در گفتوگو با ایلنا مطرح شد؛
موزه، هتل و ایرلاین دوستدار کودک نداریم/ عدم هماهنگی آموزش و پرورش، موسسات آموزشی و ارگانها با توسعه گردشگری کودک
دبیر میز تخصصی گردشگری کودک معاونت گردشگری معتقد است: درحالی که کشورهای حوزه اسکاندیناوی و حتا کشورهای عربی هتل و ایرلاین دوستدار کودک دارند و در حوزه گردشگری کودک پیشرفت چشمگیری داشتند اما حتا موزههای ما دوستدار کودک نیستند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، فاطمه محمودی فرد (کارشناس ارشد برنامه ریزی توسعه جهانگردی و راهنمای تخصصی گردشگری کودک) با اشاره به چالشهای این حوزه گفت: نخستین مشکلی که در طول ۹ سال فعالیت گذری و ۳ سال فعالیت تخصصی در حوزه گردشگری کودک با آن مواجه بودم، بحث عدم دوستدار کودک بودن موزههاست. پرسنل موزهها درباره نحوه برخورد با کودک آموزش ندیدهاند و محتوای مناسب با کودک در موزهها وجود ندارد. موزهها برای حضور همه کودکان مناسبسازی نشده و حضور کالسکه و ویلچیر در موزهها تعریف نشده و این امر حضور خانوادهها را در موزهها تا حدودی با مشکل روبه رو میسازد.
این مدرس گردشگری کودک ادامه داد: عدم حضور افراد متخصص در این حوزه را نیز شاهد هستیم. تعداد موسساتی که به صورت تخصصی آموزش گردشگری کودک بدهند خیلی کم است یا در برخی از استانها اصلا چنین آموزشگاههایی وجود ندارد. البته از طریق دانشگاه تهران و دانشگاه علامه دورههای کوتاه مدت برای راهنمایان علاقهمند برگزار شده است اما به صورت جدی از طریق آموزشگاههای تخصصی این دورهها برگزار نشده است.
او با اشاره به آنکه این حوزه در ایران نسبتا جدید و نوپاست، گفت: افراد کمی با این حوزه آشنا هستند درحالی که به شدت مورد استقبال قرار میگیرد. به جهت آنکه مدارس و مهدها به دنبال ایدههای نو برای اجرایی کردن تورها و گردشهایی هستند که برای کودکان در نظر میگیرند. در عین حال راهنمایان گردشگری زیادی هستند که به این حوزه علاقهمندند اما کمبود موسسات آموزشی در این حوزه، آنها را با مشکل روبه رو ساخته به صورتی که بسیاری از این راهنمایان مجبور میشوند برای آموزش تخصصی به استانی دیگر بروند.
محمودی فرد یادآور شد: درعین حال نمیتوان ازعدم همکاری ارگانهای دولتی در حوزه گردشگری کودک چشمپوشی کرد. برای مثال وقتی با آموزش و پروش وارد مکاتبه میشویم که بتوانیم اردوهای دانشآموزی را به اهداف گردشگری کودک نزدیک کنیم با مشکلاتی از جمله دریافت مجوز، نبود بودجه، عدم برگزاری این تورها در خارج از استان و… روبه رو میشویم. ضمن آنکه عموما اردوهای دانشآموزشی اینگونه تصور میشوند که با دو سرپرست و یک اتوبوس کودک یا دانشآموزش برگزار میشود و هیچ کارشناس یا تسهیلگری که بتواند دیدار از موزه یا منطقه مورد بازدید را برای کودکان آسان کند، وجود ندارد.
دبیر میز تخصصی گردشگری کودک افزود: عموما بر اساس تعاریف در حوزه گردشگری اینگونه است که به ازای هر ۵ تا ۷ کودک باید یک تسهیلگر همراه گروه باشد که اگر سئوال یا راهنمایی نیاز بود این کار انجام شود، اما عملا چنین تعاریف تخصصی در اردوهای دانشآموزی اجرا نمیشود.
او در پاسخ به این سئوال که آیا گردشگری کودک صرفا در قالب اردوهای دانشآموزی و مهدها خلاصه میشود یا آنکه میتواند در قالب تورهای خانوادگی و به همراه والدین نیز اجرا شود، گفت: قطعا حضور خانوادهها در حوزه گردشگری کودک اهمیت دارد چراکه بستر اصلی آموزش را در بحث گردشگری مطرح میکنیم. چه در حوزه طبیعت و چه در حوزه فرهنگ و تاریخ، این آموزش میتواند در بستر گردشگری و با حضور خانواده اتفاق بیافتند. آشنایی با تاریخ، فرهنگ و… میتواند در بستر گردشگری اتفاق بیافتد.
محمودی فرد در خصوص میزان آشنایی خانوادهها و والدین با ابعاد گردشگری کودک و برگزاری تورهای کودک محور گفت: خانوادههای ما با این حوزه آشنایی بسیار کمی دارند و بیشتر آنها اصلا نمیدانند که تورهایی ویژه کودکان نیز برگزار میشود. چراکه نه تنها رسانهها بلکه مقاصد سفر نیز روی این موضوع کار نکردهاند و با وجود اهمیتی که برای نسل آینده دارد، مورد توجه قرار نگرفته. عدم آگاهی خانوادهها از این مهم سبب میشود که در عمل به کودک در سفر خوش نگذرد به نوعی کودکان تنها همراهان اجباری در سفرها در کنار خانوادهها باشند بیآنکه به نیازها و خواستههای آنها توجه شود. در چنین سفرهایی، کودکان ناچار هستند با خانواده همراه شوند و هر آنچه آنها در سفر تجربه میکنند را تجربه کنند درحالی که در گردشگری کودک، محور توجهات به سمت کودک است.
او در پاسخ به این سئوال که عموما در سفرهای گروهی و اردوهایی که برای بچهها برگزار میشود همه تاکیدات بر آموزش است، آیا تنها محوری که میتوان در حوزه گردشگری کودک در نظر گرفت، آموزش است یا محورهایی مانند تجربه گرایی، تفریح و… نیز میتواند در این سفرها گنجانده شود، گفت: همه ابعاد باید در نظر گرفته شود. آگاهیسازی دراین خصوص از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی امکانپذیر خواهد بود چراکه این روزها تمام اعضای خانواده دائم با رسانه و شبکههای اجتماعی در ارتباط هستند و حتا از طریق بلاگرهای خانواده میتوان این موضوع را مطرح و اطلاعرسانی انجام داد.
این مدرس گردشگری کودک یادآور شد: پرداختن به موضوع گردشگری کودک در ایران جدید است درحالی که در کشورهای حوزه اسکاندیناوی سالهاست که به این موضوع توجه میشود. حتا کشورهای عربی اطراف ما نیز به حوزه کودک توجه ویژه دارند هتلها و ایرلاینهای دوستدار کودک دارند. موردی که در کشور ما خیلی کم دیده میشود و بیشتر اوقات گردشگری کودک در بستر مدرسه و مهد انجام میشود. از آنجایی که محدودیتهایی در آن بسترها داریم از این رو کودکان تمایل دارند تا تجربیات جدید را در خارج از آن بسترها امتحان کنند. گروهها و آژانسهای تخصصی باید در این حوزه فعال شوند و ما همچنان این کمبود را در حوزه گردشگری کودک شاهد هستیم.