رییس موزه هنرهای معاصر در نشست خبریاش عنوان کرد:
برخی از هنرمندان، خودشان را سانسور کردهاند
در برگزاری نمایشگاههای حاکمیتی ناگزیریم/ در بخش سینما تک، به قدری سانسورها زیاد شد که تصمیم گرفتیم فیلم خارجی پخش نکنیم/ مجموعهداران دولتی با موزه همکاری نمیکنند/ برای فعالیتهای بینالمللی با مشکل تحریمها مواجهایم.
ایلنا: نشست خبری رییس موزه هنرهای معاصر تهران؛ صبح امروز دوشنبه 24 تیرماه در محل این موزه برگزار شد و احسان آقایی ضمن تشریح برنامههای آتی، به خبرنگاران درمورد کم و کیف برنامههای پیشین پاسخ داد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آقایی ضمن مساعد خواندن شرایط موزه در یکسال اخیر و بیان این مطلب که با انتصابش به عنوان رییس موزه، فعالیتها و برنامههایی که مناسبتی با موزه نداشتهاست را از لیست برنامهها کنار گذاشته، افزود: در برنامهی شش ماههی دوم سال جاری، برگزاری نمایشگاه سقاخانه را از 29 مردادماه خواهیم داشت. همانطور که میدانید جنبش سقاخانه منسجمترین جنبش هنری معاصر ما بوده که به شکل خودجوش در میان برخی از هنرمندان اتفاق افتاده است. این جنبش درواقع تصویریست از مدرنیزه شدن محض هنر در ایران.
وی ادامه داد: دبیر این نمایشگاه مهدی حسینی خواهد بود و ما امیدواریم کتاب نمایشگاه نیز به موقع منتشر شود. در حال حاضر نیز همچنان مشغول جمعآوری برخی آثار هنری از هنرمندانی نظیر ضیاءالدین امامی، قندریز و... هستیم.
آقایی گفت: از 2 اذر تا 26 دیماه نیز نمایشگاهی با موضوع محرم خواهیم داشت که رویکرد متفاوتی دارد. در این نمایشگاه قرار است 8 هنرمند انتخاب شوند و 8 گالری را در اختیار بگیرند و آثارشان را با درونمایههای نوستالژیک ارائه دهند.
وی درمورد دههی فجر و برگزاری برخی جشنوارههای موضوعی و مناسبتی به موزه، اظهار داشت: من هیچ وقت رویکرد موزه را در نمایشگاههایی که در دههی فجر برگزار کرده، مناسب ندیدهام. زیرا هیچ گاه نمایشگاههای مذکور، انسجام نداشتهاند و با یکدیگر در ارتباط نبودهاند.
رییس موزه هنرهای معاصر ادامه داد: در سراسر جهان، معمولا انقلابها به دورههای هنری ختم میشوند و حتی در برخی کشورها مثل مکزیک، انقلاب باعث ایجاد یک دورهی تاریخی در هنر شده است. اما متاسفانه هنر در انقلاب ما هنوز جدی گرفته نشده. برنامهها و تجلیلهایی هم که در این حوزه برگزار شده، غالبا تجلیل از مباحث ایدئولوژیک بوده تا تجلیل از هنرمندان انقلاب.
وی افزود« بر این اساس ما طرحی را که از مدتها قبل مطرح کرده بودیم، با نام پیشگامان هنر انقلاب را در دههی فجر به اجرا خواهیم گذاشت. هدف از برگزاری این نمایشگاه، همانا توجه به وجوه آرتیستیک هنر انقلاب است.
آقایی درمورد مرمت آثار موجود در گنجینهی موزه نیز گفت: از سال گذشته مرمت آثار ایرانی را آغاز کردهایم. اما برای آثار خارجی، از آنجایی که معمولا هنرمندان خالق آثار در خارج از کشور بنیادههایی دارند، ما برای مرمت این آثار با این بنیادها نیز مشورت خواهیم کرد.
وی ادامه داد: در ادامهی برنامههای سینما تک نیز قرار است مجموعه فیلمهای مسعود کیمیایی را به اجرا بگذاریم. خبر دیگر اینکه موزه مجوز انتشارات مستقل دریافت کرده و از این به بعد سعی خواهیم کرد کتابهایی را در حد واندازهی بینالمللی چاپ کنیم.
