جرئیات بیمه کارگران ساختمانی در گفتوگو با ایلنا:
همه کارگران ساختمانی واجد شرایط بیمه میشوند/وزرا و وکلایی که به بلوکهای قدرت وصلاند، حق بیمه نمیپردازند
اکبر شوکت با بیان اینکه قرار است همه کارگران ساختمانی که در سامانه ثبت نام کردهاند بیمه شوند، افزود: امیدواریم قانون بیمه کارگران ساختمانی به حالت قبل برگردد تا هم منابع مالی تامین اجتماعی پایدار شود و هم حق کارگران ضایع نشود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بحث بیمهی کارگران ساختمانی با همه فراز و نشیبهای خود هنوز هم برای برخی کارگران مسالهساز است. برخی ساختمانیها میگویند مبلغ زیادی بابت حق بیمه میپردازیم و برخی دیگر نیز هنوز نتوانستهاند در سامانه ثبتنام کنند و بلاتکلیف ماندهاند.
اکبر شوکت (رئیس کانون سراسری انجمنهای صنفی کارگران ساختمانی سراسر کشور) به تشریح جزئیات روند بیمهشدگی در بحث ساختمان میپردازد و میگوید: پیش از این، کارگروهِ «رفع موانع اجرایی قانون بیمه کارگران ساختمانی» مصوب کرده بود که سامانه «پالایش بیمه کارگران ساختمانی» راهاندازی شود. از این طریق این سامانه که بانک اطلاعاتی ایرانیان، مرحله اول پالایش آن را انجام میدهد و بعد از آن بررسی میدانی توسط انجمنهای صنفی کارگران ساختمانی صورت میگیرد، موفق شدیم ۲۰۰ هزار کارگر غیرساختمانی را شناسایی و بیمه آنها را حذف کنیم؛ مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی هم دستور داد که به همین تعداد، کارگر ساختمانیِ واقعی جایگزین شود.
امسال ۸۲ هزار کارگر ساختمانی بیمه شدند
وی ادامه میدهد: در مرحله اول همین امسال، حدود ۸۲ هزار نفر از متقاضیان جدید که در سامانه ثبت نام کرده بودند را معرفی کردیم و این تعداد بیمه شدند. نزدیک به ۱۱۰ هزار نفر از آن ظرفیت ۲۰۰ هزار نفری مانده، لذا به انجمنهای صنفی سراسر کشور گفتیم بازرسیها را فعال کنند تا هر کارگری که در سامانه ثبت نام کرده به شرط گذراندنِ مراحلِ پالایش، بیمه شود.
شوکت تصریح کرد: قولی که از تامین اجتماعی گرفتیم این است که سهیمه به جای استانی به صورت شهرستانی توزیع شود. قصدمان این است که یکبار با توزیع عادلانه، همه متقاضیانِ بیمه پوشش داده شوند؛ البته ممکن است بعد از این باز هم کارگران ساختمانیِ متقاضی جدید باشند که این امر نیاز به ظرفیت بیشتر بیمه را ایجاب میکند.
او به مشکل اصلی در تامین منابع مالی بیمه کارگران ساختمانی اشاره میکند: دغدغه اصلی تامین اجتماعی این است که منابعِ سهم پرداختهای کارفرمایی که از محل پروانههای ساختمان تامین میشود، در حال کاستی گرفتن است و این امر، توانمندی سازمان را برای تامین هزینههای بیمهی کارگران ساختمانی کاهش میدهد.
تغییر ماده ۵ قانون بیمه کارگران ساختمانی، یک اشتباه بود
او تخلفات شهرداریها و تفسیر شهرداریها از قانون را در این کاهش درآمدها موثر میداند و میگوید: اشتباهی که نمایندگان مجلس مرتکب شدند، تغییر ماده ۵ قانون بیمه کارگران ساختمانی بود که پرداخت را از محاسبه بر حسب متر مربع به درصدی از عوارض تغییر دادند. قبلاً به ازای هر متر مربع، یک درصدی از کارفرما گرفته میشود، حالا کارفرمایان باید درصدی از عوارض را به عنوان سهم بیمه بپردازند. عوارض، تفسیربردار است؛ برای نمونه ساختمانی که ده میلیارد پول پروانه ساختمانی آن در بالای شهر تهران است، به تامین اجتماعی فقط ۵۰۰ میلیون اعلام میکند و این در درآمدهای سازمان تامین اجتماعی تاثیر میگذارد.
