در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
باید به سراغ بالاترین رده‌های مقصر در حادثه رفت/ ارائه طرح مجلس برای جلوگیری از دروغگویی در رسانه ملی
غلامرضا حیدری و فاطمه ذوالقدر می‌گویند: اینکه مسئول دولتی به صداوسیما بیاید و به صورت قطعی بگوید که صد درصد نقص فنی بوده، بعد از چند روز اعلام کنند که نقص فنی نبوده، تناقض‌گویی است که قطعا در اعتماد مردم اثر می‌گذارد. نمایندگان مجلس نسبت به چنین مسئله‌ای که دروغگوها را در کشور واکسینه کرده، واکنش نشان داده و قانون وضع کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سقوط هواپیما اوکراینی را می‌توان یکی از تلخ‌ترین حوادث رخ داده در سوانح هوایی در سال‌های اخیر دانست که در روزهای گذشته با واکنش‌های بسیاری مواجه شد. در ابتدا علت وقوع این حادثه نقص فنی عنوان شد اما در ادامه ابعاد تازه‌ای از ماجرا روشن و مشخص شد که شلیک پدافند هوایی منجر به این فاجعه شده است.
جدا از فاجعه رخ داده؛ اطلاع‌رسانی درباره این اتفاق، موضوع مهمی است که باید به صورت صادقانه انجام می‌شد اما تا قبل از انتشار بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح، همه مسئولان احتمال برخورد موشک با هواپیما را صفر دانسته و نقص فنی را علت سقوط معرفی می‌کردند. همین موضوع سبب بی‌اعتمادی کم‌سابقه‌ای به نحوه اطلاع‌رسانی در جامعه شد. اکنون باید دید که مسئولان برای برون‌رفت از این بحران به چه صورت عمل می‌کنند.
با غلامرضا حیدری و فاطمه ذوالقدر (نمایندگان مجلس دهم) پیرامون تصویب قانونی که مسئولان را از بیان دروغ در حوزه اطلاع‌رسانی منع و پایبندی به اصل صداقت را توصیه می‌کند، گفتگو کردیم.
باید به سراغ بالاترین رده‌هایی بروند که در این موضوع مقصر هستند
غلامرضا حیدری (نماینده مجلس) در رابطه با حادثه رخ داده که منجر به سقوط هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۹ نفر شد، گفت: فاجعه بسیار دردناکی رخ داده که به نوبه خودم به همه خانواده‌های عزادار تسلیت می‌گویم. اما به نظرم نکته کلیدی که باید روی آن متمرکز شد، این است که معلوم است دوستان از ابتدا هم از اتفاق رخ داده اطلاع داشتند. اکنون مقامات رسما اعلام کرده‌اند که خطای انسانی بوده و پدافند اشتباها هواپیمای مسافربری را هدف قرار داده است. پس این موضوع از ابتدا مشخص بوده است. در نتیجه باید پرسید چرا در این چند روز مرتب دروغ گفته شده است؟ خلاصه اینکه چه بخشی از سیستم باید در مقابل دروغ گفتن به مردم در قبال چنین فاجعه‌ای پاسخگو باشد؟ این مهمترین مسئله است.
وی ادامه داد: نکته بعدی این بوده که باید به سراغ بالاترین رده‌هایی بروند که در این موضوع مقصر هستند. چون آن بیچاره‌ای که پشت پدافند نشسته، تنها فرمان‌گیر است و جای دیگری فرمان می‌دهد. باید به سراغ آنهایی بروند که این فرمان را داده‌اند. نتیجه این موضوع بایستی به صورت ضربتی اعلام شود. در صورتی که در این چند روز هم مرتب صحبت از تحقیق و تفحص بوده است. به نوعی انگار ما مقداری با این موارد واکسینه شده‌ایم. اینکه رئیس‌جمهور و رئیس قوه قضائیه هرکدام واکنش دهند، دست‌شان درد نکند ولی نباید اصل مسئله به فراموشی سپرده شود. با اطلاعیه‌ای که ستاد کل نیروهای مسلح داده، خیلی صریح، صورت مسئله مشخص شده است.
نمایندگان مجلس نسبت به واکسینه شدن دروغگوها در کشور واکنش نشان دهند
وی همچنین در پاسخ به این پرسش که باتوجه به اینکه در چند روز گذشته به صورت نادرستی به مردم درباره این حادثه اطلاع رسانی شده، لایحه‌ای در دستور کار مجلس قرار دارد تا از دروغ گفتن مقامات مختلف در رسانه ملی جلوگیری کند، بیان کرد: اگر جو امنیت ملی حاکم باشد، قطعا بایستی نمایندگان مجلس نسبت به چنین مسئله‌ای که دروغگوها را در کشور واکسینه کرده، واکنش نشان داده و قانون وضع کنند. البته امیدواریم که این قانون مثل قوانین دیگر به سمت دکور و تشریفاتی بودن نرود.
نماینده مردم تهران در مجلس ادامه داد: من به عنوان یک نماینده قطعا پیگیر این ماجرا خواهم بود ولی خب شما وضعیت مجلس را شاهد هستید؛ باتوجه به شرایط کنونی اراده رئیس مجلس در این رابطه مهم است. به هر حال ساختار سیستم ما، عیب‌هایی دارد که موجب شده اکنون دروغگویی در آن دیده شود.
