در اختتامیه جشنواره فیلم زمین مطرح شد؛
اعلام برنامه‌های نامزدها درباره محیط زیست و حقوق زنان باید تبدیل به مطالبه مردمی شود
مراسم اختتامیه جشنواره فیلم زمین شب گذشته جمعه ۳۱ اردیبهشت ماه، در فضای باز پارک ملت و با حضور معصومه ابتکار برگزار شد.
به گزارش ایلنا، در ابتدای این مراسم فرهاد توحیدی دبیر جشنواره فیلم زمین گفت: از ابتدای راه اندازی این جشنواره بسیاری از ما پرسیدند که چرا موضوع جشنواره «توسعه پایدار» است؟ در پاسخ به آن‌ها گفتم کدام ایرانی باوجدانی است که خواهان کشوری پیشرفته، مردمی، مسئولیت پذیر، آگاه و مرفه درکنار حکومت قانون، عدالت اجتماعی، اقتصاد شکوفا، محیطی زیستی پاک و ایمن در کنار تامین آینده نسل‌های آتی نباشد. قطعا همه ایرانیان آرزوی چنین توسعه‌ای را دارند.
وی با اشاره به اینکه توسعه پایدار رویای همه ایرانیان بوده که برای آن ۲بار انقلاب کردند، افزود: اگر توسعه پایدار را به زبان ساده راه حل برطرف کردن نیازهای امروز بشر بدانیم، نمی‌توان آن را بی‌آنکه به رفع نیازهای نسل آینده فکر کرد درنظر گرفت.
دبیر جشنواره فیلم زمین با اشاره به برنامه‌های توسعه محور قبل و بعد از انقلاب گفت: سرنوشت برنامه‌های توسعه محور آمرانه کاملا نشان داده برنامه‌ای که مطالعه وضع موجود را دست کم می‌گیرد یا حقیقت را پنهان می‌کند به ثمر نمی‌رسد. امروز توسعه پایدار یعنی مدیریت روابط انسانی و اکوسیستم‌ها برای تامین حال و آینده بشر.
توحیدی با طرح این پرسش که چه رابطه‌ای بین جشنواره فیلم و نظریه علمی توسعه پایدار وجود دارد؟ گفت: یکی از بزرگترین مشکلات جامعه ایرانی تفاوت زبان تخصصی نخبگان فکری با مردم عادی است. مردم زبان پیچیده، فنی و گاه متکبرانه را فهم نمی‌کنند و در این فضای انقطاع و گسست مردم و نخبگان شیادان عوام فریبی که به زبان ساده با مردم سخن می‌گویند صاحب نفوذ می‌شوند و از مردم نردبان قدرت می‌سازند.
وی ادامه داد: در این میان آیا باید نخبگان از زبان تخصصی خودشان عدول کنند یا بخشی از آن‌ها یعنی هنرمندان مسائل پیچیده فکری را با زبان تاثیرگذار به گوش مخاطبان برسانند.
توحیدی همچنین گفت: از این منظر بسیاری از فیلم‌های سینمایی و انبوهی از آثار کوتاه، مستند و انیمیشن وجود دارد که می‌توانند مساله توسعه پایدار را از زوایای گوناگون طرح و بررسی کنند و جشنواره بین المللی فیلم زمین با همین امید تاسیس شد تا با برجسته کردن آن دسته از فیلم‌هایی که به مسائل توسعه مرتبط هستند، به جریان آگاهی بخشی و ابلاغ پیام به مردم کمک کنند.
وی ادامه داد: امسال به دلیل محدودیت‌ها بخش بین الملل جشنواره برگزار نشد و امیدواریم از سال آینده با حضور آثار سینمایی از سایر کشورهای جهان و مهمانان بخش بین الملل باشکوه برگزار شود.
