کتاب «پایان یک آغاز» منتشر شد/ مزیتهای همکاری با ژان لوک گدار
کتاب «پایان یک آغاز» که توسط انتشارات علمی فرهنگی منتشر شده، مجموعهای مقالات و نوشتارهایی است که به گروه ژیگا - ورتوف میپردازد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کتاب «پایان یک آغاز» گروه ژیگا - ورتوف: ۱۹۷۶ - ۱۹۶۷؛ با گزینش و ویرایش اردوان تراکمه و کیانوش اخباری توسط انتشارات علمی فرهنگی منتشر شد.
در معرفی این کتاب آمده است: گروه ژیگا-ورتف در سالهای پرآشوب دهه ۱۹۶۰ توسط ژان لوک گدار و ژان پییر گورن شکل گرفت که هدف آن ایجاد کلکتیوی از مبارزینی بود که در تقاطع سیاست و سینما به سر میبردند. بنا به گفته خود گدار دلیل همکاریاش با گورن این بود که خود را در حال خروج از سینما میدید به قصد اینکه به یک فعال سیاسی شود و همزمان گورن هم در حال خروج از جبهه سیاسی برای ورود به سینما بود. گورن در مصاحبهای در سال ۱۹۷۴ میگوید: «من برای مدت زیادی میخواستم فیلم بسازم اما نمیخواستم وارد نظام سنتی فیلمسازی شوم. بنابراین شروع کردم به تحلیل آنچه که در فرانسه تولید میشد و اینکه چه نوع استتیکی مناسب مسائلی بود که من در صدد حل و فصل آنها بودم. این امر بدیهی بود که نمیتوانستم با کسی بهجز ژان-لوک کار کنم».
همکاری میان گدار و گورن و دیگر همفکران آنها در آن سالها منجر به تولید فیلمهایی شد که همچنان از منظر تاریخنگاری رسمی سینما جای تردید و شبهه است. جنجالهای بسیاری بر سر این امر به راه افتاد که آیا این فیلمها به معنی واقعی فیلم هستند؟ یا فیلم-مقاله هستند؟ یا اصلا میتوانند ارتباطی با مخاطبان خود برقرار کنند؟ اگرچه همچنان پاسخ به این سوالات خالی از تناقضات و تبارزات نیست اما آنچه روشن است این است که فیلمهای گروه ژیگا-ورتف تلاش برای یافتن «یک سینمای نو» بود که حدود و ثغور فرمال و استتیکی خود را بیرون از فرمهای رایج سینمایی میجست.
اینکه این تلاش تا چه حد موفقیتآمیز بود یا به شکست منجر شد نیاز به موشکافی دقیق در سیاست استتیکی این فیلمها و تأثیراتی که بر سینمای انقلابی و میلیتانت عصر خود و پس از آن گذاشتند، دارد. از این رهگذر، کتاب «پایان یک آغاز» به کوشش اردوان تراکمه و کیانوش اخباری در جمعآوری و گزینش مقالات، تفحصی در این دوره تاریخی، طرح پرسشها و روشن کردن ابهامات موجود در آن است.
این کتاب که اخیراً از سوی انتشارات علمی-فرهنگی منتشر شده است، مشتمل بر ۱۵ مقالهی انتخابی از زبانهای انگلیسی و فرانسوی است که متفکران و سینهفیلهایی مثل سرژ دَنه، پیتر وولِن، آلن بدیو، ژاک رانسیر، جولیا لوساژ، جیمز روی مکبین، آلبرتو توسکانو، اِرمگارد اِمِلهاینتس و راین بابولا را کنار هم قرار میدهد تا بتواند صورتبندی کلیای از این دوره مهجورمانده در تاریخ سینما ارائه کند.
مقالات این کتاب توسط مترجمانی چون صالح نجفی، فرزام امین صالحی، سارا دهقان، تایماز افسری، مهدیس محمدی، فرید دبیرمقدم، آلما بهمنپور، زندهیاد آرش طالبی، اردوان تراکمه و کیانوش اخباری به فارسی برگردانده شده است.
یکی از مزایای این کتاب به نقل از خود گردآورندگان آن وجود مقالاتی است که به یکدیگر ارجاع میدهند و این امکان را فراهم میکنند که بررسی جامعتری نسبت به بحث مورد نظر وجود داشته باشد. علاوه بر مقالات ترجمهشده، مصاحبه با ژان پییر گورن، مانیفست گروه ژیگا-ورتف و مقالات تألیفی نیز در کتاب وجود دارد که سبب جامعتر شدن کتاب گردیده و آن را به صورت یک «شناختنامه» درمیآورد.