خوزستان، خراسان رضوی، کردستان و گیلان در صدر جرایم میراثی روزهای کرونایی

به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری به مناسبت روز جهانی موزه‌ها و آغاز هفته میراث فرهنگی صبح امروز با حضور معاون میراث فرهنگی، رئیس یگان حفاظت میراث فرهنگی، مدیران بخش‌های مختلف معاونت میراث فرهنگی برگزار شد و معاونان میراث فرهنگی استانها نیز در قالب وبینار در این نشست حضور داشتند.

محمدحسن طالبیان (معاون میراث فرهنگی کشور) با اشاره به آنکه در سال 98 شاهد افتتاح 62 موزه در کشور بودیم، گفت: 39 موزه به بخش خصوصی، 6 موزه به وزارت میراث فرهنگی و 17 موزه به سایر دستگاه‌ها تعلق داشتند. در این میان سعی شد مستندسازی 300 هزار شیء تاریخی نیز انجام شود.

او در ادامه از فرایند انجام پرونده ثبت جهانی اورامانات خبر داد و گفت: مراحل ثبت این پرونده جهانی تا پایان تابستان ادامه خواهد داشت. در این میان در سال 98 دستورالعمل حریم آثار ملی تدوین شد.

سردار رحمت الهی (رئیس یگان حفاظت میراث فرهنگی) در ادامه این نشست با تاکید بر آنکه میراث فرهنگی ارزشمندترین میراث تاریخی ایران است، گفت: در خصوص حراست و حفاظت از میراث فرهنگی، آثار باستانی در برخی مواقع با بزه روبه‌رو هستیم و پدیده مجرمانه حفاری غیرمجاز اتفاق می‌افتد. در این میان سعی کردیم تا با فعال کردن مردم و جوامع مدنی در خصوص حفاظت و حراست از میراث فرهنگی برآییم و طرح میراث‌بانان افتخاری در برنامه قرار گرفته شد. دستورالعمل این مهم بعد از دستور وزیر میراث فرهنگی و گردشگری اجرایی می‌شود تا مشارکت مردم و جوامع را داشته باشیم.

او ادامه داد: موفق شدیم تا کنترل فضای مجازی را در خصوص جرایم میراثی در اختیار داشته باشیم و امکان رصد سایت‌ها و شبکه‌هایی که در فضای مجازی در حوزه تبلیغ و خرید و فروش دستگاه‌های فلزیاب برمی‌آیند را داشته باشیم.

به گفته او، در سال 98، 2700 اخطار به متخلفین ساخت و سازهای غیرمجاز در حوزه میراث فرهنگی داده شده است که در این میان 2300 اخطاریه در همان افتتاح امر شروع به جرم متوقف شد. نباید فراموش کرد که پیشگیری از وقوع جرم در میراث فرهنگی بسیار اهمیت دارد و ما در این پرونده‌ها موفق بودیم. در طول سال 98، 32 هزار و 954 قلم شیء تاریخی کشف شد که در این میان 19 هزار و 414 قلم شیء اصل بود که مورد کارشناسی قرار گرفت و به دوره‌های مختلف تاریخی مرتبط می‌شد و 16 هزار و 588 شیء بدل بود که البته قانون جرم در خصوص این اشیاء نیز کلاهبرداری است. در این میان 256 قلم شیء تاریخی توسط مردم داوطلبانه اهدا شد.

این نشست با پرسش و پاسخ خبرنگاران ادامه یافت. یکی از سوالاتی که در این نشست مطرح شد در خصوص سریال زیرخاکی بود که ازجمله سریال‌های ماه رمضان به حساب می‌آید و این روزها از شبکه یک سیما پخش می‌شود. این سریال در خصوص حفار غیرمجازی است که در دوره اوایل انقلاب در صدد کشف گنج و اشیاء عتیقه برمی‌آید و برخی معتقد هستند که این سریال تبلیغ حفاری‌های یرمجاز و گنج‌یابی یا عتیقه‌یابی را می‌کند.

احمدی در پاسخ به این سوال که آیا وزارت میراث و گردشگری نظارتی بر ساخت این سریال داشته‌اند یا خیر گفت: این سریال با اقبال عمومی روبه‌رو شده است و دست‌اندرکاران این سریال در پاسخ به سوالات ما عنوان کردند بهتر است بعد از پایان سریال و دیدن نتیجه آن اظهارنظری نکنیم. البته ما نیز معتقد هستیم سریال زیرخاکی چیزی را ترویج نمی‌کند ضمن آنکه با ما در خصوص ساخت این سریال مشورت نشده بود و این کار مرسوم نیز نیست.

