احیاگر سفال زرینفام در گفتوگو با ایلنا:
در شرایط تحریم آمریکا، درک یکدیگر ثمربخش است/ هنر ایران ژاپنیها را تحت تاثیر قرار داده است
یک هنرمند ژاپنی معتقد است: شاید آمریکا سعی داشته باشد به واسطه وضع تحریمها، تا حدودی سبب کاهش روابط خوب ایران و ژاپن شود اما فکر میکنم بعدها اگر بتوانیم حرف و فکر یکدیگر را درک کنیم، قطعا ثمربخش خواهد بود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کاتو کوبه ای (هنرمند ژاپنی) از جمله هنرمندانی است که به واسطه عمل کردن به وصیت پدر خود درصدد احیای فنون ساخت سفال زرینفام برآمده و پل ارتباطی بین هنر ایران و ژاپن را تقویت کرده است.
او در این باره میگوید: سالهاست پروژه بازگشت سفالگران زرینفام به سرزمین مادری را در دست دارم و امسال در نودمین سالگرد دیپلماسی ایران و ژاپن این مهم محقق شد. سفال زرینفام یکی از میراثهای دوره ساسانیان است که ایرانیها میتوانند به آن افتخار کنند. این هنر سالها بود که به فراموشی سپرده شده بود و پدر من سال ۱۹۷۵ میلادی موفق به احیای سفال زرینفام شد. او سال ۲۰۰۵ چشم از جهان فرو بست و من بهعنوان تنها وارث او به امید احیا کردن پروژه سفال زرین فام کار خود را در سال ۲۰۱۲ شروع کردم و سال ۲۰۱۳ نمایشگاه سفال زرینفام را در موزه ملی ایران در معرض دید عموم قرار دادم.
او در سال ۲۰۱۶ از هنرمندان علاقهمند دعوت کرد تا به احیا و آموزش سفال زرفام بپردازند و در حال حاضر نیز تنها حدود ده هنرمند در دنیا وجود دارند که تکنیک ساخت سفال زرینفام را آموختهاند. در ادامه گفتگوی ایلنا با کاتو کوبهای را میخوانید.
بخش زیادی از روابط ایران با شرق و البته ژاپن به دوره ساسانیان با ورود شیشههای ساسانی به آرامگاههای پادشاهان ژاپن برمیگردد و از همین دوره بود که زمینه برای برقراری ارتباطات فرهنگی و سیاسی در دوران اسلامی هم فراهم شد. امروز نگاه ژاپنیها به جریانهای فرهنگی و میراث فرهنگی و گردشگری ایران چگونه است؟ مواجهه پژوهشگران کشور شما با مطالعات فرهنگی و علوم انسانی در رابطه با کشورهای شرق ازجمله ایران چگونه است؟
در مورد تاریخ ایران میتوان گفت، ایران دارای تاریخی بس کهن است و هنر ایرانی از عمق این تاریخ کهن سرچشمه گرفته است و در عین حال دارای ظرافتهای خاصی است. از هزاران سال پیش تاکنون شاهد این ویژگیها در هنر ایران بودهایم و همچنان این ویژگی در هنر ایران دیده میشود. تا آنجایی که انسان بتواند فکر کند و در اندیشه او بگنجد، هنر ایرانی از چنین ظرافت و دقتی برخوردار است و من تحت تاثیر هنر ایران قرار گرفتهام.
باتوجه به حضور هنرمندان ایرانی در ژاپن، نزدیکی هنر ایران و ژاپن را در چه عناصری ارزیابی میکنید؟ آیا هنر ایران توانسته بر هنر ژاپن تاثیر بگذارد و آیا ما امروز شاهد این تاثیرگذاری هستیم؟
هنر ایران در سطح بالایی قرار دارد و نسبت به سایر هنرهای جهان، از عمر طولانیتری برخوردار است، ضمن آنکه هنر ایران نسبت به هنرهای جهان، کاملا متفاوت است. استفاده از اشکال هندسی و هنرهای ایرانی را در پس خود دارد و رنگآمیزی آن بسیار متفاوت است و ما را تحت تاثیر قرار میدهد. درواقع میتوان گفت هنر ایران با سایر هنرها قابل مقایسه نیست و از سطح کیفی و هنری بالایی برخوردار است.
آیا هنرمندان ژاپنی علاقهمند هستند با هنر ایران روبهرو و آشنا شوند، این آشناسازی تا چه اندازه محقق شده و آیا راههایی برای این آشنایی گشوده شده؟
این آشنایی خیلی اندک است و من هنرمندی را نمیشناسم که در این راه وارد شده باشد. معمولا هنرمندان ایران و ژاپن از فرهنگهای متفاوتی هستند و وقتی فرهنگ یکدیگر را میبینند خیلی تحت تاثیر قرار میگیرند. من وقتی با هنر ایران آشنا شدم خیلی تحت تاثیر قرار گرفتم. قطعا هنرمندان ایرانی هم وقتی به ژاپن بروند تحت تاثیر هنر ژاپن قرار بگیرند.
اما این ارتباطات خیلی اندک است و کمتر دیدهام که هنرمندان ژاپنی به ایران بیایند و درباره هنر ایران تحقیق کنند. نیاز است تا آشنایی هنرمندان ایران و ژاپن به صورت عمیقتر نسبت به هنرهای یکدیگر انجام شود.
با توجه به تجربهای که در احیای هنر سفال زرفام ایرانی داشتید پیشنهاد شما برای ارتقای ارتباطات فرهنگی و هنری بین هنرمندان دو کشور چیست؟
اصولا طی سالهای گذشته شاهد ارتباطات خوب ایران و ژاپن بودیم. اکنون نیز شاید آمریکا سعی داشته باشد به واسطه وضع تحریمها، تا حدودی سبب کاهش روابط خوب ایران و ژاپن شود اما فکر میکنم بعدها اگر بتوانیم حرف و فکر یکدیگر را درک کنیم، قطعا ثمربخش خواهد بود.