جشنواره عکس «سونی» برگزیدگان خود را شناخت/ هشدارهایی برای ادامه حیات زمین و بشر+آثار برگزیده

سازمان جهانی عکاسی در مراسم جشن سالانه جوایز در سامرست هاوس لندن، برندگان کلی جوایز معتبر عکاسی جهانی سونی ۲۰۲۵ را اعلام کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، جشنواره عکس «سونی» برگزیدگان خود را شناخت. «گاردین» به معرفی آثار برگزیدهی بخشهای مختلف این رویداد پرداخته است.
جشنواره عکس سونی «Sony World Photography Awards» یکی از معتبرترین و تأثیرگذارترین رویدادهای عکاسی در سطح بینالمللی است که هر ساله توسطـ «World Photography Organisation» برگزار میشود. این جشنواره با هدف شناسایی و تقدیر از استعدادهای برتر عکاسی در سراسر جهان، بستری را فراهم کرده تا هم عکاسان حرفهای و هم آماتور، آثار خود را در سطحی جهانی به نمایش بگذارند.
اعتبار این جشنواره نهتنها به دلیل داوری توسط چهرههای برجسته دنیای عکاسی، بلکه به خاطر تنوع موضوعات، ساختار دقیق رقابتها، و حمایت گسترده از برندگان در قالب نمایشگاهها و نشر آثار آنان است. شرکت در این جشنواره فرصتی استثنایی برای ورود به عرصه حرفهای و شناختهشدن در سطح جهانی به شمار میرود.
در دوره ۲۰۲۵ این رقابتها، جایزه بزرگ «سونی» به اثری تعلق گرفت که با نگاهی عمیق، خلاقانه و انسانی توانست نظر داوران را جلب کند و بازتابدهنده دغدغههای معاصر جهان امروز باشد. برندگان این دوره، نهتنها مورد تحسین منتقدان قرار گرفتند، بلکه آثارشان در نمایشگاه معتبر «Somerset House» لندن در معرض دید عموم قرار گرفتند و مورد توجه رسانههای بینالمللی واقع شدند.
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به آثار برگزیده همراه با توضیحاتشان.
برنده عنوان «عکاس سال» و مقام اول در بخش «حیات وحش و طبیعت»
توهم آنتروپوسن، چین: زد نلسون
با بهرهگیری از مفهوم «آنتروپوسن»، اصطلاحی برای دورهی کنونی در تاریخ زمین است که در آن انسان به عنوان تأثیرگذارترین عامل بر محیط زیست شناخته میشود. مجموعه عکسهای نلسون بر واکنش بشر به پیامدهای حضور و تأثیر خود بر سیاره زمین تمرکز دارد. این پروژه به فضاهای مصنوعیای میپردازد که توسط انسان ساخته شدهاند تا «تجربهای» از طبیعت ارائه دهند و امکان تعامل با آن را فراهم کنند؛ از پارکهای سافاری، ذخیرهگاههای طبیعی و اقامتگاههای تفریحی گرفته تا موزههای تاریخ طبیعی، باغوحشها و شهرهای سبز.
برنده عنوان «عکاس سال» و مقام اول در بخش «حیات وحش و طبیعت»
«توهم آنتروپوسن»، کنیا: زد نلسون
این پروژه مستند که در بازهای ششساله و در چهار قاره اجرا شده، به بررسی رابطه گسیخته و شکننده میان انسان و دنیای طبیعی میپردازد. نلسون میگوید: ذخیرهگاههای طبیعی کنیا این امکان را فراهم میکنند که حیوانات وحشی را در بقایای زیستگاه طبیعیشان مشاهده کنیم. در منطقه ماسایی مارا، گردشگران درگیر خیالپردازیهای استعمارگرایانه میشوند و صحنهی پیکنیک فیلم Out of Africa را بازآفرینی میکنند.
