نفرین شوم پس از به توپ بستن مجلس، دامان تئاتر را گرفت/ مشکل نشریات تخصصی نمایش، پیشینه تاریخی دارد
مدیرمسئول و سردبیر فصلنامه تخصصی «نمایش شناخت» با بیان اینکه نخستین نشریه تخصصی تئاتر در ایران، در حین به توپ بسته شدن مجلس، آسیب میبیند و اسباب و اثاثیهاش به یغما میرود، گفت: انگار بعد از آن اتفاق که صد و اندی سال پیش میافتد، نفرین شومی دامان نشریات تئاتری را میگیرد که همه این نشریات پس از آن، بعد از چند شماره انتشار، تعطیل میشوند.
«نظر احمدی» صاحبامتیاز، مدیرمسئول و سردبیر فصلنامه تخصصی «نمایش شناخت»، در گفتگو با خبرنگار ایلنا، به مشکلات نشریات تخصصی اشاره کرد و گفت: مشکلات نشریههای تخصصی تئاتر پیشینهای تاریخی دارد. اولین نشریه این هنر در ایران به نام «تئاتر»، چند سال بعد از امضای فرمان مشروطیت در ایران تاسیس میشود، اما مدتی بعد در حین به توپ بسته شدن مجلس، آنجا هم آسیب میبیند و بعد هم اسباب و اثاثیهاش به یغما میرود و این نشریه بعد از چند شماره، تعطیل میشود.
احمدی تصریح کرد: انگار بعد از آن اتفاق که صد و اندی سال پیش میافتد، نفرین شومی دامان نشریات تئاتری را میگیرد که همه این نشریات پس از آن، بعد از چند شماره انتشار، تعطیل میشوند. حتی نشریات دولتی تئاتر مانند نشریه نمایش در چند دوره مختلف تعطیل شد. این مشکل برای نشریات خصوصی تئاتر بیشتر هم بوده است. در کتابخانه من ۷-۸ نشریه تئاتری هست که در ۱۰ سال گذشته هر کدام بیشتر از ۱۰ شماره نتوانستهاند منتشر شوند.
او تشریح کرد: یکی از دلایل عمده این مشکل، این است که هیچ حمایتی وجود ندارد. در همه جای دنیا یا دولت است که از نشریات تخصصی حوزه تئاتر حمایت میکند، یا دانشگاهها و انتشاراتیهای بسیار بزرگ. و نشریات تخصصی تئاتر در جهان، به چنین نهادهایی وابسته هستند.
مدیرمسئول و سردبیر این مجله تخصصی تئاتر یادآور شد: اما در ایران، دولت نهتنها از نشریات تخصصی تئاتر حمایت نمیکند، که خودش دست به نشریهداری زده و مانند همه حوزههای دیگر در هنر نمایش هم حضور دارد. بهطوریکه اکنون ادارهکل هنرهای نمایشی چندین فصلنامه، یک ماهنامه و چندین گاهنامه دارد و در فرصتهای مختلف، نشریاتی موضوعی را هم چاپ میکند و یک نشریه خصوصی وقتی میخواهد وارد بازار شود، باید با این نشریات دولتی هم رقابت کند و این مشکل را دو چندان میکند.
احمدی با بیان اینکه «برای نشریات تخصصی به ویژه در زمینه تئاتر، منبع درآمدی در کار نیست و هیچ بنگاه یا شخصی حاضر نیست به این نشریات آگهی بدهد» گفت: بنابراین یکی از منابع مالی که عموما نشریات میتوانند رسانهشان را با آن بگردانند، از دسترس نشریات تخصصی خارج است. برای همین نقش حمایتی دولت بسیار مهم است. اما نه تنها حمایتی از طرف دولت وجود ندارد بلکه گاهی سنگاندازی هم میشود.
او ادامه داد: چندی پیش دیداری با مدیر ادارهکل هنرهای نمایشی داشتم، ایشان به من گفتند نشریهتان را دیجیتال کنید! من هم عرض کردم وقتی شما مدیریتتان را دیجیتال کردید، وقتی همهچیز در این مملکت دیجیتال شد ما هم نشریه را دیجیتالی میکنیم. به ایشان گفتم به جای اینکه تلاش و حمایت کنید همین یک نشریه که در حال حاضر تنها نشریه در حال انتشار بخش خصوصی تئاتر است، تبدیل به دو نشریه خصوصی شود، میخواهید همین یک نشریه هم دیجیتال بشود؟ این دیجیتال شدن برای جامعهای است که چندین نشریه تخصصی دیگر هم به شکل کاغذی در آن موجود است و در کنارش نشریات دیجیتال هم میتوانند پا بگیرند.
مدیرمسئول فصلنامه «نمایش شناخت» با بیان اینکه «با شرایط کنونی، دورنمای روشنی برای نشریات تخصصی تئاتر متصور نیستم»، گفت: اگر دستکم یک دهه اخیر را مرور کنید، میبینید نشریات درجهیکی در تئاتر پا گرفتند که بعد از تنهل ۵-۶ شماره انتشار، از دور خارج شدند. شاید فقط دفتر انتشارات نیلا باقی مانده باشد که آنهم چون وابسته به یک انتشارات تخصصی است توانسته در این سالها حدود ۱۰ شماره را منتشر کند.
احمدی تشریح کرد: در این شرایط نمیتوان دورنمای امیدبخشی را برای نشریات تخصصی تئاتر متصور شد مگر آنکه واقعا دولت کمک کند و به این بخش ورود کرده و حمایت کند. نه تنها دولت، بلکه مثل همهجای دنیا بنگاههای اقتصادی هم به این قضیه وارد شوند و دنبال این دستاورد نباشند که با تبلیغات در این حوزه بتوانند صرفا کالایشان را بفروشند. در نمونههای اروپایی، وقتی بنگاهی اقتصادی وارد پروسه حمایت مالی بخش فرهنگی میشود، دنبال دستاوردهای درازمدت در این حوزه است نه فروش کالا. برای همین جز در صورت حمایت این بخشها، اتفاقی برای نشریات تخصصی رخ نمیدهد.
احمدی در پایان خاطرنشان کرد: فکر میکنم ما هم در فصلنامه تخصصی «نمایش شناخت» در صورت تداوم شرایط فعلی، بعد از چند شماره مجبور باشیم به اسلاف خودمان بپیوندیم و این نشریه را تعطیل کنیم.