چرا هنوز سه بیمار به هوش نیامده‌اند؟ / خانواده‌ها می‌گویند: فقط می‌خواهیم عزیزانمان برگردند

به گزارش خبرنگار ایلنا، یک صدا از پشتِ خط می‌گوید: "فکر کن برادر خودت است؛ ما نمی‌دانیم چه باید بکنیم؛ کمک‌مان کنید؛ چند روز است خواب و خوراک نداریم؛ از صبح تا شب بیمارستانیم..."

صدایش محزون و نگران است. حزنِ بیهوشی عمیق برادر و نگرانی از اینکه شاید برادرش دیگر هیچ وقت بازنگردد.

صداهای درهمِ چند خانواده دیگر هم می‌آید؛ همدرددان احمدی که برادرش نورالدین احمدی از چهارشنبه، ۲۶ اردیبهشت که در بیمارستان قلب تهران، عمل جراحی قلب باز انجام داده، دیگر به هوش نیامده. درجه هوشیاری نورالدین در ده روز گذشته بین ۳ و ۴ بوده است.

«نورالدین» یک کارگر رنگ‌کارِ چوب است که با پای خودش به بیمارستان قلب تهران مراجعه کرده و تشخیص پزشک متخصص این بوده که باید عمل جراحی قلب انجام شود. حالا او ده روز است که در خواب عمیق بیهوشی است؛ خوابی که برادرش نمی‌داند بیدارشدنی دارد یا نه.

می‌گوید: فکر کن برادر خودت است. ما امیدمان را نمی‌خواهیم از دست بدهیم؛ امیدمان به خدا را. می‌گوید و بغضی غریب، راه گلویش را می‌گیرد. می‌گوید و گوشی را می‌گذارد.

امیرآباد مقابل بیمارستان قلب تهران که می‌رسم؛ برادر نورالدین مقابل درِ اصلی بیمارستان منتظر است. کنار او همسر نورالدین است و خواهر او؛ نورالدین، سه همدرد دیگر هم دارد؛ «رضیه راشدیان، ۵۴ ساله از اهواز»؛ «جهان ده‌کبودی، ۵۷ ساله» و «داوود حسن‌زاده».

داوود حسن‌زاده گویا هوشیاری خود را در روزهای بعد به دست آورده اما سه بیمار دیگر ده روز است که در خواب عمیق به سر می‌برند؛ پسر رضیه راشدیان با لباس محلی عربی، آرام آرام از نگرانی‌هایش می‌گوید: بیش از ده روز است که آواره تهرانیم؛ نمی‌دانیم چرا عزیزمان به هوش نیامده؛ هیچ پاسخِ روشنی نگرفته‌ایم.

 خانواده جهان ده‌کبودی نیز هستند؛ آنها می‌گویند فقط یک چیز می‌خواهیم بازگشت عزیزانمان؛ سلامتی آنهایی که روی تخت  افتاده‌اند و روزهاست بیهوشند؛ ما نه دکتریم نه کارشناس؛ نمی‌دانیم چه شد که به اینجا رسید؛ فقط می‌خواهیم پدرمان بازگردد.

فرزند دیگر جهان می‌گوید: همه ما که اینجا جمع شده‌ایم؛ روزهاست کار و زندگی را تعطیل کرده‌ایم؛ من خودم کارگاه مبل دارم؛ این یکی کارمند وزارت تعاون است؛ آن یکی در شرکت خصوصی کار می‌کند؛ ایشان، راننده اتوبوس است؛ ما همه سرگردانیم؛ اینها بماند؛ کاش فقط مریض‌مان برگردد.

همه این خانواده‌ها که در لابی بیمارستان جمع شده‌اند و تعدادشان به بیست نفر می‌رسد در پاسخ به این سوال که بیمارستان به شما چه می‌گوید؛ چه پاسخی می‌دهد؛ می‌گویند: به ما می‌گویند دعا کنید؛ فقط همین....

خانواده‌های این سه بیمار خیلی نگرانند؛ آنقدر نگران که به نظام پزشکی و خیلی جاهای دیگر هم مراجعه کرده‌اند اما هنوز نمی‌دانند که چرا این اتفاق افتاده. آنها نگرانند که شاید عزیزشان برای همیشه رفته باشد و دیگر بازنگردد.

