پیگیری موضوع تخریب بنای ثبت ملی آذرباد از سوی دادستانی دزفول
سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی خوزستان با اشاره به نگرانی‌های موجود پیرامون تخریب خانه تاریخی آذرباد دزفول گفت: «موضوع تخریب این بنا از سوی اداره‌کل میراث‌فرهنگی خوزستان و دادستان عمومی و انقلاب شهرستان دزفول به صورت جدی در حال پیگیری است.»
به گزارش ایلنا به نقل از اداره کل روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، غلامرضا سلمانپور (سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی خوزستان) در خصوص حادثه تخریب خانه آذرباد دزفول اظهار کرد: «بنا بر گزارش‌های دریافتی، نیروهای پایگاه حفاظت اداره میراث‌فرهنگی دزفول به هنگام گشت‌زنی و پایش در محدوده بافت تاریخی دزفول، متوجه تخریب یک خانه تاریخی در محله لوریان شدند که با توجه به این حادثه و نیز خطرات احتمالی برای بناهای کناری این ساختمان، موضوع به صورت جدی در دستور کار کارشناسان اداره‌کل میراث‌فرهنگی قرار گرفت.»
سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی خوزستان ادامه داد: «متأسفانه خانه تاریخی آذرباد شامگاه پنجشنبه و بامداد جمعه، دهم و یازدهم شهریورماه توسط عوامل انسانی تخریب شد که در جریان این حادثه بنا بر شواهد و بررسی‌های انجام‌شده، خانه ثبت‌ملی شده "صنیعی" نیز همزمان در معرض خطر قرار گرفته شده است.»
سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی خوزستان بیان کرد: «درهم تنیدگی، اتصال، ارتباط و چسبیدگی ابنیه مسکونی در این شهر به نحوی است که در بسیاری از موارد شوادان‌ها به یکدیگر متصل شده‌اند و تفکیک آن‌ها به سادگی امکان‌پذیر نیست، اما با وجود این، تردد در آن‌ها همچنان وجود دارد و همین الگوها و تنوع معماری هنرمندان و خلاقیت‌های به کار رفته توسط استادکاران بومی در استفاده خاص از آجر است که امروزه از دزفول به عنوان یک شهر تاریخی زنده‌یاد می‌شود.»
او با تأکید بر این موضوع که هرگونه اقدام در محدوده آثار ثبت‌ملی، مستلزم دریافت مجوز و اراِئه مستندات لازم برای بررسی در شورای فنی است و اقدام به جمع‌آوری و تخریب بخش‌های داخلی بناهای تاریخی و ورود ماشین‌آلات به داخل این‌گونه ابنیه تخلف محسوب می‌شود و پیگرد قانونی دارد، گفت: «در خصوص قوانین حاکم، علاوه بر این‌که حدود و ضوابط بافت‌های تاریخی از راه مراجع رسمی مانند وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، شورای عالی معماری و شهرسازی برای همه دستگاه‌ها و به‌ویژه شهرداری‌ها ابلاغ شده است و این دستگاه‌ها پیش از آغاز هرگونه فعالیت عمرانی، اجرایی و ساختمانی، مکلف به دریافت استعلام از دفاتر و ادارات میراث‌فرهنگی هستند، آثار ثبت‌ملی نیز به صورت خاص، تابع قوانین نظارتی و حفاظتی ویژه‌ای هستند که حدود و شرایط این شیوه‌نامه‌ها به روشنی در قانون جاری کشور آمده است.»
سلمانپور در این‌باره افزود: «براساس مواد ۵۵۸، ۵۶۰، ۵۶۴ و ۵۶۶ فصل نهم از کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی درخصوص تخریب و یا تعرض و ایجاد تغییر و تزلزل در آثار تاریخی، موضوع تخریب یادشده مورد پیگرد قانونی قرار گرفته است.»
او ضمن اشاره به عدم دریافت هرگونه مجوز و استعلام قانونی برای تخریب این ساختمان و شواهد و گزارش‌هایی که نشان می‌دهند تخریب‌کنندگان از تجهیزات و ماشین‌آلات شهرداری برای این عمل مجرمانه بهره گرفته‌اند، گفت: «پس از وقوع حادثه و دریافت گزارش‌های اولیه از دزفول، مدیرکل میراث‌فرهنگی استان به همراه جمعی از مدیران شهری و اصحاب رسانه از محل حادثه دیدن کرد و با صدور دستور پیگیری فوری این اتفاق، موضوع همزمان از راه دادستان عمومی و انقلاب شهرستان دزفول در دستور کار قرار گرفت.»
سرپرست معاونت میراث‌فرهنگی خوزستان با اشاره به نزدیکی پاییز و فصول بارندگی و وضعیت ناپایدار تعدادی از بناهای تاریخی در سطح استان، ضمن اعلام برنامه‌های پیش‌بینی‌شده برای پیشگیری از تخریب‌های احتمالی، افزود: «به دنبال وقوع حادثه خانه آذرباد، متأسفانه شامگاه شنبه بخشی از دیوار بیرونی خانه ثبت‌ملی "خلج‌قصاب" دزفول نیز که برای مدت‌های مدید به صورت متروک رها شده بود و بخش‌های از فضای داخلی و زیرزمین آن از سوی اداره میراث‌فرهنگی مرمت شده بود، به دلیل نشت آب تخریب شد که با حضور دادستان و دیگر مسئولان شهرستان، بخش در معرض خطر جمع‌آوری شد، اما حین عملیات جمع‌آوری دیوار بیرونی، به دلیل عدم رعایت ضوابط لازم، به بخش‌های دیگر هم آسیب وارد شد، که موضوع در حال پیگیری است.»
او در ادامه با اشاره به چالش‌های همیشگی حوزه میراث‌فرهنگی و تعرضات گاه و بی‌گاه حفاران غیرمجاز به حریم محوطههای تاریخی که در بیشتر موارد منجر به آسیب و تخریب آثار و اموال فرهنگی کشور می‌شوند، گفت: «در خصوص گزارش‌های مبنی بر تعرضات صورت‌گرفته به برخی از محوطههای تاریخی مانند تپه چغابنوت و چغاپهن که هر دو تپه از محوطههای ثبت‌ملی کشور محسوب می‌شوند، پیگیری حقوقی درخصوص هرگونه دخل و تصرفی که منجر به آسیب رسیدن و یا تغییر در این محوطه‌ها شود، در حال انجام است.»
سلمانپور یادآور شد: «براساس آیین‌نامه اجرایی بند ج ماده ۱۶۶ برنامه سوم توسعه، بند ۲۲ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، قانون حمایت از مرمت و احیای بافت‌های تاریخی و سایر قوانین مترتب، شهرداری‌ها باید نسبت به حفاظت و صیانت از بافت‌ها و آثار تاریخی اقدام کنند.»
او تصریح کرد: «به‌منظور حفظ و مراقبت هرچه بهتر از مواریث ملی، هوشیاری همیشگی انجمن‌ها و جوامع محلی به عنوان صاحبان واقعی آثار فرهنگی کشور در همراهی با نیروهای یگان حفاظت میراث‌فرهنگی، بی‌شک باعث قوت‌بخشی و تقویت قوای بازدارندگی میراث‌فرهنگی در برابر متخلفان و مجرمان خواهد شد.»
دزفول یکی از مناطق ارزشمند کشور از لحاظ وجود بافت تاریخی است که بیش از ۱۵۰ بنای تازیخی هم‌اکنون در این بافت تاریخی به ثبت رسیده است که باتوجه به قدمت، نوع مواد و مصالح به کاررفته، نیازمند مرمت مستمر و مراقبت ویژه هستند.»
