در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
آخرین خبر از کمیسیون مقاومت و کم‌آبی در دولت/تشکیل کارگروه تالاب‌ها تا ۶ ماه آینده
معاون محیط زیست‌انسانی سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به آخرین خبر از کمیسیون مقاومت و کم‌آبی در دولت از تشکیل کارگروه تخصصی تالاب‌ها تا ۶ ماه آینده خبر داد.
مسعود تجریشی (معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در واکنش به اینکه گفته می‌شود؛ پل میان‌گذر دریاچه ارومیه بر خشک شدن این دریاچه تاثیری نداشته است، گفت: براساس مطالعاتی که در همان ابتدای اجرای این پل انجام شده بود، مقرر شد؛ یک زیرگذر در حدود هزار تا هزار و ۵۰۰ کیلومتری احداث شود که انجام نشد.
وی با بیان اینکه آب دریاچه ارومیه شامل دو بخش شور و شیرین بود، خاطرنشان کرد: در دریاچه ارومیه آب شیرین از جنوب وارد و به سمت شمال که بخش شور دریاچه است، می‌رود. وقتی این شیرینی و شوری با هم مخلوط می‌شوند یک انتقال آب بین شمال و جنوب صورت می‌گیرد و باعث می‌شود؛ شوری دریاچه یکنواخت باشد، اما با ساخت این پل این گردش آب بین رودخانه قطع شد.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: به دلیل عدم گردش آب در دریاچه ارومیه حجم رسوبات در دو جبهه از پل زیاد و عمق آب کمتر شده است و این امر باعث افزایش تبخیر در دریاچه ارومیه شده، البته قرار است بخشی از پل برای گردش آب بازگشایی شود و تونلی ایجاد شود تا آب را در قسمت شمالی و جنوبی بهم متصل کند.
تجریشی با اشاره به دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه تصریح کرد: بسته شدن اتصال شمال و جنوب در دریاچه ارومیه باعث اختلال در گردش دریاچه شده است، اما همانطور که می‌دانیم علت کم آب شدن و در نهایت خشک شدن دریاچه به دلیل این است در سال‌های اخیر از یک سو با ۱۸ درصد کاهش میزان بارش و از سوی دیگر با افزایش برداشت آب از این دریاچه مواجه بوده‌ایم.
وی با اشاره به الگوی سطح کشت در این منطقه قبل از خشک شدن دریاچه خاطرنشان کرد: قبل از سد سازی‌های عمده در این منطقه، کشت از نوع گندم و زراعی بود و البته تنباکو و انگور نیز کشت می‌شد، اما وقتی سدها احداث شد، با استفاده از آبی که در پشت سد ذخیره می‌شد، الگوی کشت از انگور و تنباکو به سیب و چغندر قند تغییر کرد، همچنین از آنجا که آب در دسترس بود نوع کشت از زارعت به باغ تغییر می‌کند. با تغییر الگوی کشت در منطقه و افزایش سد‌سازی‌ها حجم آب ورودی به دریاچه کاهش یافت و در نهایت منجر به خشک شدن دریاچه ارومیه شد.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه همیشه در گذشته تصوری در برخی از مدیران وجود داشته و ریشه‌های آن در مدیران سدهای ما همچنان وجود دارد و معتقدند حیف است آبی را که می‌توان از آن استفاده کرد در طبیعت رها کرد.
تجریشی ادامه داد: حدود دو الی سه سال پیش در شورای عالی آب موضوع سهم طبیعت نیز مطرح شد و اسم آن را نیاز زیست محیطی یا حقابه زیست‌محیطی نامیدند. در سند شورای عالی آب، میزان حقابه محیط‌زیست ۱۱/۶ میلیارد مترمکعب برای کل طبیعت ایران در نظر گرفته شد. همچنین براساس آن برای حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۳/۱ میلیارد مترمکعب آب تعیین شد تا به این اکوسیستم وارد شود.
وی با تاکید براینکه علیرغم اینکه در شورای عالی آب میزان حقابه محیط‌زیست بعد از حقابه شرب در نظر گرفته شده است، تصریح کرد: متاسفانه در کشور ما در ابتدا میزان حقابه شرب پرداخت می‌شود، بعد به کشاورزی و صنعت هر چقدر که بخواهند می‌دهند و اگر چیزی باقی ماند، حقابه طبیعت را تخصیص می‌دهند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه امسال بارش‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بسیار خوب بوده است، گفت: متاسفانه تا به امروز کمتر از ۱/۲ میلیارد مترمکعب حق دریاچه پرداخت شده است و بقیه آن همچنان پرداخت نشده است. دریاچه هم مانند انسان حقابه دارد و باید پرداخت شود از آنجا که وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و مردم در استان‌ها بیشتر به دنبال تخصیص آب به کشاورزی هستند، در همه نقاط کشور چه در مناطقی که آب وجود دارد و چه در مناطقی که آب نیست در هر دو منطقه سهم طبیعت پرداخت نمی‌شود.
تجریشی تاکید کرد: باید به این اعتقاد برسیم که طبیعت هم حقی دارد و درست است که الان صدای آن را نمی‌شنویم، اما صدای آن را زمانی می‌شنویم که گرد و خاک بلند می‌شود و اولین صدمه آن را کشاورزان و مردم همان منطقه خواهند دید.
وی همچنین در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره تشکیل کارگروه تالاب‌ها تصریح کرد: در معاونت طبیعی در حال تشکیل کارگروه تخصصی هستیم که آیین‌نامه آن با همکاری هیات دولت در حال تدوین است در این کارگروه مشخص می‌شود هر کدام از تالاب‌ها چه ارزشی داشته و چه میزان آب مورد نیازشان است و جلسه‌ای با حضور وزرای ذیربط تشکیل می‌شود تا آب مورد نیاز تالاب‌ها یا دریاچه را تامین کنند. آیین‌نامه این کارگروه در سازمان در حال تدوین است و امیدوارم در شش ماه آینده بتوانیم آن را به هیات دولت فرستاده تا عملیاتی شود.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین درباره آخرین خبرها از تشکیل کمیسیون مقاومت و کم‌آبی در دولت گفت: کارگروه ملی به پیشنهاد آقای کلانتری تشکیل شده که وزرای کشور، نیرو، کشاورزی و صنعت عضو این کارگروه هستند. کارگروه ملی سازگاری با کم‌آبی تاکنون ۵ جلسه به صورت یک هفته در میان تشکیل داده است و در آن به موضوعات آب در حوزه کلان بین‌رشته‌ای توجه می‌شود، اما همانطور که گفتم برای تالاب‌ها یک کارگروه خاص قرار است، تشکیل شود.