به سالن مدیریت وارد می‌شوم؛ دکتر باقری (معاون درمان بیمارستان)، دکتر احمدی (رئیس بخش جراحی قلب بیمارستان) و دکتر پورحسینی (ریاست بیمارستان قلب تهران) در اتاق مدیریت حضور دارند.

آنها در مورد چرایی این اتفاق توضیح می‌دهند. دکتر باقری می‌گوید: در این بیمارستان سالانه ۳۰۰۰ بیمار، عمل جراحی قلب انجام می‌دهند؛ بیماران با کمترین عارضه قلبی از سراسر ایران به این بیمارستان مراجعه می‌کنند؛ حتی  بیمارانی که در دیگر مراکز تهران آنژیو می‌شوند، برای جراحی به مرکز ما می‌آیند. آمار مستندات ما در بخش مدیریت کیفیت، یک آمار قابل مقایسه  و قابل رقابت با آمارهای غربی است و بحمدالله در شرایط خوبی هستیم.

وی در رابطه با این سه بیمار که البته ۴ بیمار بوده‌اند و یکی از آنها خوشبختانه در روزهای گذشته توانسته هوشیاری خود را به دست آورد، می‌گوید: چیزی که اتفاق افتاده در ۵۷ بیماری که از ۲۵ اردیبهشت تا امروز عمل شده‌اند، یک اتفاق نادر است. بین ۵۷ نفر فقط ۳ بیمار اکنون دچار این عارضه هستند. در یک روز (همان چهارشنبه) چهار بیمار اختلال هوشیاری پیدا کردند که یکی از آنها بازگشت داشت؛ با اینکه هر کدام از آنها مشکلات زمینه‌ای خاص خود را هم داشتند، از جمله یکی از آنها گرفتاری عروق گردن داشت و دیگری سابقه سکته مغزی داشته، بازهم به شدت در حال بررسی موضوع هستیم که بدانیم چرا این اتفاق افتاده.

باقری در پاسخ به این سوال که مگر قبل از عمل جراحی قلب، آزمایشات لازم انجام نمی‌شود تا مشخص شود که شرایط عمل را دارد یا خیر؛ می‌گوید: اینها شرایط عمل را داشته‌اند؛ ما تک به تک با مریضان ریسک بالا صحبت می‌کنیم و مشاوره می‌دهیم اما در عمل قلب باز، اگر مریض هیچ مشکل مغزی هم نداشته باشد، یک تا دو درصد خطر سکته مغزی و عدم هوشیاری  وجود دارد. این آمار در مورد بهترین مراکز دنیا هم صدق می‌کند اما اینجا با مساله «همزمانی» یا همان Co-incidence مواجه شده‌ایم یعنی برای چند مریض در یک روز این اتفاق افتاده است. یک ماه یا دوماه هیچ اتفاقی نیفتاده، ولی در یک روز همزمان این احتمال به واقعیت تبدیل شده؛ چیزی که خانواده‌ها را نگران کرده همین همزمانی در یک روز خاص است و ما هم در حقیقت، به خاطر احترام به حقوق بیمار بررسی‌های بسیاری انجام دادیم؛ کمیته‌ای تشکیل دادیم؛ ۴ یا ۵ جلسه برگزار کردیم؛ حتی متخصصان از سایر مراکز برای این جلسات آمده‌اند؛ پرونده‌ها مطالعه شده است و هیچ مشکلی در پرونده بیماران نبوده و هنوز هم در حال ادامه بررسی‌ها هستیم.

معاون درمان بیمارستان در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است مشکل از داروی بیهوشی باشد، می‌گوید: نه چنین چیزی نیست؛ ما نمونه داروها را برای آزمایش فرستادیم؛ همین داروها در کل ایران توزیع شده و همزمان استفاده شده؛ ما خودمان هم اول به دارو شک داشتیم اما چون داروها را به آزمایشگاه مرجع دارویی فرستادیم و همکاران گزارش دادند که همین دارو با همین شماره خاص در حال استفاده در مراکز است و عارضه‌ای پیش نیامده است، شک‌مان برطرف شد ولی هنوز پیگیر جواب رسمی آزمایشگاه مربوطه هستیم.