مقام اول در بخش خلاقیت
بازگشت رئی (Rhi-Entry): ریانن آدام
حدود ۱۱۷ میلیارد انسان به ماه نگریستهاند، اما تنها ۲۴ نفر (همگی آمریکایی) آن را از نزدیک دیدهاند. در دوران همهگیری کووید، این هنرمند با فرصتی بینظیر روبهرو شد: درخواست برای حضور در نهاییترین اقامت هنری ممکن، پروژهی dearMoon/ در سال ۲۰۱۸، میلیاردر و مجموعهدار هنری ژاپنی یوساکو مائزاوا اعلام کرد که در جستوجوی هشت هنرمند برای همراهی در یک مأموریت یکهفتهای به مدار ماه با فضاپیمای Starship شرکت اسپیسایکس است. در سال ۲۰۲۱، ریانن آدام به عنوان تنها عضو زن این تیم انتخاب شد. او به مدت سه سال خود را به طور کامل در صنعت فضایی غرق کرد، تا اینکه در نهایت مائزاوا این مأموریت را لغو کرد.
مقام دوم در بخش خلاقانه
من اینجا برای تو هستم: ایرینا شکودا
در آوریل ۲۰۲۲، ایرینا شکودا از اوکراین به فرانسه مهاجرت کرد. او به عنوان یک پناهنده وارد فرهنگی کاملاً بیگانه شد؛ فرهنگی که او را وادار به تطبیق، یادگیری زبانی جدید، پذیرش قوانینی نو و در نهایت، از دست دادن بخشهایی از هویت خود برای پذیرفته شدن کرد. در این پروژه، ایرینا تجربهی شخصی خود از مهماننوازی را کاوش میکند و آن را بهصورت بصری روایت مینماید.
مقام دوم در بخش محیط زیست
انتظار: ماریا پورتالوپی
گوایاکویل بزرگترین شهر اکوادور و اصلیترین بندر آن است؛ اما اولویت دادن به منافع شهری، سیاسی و اقتصادی این شهر تاثیرات شدیدی بر تعدادی از گونههای بومی داشته است. دو مشکل جدی اصلی به قاچاق و توسعههای شهری در جنگلها و دهانههای رودخانه مرتبط هستند. بنیاد «Sacha Rescue» برای حفاظت از حیات وحش تأسیس شد و اکنون تعداد زیادی از گونهها را دریافت میکند که هدف آنها بازگرداندن به طبیعت یا انتقال به مراکز حفاظت است. برخی از این موجودات از قاچاق و مالکیت غیرقانونی آمدهاند.
مقام دوم در بخش چشمانداز
آخرالزمان: لالو د آلمیدا
برزیل در سال ۲۰۲۴ گرمترین سال خود را تجربه کرد. با اینکه دمای بالا بر تمام مناطق کشور تأثیر گذاشت، سه زیستبوم بهویژه تحت تأثیر قرار گرفتند، بهطوری که خشکسالی، آتشسوزی و جنگلزدایی مناظر را به صحنههایی آخرالزمانی تبدیل کرد. در آمازون، خشکسالی شدید باعث شد که برخی از قدرتمندترین رودخانههای جهان به بیابانهای شنی تبدیل شوند. این امر موجب بروز آتشسوزیهای جنگلی شد که در ۱۱ ماه اول سال ۱۳۴.۹۷۹ آتشسوزی را ثبت کرد. پانتنال، بزرگترین باتلاق گرمسیری جهان، نیز با خشکسالی تاریخی مواجه شد که ناشی از فعالیتهای انسانی و بحران اقلیمی بود.
مقام دوم در بخش حیاتوحش و طبیعت
مومیای زمستان: پاسکال بودنو
گوزنی که توانایی استثنائی در زندگی در شرایط شدید زمستانی دارد. این ویژگی این حیوان باشکوه را به یکی از بازماندگان نادر آخرین عصر یخبندان تبدیل کرده است. برای چند سال، پاسکال بودنو در زمستانها به مشاهده رفتار این گوزنها در پارک ملی دوفرفجِل-سوندالسفیلا در نروژ پرداخت؛ جایی که این حیوانات در قرن بیستم دوباره به آنجا معرفی شدند. این مجموعه عکسها در کوهستان هوگسنیته گرفته شده است و رفتار گوزنها را نشان میدهد که در تلاش برای ذخیره انرژی، حفظ گرمای بدن و محافظت از فرزندان خود هستند.
