نوشین معراجی:
چیزی نمی‌خواهیم جز بودجه مناسب و آزادی بیان
کارگردان فیلم «پسر» که جایزه بهترین فیلم از انجمن فیلم مسکو و جایزه اصلی بهترین بازیگر مرد از جشنواره فیلم مسکو را از آن خود کرده، می‌گوید: سینماگر از هر دولت یا سازمانی که مشغول کار است، هیچ نمی‌خواهد جز بودجه درست و مناسب و آزادی بیان و اندیشه.
به گزارش خبرنگار ایلنا، دریافت جایزه از انجمن سینمایی مسکو شاید آغاز راه برای کارگردان زن ایرانی باشد، او که در اولین گام در راه فیلمسازی بلند توانست این جایزه را از جشنواره مسکو دریافت کند. برای برخی فیلمسازان گرفتن یک جایزه و یا سیمرغ جشنواره فجر آخر راه است و دیگر تلاشی برای ساخت فیلم بهتر ندارند و کارنامه فیلمسازی آنها پس از کسب جایزه رو به نزول می‌رود. نوشین معراجی کارگردان و فیلمساز زن ایرانی که با فیلم «پسر» در جشنواره مسکو در روسیه توانست موفق ظاهر شود، حالا باید به فکر ساخت اثری بهتر برای فیلم دومش باشد. فیلمی که با چارچوب هنری بودن بتواند با مخاطب عام نیز ارتباط خوبی برقرار کند. با او گفتگویی درباره فیلم «پسر» و حال و هوای این روزهای سینما داشتیم که می‌خوانید.
از فیلم «پسر» و جوایزی که کسب کرده‌اید بگویید و اینکه آیا این فیلم برای جشنواره‌های خارجی ساخته شده و یا اینکه در ایران هم مانند جشنواره‌ها مورد استقبال قرار خواهد گرفت؟
فیلم «پسر» به تازگی همزمان با آغاز اکران در گروه هنر و تجربه مراحل ارسال به فستیوال‌های جهانی را هم آغاز کرده است. این فرزند نوپای من در بدو ورود به جهان سینما برگزیده جایزه بهترین فیلم از انجمن فیلم مسکو و جایزه اصلی بهترین بازیگر مرد از جشنواره فیلم مسکو شد و همچنین در بخش چشم‌انداز روشن جشنواره روتردام هلند حضور داشت. این فیلم بدون در نظر گرفتن جشنواره‌ها و صرفا با توجه به برقراری ارتباط شدید قلبی من و تهیه‌کننده با فیلمنامه ساخته شد و سوای نظر جشنواره‌های داخلی و خارجی قابل ارائه به عموم مردم خواهد بود که امیدوارم مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد.
دلیل دیده شدن فیلم «پسر» در جشنواره مسکو چه بود؟ چرا مورد قبول منتقدان قرار گرفت و توانست جایزه کسب کند؟
قصه فیلم قصه پسری است که علیرغم گذر از جوانی و بزرگسالی هنوز کودکی بی‌دست و پاست و فارغ از چهارچوب‌های جغرافیایی به مبحث انسانی و روانشناختی اشراف دارد. گمان می‌کنم همین بی‌مرز بودن داستان و تعمیم آن به تمامی آدم‌های تنهای جهان آن را مورد توجه قرار داده و خواهد داد.
«پسر» اولین کار بلند شما بود، از اینکه در یک جشنواره معتبر جایزه گرفتید چه حسی داشتید و آیا این جایزه باعث پیشرفت شما خواهد شد یا مثل برخی فیلمسازها پس از کسب جایزه به سراشیبی و فرود نزدیک می‌شوید؟
من به شدت هیجان‌زده شدم و خستگی کار از تنم بیرون رفت. به آینده دلگرم‌تر شدم و نسبت به خودم و کارهای آینده سخت‌گیرتر خواهم شد. این به خودی خود نکته مثبتی خواهد بود، اما سعی می‌کنم خیلی از قالب کنونی خود بیرون نیایم و با همین دیدگاه و عقاید فعلی به کار خود ادامه دهم، چرا که گاهی سخت‌گیری‌های بیش از حد نسبت به خود، انسان را از خویشتن خویش دور می‌کند.
