مستندسازی نقوش صخره‌ای و معادن قدیمی کمرمقبولا انجام می‌شود
برنامه پژوهشی بررسی باستان‌شناسی و مستندسازی نقوش صخره‌ای و معادن قدیمی کمرمقبولا با مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی انجام می‌شود.
به گزارش ایلنا، مرجان اکبری (معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی) گفت: برنامه پژوهشی بررسی باستان‌شناسی و مستندسازی نقوش صخره‌ای و معادن قدیمی کمرمقبولا با مجوز پژوهشگاه میراث‌فرهنگی انجام می‌شود.
مرجان اکبری افزود: این مطالعات و مستندسازی با هدف شناسایی، تدقیق مطالعات، باستان‌شناسی و طبقه‌بندی نقوش صخره‌ای موجود در دره داغستان و شناسایی و مستندسازی معادن قدیمی این منطقه انجام می‌شود.
او ادامه داد: همچنین حفاظت از سنگ‌نگاره‌ها و بررسی و امکان‌سنجی ایجاد سایت موزه فضای باز با تمرکز بر معرفی سنگ‌نگاره‌ها و معادن قدیمی از دیگر اهداف تعریف شده برای این پژوهش است.
اکبری اظهار کرد: در این برنامه تمام نقوش صخره‌ای موجود در محل شناسایی، تعیین موقعیت و طبقه‌بندی شده‌اند و موقعیت آن‌ها نسبت به تونل‌های قدیمی معادن و رگه‌های معدنی مشخص شده است.
معاون میراث فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی تصریح کرد: با توجه به این که تاکنون موقعیت دقیق رگه‌های معدنی شناسایی شده، توسط سازمان زمین‌شناسی نسبت به سنگ‌نگاره‌ها مشخص نبوده، ضمن ثبت موقعیت مکانی تمام سنگ‌نگاره‌ها با «جی پی اس مولتی فرکانس»، این نقوش دوره‌بندی شده و موقعیت آن‌ها نسبت به رگه‌های معدنی مشخص شده است.
اکبری گفت: مسیر رگه‌های معدنی از طریق برداشت واریزه‌ها و خواناسازی تراشه‌های اکتشاف قدیمی و ردپای سطحی رگه‌های معدنی با پاکسازی رسوبات سطحی رخنمون‌های کانی‌دار انجام شده است.
او افزود: این اقدام در راستای شناسایی دقیق مسیر، وسعت و پهنای رگه‌ها در بخش‌های مختلف و میزان تداخل احتمالی رگه‌های معدنی با سنگ‌نگاره‌های موجود است و تمام فعالیت‌های مربوط به پاکسازی و ردپای رگه‌ها تاکنون در خارج از عرصه مصوب این اثر تاریخی انجام شده است و مغایرتی با ضوابط نداشته است.
معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی ادامه داد: همچنین پاکسازی سطحی رگه‌های معدنی در یک فرآیند علمی کنترل شده انجام می‌شود و هیچگونه حفاری در عمق صورت نگرفته است و با توجه به این که ماهیت این سایت باستان‌شناسی با تپه‌های باستانی که دارای نهشته‌ها و لایه‌های باستان‌شناسی است متفاوت است و بافت کاملا طبیعی دارد، اما این عملیات نه تنها باعث آشفتگی و آسیب به ماهیت تاریخی نشده، بلکه امکان ارزیابی دقیق‌تر از میزان همپوشانی رگه‌های معدنی و سنگ‌نگاره‌ها و در نهایت افزایش شناخت و تعریف برنامه‌های حفاظتی را فراهم می‌کند.
اکبری یادآور شد: چند چاله عمیق موجود در محدوده اثر، حاصل حفاری‌های غیرمجاز با اکتشاف در سال‌های گذشته بوده و ارتباطی با پروژه مستندسازی سنگ نگاره‌ها و تدقیق مسیر رگه‌های معدنی که صرفا در خارج از عرصه اثر انجام شده، ندارد.
او افزود: بسیاری از تصاویر منتشر شده در فضای مجازی که به کمرمقبولا منتسب شده و آسیب‌های کالبدی و منظری در اثر حفاری یا رنگ کردن سطح صخره‌ها با اسپری را نشان می‌دهد، مربوط به این اثر تاریخی نیست و بدون اطلاع و بررسی منتشر شده است.
معاون میراث‌فرهنگی خراسان رضوی بااشاره به تصویب گزارش مقدماتی پژوهش باستان‌شناسی نقوش صخره‌ای و معادن قدیمی کمرمقبولا در شورای فنی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی افزود: پژوهش باستان‌شناسی اثر نقوش صخره‌ای و معادن تاریخی کمرمقبولا در شورای فنی توسط علی اکبر وحدتی متخصص باستان‌شناسی و سنگ‌نگاره‌ها ارائه شد و چگونگی آثار صخره‌ای در دنیا مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
او ادامه داد: در جلسه شورای فنی مقرر شد طرح پژوهشی و گزارش نهایی و پیشنهادات مشخص و قابل اجرا توسط پژوهشگر در اختیار اداره‌کل قرار گیرد.
اکبری اظهار کرد: براساس مصوبه این شورا باید برنامه حفاظتی اثر قبل از پژوهش‌ها و همراه با مطالعات و رصد پایش عوامل مُخل بیولوژیکی، شیمیایی، وندالیسم و از این قبیل شناسایی و طرح‌های حفاظتی ارائه و پس از تصویب اجرا شود.
نقوش صخره‌ای و معادن تاریخی کمرمقبولا واقع در شهرستان بینالود بخش طرقبه، دره داغستان، منطقه کمر مقبولا به شماره ۳۲۰۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