او تاکید می‌کند: جراحی قلب به‌طور بالقوه احتمال کم عدم بازگشت هوشیاری را دارد ولی چون این سه نفر همزمان در یک روز بوده، نگرانی‌ها تشدید شده؛ ما بعد از آن هم با همان داروها عمل کرده‌ایم و هیچ مشکلی پیش نیامده است.

احمدی، رئیس بخش جراحی قلب بیمارستان نیز در رابطه با نگرانی خانواده‌ها از دلایل بروز این مشکل می‌گوید: تشخیص متخصص برای عمل این بیماران صحیح بوده اما آنچه در مورد شرایط جسمی آنها می‌گوییم فقط واقعیت‌های موجود است نه اینکه بخواهیم تقصیر را گردن خود مریض بیاندازیم. بحث ریسک خفیف تا متوسط عمل است.

باقری در ادامه تاکید می‌کند: بازهم داریم بررسی می‌کنیم و اگر عاملی را پیدا کنیم، حتما اطلاع می‌دهیم؛ تا اینجای کار که عامل خاصی پیدا نشده؛ البته نمی‌توانیم با قطعیت بگویم باید کار بررسی را ادامه دهیم. تا اینجای کار، نتیجه بررسی ما فقط این است: عارضه‌ای که همزمان اتفاق افتاده.

پورحسینی، ریاست بیمارستان هم در توضیحات بیشتر می‌گوید: عمل جراحی قلب، عملی با ریسک بالاست؛ خیلی از مریض‌ها قبل از جراحی مشکلات جانبی دارند؛ مثل مشکلات ریه، مغزی یا متابولیک که این مشکلات ریسک را بالا می‌برد؛ ما در طی این ۱۷ سال، سالانه بیش از ۳۰۰۰ عمل داشتیم و درصد عدم بازگشت بیهوشی ما نیز با استانداردهای جهانی کاملاً تطابق دارد. این اتفاقی که الان افتاده، به خاطر همزمانی سه نفر، نگران‌کننده شده است و به همین دلیل، بررسی‌های همه‌جانبه انجام دادیم؛ ما حتی یک روز، عمل‌های الکتیو را متوفق کردیم و فقط عمل‌های اورژانس را انجام دادیم؛ همه اجزای سیر بیهوشی را بررسی دقیق کردیم؛ هم بیهوشی؛ هم اتاق عمل؛ هم اکسیژن و داروهای بیهوشی و مرتبط با بیهوشی را و هنوز هم این بررسی‌ها ادامه دارد. تمام تلاش ما بر این است که این بیماران از این حالت نجات پیدا کنند و به هوشیاری بازگردند.

رئیس بیمارستان در مقابل این پرسش که پیش‌بینی پزشکی شما برای این ۳ نفر چیست و آیا اینها بازمی‌گردند یا نه؛ می‌گوید: متخصصان مغز و اعصاب می‌توانند پیش‌بینی کنند؛ که ما حتی از متخصصان مغز و اعصاب خارج از بیمارستان هم درخواست کردیم برای معاینه این مریض‌ها آمدند.

آیا امیدواری هست؛ پورحسینی می‌گوید: ما هیچ موقع ناامید نیستیم؛ کما اینکه یکی از اینها در روزهای بعد بازگشت و هوشیار شد؛ امروز هم ناامید نیستیم گرچه ممکن است امیدمان چندان زیاد هم نباشد!

بیمارستان اطلاعیه‌ای نیز در مورد این اتفاق صادر کرده؛ اطلاعیه‌ای که با توضیحات مسئولان بیمارستان منطبق است:

همیشه امیدی هست؛ امیدی هرچند کوچک و کم که مثل باریکه نوری از پنجره‌های آفتابی بیمارستان به داخل می‌تابد؛ اما چرا باید در یک روز برای سه، چهار بیمار قلب چنین اتفاقی بیفتد؛ آنهم در یک روز خاص؛ در چهارشنبه‌ای که از آن به بعد نورالدین و دیگران را خانواده‌هاشان فقط در خواب دیده‌اند...

گزارش: نسرین هزاره مقدم