سرگذشت مردی که با خانوده‌اش به غزه بازگشته است+عکس‌هایی تلخ اما مملو از امیدواری
در میان آوارگان غزه، کمتر کسی را می‌توان یافت که لااقل یکی از نزدیکانش را از دست نداده باشد. با وجود ویرانی گسترده در شهر غزه و توابع آن اما هستند افرادی که با همه دشواری‌ها و کمبودها به سرزمین مادری‌شان باز می‌گردند. «رویترز» از لحظه به لحظه زندگی محمد اسماعیل و خانواده‌اش گزارشی تحلیلی تصویری منتشر کرده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مدتی از انعقاد قطع‌نامه اسراییل و حماس می‌گذرد و طی هفته‌های گذشته تعداد کثیری از جنگ‌زدگان غزه به دیار ویرانشان بازگشته‌اند. اما همزمان با این بازگشت دور دوم حملات رژیم غاصب به غزه نیز اوج گرفته است. در این میان خانواده‌های بی‌سلاح که شهروندانی عادی محسوب می‌شوند با اینکه می‌دانند خانه و کاشانه‌ای برای آنها باقی نمانده اما با این حال همچنان در حال بازگشت هستند.
این در حالی است که اغلب خانواده‌های غزه‌ای یک یا چند نفر از عزیزانشان را از دست داده‌اند و برخی موارد آنها که باقی‌مانده نیز دچار جراحت‌ها و آسیب‌های جسمی سنگین شده‌اند.
اسماعیل محمد، ۴۷ ساله و خانواده‌اش به خانه ویران شده خود در بحبوحه آتش بس بین اسرائیل و حماس، در شهر غزه، ۲۸ ژانویه ۲۰۲۵ باز می‌گردند. رویترز/ داوود ابوالکاس
محمد یکی از این افراد است که رویترز در قالب مکتوب و تصویری همراه با عکس‌نوشت درباره او و داستان زندگی‌اش گزارشی تهیه کرده است. این گزارش با توجه به ماجرای تلخ و پر فراز نشیب زندگی این شهروند متاهل غزه‌ای، خواندنی است. عکس‌های این گزارش توسط رمضان عابد و داوود ابوالکاس به ثبت رسیده‌اند.
اسماعیل محمد، ۴۷ ساله، پسرش را در حالی که با فرزندان، نوه‌ها و همسایه‌اش در داخل چادرشان نشسته است، می‌بوسد، قبل از بازگشت به خانه ویران شده‌شان در میان آتش‌بس بین اسرائیل، در دیرالبلاح، نوار غزه، ۲۷ ژانویه
این گزارش که «رویترز» به آن پرداخته اینگونه آغاز می‌شود؛
خانواده محمد تا دیروقت در مورد سفرشان به شمال غزه و خانه ویرانشان صحبت کردند. راهی که پس از توافق آتش‌بس تا به امروز صدها هزار فلسطینی را فراخوانده است.
بدریا، ۴۲ ساله، همسر اسماعیل، شام را با فرزندان و نوه‌هایش در داخل چادرشان در دیرالبلاح، نوار غزه مرکزی، ۲۵ ژانویه ۲۰۲۵ می‌خورند. رویترز/رمضان عابد
گزارشگر رویترز نوشته است: زمانی که به خانواده محمد رسیدیم، آنها در اردوگاه وسیع آوارگان دیرالبحر (واقع در نیمه جنوبی نواز غزه) ساکن بودند. آنها کنار آتش و دیگ غذا که بر روی شن‌ها و در چاردشان قرار داشت حضور داشتند. با اینکه اوضاع نابسامانی داشتند اما با هیجان درباره بازگشت‌شان به خانه صحبت می‌کردند. آنها در حال برنامه‌ریزی برای روزهای سخت آینده بودند. روزهای سخت و ترسی که طی پانزده ماه جنگ در آنها ایجاد شده بود، هنوز وجود داشت.
فرزندان و نوه‌های اسماعیل هنگام خواب در داخل چادر خود، در دیرالبلاح، نوار غزه مرکزی، ۲۵ ژانویه ۲۰۲۵ دراز می‌کشند. رویترز/رمضان عابد
در همین حین است که اسماعیل محمد مرد چهل و دوساله و شهروند جانباز غزه سر صحبت را باز می‌کند.
او می‌گوید: من به دلیل خوشحالی از بازگشت دوباره‌مان به غزه سه شب گذشته نخوابیده‌ام. دلم برای زمینم، شهر جبالیه‌ام و مردم شمال غزه تنگ شده و از اینکه قرار است خویشان و اقوامم را ببینم، خوشحالم.
