حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با ایلنا:
احتمال موفقیت در تصویب قطعنامه علیه ایران بسیار کم است/ اختلاف بین آمریکا و اتحادیه اروپا محرز است/ روسیه و چین در شورای امنیت مقابل آمریکا می‌ایستند
تحلیلگر مسائل آمریکا و اروپا به بررسی کنشگری ایران آمریکا و سایر اعضای برجام در مواجهه با تمدید یا لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران پرداخت.
تحریم‌های تسلیحاتی ایران در مهرماه سال جاری برداشته خواهند شد، اما آمریکا همه تلاش خود را برای جلوگیری از این اقدام که تحت قطعنامه ۲۲۳۱ اجرایی می‌شود، به کار گرفته است. روسیه و چین بارها مخالفت خود را با اقدامات آمریکا نشان داده‌اند اما اروپایی‌ها خواهان راه حلی بینابین هستند.
«حسن بهشتی‌پور» تحلیلگر مسائل آمریکا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره کنشگری ایران و آمریکا بر سر مسئله تحریم‌های تسلیحاتی اظهار داشت: اینکه آمریکا بخواهد قطعنامه جدیدی علیه ایران تصویب کند، احتمال بسیار کمی دارد؛ چراکه چین و روسیه به احتمال بالای ۹۰ درصد از تصویب این قطعنامه جلوگیری خواهند کرد.
وی افزود: دو دلیل مشخص برای این کار توسط روسیه و چین وجود دارد که هر دو اکنون مخالف یکجانبه‌گرایی آمریکا هستند و مخالفتشان با این یکجانبه‌گرایی آمریکا جلوه‌های مختلف دارد که یکی از آنها موضوع ایران است. ایران برجام را پذیرفته و چارچوب آن را اجرا کرده است اما این آمریکا بود که از برجام خارج شد؛ بنابراین طرف چین و روس با اتکا به اینکه ایران همچنان تعهداتش را در برجام اجرا کرده و اکنون نیز علیرغم کاهش تعهدات به همکاری با آژانس ادامه می‌دهد، مخالف یکجانبه‌گرایی آمریکا هستند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل با بیان اینکه انگیزه دوم روسیه و چین که به احتمال زیاد مانع از تمدید تحریم‌ها می‌شوند، همکاری دفاعی است که ایران با این دو کشور، به ویژه با روسیه دارد، گفت: روسیه بازار خوبی از نظر همکاری‌های دفاعی و فروش اسلحه با ایران دارد، بنابراین چرا به قطع‌نامه‌ای رأی بدهد که ایران را تحریم کند؟ اگر در گذشته به قطع‌نامه‌ها علیه ایران رأی می‌دادند، برای این بود که در آن زمان روسیه و چین، ایرانِ هسته‌ای را تهدیدی برای خودشان می‌دانستند، اما بعد از اینکه ایران برجام را پذیرفت و تمام کارهایی که انجام می‌دهد، کنترل می‌شود و نشان داده که به هیچ وجه به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، آنها متقاعد شدند که ایران می‌تواند فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای داشته باشد و هیچ‌گاه به سمت ساخت سلاح هسته‌ای نمی‌رود. روسیه و چین به قطع‌نامه‌ها علیه ایران رأی می‌دادند اما نه برای همکاری با آمریکا بلکه آنها تصور می‌کردند که ایران می‌تواند به سمت تولید سلاح هسته‌ای برود.
وی افزود: چین و روسیه به چنین قطع‌نامه‌ای که علیه ایران باشد رأی نخواهند داد اما در سیاست هرگز نمی‌توان به صورت قطعی صحبت کرد. در حال حاضر شواهد و قرائن نشان می‌دهد که روسیه و چین جلوی تصویب قطعنامه علیه ایران را خواهند گرفت.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجه درباره نقش اروپا در تمدید یا لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران علیرغم اینکه پیش‌تر به تعهدات خودشان پایبند نبوده‌اند، خاطرنشان کرد: اینکه گفته می‌شود اروپا به تعهداتش عمل نکرده است، مربوط به بعد از خروج آمریکا از برجام است. چیزی که در داخل کشور به آن توجه نمی‌شود این موضوع است و یکطرفه موضوعات را به نفع خودمان تحلیل می‌کنیم.
وی ادامه داد: اروپایی‌ها بعد از امضاء برجام تعهدات خودشان را در قبال ایران اجرا کردند به طوری که ما مبادلات زیادی با آلمان، فرانسه، بریتانیا و اسپانیا داشتیم. یعنی همکاری‌های اقتصادی ما با اروپا شکل گرفت و تحریم‌های آنها علیه ایران نیز برداشته شد.
به گفته بهشتی‌پور بعد از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت سال ۹۷، اروپایی‌ها متعهد شدند که همکاری خودشان با ایران را ادامه خواهند داد اما تعهداتشان در این زمینه را زیر پا گذاشتند به گونه‌ای که توتال فرانسه، شرکت‌های ایتالیایی و شرکت‌های خودروسازی آلمانی همکاری خودشان با ایران را متوقف کردند. انتقادی که به اروپایی‌ها مطرح است این است که چرا بعد از خروج آمریکا از برجام تعهداتشان را اجرایی نکردند. بهانه آنها این است که ما نمی‌توانستیم تحریم‌های آمریکا را بپذیریم چراکه اگر با ایران همکاری می‌کردند، آمریکا شرکت‌های اروپایی که با ایران همکاری داشتند را تحریم می‌کرد و آنها می‌گویند ما نمی‌توانیم به شرکت‌ها دستور بدهیم که همکاری خودشان با ایران را ادامه دهند یا ندهند.
