محمدجواد ظریف:
حمله به اموال و میراث فرهنگی، حمله به روح بشریت و تاریخ است/ تهدیدهای ترامپ تبلور تنفر ناشی از حقارت است
نشست هماندیشی حفاظت از اموال فرهنگی ملت‌ها و میراث جهانی، دقایقی پیش با حضور محمدجواد ظریف، حجت‌الله ایوبی دبیر کمیسیون ملی یونسکو ایران، اشرف بروجردی رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و تعدادی از دیپلمات‌های خارجی مقیم تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، در نشست هماندیشی حفاظت از اموال فرهنگی ملت‌ها و میراث جهانی ضمن تشکر از کمیسیون یونسکو و سازمان کتابخانه ملی گفت: در ابتدا لازم می‌دانم خرسندی خود را برای حضور در این نشست هماندیشی در کنار مفاخر و سرمایه‌های فرهنگی و علمی ایران ابراز دارم و از تمامی سازمان‌های مردم، نهاد، دستگاه‌ها و عزیزانی که نسبت به حفظ میراث گذشتگان و امانت آیندگان احساس مسئولیت کرده و در برگزاری این برنامه ایفای نقش کرده‌اند، به ویژه کتابخانه ملی ایران، کمیسیون ملی یونسکو و نمایندگی یونسکو در تهران، صمیمانه تشکر و قدردانی نمایم. برگزاری چنین نشست موقری برای پاسداشت حریم مراکز فرهنگی و موجودیت غیرقابل تعرض آنها ابتکار ارزنده‌ای است که امیدوارم به سهم خود بتواند بار دیگر تصویر شکوهمند و فاخر فرهنگ و تمدن و میراث تاریخی ایران و ایرانی را به جهانیان عرضه کند.
وی ادامه داد: مکان‌ها و آثار فرهنگی - تمدنی، شاید از لحاظ تاریخی و جغرافیایی متعلق به یک قوم یا ملت باشند، اما از لحاظ نقشی که در بازشناسی هویت بشری و انباشت لایه‌های تاریخی معرفت دارند، متعلق به همگان و فارغ از جغرافیا و مکان‌اند لذا شایسته است از مفهوم «میراث مشترک بشری» برای توصیف این دستاوردهای بشری بهره جوییم. از این رو، احترام به آثار فرهنگی و تمدنی، در واقع رعایت حرمت انسانی و کرامت ذاتی انسانی است و در نقطه مقابل، حمله به اموال و میراث فرهنگی، حمله به انسانیت، حمله به روح بشریت و حمله به تاریخ است.
وزیر امور خارجه کشورمان یادآور شد: در تلاش مشترک و هم‌افزایی بین‌المللی برای صیانت و حمایت از مراکز فرهنگی و مظاهر تمدن بشری و مقابله با تهدید و آسیب رساندن به آنها، جامعه جهانی اسناد مهم و سازوکارهای قابل توجهی را تدوین کرده است. به عنوان مثال، «کنوانسیون ۱۹۵۴ لاهه در خصوص حفاظت از اموال فرهنگی در مخاصمات مسلحانه»، آسیب به اموال فرهنگی هر ملتی را به منزله آسیب رساندن به میراث فرهنگی تمام بشریت و جرمی نابخشودنی در نظر گرفته است. این کنوانسیون هر نوع حمله و ایراد آسیب به اموال فرهنگی را منع نموده و بر اساس پروتکل دوم (۱۹۹۹) آن، حتی در زمان مخاصمات مسلحانه، اموال فرهنگی، اموال غیرنظامی محسوب شده و نباید مورد حمله قرار گیرند. هم چنین «کنوانسیون ۱۹۷۲ حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان» نیز همه کشورهای متعاهد را مکلف می‌دارد تا از هر گونه اقدام عمدی که مستقیم یا غیر مستقیم، به میراث فرهنگی و طبیعی واقع در سرزمین سایر کشورهای عضو این کنوانسیون آسیب برساند، خودداری کنند.
ظریف گفت: علاوه بر این، بر اساس پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های چهارگانه ۱ ژنو، «هر نوع عمل خصمانه علیه بناهای تاریخی، آثار هنری یا اماکن مذهبی» که به عنوان میراث فرهنگی یا معنوی مردم یک سرزمین شناخته می‌شود، ممنوع است. نه تنها حمله و تخریب، بلکه استفاده از این اماکن برای پیشبرد اهداف نظامی نیز ممنوع بوده و عاملان و مرتکبان چنین جنایاتی به عنوان جنایتکاران جنگی شناخته می‌شوند. اسناد بین‌المللی متعددی از جمله قطعنامه‌های صادره از سوی ارکان مختلف ملل متحد و آرای متعدد صادره از سوی محاکم قضایی و کیفری بین‌المللی نیز بر این مهم و تعهدات عام‌الشمول اعضای جامعه بین‌المللی صحه گذاشته‌اند.