اسماعیل محمد طی کنکاش‌هایی که داشته به این پوکه گلوله جنگی با کالیبر بالا می‌رسد
همسر اسماعیل محمد، بدریه نام دارد و ۴۲ساله است. آنها چند فرزند دارم که نام‌ها و سن‌شان به این قرار است؛ وسیم، ۲۵ ساله، نسیم ۲۲ ساله، میسون ۱۵ ساله، یاسر ۱۰ ساله، عبدالرحمن ۸ساله و محمد ۵ ساله. این خانواده در همان ابتدای جنگ جبالیه را ترک کرده بودند و حال پس از چندین ماه بازگشته و با ویرانی بسیار گسترده دیارشان مواجه شده‌اند.
دختر پانزده ساله اسماعیل، لباس‌های شسته شده را در چادر خود در دیرالبلاح، نوار غزه مرکزی، ۲۵ ژانویه ۲۰۲۵ آویزان می‌کند. رویترز/رمضان عابد
ماجرا چه بود؟
ماجرا از این قرار بوده که اسرائیل کارزار نظامی خود را در پاسخ به حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز کرد. بر اساس آمار اسرائیلی‌ها طی حمله نیروهای حماس در هفتم اکتبر حدود ۱۲۰۰ نفر کشته شده‌اند و حدود ۲۵۰ نفر اسیر شدند.
در ادامه تجاوز اسرائیل، با هدف اعلام شده برای نابودی حماس، بخش‌هایی از این منطقه کوچک را ویران کرد. این هجوم گسترده، تقریباً تمام ساکنان غزه را از خانه‌هایشان بیرون راند. بر اساس گزارش مقامات بهداشت فلسطین، تا امروز بیش از ۴۷.۰۰۰ فلسطینی شهید شده‌اند.
اوایل این کارزار، اسرائیل از غیرنظامیان خواست تا شمال غزه را ترک کنند و بیشتر آنها چنین کردند. این در حالی است که مهاجران تا توافق آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها در ماه گذشته، از بازگشت به سرزمینشان منع شده بودند.
پس از اجرایی شدن آتش‌بس، صدها هزار نفر از پناهگاه‌های موقتی که در سراسر جنوب به آنها پناه برده بودند، خارج شده و به سمت شمال حرکت کردند.
غروب خورشید در اردوگاه خیمه‌ای که اسماعیل محمد و خانواده‌اش قبل از بازگشت به خانه ویران شده خود در دیرالبالح، نوار غزه مرکزی، در ۲۵ ژانویه ۲۰۲۵ در آن پناه می‌گیرند. رویترز/رمضان عابد
ادامه ماجرای خانواده اسماعیل محمد
در گیر و دار جنگ و مهاجرت‌های ناگریز، خانواده محمد از اقوام خود خبر گرفته بودند و در جریان این موضوع قرار گرفته بودند که که خانه‌شان در یک حمله هوایی ویران شده است. آنها با این حال تصمیم گرفتند به خانه‌شان بازگردند و به محض امضای آتش‌بی حرکت به سمت غزه را آغاز کردند.
در جریان گفتگو و تهیه گزارش بدریه همسر اسماعیل محمد می‌گوید: همین الان که اینجا هستیم، زمانی که بچه‌ها خواب بودند ترکش به چادر اصابت می‌کند و این در حالی است که گویا بچه‌ها از ترس به نوعی بیماری دچار شده‌اند.
اسماعیل چادر خانواده‌اش را پیش از بازگشت به خانه ویران شده در دیرالبلاح، نوار غزه مرکزی، در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۵ برچید. رویترز/عکس رمضان عابد
ویرانه‌ها و پیاده‌روی‌های کیلومتری
شهر دیرالبلح تنها ۱۱ مایل (۱۸ کیلومتر) از خانه محمد و خانواده‌اش در جبالیه فاصله دارد. اما ماشین‌ها که باید ساعت‌ها در ایست بازرسی اسرائیلی صف بکشند، کمیاب هستند و اگر هم باشند کرایه‌های سنگینی دارند. به همین دلیل است که اغلب خانواده‌ها من‌جمله خانواده اسماعیل محمد به ناچار کل مسیر را تا خانه پیاده رفته‌اند.