رحمت الهی نیز در این خصوص گفت: ممکن است سریال زیرخاکی تا حدودی بدآموزی داشته باشد اما فکر می‌کنم تهیه‌کنندگان فیلم‌ها و سریال‌ها وقتی به موضوعات مجرمانه می‌پردازند معمولا توجیهی برای این کار دارند. البته معتقد هستم باید در مقابل چنین فیلم‌هایی شاهد ساخت سریال‌ها و فیلم‌هایی با مضامین اجتماعی و آموزشی نیز باشیم و بهتر است از این پس همانند ساخت فیلم‌های پلیسی که حتما کارشناسان پلیس به عنوان مشاور در ساخت این فیلم‌ها همکاری دارند، در موضوع ساخت فیلم‌های با موضوع میراث فرهنگی شاهد حضور کارشناسان این حوزه نیز باشیم.

رئیس یگان حفاظت از میراث فرهنگی در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا، مبنی بر آنکه طی سه ماه گذشته با شیوع کرونا شاهد تعطیلی بسیاری از سایت‌ها و محوطه‌های باستانی و تاریخی بودیم که به تبع آن بازدیدکنندگان نیز کاهش داشتند و به تبع شرایط برای حضور حفاران غیرمجاز فراهم شده است، از این رو می‌توان به آمار حفاری‌ها و کشفیات این ماه‌ها اشاره کرد، گفت: حفاظت از میراث فرهنگی یک موضوع فراگیر و دائمی است. با این وجود طی این ماه‌ها سعی کردیم فعالیت یگان را بیشتر کنیم. در حال حاضر می‌توانم آمار فروردین ماه را ارائه دهم چنانکه در این ماه 182 قلم شیء کشف شد که از این میان 152 قلم اصل و 32 قلم بدل بود. همچنین 55 مورد حفاری غیرمجاز داشتیم که 87 نفر نیز دستگیر شدند. 14 دستگاه فلزیاب کشف و 44 مورد تجاوز به حریم در این بازه زمانی صورت گرفته است. 337 مورد نیز اخطاریه در خصوص ساخت و سازها صادر شده است.

او در ادامه از استان‌های خوزستان، خراسان رضوی، کردستان و گیلان به عنوان استان‌های صدرنشین در جرائم میراثی روزهای کرونایی یاد کرد.

طالبیان نیز در پاسخ به سوال خبرنگاری دیگر به ثبت میراث ناملموس مینیاتور در قالب پرونده‌ای چندملیتی خبر داد و گفت: پرونده ثبت جهانی مینیاتور توسط ایران، ترکیه، ترکمنستان، ازبکستان و آذربایجان تهیه شده است و با وجود آنکه چند کشور دیگر نیز خواستار اضافه شدن به این پرونده شده بودند برای اینکه دو سال دیگر ممکن بود عقب بیفتد این کار را انجام ندادیم تا بتوانیم این پرونده را ثبت کنیم و بعدا این کشورها را به پرونده اضافه کنیم. هندوستان، افغانستان و تاجیکستان نیز خواستار اضافه شدن به پرونده ثبت جهانی مینیاتور هستند. در حقیقت این پرونده در جهت صلح و ریشه‌های مشترک است.

کارگر (مدیرکل امور موزه‌ها) نیز در ادامه این نشست با اشاره به آنکه سال آینده آخرین سال از قرن 14 خواهد بود، گفت: باید خود را برای ورود به قرن جدید آماده کنیم. در این میان شاهد آن هستیم که راه‌اندازی موزه‌ها تبدیل به دغدغه‌ای جدید برای مردم شده است. ضمن آنکه اشیاء تقلبی مکشوفه در یافته‌های یگان حفاظت میراث فرهنگی را باید در برنامه‌های مختلف مورد توجه قرار دهیم و چند امر برای آن در نظر گرفته شده است. به طور مثال یک راه خرد کردن این اشیاء است و راه دیگر برگزاری نمایشگاه دائمی یا نگهداری در آنها مجازند. هنوز به پاسخ مناسب در این مورد نرسیده‌ایم و به محض اینکه به پاسخ مناسب برسیم آن را اجرایی خواهیم کرد.