قائم مقام سازمان سینمایی سوره در امور مستند عنوان کرد:
ایران خط قرمز ما است/ از طیفهای مختلف فیلمسازان حمایت میکنیم/ به دنبال پروپاگاندا نیستیم
محمدرضا امامقلی میگوید: اگر به آثار حاضر در جشنواره دقت کنید متوجه میشوید که مرکز مستند سوره در تولید آثار خود رویکرد سیاسی ندارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مرکز مستند سوره در هجدهمین جشنواره سینماحقیقت با ۸ فیلم «آن سوی دیوار»، «پشت کوههای علی زنگی»، «خاک مادر»، «دریا مرا بس است»، «سنگر هفتتپه»، «شگرد»، «محمد ایرانی»، «هدف اکبر» حضور داشت و این حضور نشاندهنده پیشرفت تولیدات مستند در این مرکز به لحاظ کمی است.
در بین این آثار فیلمهایی با موضوعات مختلف به چشم میخورد اما بخش اعظمی از فیلمهای مرکز مستند سوره در جشنواره سینماحقیقت در دسته سینمای مستند سیاسی قرار میگیرد یا حداقل اکثر آثار به موضوعی پرداختهاند که وجوه سیاسی نیز در آنها به چشم میخورد که میتواند نشاندهنده توجه این مرکز به موضوعات سیاسی باشد.
با محمدرضا امامقلی (قائم مقام سازمان سینمایی سوره در امور مستند) گفتگویی داشتیم که در ادامه مشروح آن را از نظر میگذرانید:
رویکرد سیاسی تولیدات سوره گویا بیشتر از قبل شده است، چرا؟
مرکز مستند سوره به هیچ عنوان نسبت به حوزه فرهنگ و هنر و تولیدات فیلم، رویکرد سیاسی ندارد؛ همینطور که در آثار ارسال شده به جشنوارههای مختلف میتوانید مشاهده کنید، شما شاهد موضوعات متنوعی در آثار تولید شده در مرکز هستید؛ از زندگی پزشک مشهوری مانند دکتر بسکابادی گرفته تا روایت تشکیل یک باشگاه کشتی در گنبدکاووس برای حفظ جوانان از اعتیاد و بزهکاری که این نشان میدهد تولیدات ما صرفا با رویکرد سیاسی تولید نمیشوند و هر زمان طرح خوبی به دستمان برسد، از آن حمایت میکنیم و اینکه رویکرد ما را سیاسی بدانید، از اساس اشتباه است. اما نگاه سیاستی داریم به این معنا که تصمیمسازی و تصمیم گیری در حکمرانی برای ما مهم است و برای سیاستگذاران پیشنهاد ارائه میکنیم.
تولیدات سیاسی معمولا معطوف به نگاههای جناحی هستند، شما مربوط به چه جناحی هستید؟
همینطور که بارها هم تاکید کردیم، درب مرکز مستند سوره به روی همه مستندسازان باز است و اگر فیلمسازان، خطوط قرمز ما را که مرتبط با هویت ملی و دینیمان است رعایت کنند و در موضوعات مختلف طرح داشته باشند، میتوانند با ما همکاری کنند و هیچگاه در تولید آثار خود دسته بندی، جناحبندی و باندبازی نداریم و شاید به همین خاطر باشد که از طیفهای مختلف فیلمساز حمایت میکنیم.
آیا اجازه میدهید گفتمان منتقدی که دیدگاه براندازی ندارد، با شما همکاری داشته باشد؟
گفتمان اصلی و اساسی حوزه هنری گفتمان انقلاب اسلامی است و گفتمان انقلاب اسلامی هم دارای ابعاد گوناگونی همچون خداجویی، دینگرایی، آزادیخواهی، عدالتخواهی، کرامت انسانی، سعادت بشری و کمال طلبی است ما اشخاص را ارزیابی نمیکنیم بلکه طرحها مهم هستند همه میتوانند طرح خود را ارائه دهد و اگر آن طرح در اولویتهای مرکز مستند سوره باشد حمایت خواهد شد.
معمولا نگاه قشری از جامعه به تولیدات سیاسی نهادهای حاکمیتی منفی است و برخی آن را پروپاگاندا مینامند؛ چقدر رویکرد پروپاگاندایی و اقناعی دارید، چقدر انتقادی و چقدر سعی میکنید نظر اکثریت جامعه را به آثارتان معطوف کنید؟
ما در مرکز مستند سوره به هیچ عنوان به دنبال پروپاگاندا نیستیم چون دلیلی برای آن نمیبینیم؛ همانطور که از عنوان سینمای مستند و جشنواره مشخص است، ما در پی کشف و به تصویر کشیدن حقیقت هستیم و در این زمینه دست فیلمسازان را باز میگذاریم تا حقیقت را دنبال کنند.