بدریه قبل از بازگشت به خانه ویران شده آنها، در دیرالبلاح، نوار غزه مرکزی، ۲۸ ژانویه ۲۰۲۵، وسایل خانواده‌اش را بسته‌بندی می‌کند. رویترز/رمضان عابد
یک سفر ترسناک برای محمد و خانواده‌اش
این سفر برای اسماعیل محمد ترسناک بوده است. او دیابت دارد و قبل از آغاز جنگ، یک دستش را به خاطر همین بیماری از دست داده است. سال گذشته نیز پای او در یکی از حملات هوایی اسرائیل آسیب دید. او حال فقط می‌تواند با تکیه بر یک چوب خشن لنگ‌لنگان راه برود؛ در حالی که یک کیسه سنگین را نیز روی دوش خود حمل می‌کند.
اسماعیل و خانواده‌اش هنگام بازگشت به خانه ویران شده خود، در شهر غزه، ۲۸ ژانویه ۲۰۲۵، در جاده استراحت می‌کنند. رویترز/
پس از اینکه اسماعیل محمد و دیگر آواراگان چادر خود را برچیدند و آن را برای نگهداری به همسایه‌ای سپردند، اعضای خانواده ساعت‌ها پیاده‌روی کردند. هرکس به جز کودکان کوچک‌تر، کوله‌پشتی‌های بزرگی (پر از تشک، لباس، وسایل آشپزخانه، غذا و آب) را حمل می‌کرد.
طی آن مسیرهای طولانی، مناطقی که در طول مسیر بوده‌اند تقریبا نابود شده‌اند و هر سو را که بنگرید جای ساختمان‌ها توده‌هایی عظیم از خاک قرار دارند. خانواده‌ها هرچه به سمت شمال می‌رفتند با تضادهای بیشتری مواجه می‌شدند؛ در یک سمت جاده دریاچه مدیترانه آبی رنگ همراه با غبار و درسمت دیگر انبوهی از زباله‌ها.
اسماعیل و خانواده‌اش به خانه ویران شده خود در شهر غزه، ۲۸ ژانویه ۲۰۲۵ باز می‌گردند. رویترز/ داوود ابوالکاس
زمانی که خانواده‌ها به شهر غزه رسیدند، اسماعیل محمد و خانواده‌اش پس از ایست بازرسی اسرائیل در شمال منطقه، یک تاکسی پیدا کردند تا آنها را از مسیر نهایی به مقصد اصلی برساند.
آنها در طول مسیری که به جبالیه منتهی می‌شد به تماشا و بررسی خرابه‌ها پرداختند. به گفته آنها بخش زیادی از محله با خاک یکسان و شکلی کاملا مسطح پیدا کرده است.
اسماعیل در ۳۰ ژانویه ۲۰۲۵ در جبالیا، شمال نوار غزه، در میان آوارهای خانه ویران شده خود، به دنبال وسایل می‌گردد. رویترز/ داوود ابوالکاس
در رابطه با خانه اسماعیل محمد نیز این ویرانی سنگین وجود داشته به طورب که سقف و طبقه فوقانی به طور کامل روی خانه‌شان فرو ریخته و کاملا با آن یکی شده است.
فلسطینی‌ها اسرائیل را به بمباران‌های غیرهدفمند متهم می‌کنند. اسرائیل حماس را به پنهان شدن در میان جمعیت‌های غیرنظامی متهم می‌کند و می‌گوید هر کجا که امکان داشته، سعی کرد آسیب به غیرنظامیان را به حداقل برساند! که گویا این گفته حقیقت ندارد!
محمد اسماعیل می‌گوید: بله از اینکه به کشورمان بازگشته‌ایم شاد هستیم؛ اما کامل نیست. خانه‌ای نیست! آبی نیست! غذایی نیست و نمی‌دانیم شب قرار است چگونه بخوابیم.
اتفاقی که به خرسندی اسماعیل محمد می‌افزاید ملاقات مجدد یکی از همسایه‌های اوست. پس از این دیدار است که اعضای جوان‌تر خانواده به میان ویرانه‌ها می‌روند تا اسباب‌بازی‌هایشان را پیدا کنند. در همین حین اسماعیل محمد آتش روشن می‌کند و بر روی یک تشک که از میان آوار بیرون آمده دراز می‌کشد.
نمایی بسته از چهره رنج‌کشیده محمد اسماعیل
محمد و یک شغل امنیتی در گذشته‌ای نه چندان دور
زمانی که غزه توسط تشکیلات خودگردان فلسطین کنترل شد، اسماعیل در نیروهای امنیتی حضور داشت.
محمد می‌گوید: پس از تسلط حماس در غزه در سال ۲۰۰۷ به من گفتند دیگر به شغلم باز نگردم. حال می‌خواهم پس از این بازگشت پرفراز و نشیب در کنار جاده به فروش خوراک سنتی، لوبیای شور و پخته بپردازم.
تهیه‌کننده گزارش: جانت لارنس
نویسنده: آنگوس مک داوال
