در نشست آسیب‌شناسی تئاتر کودک و نوجوان مطرح شد؛
تئاتر کودک و نوجوان حامی دارد اما متولی نه! / مرکز هنرهای نمایشی نمی‌خواهد متولی تئاتر کودک و نوجوان باشد
نشست رسانه‌ای «آسیب‌شناسی تئاتر کودک و نوجوان» امروز سه‌شنبه ششم اردیبهشت‌ماه با حضور اعضای انجمن صنفی سراسری نمایش کودک و نوجوان و اهالی رسانه برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری «آسیب‌شناسی تئاتر کودک و نوجوان» امروز سه‌شنبه ششم اردیبهشت‌ماه در خانه تئاتر برگزار شد. انجمن صنفی سراسری تئاتر کودک و نوجوان ایران برگزارکننده این رویداد بود و مهدی قلعه، مجید قناد، مجتبی کاظمی، مریم تهرانی، حامد زحمتکش، روشنک کریمی، مجید نصیری و جواد مهدی به عنوان اعضا و مسئولان بخش‌های مختلف انجمن صنفی تئاتر کودک و نوجوان در نشست حضور داشتند که درباره چالش‌ها و مشکلات موجود در عرصه تئاتر کودک و نوجوان توضیحات و انتقادهایی را مطرح کردند.
تئاتری‌های رده‌های دیگر؛ تئاتر کودک را قبول ندارند
در ابتدای مراسم مهدی قلعه گفت: ما می‌خواهیم از شما کمک بگیریم و خب بچه‌ها، یعنی کودکان و نوجوانان در تئاتر مظلوم واقع شده‌اند. از طرفی تئاتری‌های رده‌های دیگر هم تئاتر کودک و نوجوان را کوچک می‌بینند و کلا همینطور بوده است، همه از تئاتر کودک مخصوصا نوجوان غافلند.
هجدهم تیرماه انتخابات است اما مجاز به این کار نیستیم
قلعه در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: در دولت قبل بود که انجمن‌ها شکل گرفتند که یکی از آنها انجمن صنفی سراسری کوک ونوجوان بود. حال هجدهم تیرماه مهلت ما تمام است! این در حالی است که ما برای به سرانجام رساندن آن دوسال دوندگی کردیم و اساسنامه نوشتیم و این تشکل را به ثبت رساندیم.
او در ادامه توضیحاتش گفت: ما حسابدار آوردیم و الان مالیات و جریمه به ما تعلق گرفته است. سال گذشته وزارت کار و امور اجتماعی به ما نماینده نداد تا مجمع عادی‌مان را برگزار کنیم. هجده تیر امسال هم انتخابات است و در پاسخ می‌گویند صنف نمی‌تواند چنین کاری انجام دهد! متاسفانه الان تکلیف ما نامشخص است و دولت دیگر اجازه نمی‌دهد صنف باشیم!
دیوان اداری کشور گفته صنوف متوقف شوند
قلعه اضافه کرد: ما در تمام کشور هنرمندانی داریم که در عرصه تئاتر کودک و نوجوان مشغول فعالیت هستند و کاری که ما کردیم این بود با همه آنها ارتباط گرفتیم اما متاسفانه شنیده‌ایم دیوان اداری کشور گفته صنوف متوقف شوند! در چنین شرایطی تکلیف ما چیست؟ مالیات هم باید بدهیم.
وی در ادامه گفت: ما که الان مجوز داریم چطور نمی‌توانیم به فعالیت‌مان ادامه دهیم. گفته‌اند صنف تشکیل نشود و این در حالی است که ما قبلا تشکیل صنف داده‌ایم.
یک میلیون مخاطب در تهران با یک سالن
قلعه در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بخش سینما و تئاتر یکی است. پانزده میلیون دانش آموز داریم که هفت میلیون ابتدایی و حدود سه میلیون راهنمایی هستند. هفتصد هزار دانش آموز در تهران داریم و بالغ بر بر یک میلیون مخاطب در تهران داریم با یک سالن!