جشنواره زمین یک پیام مهم برای نامزدهای ریاست جمهوری است
در ادامه معصومه ابتکار معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور نیز با تشکر از برگزاری جشنواره فیلم زمین گفت: تصور نمی‌کردیم تعداد زیادی فیلم درباره محیط زیست ساخته شده باشد و این جشنواره نشان داد که محیط زیست برای هنرمندان مهم است.
وی ادامه داد: گسترش ویروس کرونا سبک زندگی را تغییر داد و نشان داد که ما باید امروز به شکل کلی سبک زندگی خود را عوض کنیم. معاونت امور زنان وخانواده از برگزاری این جشنواره حمایت کرد زیرا عنوان محوری جشنواره زنان بود. از سوی دیگر سینما و هنر می‌تواند تغییر نگرش و تغییر سبک زندگی را که با خود حفظ محیط زیست را به دنبال دارد، ترویج کند.
ابتکار افرود: امروز ما شاهد پاندمی کرونا هستیم اما قبل‌تر از کرونا پاندمی محیط زیست و مشکلات زیست محیطی آمده است. ما امسال خشک‌ترین سال در ۵۰ سال گذشته را بعد از چندسال ترسالی خواهیم داشت. متاسفانه آنقدر منابع آبی بی‌رویه هدف رفته که امروز مشکلات زیادی داریم.
وی ادامه داد: سینما ابزار مهمی است که این بیدار باش را به ما بدهد و زنان و خانواده‌ها نقش مهمی در این جهت گیری درباره محیط زیست دارند و اگر خانواده ایرانی به این آگاهی برسد که امروز ما دچار پاندمی محیط زیست، آب و اقلیم هستیم، قطعا سبک زندگی خود را تغییر می‌دهد، همانگونه که در پاندمی کرونا سبک زندگی خود را تغییر داد.
ابتکار با تاکید بر اینکه در مساله محیط زیست دولت و مردم باید درکنار هم باشند، گفت: برگزاری این جشنواره به صورت اتفاقی در آستانه انتخابات است اما قطعا این جشنواره می‌تواند یک پیام مهم برای نامزدها داشته باشد و این است که محیط زیست را جدی بگیریم و کسی که می‌خواهد در آینده قدرت را در دست بگیرد بداند که ناپایداری‌های زیست محیطی ارکان تمدنی ایران را تهدید می‌کند.
وی ادامه داد: باید برنامه نامزدها برای توسعه پایدار و همچنین استفاده از محیط زیست، فرسایش آب و خاک، نقش زنان و خانواده کاملا مشخص شود و اعلام این برنامه‌ها باید تبدیل به یک مطالبه مردمی شود.
ابتکار با تشکر از فرهاد توحیدی گفت: خوشحالیم که آقای توحیدی و دوستانشان این جشنواره را دوباره زنده کردند زیرا این جشنواره یک زنگ بیدارباش مهم است.
کار دولتی باید همراه با مشارکت مردم و فرهنگ‌سازی جلو برود
شینا انصاری رئیس محیط زیست شهرداری تهران نیز گفت: حل مسائل و معضلاتی که در شهر تهران وجود دارد ضمن آنکه عزم جدی حاکمیت را می‌طلبد نیاز به مشارکت مردمی نیز دارد و باید کار دولتی همراه با مشارکت مردم و فرهنگ‌سازی جلو برود.
وی با اشاره به اهمیت جشنواره‌های سینمایی گفت: استفاده از هنر و زبان فیلم و سینما برای آنکه بتوانیم کنشگری و افزایش حساسیت را بوجود آوریم بسیار مهم است.
انصاری همچنین گفت: در سال‌های اخیر محیط زیست از حاشیه به متن آمده است و در این راه هنرمندان نقش اساسی را دارند و امیدواریم این راه با حمایت بیشتر نهادهای دولتی و غیردولتی ادامه پیدا کند.
تواهن شهردار منطقه سه نیز گفت: جای خوشحالیست که در آخرین روزهای اردیبهشت به عنوان یک شهروند و شهردار منطقه، خودم و همکارانم میزبانی عزیزانی را داریم که دغدغه زمین و محیط زیست را در جانشان دارند.
