فرنوش عابدی در گفتوگو با ایلنا مطرح کرد:
تولید ارزان "ایران" را بهشتِ کمپانیهای بزرگ انیمیشن کرده/ سفارش انیمیشن به ایرانیها آغاز شده است
یک کارگردان سینمای انیمیشن میگوید: بسیاری از بچههای انیمیشن از خارج از کشور سفارش میگیرند و حتی کشورهایی مثل هند تولیدات خودشان را در ایران به سرانجام میرسانند. این یعنی، اگر کمی از مشکلات تحریم و برقراری ارتباط با دیگر کشورها کم شود، ایران میتواند در صنعت انیمیشن به اندازه صنعت خودروسازی برای کشور درآمدزایی کند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، با اعلام فهرست متقاضیان حضور در جشنواره فیلم فجر تنها نام یک انیمیشن سینمایی به چشم میخورد. انیمیشن سینمایی «پسر دلفینی» به کارگردانی محمد خیراندیش و تهیهکنندگی محمدامین همدانی تنها اثر سینمایی انیمیشن است که در روزهای پایانی مهلت ثبتنام برای حضور در جشنواره فجر نامنویسی کرده است.
سینمای انیمیشن در سالهای گذشته رشد خوبی را تجربه کرده و در هر سال تقریبا دو تا سه اثر سینمایی تولید و در جشنوارههای مختلف حضور پیدا میکرد.
فرنوش عابدی (کارگردان انیمیشن) در پاسخ به این پرسش که چرا امسال تنها نام یک انیمیشن سینمایی در میان متقاضیان جشنواره حضور دارد، گفت: ساخت انیمشین سینمایی به مراتب از ساخت فیلم سینمایی داستانی سختتر و زمانبرتر است. بهطور طبیعی یک انیمیشن سینمایی حدود ۳ تا ۴ سال طول میکشد تا آماده پخش شود. به همین دلیل گاهی شاهد هستیم که در طول یک سال چند اثر انیمیشن سینمایی برای حضور در جشنواره آماده است و در یک سال هم تنها یک اثر برای پخش حضور دارد. برای همین بیشتر شبیه شانس است حضور انیمشین در رویدادی مثل جشنواره فجر و قرعهی امسال به نام انیمیشن نبود.
وی در ادامه گفت: خبر دارم ۴ – ۵ تیم خوب مشغول ساخت انیمیشنهای سینمایی هستند و خودم هم به همراه تیممان مشغول ساخت یک فیلم انیمیشن هستیم که «افسانه نوروز» نام دارد که احتمال دارد حدود ۲ -۳ سال طول بکشد. فکر میکنم بر خلاف تولیدات سینمایی که شیوع ویروس کرونا در روند آن تاثیرگذار بود، انیمیشن از این قاعده مستثنی است چراکه میتوان تمامی کارها را به صورت دورکاری و از داخل منزل هم انجام داد. برای همین تاثیر کرونا از لحاظ تولید روی انیمیشن کمتر بود.
عابدی با اشاره به رشد انیمیشن در کشور و حضور سه انیمیشن ایرانی در لیست نهایی اسکار ۲۰۲۱ گفت: امسال سه انیمیشن ایرانی که یکی از آنها محصول مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است و دیگری محصول کانون پرورش فکری است و آخری هم محصول مشترک ایران و دانمارک است، در لیست نهایی اسکار ۲۰۲۱ قرار گرفتند. این نشان میدهد سینمای انیمیشن در کشور در مسیر تکامل است. البته امسال هر چقدر کرونا نتوانست جلوی تولید را بگیرد، مشکلات اقتصادی و تحریمها و نبود بودجه کمی در روند تولید تاثیرگذار بود. به خاطر اینکه مهمترین حامیان مالی و تولیدی انیمیشن مراکز دولتی هستند، امسال کمی در روند تولید از لحاظ بودجه با مشکلاتی روبرو بودیم.