رییس موزه هنرهای معاصر تهران درمورد فعالیتهای بینالمللی موزه نیز توضیح داد: قرار است نمایشگاهی از عکسهای «استیو مک کوری» در پاییز 2014 داشته باشیم که در حال حاضر مشغول مذاکره با نمایندهی این عکاس و وزارت امور خارجه هستیم. همچنین درخواست امانت آثار از نمایشگاههای خارجی نیز، بخش دیگری از برنامههای بینالمللی ماست.
وی در اینباره گفت: بنیادی در پاریس تقاضا کرده تا 2 اثر از پیکاسو با نامهای«نقاش و مدلش» و «پنجرهای باز رو به خیابان پانتی اور» را برای نمایش در نمایشگاهی به آنها امانت دهیم. همچنین نقاشی «طبیعت بیجان» ونگوک نیز از نمایشگاهی در کوپنهاگ درخواست شده و خانهی هنر وین نیز تابلویی از لوترک را برای نمایشگاهی از اواخر 2014 تا اوایل 2015 درخواست کرده است.
آقایی با اشاره به مشکلات تحریمها درمورد روابط بینالمللی موزه هنرهای معاصر گفت: همانطور که میدانید تحریمها، از سال گذشته ما را دچار مشکل کرده. زیرا بیمههای جهانی حاضر نیستند هیچ اثری را داخل ایران بیمه کنند و یا آثار ایران را در خارج از کشور. البته بیمه گذار داخلی که توانایی بیمه کردن آثار هنری برجسته را دارد، یعنی بیمهی ایران میتواند وارد عمل شود اما این امر با سیاستهای موجود منطبق نیست. زیرا اگر اتفاقی بیافتد، بیمه ایران که دولتیست باید خسارت وارده را به موزه که باز هم دولتیاست، پرداخت کند و این یعنی از این جیب به آن جیب.
وی ادامه داد: البته یک راه برای ما وجود دارد که آثار در یک کشور ثالث بیمه شوند. مثلا در دوبی یا مالزی. این امر شدنیست و برخی از نمایشگاههای خارجی نیز با این کار موافقاند.
رییس موزه هنرهای معاصر همچنین از برگزاری یک نمایشگاه دیزاین فرنیچر توسط یک شرکت ایتالیایی خبر داد و گفت: شرکت کارتل قرار است با رویکرد هنری، طراحیهای خود را در حوزهی دیزاین فرنیچر و طراحیهای شهری در فرهنگسرای نیاوران به نمایش بگذارد. متاسفانه از آنجایی که موزه هنرهای معاصر زیر مجموعهی مرکز هنرهای تجسمی بوده ولی موزه، مربوط به تمام هنرهاست. لذا برگزاری این نمایشگاه نیز برای ما حایز اهمیت است.
آقایی درمورد اعزام هنرمندان به جشنوارهها و نمایشگاههای خارجی گفت: همانطور که میدانید به دلیل محدودیتهای مالی در دوسالانهی ونیز و برخی از نمایشگاههای دیگر شرکت نکردیم. اما یک ورک شاپ در بوسان برگزار خواهد شد که کامبیز صبری و نیلوفر را به این ورک شاپ اعزام خواهیم کرد. همچنین به سیتهی پاریس نیز که بهار سال آینده برگزار میشود، 25 هنرمند ایرانی اعزام خواهد شد.
وی درپاسخ به سالی مبنی بر ضمانت اجرای برنامههای مشخص شده در زمان دولت و وزارت ارشاد جدید، اظهار داشت: معمولا وقتی مدیران دولتی عوض میشوند، به دلیل اینکه وقت برنامهریزی ندارند، حداقل یکسال برنامههای قبلی اجرا میشود. بنابراین برنامههای عنوان شده، در سال جاری انجام میشود. البته ما امیدواریم در تمام حوزهها، ادارهی کشور برنامهمحور باشد و حتی با تغییر مدیران، برنامهها در امتداد یکدیگر پیش بروند.
وی همچنین در مورد نمایشگاههایی مناسبتی مثل ایثار و شهادت یا بصیرت و... نیز گفت: برخی از نمایشگاهها حاکمیتی و ملی هستند و نه من و نه هیچ مدیر دیگری نمیتواند از برگزاری آنها یرباز بزند. به هر تقدیر این نمایشگاهها در کارنامهی اجرایی من خواهد ماند و من هم از این بابت ابایی ندارم. هرچند قبول دارم که این نمایشگاهها در شان موزهی هنرهای معاصر نبود.