وی ادامه داد: امروزه پس از نیم قرن که از پیدایش نظریه توسعه پایدار می‌گذرد، اندیشمندان واقف هستند که پایداری توسعه بدون محور قراردادن ملاحظات امری غیرممکن است و همانطور که می‌دانیم کشورهایی در توسعه پایدار موفق بودند که دارای نهادهایی هستند که اصول زیست محیطی را در جامعه خود نهادینه کرده‌اند و توسط نهادهای مختلف توانسته‌اند توسعه پایدار را مستقر کنند.
فیلم‌های محیط زیستی نیاز به آرشیو دارند
آرش میلانی عضو شورای شهر تهران نیز گفت: چند فیلم جشنواره را دیدم و بسیار تحت تاثیر قرار گرفتم. به تعبیر خودم سه روایت را می‌توان برای این جشنواره برشمرد که مهمترین آن محیط زیست و شهر است. این روایت از دیدگاه شهروندان بسیار مهم بود که در یکی از فیلم‌های جشنواره زمین نیز به آن به خوبی پرداخته شده بود. جای این نوع فیلم‌ها که مسائل شهری و محیط زیستی را بهم مرتبط می‌کند، بسیار خالی است. امروز در شهر تهران باغ کشی متوقف شده است و خوب است تا این رویه در حفظ فضای سطح شهرها در جشنواره‌ها دنبال شود.
وی ادامه داد: موضوع بسیار مهم دیگر پسماند است که شهر تهران درباره این موضوع در آستانه گام مهم قرار دارد که به کمک هنر و مشخصا سینما می‌تواند در لایه‌های مختلف اجتماع این موضوع تسری پیدا کند و ترویج شود. موضوع مهم دیگر هشدار است که می‌دانید تالاب‌ها و رودخانه‌هایی را داریم که درحال از بین رفتن هستند که در یکی از فیلم‌های جشنواره به این موضوع پرداخته شده است و قابل تقدیر است.
میلانی خاطرنشان کرد: مساله دیگر اقتصاد سبز است که کارآفرینان زن در این حوزه بسیار فعال بودند و پرداختن به آن در این جشنواره بسیار قابل تقدیر است. یکی از مشکلاتی که در چارچوب محیط زیست از جمله در بحث فیلم و سریال داریم این است که متاسفانه تولیدات دردسترس نیستند و زمانیکه می‌خواستیم فیلمی را هدیه بدهیم به سختی توانستیم دسترسی پیدا کنیم زیرا می‌خواستیم حقوق مولف را رعایت کنیم. خوب است در این زمینه آرشیو و سامانه‌ای وجود داشته باشد تا در دسترس گروه‌های مختلف قرار گیرد و دستگاه‌ها و نهادها از این فیلم‌ها استفاده کند. نیاز داریم سینمای ایران و مخصوصا سینمای مستند در بحث محیط زیست فعالیت بیشتری داشته باشد.
توسعه پایدار یک انتخاب مهم در زندگی است
الهام فخاری عضو شورای شهر تهران نیز گفت: در این رویداد از یک انتخاب صحبت می‌کنیم و این انتخاب توسعه پایدار است و باید بدانیم توسعه پایدار صرفا یک مفهوم انتزاعی نیست بلکه انتخاب سبکی از زندگی، چگونه دیدن چگونه شنیدم و چگونه گفتن است. توسعه پایدار انتخابی آگاهانه و خودخواسته و یک منش اجتماعی است. از این جهت است که با حوزه‌ای مثل سینما که یک میدانگاه و یک عرصه اجتماعی است، پیوند محکمی دارد.