این کارگردان سینمای انیمیشن با بیان اینکه مهمترین مشکل سینمای انیمیشن نبود بازار هدف برای جذب مخاطب است، گفت: در چند سال گذشته بیش از ۱۰ انیمیشن در کشور تولید شده است که به غیر از یک یا دو اثر بقیه از لحاظ تجاری کاملا شکست خوردند. این نشان میدهد هر چقدر از لحاظ فنی صنعت انیمیشن در کشور رشد کرده است از لحاظ جذب مخاطب نتوانستیم درست عمل کنیم. این موضوع چند دلیل عمده دارد: سوژه و قصههای انیمیشنهای ایرانی درست انتخاب نمیشوند و مخاطب هدف درستی برای آنها وجود ندارد. از طرفی چون اکثر این تولیدات در مراکز دولتی انجام میشود نسبت به بازگشت سرمایه و تلاش برای جذب مخاطب انگیزهای وجود ندارد. من همیشه گفتهام که سینمای انیمیشن ایران از لحاظ تکنیک جزو ۵ کشور برتر دنیا است. کشورهایی مثل آمریکا و فرانسه و کانادا و ژاپن تنها میتوانند مانند ایران انیمیشن تولید کنند. آن هم نه با این میزان بودجه و سرمایهگذاریهای محدود. کشورهای پیشرفتهای مثل آلمان یا انگلیس که در صنعت سینما تولیدات گستردهای هم دارند در صنعت انیمیشن شاید در سال یک اثر تولید کنند. این حرفهای من از روی حدس نیست و اطلاعات دقیق پیرامون آن وجود دارد. برای همین فکر میکنم صنعت انیمیشن ایران از لحاظ بضاعت تولید و ساختاری به مراتب از کشورهای پیشرفته جلوتر است. در واقع کشورهایی که در دنیا انیمیشن سینمایی تولید میکنند به ۱۰ کشور نمیرسند و خوشبختانه ایران یکی از این کشورهاست. اما از لحاظ بودجه اصلا نمیتوان ایران را با کشورهای دیگر مقایسه کرد. برای تولید بیکیفیتترین انیمیشن و ارزانترین محصول کشورهای اروپایی چیزی حدود ۵ تا ۱۰ میلیون دلار هزینه میشود اما ما در ایران با زیر یک میلیون دلار تولید میکنیم. حتی میتوانم به جرات بگویم کل آثار تولید شده در عرصه سینمایی کمتر از ۵ میلیون دلار برای کشور هزینه دربرداشته است. از یک منظر البته این اتفاق خوبی است. چراکه این میزان هزینه باعث شده هنرمندان انیمیشن با هزینه کمتر آزمون و خطاهای خودشان را بکنند و دستاوردهای خوبی را به دست بیاورند.
وی در ادامه گفت: یکی از پاشنه آشیلهای تولید انیمیشن در ایران انتخاب سوژه است. متاسفانه فکر میکنیم تنها باید آثار دینی و تاریخی تولید کنیم و به مخاطب توجه نمیکنیم. درحالیکه میتوان همان قصههای دینی را با فرمت امروزی و قصههای روز درهم آمیخت و قصههای روز را برای مخاطب ساخت. برای همین انیمیشن تهران ۱۵۰۰ جزو معدود کارهای موفق انیمیشن ایرانی است که توانست با مخاطب ارتباط برقرار کند. چون قصه خودش را بهجای آنکه در تاریخ تعریف کند، در فضای متفاوتی تعریف کرد. خوشبختانه بچههای انیمشین در طول این سالها آزمون و خطاهای زیادی کردند و پیشبینی من این است که در ۵ سال آینده آثار درخشانی در حوزه انیمیشن آماده پخش میشود که میتواند مخاطب را هم با خود همراه کند. حتی نهادهای حکومتی و مذهبی و دولتی که در تولید انیمیشن نقش دارند هم کم کم به این نتیجه رسیدند که اگر قرار است موضوعی را مطرح کنند دیگر به صورت مستقیم نباشد و به سمت تولید آثاری حرکت کنند که مخاطب را جذب کند.
وی با اشاره به پتانسیلهای جذب سرمایه در صنعت انیمیشن گفت: انیمیشن ایران به شدت از لحاظ فنی قوی است و از طرفی به شدت از لحاظ تولیدی ارزان است. برای همین بهشت کمپانیهای بزرگ انیمیشن است چراکه میتوانند با اختلاف قیمت ارز کشور نیروی کار حرفهای و ارزان را در اختیار بگیرند و تولیدات با کیفیتی را سفارش دهند. کما اینکه همین الان بسیاری از بچههای انیمیشن از خارج از کشور سفارش میگیرند و حتی کشورهایی مثل هند تولیدات خودشان را در ایران به سرانجام میرسانند. اگر کمی از مشکلات تحریم و برقراری ارتباط با دیگر کشورها کم شود ایران میتواند در صنعت انیمیشن به اندازه صنعت خودروسازی برای کشور درآمدزایی کند.