محسن علیاکبری:
میان سینما و جامعه مذهبی شکاف ایجاد شده/ به مراجع حق بدهیم که به سینما اعتماد نکنند/ مدیران دهه نود شهامت مدیران اول انقلاب را ندارند
یک تهیهکننده سینما و تلویزیون با اشاره به مشکلات پیش آمده در ساخت فیلم و سریال مذهبی و دینی، از شکاف میان جامعه مذهبی و سینمای ایران سخن گفت و بر لزوم جلب اعتماد توسط سینماگران تاکید کرد.
محسن علیاکبری (تهیهکننده سینما و تلویزیون) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، با بیان اینکه ساخت آثار مذهبی در دهه حاضر دیگر دغدغه مدیران نیست، گفت: در وهله اول احساس میشود که یک مقدار شجاعت و شهامت مدیران فرهنگی در دهه ۹۰ خیلی کم شده است و سعی میکنند بیشتر به کارهایی بها داده شود که کمتر برایشان حواشی ایجاد کند. این نکته مهمی است. در جمعبندی که خودم در این مدت داشتم یک نگرانی خاصی در مدیران دهه ۹۰ هست که در مدیران دهه ۶۰ اصلا نبود در دهه ۷۰ خیلی کمرنگ و در دهه ۸۰ یک مقدار جان گرفت و در دهه حاضر اینطور به نظر میآید که دیگر انگیزهای برای انجام کارهای خاص و تاثیرگذار وجود ندارد. فرقی هم نمیکند در کدام رسانه باشد چه تلویزیون چه سینما این سکون را مشاهده میکنیم. البته به تازگی تلویزیون اقدام به ساخت سریال سلمان فارسی کرده است که باز هم یک قدم خوب و مثبت است اما در تصویر کلان به نظر میآید سعی میکنند در مقوله تولیدات دینی و سیاسی کمتر ورود کنند تا کمتر مورد سئوال و جواب قرار بگیرند.
تهیهکننده فیلم سینمایی «پاداش سکوت» با اشاره به دغدغه هنرمندان برای ساخت آثار مذهبی نیز گفت: فرهنگ جامعه متاسفانه به سمت و سویی رفته است که اصلا تصورش را هم نمیکردیم. من خودم وقتی سال ۶۱ وارد حوزه هنری شدم و با دوربین ۳۵ میلیمتری زیر بارش بمباران در دزفول فیلم میساختیم انگیزه بسیار قویای داشتیم چون احساس میکردیم یک ملت با تمام قوا پشت ما ایستاده است و ما داریم حرف آنها را میزنیم. حرف مقاومت یک ملت ۳۵ میلیون نفری را میزنیم. الان شرایط جامعه است یا هر چیز دیگری، بیشتر مخاطبان ما جذب کارهای سطحی شدند، آثاری که به اسم طنز معروف شده ولی طنز هم نیست و بیهویت است و کمرنگ شدن اقبال مردم نسبت به فیلمهای ارزشی باعث شده انگیزه فیلمسازان ارزشی و دغدغهمند هم بسیار کم شود.
شجاعت و شهامت مدیران فرهنگی در دهه ۹۰ کم شده، آنها سعی میکنند بیشتر به کارهایی بها داده شود که کمتر برایشان حواشی ایجاد کند
وی در ادامه گفت: اینکه بخواهیم دنبال مقصر بگردیم و چرایی اینکه چطور با آن همه آرمانگرایی در دهه اول انقلاب در خلق آثار مذهبی، ارزشی و دفاع مقدس، امروز تا به این اندازه فضای سینمای ما از این دست آثار تهی شده است شاید نیازمند پژوهشهای بسیاری است اما چیزی که بدیهی است این است که این اتفاق رخ داده و امروز سینمای ایران چه از ناحیه مدیران و چه از ناحیه هنرمندان دیگر مانند سابق اشتیاقی برای ساخت آثار ملی و دینی وجود ندارد.
علیاکبری با بیان اینکه سینمای ایران توانایی جذب تمام طیفهای فکری را ندارد، گفت: عمده افراد مذهبی جامعه امروز دیگر به سینما نمیروند. آن هم به این دلیل که آثاری که در این مدت اکران شده است بیشتر ضد نهاد خانواده است و قابل تماشا کردن در محیط خانواده نیست به زعم افراد مذهبی. این دسته از افراد جامعه نیازمند فیلمهایی هستند که ارزشهایی که با آن زندگی کردند را بر پرده سینما ببینند ولی این اتفاق نمیافتد و به مرور حضور آنها در سینما کمرنگتر میشود.
این تهیهکننده سینما در پاسخ به پرسشی درباره سرنوشت پروژه سینمایی تلویزیونی «ثارالله» که قرار بود با کارگردانی شهریار بحرانی جلوی دوربین برود و در دهه هشتاد متوقف شد، گفت: یکی از سختیهای کار در حوزه ساخت فیلمهای مذهبی و اهل بیت(ع) سختگیریهایی است که از ناحیه برخی از مراجع معظم تقلید مطرح میشود. این موضوع هنوز هم جزو خطوط قرمز است و مراجع معظم و محترم تقلید اقبال خوبی برای ساخت فیلمهایی با محوریت زندگی ائمه اطهار(ع) نشان نمیدهند. این اصلیترین مشکلی است که بر سر راه فیلمهایی همچون «ثارالله» و باقی آثار مذهبی است. نمونه دیگرش فیلم «رستاخیز» ساخته آقای درویش است که آن هم به دلایل مشابه امکان نمایش پیدا نکرد.
علیاکبری در پاسخ به این پرسش که آیا میتوان به آینده امیدوار بود که شکاف میان مرجعیت دینی و فیلمسازان کمرنگ و کمتر شود و بتوان با شرایط بهتری به سراغ ساخت زندگی ائمه اطهار (ع) رفت، گفت: باید اعتماد مراجع معظم تقلید جلب شود و با این وضعیت سینمای ایران در حال حاضر من هم به ایشان حق میدهم که این اعتماد شکل نگیرد. سینمای فعلی واقعا حرفی برای گفتن در این عرصه ندارد و وقتی میبنیم فلان بازیگر در فلان فیلم نقش متفاوت و خارج از عرفی را بازی کرده است طبیعی است که نمیتوان جامعه مذهبی را قانع کرد که همان بازیگر نقش یکی از معصومین و یا یاران و نزدیکان آنها را بازی کند. وقتی کمی فکر میکنیم میبنیم که این موضوع از منظر مراجع بیربط هم نیست و وقتی از لحاظ تولیدات هدفمند و ارزشمند که از دهه ۶۰ آغاز شد به وضعیت امروز میرسیم طبیعی است که جامعه مذهبی ایران به سینما اعتماد نکند و راهشان از این هنر جدا شود. تنها راهحل این شکاف این است که در تولید آثار سینمایی تجدیدنظر کنیم و شکلی از فیلمهای سینمایی که با ارزشها روبرو است با جدیت ساخته شود تا کم کم این شکاف میان جامعه مذهبی و سینمای ایران برداشته شود.