قلعه گفت: از هفت سال پیش سرانه بیمه هنرمندان پنجاه درصد کم شده است. قانون را کنار گذاشته‌اند و کسی جوابگو نیست، الان با همین بیمه حقوق بازنشستگی ما کمتر از کف وزارت کار است.
کسی زورش به جشنواره تئاتر همدان نمی‌رسد
قلعه گفت: جشنواره کودک و نوجوان سال‌هاست در یک شهر برگزار می‌شود و هیچکس زورش نمی‌رسد که آن را به شهری دیگر انتقال دهد. حال هفده سال است که مسئولان آن شهر یک سالن هم اضافه نکرده‌اند ضمن اینکه از استان‌های دیگر برای برگزاری در شهرهای دیگر درخواست‌های زیادی داریم.
وی گفت: ما در تهران اصلا سالن تخصصی تئاتر کودک و نوجوان نداریم! نوجوانان ما به تالار هنر نمی‌روند چون تالار هنر برچسب کار کودک خورده است. کلا نوجوانان‌های ما رها شده‌اند. تئاتر خردسال تا حدودی جایگاه خود را پیدا کرده اما متاسفانه تئاتر رده سنی نوجوان ما این روند را طی کرده و جایگاهی ندارد.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: ما در انجمن برای اولین‌بار کتاب خردسال چاپ کردیم که البته کتاب کودک و نوجوان هم منتشر کرده‌ایم.
او در پایان گفت: این را در نظر داشته باشیم که اعضای انجمن صنفی سراسری تئاتر کودک و نوجوان حقوق نمی‌گیرند، در حالی که می‌توانند زمانشان را صرف کسب درآمد کنند. متولی امر اداره کل هنرهای نمایشی است که امر و نهی می‌کند اما نمی‌خواهد متولی تئاتر کودک و نوجوان باشد.
تئاتر کودک در ایران یک قرن سابقه دارد
در ادامه برنامه مریم کریمی گفت: تئاتر کودک و نوجوان سابقه‌ای یک قرنی دارد اما متاسفانه متولی ندارد.
او افزود: حوزه هنری، وزارت آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، شهرداری و برخی دیگر از دستگاه‌های دولتی در حمایت از تئاتر کودک و نوجوان گوشه‌ای از کار را می‌گیرند با این حال هیچ متولی وجود ندارد. این عدم داشتن متولی آسیب‌هایی را ایجاد کرده که منجر به ابزاری شدن نگاه‌ها نسبت به تئاتر کودک و نوجوان شده است. مورد دیگر موازی‌کاری‌های موجود است. این موازی کاری همچنان وجود دارد و گروه‌ها از حمایت‌های مالی و معنوی اصلا برخوردار نمی‌شوند. این مواردی که گفتم اصلی‌ترین آسیب‌ها هستند.
تهران فقط سه سالن اجرا دارد!
کریمی گفت: پتاسیل‌های اجرا در تهران هم مسئله مهمی است. قضیه این است که ما در مرکز تنها یک سالن تئاتر کودک داریم و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم دو سالن در پارک لاله دارد. شهرداری و حوزه هنری هم عملکردشان مقطعی است. ما زیرساخت سالن داریم اما چرا اجراها کم است؟ اولین مورد در رابطه با برنامه‌ریزی‌های کلان است که متولیانش تئاتر کودک و نوجوان را نمی‌شناسند تا به آن اهمیت دهند. از طرف دیگر بخش مدیریت تئاتر در برخی در نهادها به معاونت تئاتر تنزل کرده است.
وی افزود: متاسفانه مسئولان بی‌دغدغه‌اند و مدیرانی را برای تخصصی‌ترین سالن‌ها انتخاب می‌کنند که اصلا مطلع نیستند و در نهایت سلیقه‌وار عمل می‌کنند. در ادامه همین روند است که سالن مخاطبانش را از دست می‌دهد و قاعدتا تعدادی از تئاتری‌ها هم خانه‌نشین می‌شوند!