اکنون مشغول چه کاری هستید؟
در حال حاضر در پیش تولید فیلم کوتاه جدیدم به نام «نسیان» هستم. فیلمنامه بلندم بازنویسی شده و به دنبال تامین سرمایه برای ساخت آن در فصل پایانی سال هستم.
شما یک فیلمساز کوتاه موفق بودید، چقدر حضور در این عرصه و ساخت فیلم کوتاه در دیدگاه شما نسبت به سینما تاثیر داشت؟ آیا فیلم کوتاه هنوز دغدغه شماست؟
سینمای کوتاه تاثیر بسزایی در به دست آوردن تجربیات فنی و غیرفنی داشته است. بخش فنی که به هر حال قابل درک است. سالیان زیادی که صرف ساخت فیلم کوتاه شد رفته رفته بر تجربه تکنیکی من افزود، اما ماهیت فیلم کوتاه از آنجایی که بسیار انسان مینیمالیستی هستم مرا در سینمای بلند نیز درست هدایت کرد.
سینمای فیلم کوتاه و مستند ما موفقیت‌های جهانی زیادی داشتند، شما دلیل این موفقیت‌ها را در چه می‌بینید؟
در سال‌های اخیر شناخت آدم‌ها و فیلمسازها طبعا نسبت به فیلم کوتاه بسیار عمیق‌تر شده است. همه مطالعه‌گر و مشاهده‌گر‌های خوبی شدند و ما هم فیلمسازهای خلاق و روایت‌کننده‌های خوبی در اشل فیلم کوتاه پیدا کردیم چراکه زمان کم داستان‌گویی خلاقیت بیشتری را می‌طلبید. حجم بالای ارائه آثار باعث آزمون‌ها و خطاهای بسیاری شد و طبعا ما فیلمسازهای خوب و برجسته‌ای را به بدنه سینما معرفی کردیم.
آیا حضور سلبریتی‌ها را در فیلم کوتاه موثر می‌دانید؟
عمدتا آرزوی ما در گذشته این بود که از سینمای بدنه به ساختار فیلم کوتاه افزودنی‌های مثبتی افزوده شود و اکنون با جدی گرفته شدن فیلم کوتاه این اتفاق افتاد. اگر شخص انتخاب شده درست و به جا انتخاب شده باشد، چه ایرادی دارد که یک سلبریتی باشد کما اینکه به بار فیلم می‌افزاید و فیلم در نظر مخاطب جدی‌تر جلوه می‌کند و شناخت مخاطب نسبت به بدنه سینمای کوتاه نیز بیشتر خواهد شد.
به عنوان یک سینماگر از دولت بعدی چه انتظاری دارید؟ چگونه می‌توان سینما را از این حال بدی که امروز دچار آن شده نجات داد؟
سینماگر از هر دولت یا سازمانی که مشغول کار است، هیچ نمی‌خواهد جز بودجه درست و مناسب و آزادی بیان و اندیشه. از دولت بعدی مانند تمامی دولت‌هایی که پشت سر گذاشتیم چیزی جز حمایت علی‌الخصوص حمایت از فیلمسازان مستقل نمی‌خواهیم، چرا که ما دستمان به هیچ جا بند نیست و اغلب مخارج ساخت فیلم‌های ما سرمایه‌های شخصی و تمام دارایی‌مان است.
حال و روز سینمای بعد از کرونا را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
کرونا به سینما مانند مشاغل دیگر آسیب‌های هنگفتی وارد کرد. احساس می‌کنم اکران‌های آنلاین مردم را از سینما و حس علاقه‌مندی به پرده سینما دور کرد، چرا که همه یاد گرفتند در منزل خود با کلیک یک دکمه می‌توانند دسته جمعی فیلم مورد نظر را ببینند و هرجا که دلشان بخواهد فیلم را نگه دارند و…
این مساله حرمت سینما را زیر پا گذاشت و من چندان علاقه‌ای به آن ندارم. دلم می‌خواهد به روزهای پیش از کرونا برگردیم، اگرچه می‌دانم کمی خودخواهانه است و تکنولوژی را باید پذیرفت، اما تمامی زحمات ما وقتی معنی پیدا می‌کند که برای اولین بار روی پرده نقره‌ای به نمایش دربیاید. همچنین امیدوارم هیچکداممان بیکار نمانیم، چراکه بیکاری برای هنرمند از هر دردی وحشتناک‌تر است.
