجاز هستند در جایزه حضور یابند. یکی از موارد این بود که به مسئله همنوازی،گ روه و ارکستر بها داده شود. تعداد زیادی آهنگساز داریم که برای ساز خودشان اثر می‌سازند. . این دوستان در جشنواره ه جایی ندارند. منظور بد بودن آثارشان یا موارد اینچنینی نیست و مقوله کمبودها مطرح بود. 

او با اشاره به اینکه برای توجه به موسیقی جمعی تلاش شده، اضافه کرد: در  سبک خالقی برخی سازهای غربی (چه آن‌هایی که بومی شدند یا نشدند) در آن ارکسترها حضور داشتند. آن‌ها در فضای ترکیبی ساخته و اجرا می‌شدند. لذا در انتخاب آثار به این موضوع توجه داشته‌ایم.

وی گفت: بخشی  را پدید آورده‌ایم و از آهنگسازان خواستیم با توجه به اساطیر، آهنگسازی کنند و برای ما بفرستند.

چاپ‌ آثار برگزیدگان

او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: در رویدادهای بین‌المللی دنیا چند اتفاق مرسوم است؛ یکی اینکه جایزه مالی دارند که ما این مورد را محقق کرده‌ایم. دوم چاپ آثار است که امسال هم چون سال قبل ما آن را داریم.

این مدرس موسیقی گفت: یکی از مشکلات آهنگسازان و جوان‌ترها این است که آثارشان در بازار موجود نیست، بنابراین چند سال بعد کسی نمی‌تواند آن‌ها را اجرا کنند.

آثار نود درصد استادان چاپ نشده است

وی تاکید کرد: نود درصد استادان افسانه‌ای ما کارشان مکتوب نشده است. آن‌هایی که چاپ شده‌اند هم  احتیاج به تصحیح دارند. تنها حسین دهلوی است که تمام آثارش موجود است. موضوع سوم اینکه بسیاری از جوایز اجرای اثر آهنگسازان را تضمین می‌کنند که در رویداد امسال، ارکستر جوانان و نوجوانان ایران و موسسه خانه هنر نوین این بخش را تضمین کرده‌اند که امیدوارم این روش برای جشنواره‌های بعدی آهنگسازی نیز بماند.

این نوازنده گفت: مورد دیگری که در دنیا مرسوم است و ما آن را نداریم و توصیه‌اش می‌کنم این است که بر اساس رنج سنی دانشجوها، بورسیه‌‌هایی برای آنها در نظر گرفته شود. این مورد نه امسال، اما می‌تواند در دوره‌های بعد لحاظ شود. 

او در پایان اذعان داشت: متقاضیان برای فرستادن آثار تا ۲۴ شهریور فرصت دارند. در آبان‌ماه هم اختتامیه و کنسرت‌هایی را خواهیم داشت. و باید بگویم، آثار برگزیده در اختتامیه اجرا ندارد. اما ارکستر جوانان آثاره برندگان جوایز اول و دوم را اجرا خواهدکرد.