وی با بیان اینکه اروپایی‌ها در تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران با آمریکا همسو هستند، اظهار داشت: آنها برخلاف روسیه و چین که منافعشان اقتضا می‌کند که با ایران همکاری داشته باشند، در مسئله تسلیحات با آمریکا همسو هستند اما با این تفاوت که برخلاف آمریکا که می‌گوید «تحریم‌ها علیه ایران باید تا ابد علیه ایران ادامه داشته باشد»، می‌گویند «تحریم‌های تسلیحاتی ایران مدت‌دار و با محدود کردن نوع سلاح‌ها باشد» اما به طور کل در این موضوع با یکدیگر همسو هستند.
این کارشناس مسائل آمریکا و اروپا با اشاره به واژه جعلی که غرب علیه ایران با عنوان بی‌ثبات‌کننده منطقه استفاده می‌کند، بیان کرد: این در حالی است که عربستان سعودی که پنج سال است در یمن، مردم این کشور را بمباران می‌کند و در سوریه نیز دست به جنایت می‌زند، عامل بی‌ثباتی محسوب نمی‌شود اما ایران عامل بی‌ثباتی است! بنابراین فرای این موضوعات، آمریکا و اروپا در این مورد نیز با یکدیگر همسو هستند.
وی ادامه داد: اروپا و آمریکا در موضوع برجام اختلاف دارند اما در ایران گفته می‌شود که اینها نقش بازی پلیس خوب و پلیس بد را بازی می‌کنند، اما واقعیت موضوع این است که برای ما اثبات شده که اختلاف بین آمریکا و اتحادیه اروپا محرز است. واقعیت این است که اتحادیه اروپا برجام را دستاوردی قلمداد می‌کند که به ادعای خودشان یک معضل بین‌المللی را از راه دیپلماتیک و نه جنگ؛ حل کرده است اما آمریکایی‌ها با هماهنگی اسرائیل همچنان اصرار دارند که این دستاورد دیپلماتیک را نادیده بگیرند و بگویند که این تاثیری بر سیاست‌های ایران در منطقه نداشته است.
این کارشناس مسائل سیاست خارجی تصریح کرد: این درحالی است که اروپایی‌ها معتقدند این توافق به شدت روی عدم اشاعه سلاح تاثیر داشته و به ثبات منطقه و بین‌الملل کمک کرده است. در جلسه اخیر شورای امنیت از میان ۱۵ عضو فقط آمریکا در مخالفت با برجام صحبت کرد و حتی جامائیکا نیز به همراه همه ۱۴ عضو دیگر بر اجرای برجام تاکید داشتند و از آن دفاع کردند.
وی با تاکید بر اینکه اروپا در موضوع برجام با آمریکا اختلاف دارد اما زورش به آمریکا نمی‌رسد و ما نمی‌خواهیم بپذیریم که تاثیرگذاری اروپا حدی دارد، گفت: هژمونی اقتصادی آمریکا باعث شده که اروپا زورش نرسد و آمریکا عملا دنیا را در مقابل ایران تحریم کرده است و هیچ کدام از کشورها از جمله ژاپن، چین، روسیه، ترکیه و کره جنوبی نتوانند مقاومت کنند. البته مقدار بسیار کمی از این مبادلات را ژاپن، ترکیه، کره جنوبی انجام می‌دهند که برخی از آنها همان را هم قطع کردند؛ حتی چین و روسیه هم مهم‌ترین شرکت‌هایشان بعد از خروج آمریکا از برجام از ایران رفتند.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه شرایط فعلی این است که اتحادیه اروپا زورش به آمریکا نمی‌رسد که بخواهد کاری انجام دهد، بنابراین درگیری اصلی ما با ایالات متحده است، یادآور شد: رئیس‌جمهور این کشور درک دقیقی از مسائل بین‌المللی ندارد که البته مختص ایران هم نیست، با کشورهای مختلف راجع به موضوعات متفاوتی مشکل دارد؛ حتی با مکزیک و کانادا بعد از اینکه در پیمان مهمی مانند نفتا به مشکل خورده‌اند، این قرارداد را به حالت تعلیق درآورد و کانادا و مکزیک را مجبور به بازنگری در قرارداد کرد. حتی قراردادی که در مورد موشک‌های میان‌برد با روسیه داشت و به تایید گنگره آمریکا و مجلس روسیه رسیده بود را به حالت تعلیق درآورد.
وی درباره تاثیر لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران در انتخابات آمریکا، گفت: ما در ایران نشسته‌ایم و فکر می‌کنیم که همه عالم و آدم نگاهشان به ایران است که چه کاری می‌کند و آنها بر اساس تصمیم ایران کارهایشان را انجام دهند؛ در حالیکه اقتصاد آمریکا و آنچه که در این کشور می‌گذرد بر انتخابات تاثیر گذار است.
این کارشناس آمریکا ادامه داد: ۴۰ میلیون بیکاری که روی دست ترامپ مانده، کسری بی سابقه بودجه و کاهش ارزش دلار در مقابل طلا بر رای مردم آمریکا موثر است. در صورتی سیاست خارجه آمریکا بر انتخابات این کشور تاثیر گذار است که اتفاق بسیار بزرگی بیفتد.
وی گفت: در شرایط عادی سیاست خارجه تاثیر اندکی در پیروزی یا شکست کاندیداهای انتخابات دارد؛ به طور مثال بوش پدر، صدام را از کویت بیرون کرد اما در دور دوم از کلینتون شکست خورد، دلیلش این بود که در مسائل داخلی مشکل داشت و مردم آمریکا به مسائل داخلی اهمیت بیشتری می‌دهند تا مسائل سیاست خارجه آمریکا.