مقام سوم در بخش پروژههای مستند
یادبودهای غبار: الکس بکس
الکس بکس طی یک پروژه بلندمدت در تگزاس به عکاسی پرداخته است. او طی این تلاش به زندگی کابویها پرداخته؛ آن هم در جامعهای که به سرعت در حال تغییر است. کابوی نماد دیرینهای از آمریکای شمالی است و به عنوان "مرد واقعی" رمانتیک شده است؛ مردی قوی، ساکت، تنها، خودکفا و دور از احساسات. در حین سفرهایش در سراسر تگزاس و گذراندن وقت در مزرعهها، الکس بکس درباره واقعیتها، روالها و سختیهای زندگی کوبویها یاد گرفت و اینها را با افسانههای فرهنگی مقایسه کرد.
(مقام سوم در بخش عکسهای طبیعت بیجان)
سرزمین جزر و مد: آلِساندرو گاندولفی
منطقهی شکنندهی دریای وادن (Wadden Sea) یکی از آخرین مناطق واقعاً بکر در اروپاست. این تالاب گسترده در سال ۲۰۰۹ به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد و جاییست که در اواخر قرن نوزدهم، علم بومشناسی مدرن (اکولوژی) در آن زاده شد. امروزه، این منطقه که با بحران اقلیمی در خطر است، به یک آزمایشگاه زنده برای روشهای نوآورانهی پایدار زیستمحیطی تبدیل شده است؛ جایی که دانشمندان با چالشهای فوری آینده دستوپنجه نرم میکنند.
(مقام اول در بخش محیط زیست)
کیمیای نساجی: نیکولاس گاریدو هوگت
«Alquimia Textil» (کیمیای نساجی) یک پروژهی مشارکتی است که توسط نیکولاس گاریدو هوگت به همراه پژوهشگر و طراح مد ماریا لوسیا مونیوز انجام شده است. این پروژه به معرفی تکنیکهای رنگرزی طبیعی میپردازد که توسط صنعتگران پوماکواسین در چینچرو، کوسکو، پرو انجام میشود. هدف این پروژه، نمایش و حفاظت از این روشهای کهن و اجدادی است؛ شیوههایی که مستلزم ساعتها کار دقیق و مهارت بالا هستند، اما اغلب در صنعت نساجی کمتر مورد توجه و قدردانی قرار میگیرند.
(مقام اول در بخش مناظر طبیعی)
لایههای زمان: سِیدو کینو
پروژهی «The Strata of Time» (لایههای زمان) بیننده را دعوت میکند تا دربارهی مفهوم رشد یک کشور و مزایا و معایب همراه آن تأمل کند. سیدو کینو با همپوشانی عکسهای آرشیوی از دهههای ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰ بر روی تصاویر فعلی همان مکانها، سیر تحولات فضایی و اجتماعی ژاپن را به تصویر میکشد.
در آغاز دورهی رشد سریع اقتصادی ژاپن (۱۹۴۵ تا ۱۹۷۳)، رفاه با بهای سنگینی همراه بود: آلودگی گسترده در بسیاری از مناطق. بهعنوان یک کشور جزیرهای، محدودیت منابع و زمین باعث توزیع نامتوازن جمعیت نیز شد. این پروژه به شکلی شاعرانه و مستند، تأثیر زمان و توسعه را بر مناظر طبیعی و شهری ژاپن آشکار میسازد.
(مقام اول در بخش پروژههای مستند)
جوانان تقسیمشده بلفاست: توبی بیندر
توبی بیندر میگوید: «بهندرت کشوری در اروپا وجود دارد که یک درگیری گذشته، تا این حد در زندگی روزمره همچنان حاضر باشد، مانند ایرلند شمالی.» پروژهی Divided Youth of Belfast به بررسی تأثیرات پایدار درگیریهای مذهبی و سیاسی ایرلند شمالی بر نسل جدید میپردازد؛ جوانانی که همگی پس از توافقنامه صلح سال ۱۹۹۸ متولد شدهاند.
این پروژه نهتنها موانع فیزیکی مانند دیوارها و حصارها را به تصویر میکشد، بلکه مهمتر از آن، شکافهای روانی و اجتماعی میان جوامع پروتستان و کاتولیک را آشکار میسازد. بیندر طی سالها با حضور مستمر در محلههای مختلف بلفاست، شرایط این جوانان را که در فضایی از تنش بیننسلی، هویتهای متضاد و میراث درگیری بزرگ میشوند، مستند کرده است. این اثر نگاهی عمیق و انسانی به پیچیدگیهای صلح ناپایدار و تأثیرات بلندمدت آن بر نسلهایی دارد که خود در آن جنگ شرکت نداشتند.