تهیهکننده و کارگردان فیلم مطرح کرد:
فیلم «منشی مخصوص من» حتما قاچاق میشود اما چارهای جز اکران نداریم/ سازمان سینمایی در خدمت صاحبان زر و زور است/ منفعت چه کسانی اجازه تصویب قانون کپی رایت را نمیدهد؟
صالح دلدم درباره اکران آنلاین فیلم «منشی مخصوص من» میگوید: ۱۰۰ درصد فیلم قاچاق میشود اما با وجود شش سال توقیف و سنگاندازیهای بسیار برای جلوگیری از اکران، چارهای جز اکران فیلم ندارم. در واقع به مرگ گرفتهاند که به تب راضی شدم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، پس از آنکه شیوع ویروس کرونا سینماها را تعطیل کرد، اکران آنلاین فیلمها به عنوان تنها راهکار ارائه شده برای ادامه حیات صنعت سینما به صورت جدی مطرح شد. به این ترتیب فیلم «خروج» و «طلا» برای اولین بار بهصورت آنلاین اکران خود را آغاز کردند. البته سرقت این فیلمها از ویاودیها و انتشار آنها در سایتهای غیررسمی سبب شد تا بسیاری از فیلمسازان با اکران آنلاین فیلم خود مخالفت کنند. اما روز گذشته صالح دلدم که تهیهکننده و کارگردان فیلم کمدی «منشی مخصوص من» است، از اکران آنلاین فیلم خود خبر داد. حسام نوابصفوی، سیروس گرجستانی، ساناز سماواتی، مجید شهریاری، سپیده ذاکری، شهرام تیموریان، سیاوش قاسمی، ساناز نامدوست، اردشیر کاظمی، امیرحسین داودی و هاوار قاسمی ازجمله بازیگرانی هستند که در این فیلم به ایفای نقش پرداختهاند. پیرامون اکران آنلاین فیلم «منشی مخصوص من» که ۶ سال توقیف بوده، با صالح دلدم گفتگو کردیم.
باتوجه به اینکه این فیلم ۶ سال توقیف بوده و در ژانر کمدی ساخته شده است، در شرایط عادی میتوانست به فروش خوبی در سینماها دست پیدا کند. چه شد که با وجود کپی فیلمهای «خروج» و «طلا» در سایتهای غیرمجاز، این نوع از اکران را برای پخش فیلم خود درنظر گرفتید؟
شش سال تمام سازمان سینمایی وزارت ارشاد و مدیران سینمایی مرا اذیت کردند. این فیلم در اواخر دوره آقای شمقدری پروانه ساخت گرفت اما تولید و نمایش آن مصادف با دورهای شد که در حقیقت دولت عوض شده بود. متاسفانه دوستان تازهوارد، برعکس آقای شمقدری که همصنف ما و فیلمساز بودند، هیچ شناختی از سینما نداشتند و بیشتر به نام آدمها توجه میکردند تا اینکه محتوا را درنظر بگیرند. یعنی فیلمسازی همچون من که آدم مستقلی هستم ولی از شهرت و ثروت برخوردار نیستم، مورد بیمهری قرار میگیرد، در صورتی که افراد دیگری به راحتی هر چیز که بخواهند را میتوانند بسازند و هیچ ممیزی هم برای آنها وجود ندارد. اما نوبت به ما که میرسد همه ایدهآلگرا شده و میخواهند مو را از ماست بیرون بکشند، به این ترتیب بهصورت ناجوانمردانه ۶ سال فیلم را توقیف کردند.
سالهای ۹۲ و ۹۳ که دلار ۳ هزار تومان بود، ۶۰۰ میلیون تومان برای تولید این فیلم هزینه کردم و امروز درحالی به فکر اکران آنلاین فیلمم رضایت دادهام که هیچ امیدی برای اکران فیلم خود در سینماها ندارم. به این خاطر که در این سالها به قدری اذیت شدم که چشمم ترسیده است. به نوعی به مرگ گرفتهاند که حال به تب راضی شدم و مجبورم به اکران آنلاین تن بدهم.
آیا اکران آنلاین این فیلم بر اساس پیشنهاد سازمان سینمایی بوده و خودتان هیچ رغبتی به این کار نداشتید؟
بعد از مدت طولانی که مرا با اصلاحیههای مختلف اذیت کردهاند، حتی برای همین اکران آنلاین نیز در حال کارشکنی هستند. من با هزینه سینمایی، فیلم را با پروانه ساخت ویدیویی ساخته بودم. اما بعد از اینکه فیلم به شورای ویدیویی رفت، آقای پارسایی نامه زد که از نظر ما فیلم قابلیت تبدیل به فیلم سینمایی شدن را دارد. فیلم سپس به شورای پروانه ساخت فیلمهای سینمایی رفت که بر اساس صورتجلسه ۱۵ اردیبهشت ۹۸ آن جلسه نیز اعلام شد که اکران این فیلم بلامانع است. به نوعی دکتر هادی کریمی به نمایندگی از شورا گفتند که فیلم هیچ ایرادی ندارد و فقط نظراتی را گفتند که براساس آن ما یکسری اصلاحاتی را در فیلم ایجاد و فیلمبرداری و تدوین مجددی را انجام دادیم که هر کدام هزینههای جداگانهای داشت.