وی ادامه داد: توسعه پایدار امری اجتماعی و رویکردی برای اداره شهرها و روستاها فراهم می‌کند. در میانه هنگامه‌های ملی و جهانی که به آن‌ها گرفتاریم و پیامدهایشان را به زندگی همگان تحمیل می‌کنند تلاش کردیم تا نهادهای سیاستگذار، شهری و محلی در سطح ملی و جهانی و سازمان‌های مردم نهاد بتوانند درکنارهم پیوندیافته‌تر قدم بردارند و جشنواره فیلم زمین یکی از نمودهای این پیوند و همراهی است هرچند که به تلاش مستمر و ایستادگی در این مسیر نیاز است.
فخار یادآور شد: باید توجه داشت که هروقت کیفیت زندگی افت پیدا کند توسعه پایدار از زندگی‌ها کاهش پیدا می‌کند و در فشارهای اقتصادی و اجتماعی توسعه پلیدار کاهش می‌کند. توسعه پایدار را باید یک انتخاب دانست و تاکید کنیم این انتخاب دانسته و آگاهانه است و بنیان همه انتخاب‌های ما است. انتخاب ما مبارزه با تخریب بافت‌های گیاهی، گونه‌های جانوری و باغ ها، پیشگیری از ساخت و ساز بی‌رویه، اداره کردن شهرها بر اساس توسعه پایدار، اداره کردن شهر بر اساس توسعه پایدار و صیانت از سرمایه‌های شهر بوده است.
در ادامه هومان لیاقتی مدیرعامل مرکز صلح و محیط زیست بیان داشت: مرکز صلح و محیط زیست توسط معصومه ابتکار تاسیس شده است. همانطور که می‌دانید صلح و محیط زیست هیچ گاه در سطح جهان از هم تفکیک نمی‌شوند و در دو مقوله جدا قرار نمی‌گیرند همیشه باهم هستند و ما خوشحالیم در این جشنواره همکاری داشتیم. خانم ابتکار همیشه به مساله هنر تاکید داشتند، مساله هنر که محیط زیست را در کشور گسترش بدهد و بتواند این امر را نهادینه کند داشته اند.
در این بخش جایزه بنیاد صلح و محیط زیست به فیلم «بانوی دریاچه» ساخته میکائیل معین‌پور بیژنی اهدا شد.
مهدی توحیدپور مدیر اجرایی جشنواره نیز در سخنانی کوتاه بیان داشت: امروز توسعه پایدار تنها راهکار زندگی آینده است زیرا ما وارد دنیای صفر و یک شدیم و باید وارد دنیای هوشمند شویم و به آن سلام کنیم زیرا نمی‌توانیم از هوشمندی فاصله بگیریم و باید آن را با سنت و دانش بومی‌مان جلو ببریم تا بتوانیم به توسعه پایدار دست پیدا کنیم.
وی ادامه داد: در اولین دوره جشنواره بش از ۶۰۰۰ هزار مخاطب در سامانه هاشور برای تماشای فیلم‌ها داشتیم و این امر یک زیرساخت آموزشی برای توسعه پایدار محسوب می‌شود. درواقع ما با این جشنواره به نوعی برای توسعه و آموزش وارد خانه‌ها شدیم.
در ادامه بیانیه هیات داوران قرائت و اسامی برندگان جشنواره فیلم زمین به شرح زیر اعلام شد:
مستند بلند:
تندیس طلایی جشنواره به یفلم «روزهای خوب گمشده تقویم» ساخته حجت طاهری
دیپلم افتخار به فیلم «رویای آب» ساخته محمد واعظی
دیپلم افتخار به فیلم «می‌برد تا به کجا» ساخته پیروز کلانتری
مستند کوتاه:
تندیس طلایی جشنواره به فیلم «آهسته و آرام» ساخته دلاور دوستانیان
دیپلم افتخار به فیلم «در قلمرو افعی دم عنکبوتی» ساخته فتح الله امیری
انیمیشن
تندیس طلایی جشنواره به فیلم «هبوب» ساخته مهسا سامانی
دیپلم افتخار به فیلم «نقش زندگی» ساخته احسان معصوم
اجرای مراسم را مزدک میررمضانی بر عهده داشت.