درست است که مرکز مستند سوره یا نهادهای مشابه، بخشی از حاکمیت محسوب میشوند اما دلیل بر این نیست که ما فقط یک بخش از جامعه را ببینیم؛ قطعا همه مردم عزیز، شریف و نجیب ایران در آثار مرکز مستند سوره مورد توجه خواهند بود که این موضوع را میتوانید در تنوع آثار تولید شده توسط مرکز ببینید.
در آثار تولید شده در مرکز مستند سوره شاهد هستید که به زندگی افرادی پرداختیم که در زندگی آنها هیچ پروپاگاندایی حاکم نبوده و ما هم قصد نداشتیم رویکرد اقناعی داشته باشیم؛ از روایت یک زن سختکوش در جنوب کشور گرفته تا یک تیم ورزشی در شمال شرق و موضوعات دیگر دستمایه تولید آثار مرکز مستند سوره قرار گرفته است.
خط قرمز مرکز مستند سوره چیست؟
پیش از این هم در نشست خبری اعلام کردیم که هر طرح و اثری که در راستای منافع جامعه و کشور عزیزمان باشد، مورد حمایت ما خواهد بود و هیچ گونه خط قرمزی به جز ایران عزیز برای خود تعریف نکردیم اما یکسری از موضوعات هستند که در اولویت ما قرار ندارند.
اولویت ما مسائل مورد نیاز حال حاضر جامعه است که مباحث کلان را مطرح میکند و باید به آنها پرداخته شود؛ مانند ازدواج و طلاق، آموزش و پرورش، نوجوانان و جوانان، مهاجرت، مقاومت اسلامی و مواردی شبیه به اینها.
اگر طرح و ایده خوبی برای ما ارسال شود، به حوزههای مختلف روانشناختی، جامعه شناسی، اقتصادی، اجتماعی و… نیز ورود خواهیم کرد.
جشنواره سینما حقیقت چه اهمیتی برای مرکز مستند سوره دارد؟
جشنواره سینما حقیقت مهمترین رویداد سینمای مستند در کشور است و طبیعتا حضور در این جشنواره برای ما بسیار مهم است و بسیار خرسندیم که این جشنواره هر سال با شکوه بیشتری نسبت به ادوار گذشته خود برگزار میشود و فیلمسازانی از طیفهای مختلف فکری و عقیدتی در این جشنواره حضور دارند و آثار خود را عرضه میکنند و معتقدیم جشنواره سینما حقیقت میتواند محلی برای اشاعه فرهنگ تماشای مستند در بین آحاد مختلف جامعه باشد و مردم را به تماشای فیلم مستند دعوت کند که این موضوع از نظر ما اتفاق بسیار نیکی است چرا که امروز بیش از هر زمان دیگری به دیده شدن سینمای مستند در کشور نیاز داریم.
موضوع مهم دیگر در این عرصه، اکران و پخش مستند در بین مردم است که این جشنواره میتواند محلی برای تجمع مردم و علاقمندان به فیلمهای مستند و همفکری برای کمک به مورد توجه قرار گرفتن بیشتر مستند در کشور باشد.
نقاط قوت و ضعف سینمای مستند ایران را چه میدانید؟
سینمای مستند هم مانند سایر بخشهای فرهنگی، هنری و سینمایی داستانی میتواند دارای نقاط قوت و ضعف بسیاری باشد و ما معتقدیم یکی از نقاط ضعفی که سینمای مستند ایران میتواند وجود داشته باشد، این است که تاکنون توجه زیادی به مقوله اکران آثار آن نشده است و فیلمهای مستند در چرخه اکران آنطور که باید و شاید دیده نمیشوند و اگر افرادی در جامعه تمایلی برای دیدن آثار مستند داشته باشند، جایی برای آنها وجود ندارد؛ این موضوع میتواند یکی از نقاط ضعف سینمای مستند ما باشد.
خوشبختانه استعدادهای نوظهور و قابل تاملی در این سالها دیدیم که وارد فضای مستندسازی شدند و به دنبال آن یک نوع دگردیسی و تحول دیداری و ساختاری و محتوایی در حال شکل گیری است که این باعث خرسندی و خوشحالی ما است.
فکر میکنیم نیاز است که به نسل جوان، خصوصا در شهرستانها توجه بیشتری شود و شاید به همین علت است که ما در مرکز مستند سوره، به رویکرد فراتهران توجه ویژهای داریم و تولیدات خود را به این سمت بردیم که استعدادهای نوظهور و مستندساز در سایر شهرها و شهرستانها توجه کنیم و آنها را مورد حمایت قرار دهیم که در این مسیر موفق عمل کردیم به نحوی که بخش قابل توجهی از آثار حضور یافته در جشنواره از مرکز مستند سوره، از استانهایی به غیر از تهران هستند.