عدم رعایت عدالت در انتخاب‌ها و اجراها
او در ادامه اذعان داشت: عدم رعایت عدالت هم موضوع چالش دیگری است که با آن مواجهیم. تخصیص بودجه به کارگردان هم یکی دیگر از مشکلات موجود است.
کریمی با اشاره به اینکه قراردادها و بودجه‌ها هم سلیقه‌ای است، بیان کرد: در اجرا رفتن گروه‌ها هم عدالتی وجود ندارد. باوجود محدودیت سالن باید همه کارگردان‌ها کار کنند، اما می‌بینیم اینجا هم ارتباط مهم است. چرخه معیوب دیگر نحوه پرداخت دستمزدها و هزینه‌هاست. برای تولید آثار بودجه‌ای وجود ندارد و کارگردان باید کل هرینه‌ها را متقبل شود. کارگردان باید بعد از باز هم باید پول جور کند و وام بگیرد. او باید به صورت اقساط هزینه‌ها و دستمزد را دریافت کند و پول‌ها بسیار با تاخیر داده می‌شوند.
بودجه قبلی تئاتر کودک و نوجوان نصف شده است
او تاکید کرد: ما نمی‌توانیم بلیت را گران کنیم، چون خانواده‌ها باید قدرت پرداخت داشته باشند. نهادهای حامی هم می‌گویند ما پول نداریم. الان هم که با شما حرف می‌زنم، بودجه نصف شده و جلسات مربوطه هم تقلیل یافته است. هنرمند هم از سوی مردم و هم دولت زیرفشار است. بیمه هنرمندان هم دچار مشکلاتی شده است.
او در ادامه به وضعیت برگزاری جشنواره پرداخت و گفت: جشنواره‌ها هم درست برگزار نمی‌شوند و تولیدات درخشانی ندارند اما همان‌ها هم شرکت‌کنندگان را حمایت نمی‌کنند تا کارها اجرا شود.
چرا یک جشنواره سال‌ها در یک شهر برگزار می‌شود
کریمی در ادامه به انتقاد از جشنواره کودک و نوجوان همدان پرداخت و گفت: چرا یک جشنواره به دلایل سیاسی سال‌ها در یک شهر برگزار می‌شود، اصلا چرا جشنواره ما اساسنامه ندارد؟ قرار بود سلیقه دبیر در جشنواره اعمال نشود اما این سلیقه‌ای کار کردن هزینه‌های هنگفت دارد و شاهد نتیجه و خروجی درخوری نیستیم. آموزش پرورش هم کوتاهی می‌کند.
او گفت: ما فقط تئاتر کودک نداریم و تئاتر با کودک و تائتر برای کودک هم دسته‌های دیگری هستند که پرداختن به آنها مربوط به آموزش پرورش است اما متاسفانه آنها کوتاهی می‌کنند.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: مشکلی که پارسال ایجاد شد این بود که اجرای دوباره برخی آثار احتیاج به بازخوانی و بازبینی دارند که نباید اینطور باشد چون همان اثر یک بار در مقطعی دیگر در سیستم موجود ارزیابی و بازبینی شده است.
انجمن در تمام سال‌ها به فکر کار تخصصی بود
مریم تهرانی سخنران بعدی نشست بود که گفت: در تمام سال‌ها انجمن و فعالان برای تخصصی کار کردن تلاش کرده‌اند، اما علی‌رغم تمام رایزنی‌ها همه چیز در حد قول و قرار باقی مانده است.
او افزود: نوجوان ما نمی‌داند کجا باید تئاتر ببیند، انجمن صنفی تئاتر کودک و نوجوان کتاب چاپ کرده و برنامه‌های آموزشی گذاشته اما مسئولان ما نگاه تخصصی ندارند.
