مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید خبر داد:
کتیبه غار حاجی‌آباد نقش رستم پاکسازی شد / بلوک‌های سنگی دیواره دروازه ملل تخت جمشید چگونه ترمیم می‌شوند؟
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید از پاکسازی کتیبه شاپور اول که در غار حاجی آباد قرار دارد و مرمت بلوک‌های سنگی ورودی دروازه ملل به عنوان فعالیت‌های یک ماه اخیر این مجموعه جهانی خبر داد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حمید فدایی (مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید) با اشاره به آنکه کار مرمت در مجموعه تخت جمشید و نقش رستم مداوم است، درخصوص فعالیت‌هایی که طی یک ماه اخیر در این مجموعه میراث جهانی انجام شده‌است، گفت: اخیرا سطح بندی بخش‌هایی از مجموعه تخت جمشید به منظور ساماندهی آب‌های سطحی انجام شد. همچنین، حفاظت یکی از بلوک‌های سنگی در ورودی دیواره دروازه ملل انجام شد که کار خوبی بود. این بلوک سنگی در محلی قرار داشت که آب‌های سطحی و رطوبت‌ها در این محل سرازیر می‌شد و نیازمند مرمت بود تا مانعی برای نفوذ و جاری شدن آب‌های سطحی بر روی دیواره باشد.
البته نکته قابل تامل در مرمت بلوک‌های سنگی در ورودی دیواره دروازه ملل که در این فیلم نیز مشخص است این مهم است که در مرمت این بلوک‌ها از آجر و سیمان استفاده شده این درحالی است که بر اساس ضوابط فنی و مقررات مرمتی، بازسازی آثار باید با جنس همگن انجام شود. به طور مثال وقتی این بلوک‌ها سنگی هستند باید از جنس سنگ برای مرمت و بازسازی آن استفاده شود. حتا تاکید برآن است که باید از همان معادن باستانی برای تامین مواد مورد نیاز استفاده شود بنابراین باید برای مرمت این بلوک‌های سنگی باید از معادن کوه رحمت استفاده شود. البته باز هم ضوابطی وجود دارد که گفته می‌شود معادن جدید باید از معادن قدیمی دور باشد.
همچنین باید ضریب انبساط و ضریب جذب رطوبت موادی که برای مرمت استفاده می‌شود باید با مواد اصلی همگن و هم‌خوان باشد. این درحالی است که آجر و سیمان با سنگ همگن نیستند.
بر اساس ضوابط ظاهری نیز این مرمت با مشکل روبه روست چراکه در مرمت به این نکته توجه می‌شود که بخش مرمت شده باید با چند درجه تفاوت، شبیه به بخش‌های اصلی باشد. این درحالی است که سیمان بعد از گذشت زمان به رنگ سبز لجنی درمی‌آید و تفاوت فاحشی با سنگ‌های اصلی پله کان خواهد داشت. در واقع می‌توان گفت به نوعی این نوع مرمت غیرفنی و غیر قانونی است.
مرمت کتیبه‌های غار حاجی آباد
فدایی ادامه داد: در نقش رستم نیز مرمت ادامه داد و چندی است که کار حفاظت و مرمت از کتیبه‌های غار حاجی آباد است که حدود ۵ کیلومتری نقش رستم قرار دارد دنبال می‌شود. این کتیبه‌ها بسیار مهم و مربوط به دوره شاپور اول هستند.
فدایی در توضیح کار مرمت و حفاظتی که در غار حاجی آباد انجام شده است، گفت: طی یکی دو دهه گذشته صبحت از لایه سیاهی بود که روی سنگ‌های این غار جاری شده و کتیبه‌ها را پوشش داده بود و وضعیت نامناسبی داشتند. از یک ماه گذشته تاکنون، تیم حفاظت و مرمتی ما کار پاکسازی را آغاز کردند و درحال حاضر روزهای پایانی این کار جریان دارد. البته حین پاکسازی، مرمت‌هایی هم در پر کردن درزها و ترک‌ها انجام دادیم.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید اظهار کرد: درحال حاضر چرکی که مربوط به ترکیبات آلی بود که روی سنگ و کتیبه‌ها را گرفته بود، با حلال‌های آلی و با ظرافت زیاد پاکسازی شد. این لایه سیاه و تیرگی بیشتر، آسیب منظری به کتیبه و غار حاجی آباد وارد کرده بود چراکه مانعی برای خوب یا بهتر دیده شدن کتیبه بود و بازدیدکنندگان برای دیدن کتیبه با مشکل روبه رو می‌شدند. درواقع این ترکیبات آلی که روی کتیبه را پوشانده بودند، آسیب جدی به این کتیبه وارد نکردند و سبب خوردگی آن نشده بودند. درحال حاضر کتیبه وضعیت خوبی دارد.
