استخراج بیرویه و ناامن طلا در کامرون به قیمت جان کارگران و کودکان
کامرون در مواجهه با هجوم شرکتهای استخراج طلا، در حال تلاش برای ایجاد ساختار حقوقی و تنظیم بخش غیرقانونی کار است، زیرا به دلیل توسعه بیرویه استخراجها، ضرباتی به فرآیند توسعه این کشور وارد شده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از مجله تایمز برابری، روستای کومبو در قلب جنگلهای بارانی استوایی شرق کامرون (۴۰۰ کیلومتری پایتخت) واقع شده است. این روستای ۱۰۰۰ نفری در سوگ یکی از نوجوانان روستا، (ژان دانیل زامبور ۱۶ ساله) است که دوشنبه هفته گذشته بر اثر ریزش یک گودال معدنی در سایت معدنی کامبله ۳، در مجاورت روستا، جان خود را از دست داد.
ژرمی دوست ۱۸ساله او نیز میتوانست آن روز جان خود را از دست بدهد، اما به طرز معجزه آسایی از چنگال مرگ گریخت. وی میگوید: وقتی گودال فرو رفت، تعداد زیادی از ما در گودال بودیم. زمین چندین حفره داشت و من موقع ریزش موفق به فرار شدم. در آن لحظه، متوجه نشدم که ژان دانیل زیر آوار معدن دفن شده است. ژان درس خود را رها کرده بود تا با پول ناچیز کار در معدن طلا که گاهی پرداخت نمیشد، زندگی خانواده خود را تامین کند اما حالا خانواده او هم عزادار هستند و هم سرپرست خود را از دست دادند.
در منطقه معدنی طلای روستای کومبو علاوه بر استخراج طلا، کشاورزی سنتی، دامداری عقب افتاده و قطع درختان به شکل غیرقانونی است. استخراج طلا نیز به تدریج بر سایر بخشهای اقتصاد محلی این منطقه پیوسته است. اکنون ۶۶ درصد (دو سوم) از جمعیت کامبله از معدن طلای این منطقه امرار معاش میکنند.
گودال معدنی طلای کامبله که در روز دوشنبه جان ژان دانیل زامبور کودک ۱۶ساله معدنچی را گرفت، به همراه کل سایت آن توسط اداره دولتی کار کامرون موقتا مسدود شده است. این برای چندمین بار است که حادثههای مرگبار در این معدن بدلیل عدم رعایت نکات ایمنی در زمینه استخراج رخ میدهد.
ماده ۱۳۶ قانون جدید معادن کامرون، مصوب ۲۰۱۶، تصریح میکند که «احیاء و تامین امنیت سایتهای معادن به عهده شرکت کارگزار طرح استخراج است»، اما این قانون توسط شرکت استخراج کننده چند ملیتی «متالیکون» اجرایی نشده است.
این سردرگمی در چارچوب قانونی فقط به تشدید روابط جنجالی بین مالکان و کارگران معدن کمک میکند که اغلب تشدید میشود. شکایتهایی به طور مرتب علیه این شرکتها در تلاش برای احقاق حق قربانیان تشکیل میشود، اما اغلب رد میشوند.
یک فعال محیط زیستی و زمینشناس کامرونی که در گفتگو با تایمز برابری نخواست هویت خود را فاش کند، اظهار کرد: حوادثی در سایتهای استخراج باتوری توسط شرکت متالیکون رخ داد، قابل پیش بینی بود زیرا به دلیل برداشت بیرویه از لایههای قابل دسترستر و کم هزینهتر معدن، امکان فروپاشی حفرههای سایت دو مجموعه روی سر کارگران از سال ۲۰۱۷ کاملا قابل پیشبینی بوده است.
این فعال محیط زیستی اظهار میکند که شرکت بهرهبرداری متالیکون پیش از این هزاران دلار بابت حوادث قبلی جریمه پرداخت کرده است اما مجازاتها توان بازداری و پیشگیری مناسب را نداشته است. تقریبا ۶ شرکت از ۱۰ شرکت فعال در سایت کامبله ۳ متعلق به چینیها است و معمولا کارفرمایان خارجی سعی دارند با حداقل هزینه و کمترین ایمنی، به سود برسند. عدم رعایت قانون کار کامرون در پرداخت حقوق، فقدان قرارداد کار و ایجاد روزمزدی به جای قرارداد و استخدام، بکارگیری کودکان و نوجوانان زیر سن قانونی بین ۱۲ تا ۱۷ سال در معادن و عدم رعایت پروتکلهای ایمنی استخراج در معادن (از جملهعدم استخراج بیرویه) از مواردی است که مورد اعتراض نهادهای مدنی و کارگری ضعیف کشور کامرون قرار گرفته است.
تعداد کودکان شاغل در معادن در منطقه سایت ۳ و ۲ معدن بیش از ۸۰۰ نفر در سال گذشته تخمین زده شد. به این ترتیب، تعداد کودکان ترک تحصیل کرده این منطقه در سالهای اخیر بسیار افزایش یافته و شرکت نیز از بکارگیری این کودکان اجتناب نمیکند.
همین مسئله در مورد معادن جیوه و سیانید کامرون نیز صادق است؛ موادی که وزارت صنایع و معادن کامرون از تابستان سال ۲۰۱۹ میلادی (حدود سه سال قبل) برای برخورد دستی و جسمی کارگران معادن آن ممنوع کرده است، اما معدنچیان طلا همچنان برای جداسازی قطعات طلا از ذرات به این مواد موجود در معدن طلا نیز تماس لمسی برقرار میکنند. بسیاری از آنها حتی نمیدانند جیوه و سیانید موجود در برخی معادن مانند طلا، کاملا سمی است.
دولت کامرون در مواجهه با هجوم شرکتهای استخراج معدن طلا، در حال تلاش برای ایجاد ساختار حقوقی و تنظیم بخش غیرقانونی کار است، زیرا به دلیل توسعه بیرویه استخراجها، ضرباتی به فرآیند توسعه این کشور وارد شده است. بر اساس ارقام رسمی مندرج در سالنامه آماری ۲۰۲۰ وزارت معادن کامرون، تولید با ورود شرکتهای چند ملیتی خارجی خصوصی و خروج دولت در این حوزه معدنی کاهش نیز یافته است.