چرا در دانشگاه رشته تئاتر کودک و نوجوان نداریم؟
حامد زحتمکش هم دقایقی با حضار صحبت کرد. او گفت: حال 42 سال سن دارم اما در ایران تحصیل نکرده‌ام و نمی‌کنم تا زمانی که رشته کودک و نوجوان در دانشگاه ایجاد شود. دو دهه است کار کودک می‌کنم اما رشته‌ای دانشگاهی نیست که مربوط به کارم باشد و در آن تحصیل کنم.
او تاکید کرد: در یکی دو دهه کسی پیگیر نبوده و گفتند ایجاد رشته مستلزم هزینه‌هایی است و تبعاتی دارد. ظاهرا ایجاد رشته دانشگاهی تئاتر کودک و نوجوان برای نهادها دردسرساز است که در این زمینه اقدامی نمی‌کنند.
زحمتکش در پایان صحبت‌هایش گفت: رشته دانشگاهی جز واجبات است و از سویی، شورای نظارت اداره کل هنرهای نمایشی نیروهای متخصص ندارد.
قدرت رسانه‌ها از تلویزیون و رادیو بیشتر است
در بخش دیگری از برنامه مجید قناد (نویسنده و کارگردان رده سنی کودکان و نوجوانان) هم به ارائه توضیحاتی پرداخت. او گفت: یادی می‌کنم از آنهایی که برای کودکان و نوجوانان و تئاتر این رده سنی، زحمت کشیدند و حال در این جمع نیستند یا اینکه از دنیا رفته‌اند.
قناد ضمن تشکر از خبرنگاران برای توجهشان به تئاتر رده سنی کودک و نوجوان گفت: رسانه‌ها حرف اول را می‌زنند و حتی حرفشان و مطالبشان از آنچه در تلویزیون و رادیو مطرح می‌شود برنده‌تر است. شما رسانه‌های‌ها حرف‌های‌تان در دنیا می‌پیچید.
او افزود: یادمان نرود که تعدادی از هنرمندان بزرگ ما کارشان را از رده سنی کودک شروع کرده‌اند و اگر به میدان فعالیت برنگشته‌اند دلیلش این است که کار کودک پول و درآمدی ندارد.
قناد در پایان از زحمات اعضای هیئت مدیره قبلی برای پرداختن به مقولات مختلف تئاتر کودک و نوجوان تشکر کرد و گفت: جشنواره کودک و نوجوان همدان هم به جز نواقص اگر نقطه قوتی دارد اعلام کند تا ما و شما هم مطلع شویم.
پدر و مادرها نسبت به تئاتر کودک مطالبه‌گری کنند
علی فروتن آخرین فردی بود که با حضار صحبت کرد. او گفت: ممنون که برای کودک ارزش قائل هستید و به این برنامه آمدید. خطاب به پدر و مادرها هم باید بگویم ما در طول سال بهترین‌ها را برای بچه‌ها تهیه می‌کنیم اما به فکر غذای روحشان نیستیم. متاسفانه کمتر خانواده‌ای مطالبه‌گر کار کودک است، آنها به همین که هست، راضی هستند. من همین‌جا از خانواده‌ها می‌خواهم به فرهنگ و اندیشه کودکانشان توجه داشته باشند.
فروتن در پایان از وضعیت تئاتر رده سنی نوجوان هم انتقاد کرد و گفت: راه اساسی درمان نوجوانان از اعتیاد و خطرات، هنر است، به نظرم این رویه عدم توجه، از سوی مسئولان عمدی است. یا مثلا شهرداری می‌آید و بنر تالار هنر را پایین می‌کشد و می‌گوید باید به شهرداری پول بدهید! این یعنی ارگان‌ها به ما اجازه کار نمی‌دهند. مسئولان نمی‌خواهند اشتباهات بیان شود، لذا هنر و هنرمندان را دوست ندارند.