آن زمان آقای فرجی، مدیرکل سینمای حرفهای بود و آقای داروغهزاده روزهای آخر مسئولیتش را سپری میکرد. بعد از آن گفتند که شورای پروانه نمایش بر اساس نوبت به شما پروانه میدهد اما هر روز یک بهانه میآوردند. یک روز میگفتند رحمان ۱۴۰۰ تازه پایین آمده و جو خراب است و روز دیگر بهانه دیگر. به آقای فرجی گفتم در این مدت مدیران زیادی تغییر کرده و من آسیب بسیاری دیدم، الان هم شنیدم که آقای داروغهزاده در حال رفتن از اینجا هستند، لطفا کار بنده را زودتر انجام دهید ولی آقای فرجی به قدری ما را سنگ قلاب کرد تا آقای طباطبایینژاد آمد که به عقیده من شناختی از سینما نداشت. او مجدد در مسیر اکران فیلم سنگاندازی کرد و به این ترتیب اکران فیلم عقب افتاد. بعد از این نیز موضوع کرونا پیش آمد.
هفته گذشته دوباره با آقای فرجی صحبت کردم و گفتم شما ما را به مرگ گرفتید و حال به تب راضی شدهایم. به این ترتیب از خیر اکران در سینما گذشتیم و میخواهم فیلم را اکران آنلاین کنم. ایشان هم گفت که خیلی هم خوب است و درخواست آن را بنویس که ما کارهایش را انجام دهیم. ما هم بر اساس همین حرف، در همین چند روز، کارها و هزینههایی را برای آمادهسازی فیلم، پوستر و موارد دیگر انجام دادیم اما امروز که پیش آقای فرجی رفتم میگویند که ما باید صبر کنیم تا شورا تشکیل شود. در صورتی که فیلم من پروانه دارد و توافق با ویاودیها انجام شده است و دیگر ارتباطی به شورا ندارد و کار ما را میتوانند به صورت مجازی انجام دهند. حتی از سازمان سینمایی با من تماس گرفتند که به چه حقی اکران فیلم خود را رسانهای کردهای. یعنی حتی ما مسئولیت پرزنت محصول و فیلم خود در این سینما را نداریم و باید برای این کار از آقایان اجازه بگیرم.
با این تفاسیر آیا امکان دارد که اجازه اکران اینترنتی فیلم نیز داده نشود؟
برنامهریزی ما این بود که عید فطر، اکران آنلاین فیلم را آغاز کنیم. این اثر یک فیلم کمدی خانوادگی شریفی است که اگر آن را ببینید میگویید که چه مشکلی داشته که تا این مدت توقیف شده است. این اثر یک فیلم ضدخیانت و دروغ بوده و در جهت تقویت بنیان خانواده است. ولی متاسفانه اینطور به نظر میآید که مدیران سینمایی خیلی به فیلمهای با شوخیهای خارج از عرف و سطحی که در مورد خیانت است، علاقمندند و جلوی فیلمهای خوبی همچون فیلم ما و همچنین «دیدن این فیلم جرم است» را میگیرند. به نوعی فیلمهای خوب را مهندسی میکنند.
سازمان سینمایی در خدمت کسانی است که صاحب زر و تزویر و قدرت هستند. این دوستان هرکاری دلشان بخواهد را میتوانند در سینما انجام دهند اما جوانهای فیلمساز باید مایهسوز و بیچاره شوند. اگر ارشاد اذیت نکند و نامههای ما را به موقع بدهد، فیلم را برای عید فطر به اکران آنلاین میرسانیم. این برنامه ماست اما ممکن است آقای فرجی با روالی که در پیش گرفتهاند، دوباره کاری جدید بکند.
آیا باتوجه به کمبود سالنهای سینما در نقاط مختلف کشور در مقابل گسترش اینترنت در نقاط مختلف، اکران آنلاین میتواند زمینه ایجاد بازار بزرگتری را برای سینما فراهم کند؟ برای فعال شدن سینمای آنلاین چه ملزوماتی مورد نیاز است؟
من ۱۰۰ درصد احتمال میدهم که فیلمم همچون دو فیلم قبلی قاچاق شود و هیچ شکی در این قضیه وجود ندارد. همانطور که گاهی شاهد قاچاق فیلمها از روی پرده سینما یا نسخههای بازبینی وزارت ارشاد بودهایم. اما مشکل اصلی ما این بوده که نمیدانیم چه سیاست و چه کسانی پشت پرده از این موضوع منتفع هستند که نمیگذارند قانون کپی رایت در این مملکت تصویب شود. آقایانی که مسئول فرهنگی هستند میگویند شبکههای ماهوارهای مستهجن، مبتذل و ضدخانواده هستند. ما هم این موضوع را قبول داریم. اما سوال اینجاست که چرا مسئولین فرهنگی ما با تصویب نکردن قانون کپی رایت، اجازه میدهند که خوراک رایگان از سینمای ایران برای همین شبکههای ماهوارهای فارسیزبان تهیه شود که بر اساس آن آگهی هم میگیرند. همچنین شاهدیم که فیلمها به سرعت در سایتها و تلگرام و مکانهای دیگری پخش میشود.