وی همچنین در رابطه با تبعاتی که بعد از اطلاع‌رسانی کذب درباره حادثه سقوط هواپیما، می‌تواند در سرمایه اجتماعی داشته باشد، نیز توضیح داد: قطعا تبعات بسیار منفی خواهد داشت. جدیدترین اتفاقی که انسجام و وحدت ملی در آن در حال ترمیم شدن بود، تشییع باشکوه شهید سپهبد سلیمانی بود که اکنون از این موضوع متاثر شده و به نوعی این اتفاق، خیانت به خون شهید قاسم سلیمانی است.
ارائه طرح مجلس برای جلوگیری از دروغگویی در رسانه ملی
فاطمه ذوالقدر(نماینده مجلس) نیز در پاسخ به این پرسش که باتوجه به اینکه در چند روز گذشته به صورت نادرستی به مردم درباره این حادثه اطلاع‌رسانی شد، لایحه‌ای در دستور کار مجلس قرار دارد تا از دروغ گفتن مقامات مختلف در رسانه ملی جلوگیری کند، بیان کرد: در قانون نظارت بر صداوسیما اخیرا طرحی مطرح شده است که مقداری به این مسائل پرداخته است. البته نه به صورت جزئی و دقیق. در این طرح به این موضوع که هیئت امنایی باشد و اگر قرار است در رابطه با برخی مسائل، کاری انجام شود، تصمیم‌گیری جمعی صورت گیرد، پرداخته شده است. به این صورت مسئولیت‌پذیری صداوسیما در قبال مسائل بیشتر می‌شود.
وی ادامه داد: این طرح در کمیسیون فرهنگی انجام شده و اکنون در نوبت صحن است که فکر می‌کنم به اواخر مجلس دهم برسد. خب این طرح می‌تواند، مسئولیت‌پذیری و نظارت روی صداوسیما را بیشتر کند. اکنون می‌توانیم با هیئت نظارت بر صداوسیما، این مشکلات را تاحدی رفع کنیم. البته الان هم ما دو عضو ناظر در شورای نظارت داریم ولی اینکه بخواهیم با بُعد اجرایی بالاتری نظارت انجام شود، قطعا در این طرح جدید در نظر گرفته شده است. به این ترتیب اگر این طرح تصویب شود، پاسخگویی صداوسیما نه تنها در این مسئله بلکه درباره مسائل دیگر هم می‌تواند خیلی بیشتر باشد. به این ترتیب اگر خبری کار شده که نباید کار می‌شده و به طور کلی سهوا یا عمدا اشتباهی شود، طبق قانون جدید نظارت بر صداوسیما، مجلس می‌تواند آن را از صداوسیما بپرسد.
ذوالقدر همچنین در پاسخ به این پرسش که باتوجه به حادثه رخ داده که در طی آن ۱۷۹ نفر کشته شدند، مجلس به عنوان بازوی قانونگذار چطور می‌تواند وارد این بحث شده و با خاطیان برخورد کند، اظهار داشت: ما درخواست این مسئله را داده‌ایم تا مجلس تحقیق کند و همچون هر حادثه دیگری به این موضوع ورود کند. ما کمیسیون اصل ۹۰ را داریم که شکایت‌ها، سوانح و تصادفات را بررسی می‌کند. مثل هر موضوع دیگری که رخ می‌دهد، مجلس درخواست رسیدگی به این موضوع را نیز داده است. مجلس احتمالا در هفته کنونی این مسئله را در دستور کار خود قرار داده و آن را بررسی می‌کند تا ابعاد و مقصرین آن را شناسایی کرده و شفافیت برای مردم و افکار عمومی رخ دهد.
تناقض‌گویی رخ داده قطعا در اعتماد مردم اثر منفی خواهد گذاشت
وی همچنین در رابطه با تبعاتی که بعد از اطلاع‌رسانی کذب درباره حادثه سقوط هواپیما، می‌تواند در سرمایه اجتماعی داشته باشد نیز توضیح داد: قطعا تبعات بسیار بدی خواهد داشت. اکنون مردم شوکه شده و ناراحت هستند. اگر از همان اول هیچ نمی‌گفتند یا حداقل می‌گفتند که در حال بررسی هستیم، اتفاق بهتری بود. به نوعی به این صورت تاکید نمی‌کردند که علت سقوط نقص فنی بوده و می‌گفتند تیم بررسی در حال کار است. این باز قابل پذیرش بود ولی اینکه مسئول دولتی به صداوسیما بیاید و به صورت قطعی بگوید که صد درصد نقص فنی بوده، بعد از چند روز اعلام کنند که نقص فنی نبوده، تناقض‌گویی است که قطعا در اعتماد مردم اثر می‌گذارد و سبب جریحه‌دار شدن احساسات آنها می‌شود.
این نماینده مجلس در پایان گفت: اگر حتی همان خطای فردی را هم همان لحظه اعلام می‌کردند، شاید همچون الان که بعد از چند روز اعلام شده، دردناک نبود چراکه در چند روز گذشته نظرات خاصی از صداوسیما بیان شد و امروز نظریه دیگری مطرح شده است. این اتفاق می‌تواند به اعتماد مردم خدشه وارد کند.
