شهرام ناظری: قتل عامی در موسیقی ایران رخ داده است

مراسم یادبود محمدرضا لطفی ساعت ۱۷ دیروز(۳۱ خرداد) در محل تالار توحید با حضور چهره‌هایی چون حسین علیزاده، شهرام ناظری، پیروز ارجمند، فریدون شهبازیان، حمیدرضا نوربخش، مصطفی کمال پورتراب، امین الله رشیدی، مجید کیانی، کیخسرو پورناظری، محمدعلی بهمنی، هوشمند کامکار، صدیق تعریف، بیژن بیژنی، بهرام دبیری، حمیدرضا نوربخش، سید هادی خامنه ای، رامبد صدیق، قاسم زارع، سهراب سلیمی، محمود دولت آبادی، عبدالحسین مختاباد، علی مرادخانی، حسین طاهری، علی ترابی، هادی آزرم و سید محمد میرزمانی برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا؛ در این مراسم شهرام ناظری تنها سخنران مجلس بود. وی به مراسم‌های یادبود موسیقیدان‌ها و هنرمندان در روزهای اخیر اشاره کرد و گفت: من به تازگی می‌بینم که هروقت دورهم جمع می‌شویم و سعادت دیدار همدیگر را پیدا می‌کنیم، تقریبا به خاطر این است که موسیقیدانی از بین رفته و این مسئله در این چند وقت چندبار تکرار شده است. احساس می‌کنم که اتفاقی که افتاده مثل یک قتل عامی در زمینه موسیقی است. چراکه در رشته‌های دیگر عرصه فرهنگ و هنر تا به این حد مرگ و میر زیاد نیست و به همین خاطر است که من به شدت متعجب بودم.

ناظری با بیان اینکه در موقع فوت لطفی درمسافرت بوده، گفت: به من گفتند تا در این مجلس حضور داشته باشم و صحبت کنم. چون در مراسم درگذشت ایشان همه بودند و صحبت کرده‌اند. یکی از دوستان در زمان فوت مشکاتیان گفت که ایشان دق کرد. این جمله‌ی عجیبی بود. چه طور ممکن است کسی در آن سطح و استعداد و خلاقیت به مرحله‌ای برسد که از موسیقی زده شود و سال‌ها دست به ساز نزند و با اهل هنر رابطه نداشته باشد. این واکنشی عجیب و خیلی هم غیرطبیعی نیست.

وی در رثای محمدرضا لطفی گفت: لطفی که این اواخر رابطه‌ی درستی با هم نداشتیم از نسل آرمانخواه بود و چیزی جز اعتلای موسیقی ایران نمی‌خواست. در یک دوره‌ای مجبور به مهاجرت شد و پس از سال‌ها مجبور به بازگشت شد.

وی افزود: به هرحال این استاد خستگی ناپذیر، از هنرمندانی بود نستوه، پرانرژی و پر از آتش که در سخت‌ترین شرایط ایستاد و کار کرد. دوره اول زندگی اش آنقدر پرقدرت و پرشور است که همان برای صحبت کردن و ثبت شده در تاریخ کافی است.

وی با تاکید به نگرانی خود درباره فوت هنرمندان، تصریح کرد: در مجموع هنرمندان نسل ما زیرفشار بودند و اکنون این فشار سرباز کرده و این مرگ و میرهای وحشتناک در سن‌های کم نتیجه آن است. مگر اینها جبران پذیر است؟ چقدر طول می‌کشد تا مشکاتیان و لطفی دیگری به وجود بیاید؟ شاید ۱۰۰سال یا ۲۰۰سال. هنرمند زیاد است اما آن خلاقیت و آن شور تکرار نشدنی است.

وی از آشنایی خود با لطفی صحبت کرد و گفت: من در هنرستان عالی موسیقی کار می‌کردم. من آواز و لطفی در رشته تار. اولین بازی که همدیگر را دیدیم حامل پیامی بود از نورعلی برومند. نورعلی گویا قطعه‌ای از من شنیده بود و به لطفی گفته بود تا این فردی که این قطعه را خوانده پیدا کند.

وی ادامه داد: ما در دوره‌ای باهم آشنا شدیم که از سال ۵۰ به بعد پیامی به جهان موسیقی رسانده شد. هر دوره برای خودش پیامی دارد. پیام آن زمان ندایی بود که هنرمندانی را می‌طلبید که از تفکر مردمی و عشق بیکران و از یک حساسیت و مسئولیت خاص در قبال جامعه برخوردار بودند. کسانی که بعدها جمع شدیم و گروه چاووش را به وجود آوردیم همه از این نوع بودیم.

شوالیه آواز ایران در ادامه به معرفی مشخصه‌های نسل قدیم موسیقی پرداخت و افزود: ما جمعی بودیم با یک نگاه و یک فکر و ذهنیت عاشقانه آرمانخواه. تا اینکه انقلاب شد. کانون چاووش راه اندازی شد. قبل از آن گویا پیامی که عرض کردم چیزی شبیه رنسانس هنری در موسیقی قرار بود اتفاق بیفتند و آن تشکیل همین گروه بود. پس از آن دانشکده هنرهای زیبا، تشکیل گروه سازهای ملی، مکتب صبا و… در یک زمان کوتاه به وجود آمد. هنوز اگز اثر ماندگاری می شنوید از آن زمان است که قبل از انقلاب رخ داد. بعد از انقلاب از این گروه دو گروه دیگر به نام عارف و شیدا شکل گرفت.

ناظری مرگ نسل قدیم موسیقی را خطرناک شمرد و گفت: شاید اگر این نسل از بین برود دیگر تکرار نشود و دیگر آثار آن عمق را نداشته باشد و همه چیز ساده و سطحی شود. امیدوارم آن اتفاقاتی که باید در زمینه‌های هنری اتفاق بیفتند. حرف زیاد است و دل‌های ما پر است. ولی وقت تنگ است.

در این مراسم همچنین قطعات موسیقایی توسط علی اکبر شکارچی، گروه هم آوایان به سرپرستی حسین علیزاده و قطعه موسیقایی به سرپرستی توران بیگلر اجرا شد. کلیپی تصویری درباره محمدرضا لطفی با حضور شخصیت‌هایی چون محمدرضا شجریان، بیژن کامکار، محمود دولت آبادی، علی اکبر شکارچی، بهرام دبیری و دیگر هنرمندان نیز در دوبخش پخش شد.