پاسخ به پرسشهای مخاطبان «کارگر ایرانی» درمورد دستمزد و قراردادهای موقت
برنامه کارگر ایرانی، امروز (یکشنبه، ۳ اسفند) از طریق اینستاگرام پخش شد. میهمان این برنامه به پرسشهایی در مورد مزد ۱۴۰۰، مستمری ایام بازنشستگی، دادنامه ۱۷۹ دیوان عدالت اداری و ماده ۱۹۱ قانون کار پاسخ داد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، برنامه «کارگر ایرانی» طبق روال یکشنبههای هر هفته، عصر امروز (۳ اسفندماه) در خانه کارگر برگزار شد.
محسن باقری (عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان تهران) مهمان این برنامه در ارتباط با ماده ۱۹۱ قانون کار توضیح داد: متاسفانه، کارگاههای زیر ده نفر از شمول قانون کار خارج شدهاند، پس از قانون سوم توسعه، آییننامه خروج کارگاههای کوچک اجرا و پس از مدتی ابطال شد. این روزها، ما در برنامه ششم توسعه قرار داریم اما کارگاههای کوچک و کمتر از ده نفر، همچنان از شمول قانون کار بیرون هستند. استناد به ماده ۱۹۱ قانون کار، بارها منجر به تصویب خروج کارگاههای زیر پنج یا ده نفر؛ از شمول قانون کار شده است؛ خروج مکرر این کارگاهها، در نهایت تبدیل به یک عرف در عرصه روابط کار شده است.
او درباره آخرین وضعیت دستمزد در سال ۱۴۰۰ گفت: نمایندگان کارگری در شورایعالی کار میتوانند به این سوال پاسخ دهند. کمیسیون اجتماعی مجلس نیز به موضوع ورود کرده و شرایط را مورد بررسی قرار داده است. به طور قطع و یقین، سبد معیشتی ملاک نمایندگان برای دستمزد سال آتی خواهد بود. نمایندگان مجلس، ۳۵ درصد از سبد معیشت را به عنوان دستمزد سال ۱۴۰۰ قلمداد میکنند که بسیار ناچیز است. موضوع مهم این است، دستمزد باید به نحوی باشد که یک کارگر بتواند هزینههای زندگی ۴ نفر خود را به راحتی تامین کند. دولت باید سبد معیشت را در اسرع وقت محاسبه کند.
وی درباره افزایش دستمزد کارگران افزود: درخواست برحق جامعه کارگری، افزایش حقوق است. اگر دولت ارادهای برای افزایش مزد داشته باشد، این موضوع را پیگیری خواهد کرد ولی دولت ارادهای برای افزایش دریافتی کارگران ندارد.
این کارشناس کار در پاسخ به چرایی اخراج بیدلیل کارگران از سوی کارفرما اظهار داشت: متاسفانه بخشنامهای در سالهای ابتدای دهه ۷۰ صادر شد که در این بخشنامه، عقد قرارداد کار موقت در کارهایی با ماهیت مستمر را مجاز دانستند. شکایتهایی در همان زمان انجام شد ولی هیئت عمومی دیوان عدالت اداری با صدور دادنامه ۱۷۹، نه تنها بخشنامه وزارت کار را باطل نکرد بلکه این بخشنامه صادره را قانونی دانست. دیوان عدالت اداری در دادنامه ۱۷۹ حقوق کارگران را تضییع کرده است. دیوان با استناد به مفهوم مخالف تبصره ۲ ماده ۷ قانون کار، عقد قراردادکاری موقت در کارهایی با ماهیت مستمر را مجاز میداند.
باقری در ارتباط با حق اولاد بیمه شدگان اصلی اظهار داشت: هر کارگر بیمه شده اصلی که ۷۳۰ روز سابقه بیمهپردازی داشته باشد باید از حق بیمه برخرودار شود. اگر یک کارفرما از پرداخت حق اولاد امتناع میکند، با توجه به ماده ۱۵۷ قانون کار، سازش توصیه میشود. اگر یک کارگر نتئانست با سازش به حق خود برسد، باید از مجاری قانونی اقدام کند.
او درباره دریافتی مستمری دوران بازنشستگی تصریح کرد: درباره دریافتی مستمری دوران بازنشستگی گفت: اگر کارگری سابقه ۳۵ سال بیمهپردازی داشته باشد، در دوران بازنشستگی ۳۵ روز مستمری دریافت خواهد کرد. قانونی در مجلس تصویب شده است، آقایان ۶۰ و زنان ۵۰ساله با ۱۰ سال سابقه بیمه، میتوانند بازنشسته شوند. این افراد به ازای ۱۰ روز در ماه مستمری ماهانه دریافت میکنند. مردان با ۶۰ سال سن میتوانند بازنشسته شوند و در صورتی که آنها ۲۰ سال یا بیشتر سابقه داشته باشند، مستمری کامل را دریافت میکنند. زنان با ۲۰ سال سابقه و ۴۲ سال سن میتوانند تقاضای بازنشستگی بدهند، اما این افراد به ازای ۲۰ روز در ماه حقوق میگیرند.
عضو هیات مدیره کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار استان تهران درباره دریافتی مستمری مادر متوفی از سوی فرزندان گفت: اگر بیمه شده اصلی مادر باشد، فرزندان اناث به شرط تجرد میتوانند از مستمری مادر برخوردار شوند.
وی درباره نحوه محاسبه مستمری در دوران بازنشستگی تشریح کرد: ملاک تعیین مستمری بازنشستگی میانگین دو سال آخر است. ۷۲۰ روز کاری در تعداد سالهای بیمهپردازی ضرب و سپس بر ۳۰ تقسیم میشود. عدد به دست آمده مستمری دوران بازنشستگی محسوب میشود.
باقری در پاسخ به این پرسش «۲۵ سال بیمه کارگری دارم، پس از بیکار شدن، ۲ سال بیمه حرف بودم. من در آستانه بازنشستگی هستم ولی با شرایطی که دارم مستمری ناچیزی دریافت خواهم کرد. چگونه میتوان وضعیت خود را بهبود دهم؟» اظهار داشت: این کارگر عزیز نباید خودش را تحت پوشش بیمه مشاغل حرف قرار میداد. او باید پنج سال آخر را بیمه مشاغل آزاد میشد. توصیه من به او برای برخورداری از مستمری مناسب در دوران بازنشستگی این است که یک سال در کارگاهی بیمه اجباری باشد و کارفرما بیمه او را پرداخت کند. پس از گذشت یک سال، بلافاصله خودش را بیمه اختیاری کند و بازنشسته شود.