این اتفاقات در سالی که جهش تولید نامگذاری شده، به ضرر تولید، اشتغال و سرمایهگذاری فرهنگی است و من متوجه نمیشوم که چرا این قانون تصویب نمیشود. علاوه بر این ستاد مبارزه با قاچاق که به آن ستاد صیانت از محصولات فرهنگی وزارت ارشاد گفته میشود، در این سالها چه دستاوردی داشته است؟ این دوستان حتی سایتهایی که فیلمها را به صورت غیرقانونی بارگذاری میکنند را فیلتر نمیکنند. واقعا با این کارکرد، تکلیف بودجه این ستاد چیست؟
در نهایت این موارد مرا به این نتیجه میرساند که بگویم ما مدیران سینمایی نداریم بلکه مدیران ضدسینمایی داریم. این دوستان اگر مشکل کپی رایت را حل کنند، خیلی از مسائل حل میشود. در نهایت باید بگویم فیلم من هم قاچاق میشود ولی ما نباید از تکنولوژی فرار کنیم. الان دنیا به این سمت میرود. همانطور که شاهدیم از همین راه نتفلیکس به چه صورت به ساخت فیلمهای مختلف میپردازد.
جدا از بحث قانونی برخورد با کپی و پخش فیلمها در شبکههای مجازی، یکی از موضوعاتی که شاید خود مردم را ترغیب به خرید قانونی و حمایت از آثار میکند، پایین آوردن قیمت بلیت اکران آنلاین است که اکنون برابر با قیمت بلیت سینماست. باتوجه به گستردگی اینترنت در نقاط مختلف ایران، آیا پایین آوردن قیمت بلیت، امکان استقبال گستردهتری از آثار توسط مردم را ایجاد نمیکند؟
به شخصه مخالف گران کردن بلیت سینما هستم چراکه هم وضعیت اقتصادی مردم خوب نیست و هم کیفیت فیلمهای ما به قدری نیست که بلیت را گران کنیم. اگر قاچاق فیلم حل شود ما احتیاجی به گران کردن بلیت سینما نداریم.
من یک خواهش از قوه قضاییه و جناب رئیسی دارم که امسال هم به مبارزه با قاچاق و حمایت از تولید تاکید کردند. خود دادستان باید به عنوان مدعیالعموم وارد قضیه شود و واقعا با آنهایی که در قاچاق فیلمها نقش دارند و حداقل در داخل کشور هستند، برخورد شود. چراکه اکنون شاهد قاچاق محصولات فرهنگی هستیم که به نوعی تاراج سرمایه سرمایهگذاران فرهنگی کشور بوده که اصلا اتفاق مثبتی نیست. در شرایط کنونی پیشنهادم برای بلیت فیلم «منشی مخصوص من» همان ۱۲ هزار تومان بوده که البته هنوز قطعی نشده است. در حال رایزنی هستیم که به قیمت نهایی برسیم.
ما چیزی از دولت و وزارت ارشاد نمیخواهیم؛ همین که اذیتمان نکنند، کافیست. متاسفانه این دوستان فقط به صورتی رفتار میکنند که فضای اکران، فیلمسازی و پول درآوردن به نفع یک اقلیت خاصی باشد. با قدرت میتوانم بگویم که ممکن است یکسری آدم در بخش دولتی از این موضوع منتفع باشند که از این آدمها حمایت میکنند و فیلمهای دیگران به قیمت سود کردن این اقلیت نابود میکنند. این موضوع باعث بروز نارضایتی و فراری شدن خیلی از افراد از سینما میشود.
اکنون کیفیت فیلمهای ما در جهان خوب نیست. نه فیلمهای جهان برای اکران به سینماهای ما میآید و نه فیلمهای ما راهی به سینماهای آنها دارد. بخشی از این موضوع به دلیل همین انحصارطلبی و حضور یکسری از آدمها در سینما مربوط میشود که دانش، سواد و هیچ شناختی نسبت به سینمای جهان ندارند. این افراد برای مخاطب ارزشی قائل نیستند و گنجشک را رنگ میکنند و به جای قناری به مخاطب قالب میکنند. ولی متاسفانه اکنون تعدای از فیلمسازان سینمای ما به شمار میآیند. به این ترتیب ما به مرور ریزش مخاطب را حس میکنیم؛ همانطور که از نیمه دوم سال گذشته شاهد این اتفاق بودیم و نتیجه این عملکرد را دیدیم. یعنی برای منافع یک اقلیت خاصی، منافع اکثریتی در حال نابودی بوده و مدیران سینمایی دولت هم در این قضیه دخیل هستند.