شوکت ادامه میدهد: دوباره در مرکز پژوهشهای مجلس جلساتی در حال برگزاری است با هدف برگرداندن ماده ۵ به حالت قبل همراه با اصلاحاتی که روستاها و شهرهای کوچک، مبالغ کمتری بپردازند ولی منابع تامین اجتماعی هم پایدار بماند. این فرهنگ بدیست که در بخش ساختمان جاافتاده، همه جا کارفرما موظف است که کارگرش را بیمه کند اما نمیدانم چرا کارفرمایان بخش ساختمان از زیر این الزام، شانه خالی میکنند؛ انبوهسازان و شرکتهای ساختمانی بزرگ قبول کردهاند که «باید» کارگر بیمه شود؛ این «خود-مالکین» پولداری که از جاهای مختلف وارد بخش ساختمان شده اند هستند که قصد فرار از قانون را دارند؛ مثل وزرا و نمایندگان مجلس، اینها چون به باندهای قدرت وصل هستند، برای تضعیف قانون بیمه کارگران ساختمانی فشار میآورند؛ هدفشان این است که از زیر حق بیمه کارگر در بروند و به کارگر ظلم کنند.
او بازهم ابراز امیدواری میکند که طرح مرکز پژوهشهای مجلس و اهتمام نمایندگان بتواند هم پایداری منابع سازمان تامین اجتماعی را تضمین کند و هم در استیفای حق مسلم کارگران ساختمانی موثر باشد.
تعداد بیمهشدگان فعال کشور در بخش ساختمان، ۹۰۰ هزار نفر است
رئیس کانون سراسری انجمنهای صنفی کارگران ساختمان کشور در ادامه تعداد بیمهشدگان فعال کشور را ۹۰۰ هزار نفر برمیشمارد و میگوید: امیدواریم با این صدهزار ظرفیت باقیمانده، همه کارگران ساختمانی بتوانند از امتیاز بیمه بهرهمند شوند.
موضوع دیگری که اکبر شوکت به آن ورود میکند، مبلغ سهم بیمه پرداختیِ کارگر ساختمانیست. بسیاری از کارگران ساختمانی و تشکلهای آنها در مناطق کمتربرخوردار مثل استان کردستان معتقدند که حق بیمه پرداختی آنها بیش از توانمندی مالیشان است. شوکت این اعتراض را وارد میداند اما میگوید: ما کارگران ساختمانی فقط هفت درصد حق بیمه میپردازیم؛ الان رانندگان کامیون یکی از درخواستهایشان در اعتصاب این بود که با حداقل حقوق بازنشسته نشوند؛ ما کارگران ساختمانی بدون هیچ اعتصابی توانستهایم مبلغ مستمری بازنشستگی را از حداقل حقوق بالا ببرد؛ کارگران دستهبندی و رتبهبندی شدهاند؛ آنها که کارت مهارت درجه سه دارند، ۱.۲ حق بیمه میپردازند، درجه دوها، ۱.۳ و درجه یکها، ۱.۴ حق بیمه میپردازند.
در مقوله بیمه نباید نگاه کوتاه مدت داشت
رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی استان قم میافزاید: اگر کارگر میگوید الان توانایی پرداخت ندارد، طبیعیست ولی هیچ تضمینی وجود ندارد که ده سال دیگر هم بتوانیم همین امتیاز را برای ساختمانیها بگیریم؛ باید بپذیریم ده درصد کارگران ساختمانی هستند که توان پرداخت حق بیمه را ندارند به آنها هم پیشنهاد کردهایم که درجه سه پرداخت کنند؛ مجبور نیستند درجه یک یا دو پرداخت کنند.
او البته تاکید میکند: الان سازمان تامین اجتماعی از درجه سه ۱.۳ میگیرد؛ اما در حال رایزنی با تامین اجتماعی و اصلاح این تعرفه بیمه هستیم تا کارگران کمترتوانمند هم بتوانند حق بیمه خود را به راحتی بپردازند؛ اما تاکید میکنم در مقوله بیمه نباید نگاهِ کوتاهمدت داشت بلکه باید آینده و بازنشستگی را هم در نظر گرفت. ممکن است فردا برای خیلی از اصلاحات و تغییرات دیگر دیر باشد.