وی ادامه داد: افراطی‌گری، رنگ و مذهب و نژاد نمی‌شناسد. امروز در غرب با گسترش ناسیونالیسم افراطی و نژادپرستانه، شاهد نقش آفرینی روزافزون عوام‌فریبانی هستیم که بر خالف تمامی قواعد حقوقی و اخلاقی، تمدن و فرهنگ بشری را به سخره گرفته، به ارزشهای دینی و باورهای مذهبی میلیاردها انسان اهانت کرده و کتاب مقدس آنان را می‌سوزانند و در جهت ترویج نفرت و خشونت و جنگ افروزی از هیچ گفتار و رفتار و اقدامی فروگذار نمی‌کنند. وقیحانه‌ترین نمونه، اقدامات و اظهارات رئیس‌جمهور رژیم کنونی آمریکا است که مردم و فرهنگ ایرانی را تهدید کرده و ضمن نقض قواعد و اصول بنیادین حقوق بین‌الملل از جمله اصل منع تهدید یا توسل به زور، یاوه گویانه تهدید کرده است که «۵۲ نقطه در ایران را که برخی از آنها از اهمیت بالایی برای ایران و فرهنگ ایرانی دارند، هدف قرار می‌دهیم.»
ظریف گفت: تهدیدهای ترامپ تبلور تنفر ناشی از حقارت است؛ نه فقط تنفر از ایران و فرهنگ غنی ایرانی، بلکه تنفر از فرهنگ، تمدن و هر چیزی که بیانگر صلح و ثبات است. رژیم ترامپ با اقدامات نامتعارف و غیرعقلایی، سعی در پررنگ‌تر کردن نقشی ناخوشایند و منفی در تاریخ دارد حتی اگر به بهای نابودی بخش‌های زیبایی از تاریخ و هویت بشریت تمام شود.
وی افزود: ترامپ قبلاً نیز نشان داده است که به قوانین، رویه‌ها و حتی تعهدات بین‌المللی دولت خود پایبند نیست. اعلام خروج از یونسکو، خروج از معاهده آب و هوایی پاریس، خروج از معاهده منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد و کوتاه‌برد در کنار خروج یکجانبه از توافق برجام تنها نمونه‌هایی از یکجانبه‌گرایی، انکار حقوق بین‌الملل و به واقع قانون ستیزی این رژیم است.
وزیر امور خارجه کشورمان ادامه داد: زمانی که ترامپ، با مشی نژادپرستانه، ملت متمدن و با فرهنگ ایران را «تروریست» می‌خواند، با وقاحت به دنیا اعلام می‌کند که رژیم او هیچ تعهدی نسبت به رعایت اصول و خطوط قرمز حقوق بین‌الملل و از جمله اصل منع نژادپرستی، اصل منع تبعیض و اصل مسئولیت بین‌المللی در قبال تعهدات عام و تعهدات خاص ندارد.
ظریف گفت: این رژیم علیرغم ادعاهای خود بارها نشان داده که اعتقادی به مذاکره و پایبندی به تعهدات قبلی و فعلی ندارد. دشمنی با فرهنگ، حتی خصومت با یک ملت نیست بلکه مخاصمه و مبارزه با ارزش های مشترک فرهنگی و دستاوردهای تمدنی ملل مختلف جهان است.
وی افزود: یکجانبه گرایی و قانون شکنی همانقدر خطرناک است که تحمل آن توسط دیگران؛ متاسفانه مواضع منفعلانه کشورها و سازمان‌های بین‌المللی در مقابل قانون‌شکنی و یکجانبه‌گرایی ترامپ وی را در پیگیری مشی قلدری جهانی جری‌تر نموده است. به عبارت دیگر «یکجانبه گرایی انفعالی» مشوق «یکجانبه‌گرایی فعال» است.
ظریف گفت: کشورهایی که برای مصون ماندن از تعرض ترامپ به یکجانبه‌گرایی و قانون‌شکنی او تن داده‌اند، در نهایت زمینه را برای تعرض وی به خودشان فراهم کرده‌اند. تحریم پروژه نورث استریم، تهدید به افزایش تعرفه خودروهای اروپایی و تهدید اخیر به افزایش سایر تعرفه‌ها علیه اروپا نتیجه طبیعی برخورد منفعلانه اروپا در برابر خروج آمریکا از برجام و خوش خدمتی آنان در استفاده نژادپرستانه و غیرمجاز از ماده ۳۶ برجام است.
وزیر امورخارجه کشورمان گفت: میراث فرهنگی نقش بسزایی در تقویت عناصر معنوی و مادی تحقق صلح و توسعه پایدار دارد. آثار تاریخی، میراث گذشتگان و امانت آیندگان است و آنچه که امروزه تحت عنوان تمدن بشری شناخته می‌شود، بر شالودهای از همین میراث بنا نهاده شده است.
وی گفت: جمهوری اسلامی ایران به عنوان وارث یکی از تمدن‌های کهن، همواره منادی تعامل و همکاری فرهنگ‌ها و گفت‌وگوی تمدن‌ها بوده تا نسل‌های آینده، از بالندگی و پویایی و تعامل فرهنگی برخوردار باشند و نسل کنونی از بلای افراط و ترور و خشونت رها شود و در نهایت، آثار و میراث فرهنگی به جا مانده، گواهی بر تاریخ و تمدن کهن و استقامت و ماندگاری مردم بزرگ ایران در برابر امواج موقتی غارتگران و فرهنگ ستیزانی همچون ترامپ است.
