گفتوگو با یک صیاد دریاچه کاسپین؛
ما را به رسمیت نمیشناسند/ساخت و سازهای دریایی بیکارمان کردهاست
حسین یکی از صیادانی است که ساخت و ساز در حاشیه ساحل بندر انزلی باعث شد تا از یک صیاد قانونی به ماهیگیر آزاد تبدیل شود و نتواند از حقوق صنفی خود برخوردار باشد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، ساخت و سازهای صورت گرفته در حاشیه سواحل بندر انزلی موجب تغییر شرایط کاری بسیاری از صیادانی شده که پیش از این در قالب شرکت تعاونی به ماهیگیری مشغول بودهاند. این گروه از ماهیگیران که تا چندی پیش از حق بیمه و مطالبات صنفی خاص خود برخوردار بودهاند امروز مجبور هستند بهعنوان صیادان آزاد به دریا بزنند. این اتفاق مسیر زندگی ماهیگیران انزلیچی را تغییر داده و کار صید را با مخاطرات بیشتری همراه کرده است.
حسین جوانی ۳۵ ساله است که حدود بیست سال ماهیگیری میکند. او در گفتوگو با ایلنا میگوید: چند سال پیش به صورت قانونی در شرکت تعاونی پَره (یک شرکت تعاونی که با مشارکت ۵۰ تا ۱۰۰ صیاد شکل میگیرد. این شرکتها در محلی تعیین شده تورهای ماهیگیری خود را پهن میکنند و به صورت دسته جمعی ماهیگیری میکنند.) مشغول به کار بودم ولی به دلیل ساخت موج شکنهای جدید و مرزبندی دریا برای تردد کشتیها مجبور شدیم محل پَره خود را ترک کنیم. در این پَره نزدیک به صد صیاد مشغول به کار بودند که اکنون یا منبع درآمد دیگری دارند یا به عنوان صیاد آزاد و غیرمجاز شناخته میشوند.
او ادامه میدهد: زمانی که هنوز پَره ما پابرجا بود همانند دیگر کارگران و کارمندان تحت پوشش بیمه بودیم و مطالبات صنفی خاص خودمان را داشتیم اما پنج سال پیش با ساختوسازی که در ساحل انزلی رخ داد به نوعی از کار بیکار شدیم. حالا نه از بیمه خبری است و از مطالبات صنفی.
حسین در مورد سختیهای صیادی میگوید: از سختیهای کار در دریا که بگذریم مسائل حاشیهای، مشکلات را سختتر و طاقت فرساتر میکند. ما به عنوان صیادان آزاد برای اینکه بتوانیم ماهیگیری کنیم باید ۸ تا ۱۰ تور، ۷۰ هزار تومانی بخریم و در دریا پهن کنیم ولی هیچ ضمانتی وجود ندارد که این تورها تا صبح سرجایش باقی بماند.
او در پاسخ به این سوال که مگر چه بر سر تورهایتان میآید، گفت: چون ما صیاد آزاد هستیم برخی مواقع میآیند و تورهای ما را جمع میکنند. پس از آن مجبوریم برای اینکه گرسنه نمانیم برویم یک تور دیگر بخریم. تنها هزینه تور نیست، این تور برای آماده شدن وسیلههای دیگری هم میخواهد که مجموعا هزینههای آن به یک میلیون تومان میرسد. مگر ما چقدر درآمد داریم که باید سالی چند تور بخریم؟ بارها به آنها گفتهایم که اگر کار ما غیرمجاز است بگویید ولی پاسخی نمیشنویم.
حسین با اشاره به درآمد صیادان دریاچه کاسپین خاطرنشان کرد: دریا را نمیتوان پیشبینی کرد، یک روز طوفانی است و یک روز بدون ماهی، به همین دلیل صیادان درآمد ثابتی ندارند. یک روز صبح میبینی تور پر از ماهی است و اینبار میبینی که تور ماهی چندانی ندارد. البته جدا از بحثهای مادی وقتی تور پر از ماهی است زندگی جذابیت بیشتری دارد.
وی در این مورد ادامه داد: پایان فصل ماهیگیری مبلغ زیادی باید بابت تورها، سنگ (جهت سنگین کردن تورها تا به کف دریا بچسبد) و چوب پنبه پرداخت کنیم. به غیر از آن باید هزینههای کارگران و کرایه قایق موتوری را در نظر بگیریم. اگر این هزینه را کنار بگذارم میتوانم بگویم که هر سال چیزی بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان از راه صیادی درآمد کسب میکنم.
این صیاد انزلیچی گفت: من و بسیاری از دوستانم از وقتی چشممان را باز کردیم دریا و ماهی و تور را دیدیم و کار دیگری جز این بلد نیستیم. درآمد ماهیگیری تنها برای شش ماه من و خانوادهام کافی است. همه صیادان مجبوراند در ماههای دیگر سال هم کار کنم. من یک رستوران کوچک دارم که تابستانها در آن کار میکنم ولی بسیاری از همکارانم در ماههای غیرصید به مشاغلی چون کارگری ساختمان، کارگری کشاورزی، دستفروشی و ... مشغول هستند.
او اضافه کرد: با اینکه ما نسل به نسل در دریا ماهیگیری میکنیم و همه همشهریها ما را با این حرفه میشناسند ولی گاهی با دیدن رفتار برخی با خودم میگویم که چرا با ما چنین رفتاری میکنند انگار کار صیادی از اساس خلاف است.
حسین در پایان خاطرنشان میکند: به غیر از شرکت ما که به دلیل ساخت و ساز تعطیل شده است شرکتهای دیگری به دلایلی چون نزدیکی به رودخانه و ... کارشان به تعطیلی کشیده شده است. تا آنجا که من اطلاع دارم در پنج سال اخیر صیادان شش، هفت پره به سرنوشت ما دچار شدهاند یعنی نزدیک به ۶۰۰ نفر. برخی مواقع به این فکر میکنم که نکند روزی بیاید که دیگر نگذارند در دریا ماهیگری کنیم. شاید آن روز زیاد دور نباشد.