رییس موزههنرهای معاصر درمورد نحوهی اعزام هنرمندان به خارج از کشور توضیح داد: مطابق با قواعد موجود، هنرمندانی که بالای 170 امتیاز بیاورند با کمک هزینهی مرکز هنرهای تجسمی اعزام شوند. افرادی که زیر 90امتیاز دارند، اعزام نخواهند شد و آنهایی که بین 90 تا 170 امتیاز دارند، تنها آتلیه در اختیارشان میگذاریم و هزنهی سفرشان با خودشان است.
وی درمورد عدم حضور ایران در دوسالانهی ونیز نیز گفت: هنر در تمام دنیا، یک کالای لوکس است و تابع مناسبتهای اقتصادیست. به عبارت دیگر بحرانهای اقتصادی، پیش از همه به هنر ضربه میزند. بر این اساس و با درنظر گرفتن بحرانةای اقتصادی طی یکی دو سال اخیر، توقع حضور در دوسالانهی ونیز توقع به جایی نبود.
آقایی افزود: طبق برآوردهای ما، ما برای حضور در این دوسالانه حداقل 500 تا 600 میلیون سرمایه نیاز داشتیم. این در حالیست که بودجهی مرکز از 6 و نیم بیلیارد به 2 میلیارد کاهش پیدا کرده بود. حالا فکرش را بکنید نمایشگاهها و جشنوارههای فجر و... با چه محدودیتهایی برگزار شده!
رییس موزه هنرهای معاصر تهران همچنین درمورد حضور نداشتن برخی از هنرمندان در جشنوارهها و نمایشگاهةای هنری طی سالهای اخیر گفت: متاسفانه زمانی که ما سعی میکنیم وارد مباحث سیاسی نشویم، هنرمندان ما سیاستزده عمل میکنند. ما از بسیاری از هنرمندان برای حضور در نمایشگاهها دعوت به همکاری کردهایم که در پاسخ به ما گفتهاند ما با دولت کار نمیکنیم.
وی ادامه داد: این تفکرات باید اصلاح شود. متاسفانه در ادوار گذشته؛ حتی در دوران اصلاحات نیز همواره گروهی محدود از هنرمندان در مناسبتها و جشنوارههای حضور داشتهاند. متاسفانه بسیاری از هنرمندان خودشان، خودشان را سانسور میکنند و از شرکت در عرصههای هنری خودداری میکنند.
آقایی درمورد همکاری نهادها و سازمانهای دیگر در برگزاری نمایشگاههای مختلف گفت: مجموعه داران خصوصی همواره با ما همکاری داشتهاند و باید از آنها تشکر کنم. اما مجموعه دارهای دولتی معمولا راضی نمیشوند آثاری را که در اختیار دارند را برای نمایش گذاشتن در اختیار ما بگذارند. مثلا بانک سپه و بانک ملی. متاسفانه این آثار را هم در بدترین شرایط نگهداری میکنند و حتی وقتی به آنها میگوییم اجازه بدهید آنها را مرمت کنیم، به نمایش بگذاریم و برشان گردانیم، باز هم مخالفت میکنند.
وی درمورد برنامههای سینماتک و حذف فیلمهای خارجی از این بخش افزود: سینما دو وجهی صنعتی و هنری دارد که برای ما آن وجههی هنریاش اهمیت داشته. اما همانطور که میدانید غالب فیلمهای خارجی هنری، صحنههای زیادی دارند و ما مجبور بودیم که این صحنهها را سانسور کنیم. اما یک جایی دیدید آنقدر این حذفیات زیاد است که دیگر چیزی از فیلم باقی نمیماند. بنابراین تصمیم گرفتیم این فیلمها پخش نشوند.
رییس موزه هنرهای معاصر تهران اضافه کرد: ما در این بخش، تابع قوانین و تاییدات سازمان سینمایی هستیم و اگر خط قرمزهای آنها بیشتر شود، ما نیز به رعایت آنها معذوریم.
وی در پایان سخنانش درمورد آیندهی موزهی هنرهای معاصر توضیح داد: امیدوارم زمانی برسد که این موزه به شکل هیات امنایی اداره شود و دیگر زیرمجموعهای از مرکز هنرهای تجسمی نباشد. از این طریق میتوان دورههای مدیریتی را به 10 تا 12 سال افزایش داد و برنامههای درازمدت را سال به سال دنبال کرد.