آشنایی با اولین فرماندار زن ترکمن در «ناز قلیچی»
«ناز قلیچی» روایتی از اولین فرماندار زن ترکمن است که سنی مذهب بوده و به ولایت فقیه دلبستگی دارد و از اثرگزاری بیش از اندازه زنان در جامعه سخن می‌گوید.
علیرضا جهانی‌فر، کارگردان مستند «نازقلیچی» در گفتگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به حضورش در سینما گفت: به خاطر علاقه و تشویق دوستانم از سال ۶۷ وارد سینمای جوان گرگان شدم و در اولین جشنواره عکس استان مازندران آن زمان شرکت کردم. از همان زمان تا سال ۷۴ دستیار کارگردان و عکاس چند فیلم ۸ میلی‌متری بودم، سال ۷۴ دستیار فیلمبردار فیلم ۱۶ میلی‌متری بزرگراه‌های کشور (اتوبان زنجان_ قزوین) به مدیری مسعود امامی شدم و سال ۷۷ دستیار کارگردانی و فیلمبرداری فیلم ۳۵ میلی‌متری سی‌پی و اسب سفید را تجربه کردم.
وی در ادامه افزود: سال ۷۸ مشغول پژوهش اولین فیلم مستندم با عنوان کچه ترکمنی شدیم که سال ۷۸ ساخته شد و یک سال بعدش اولین حضور فیلم در جشنواره وارش بود و سال 80 هم در جشنواره بین‌المللی فیلم تهران کاندیدای جایزه شد و در بخش گردشگری و میراث فولکلور جایزه دریافت کرد. همان سال فیلم در جشنواره فرانسه هم پذیرفته شد. بعد به درخواست نماینده کداک فیلم، سه روز به جشنواره کن فرانسه دعوت شدیم که می‌بایست فیلم را به نگاتیو کداک تبدیل می‌کردیم و بعد در جشنواره‌های کیش و آمریکا، کانادا و رومانی شرکت کردیم.
این مستندساز درباره فیلم مستند «نازقلیچی» که به گفته او در ۴۰ جشنواره داخلی و خارجی فیلم شرکت کرده، توضیح داد: سال ۸۰ تا ۸۳ آرام آرام مشغول پژوهش فیلم «ماه بر بام» در بیرجند شدیم و سال ۸۴ تصویربرداری انجام شد. سال ۸۵ این فیلم در جشنواره بین‌المللی فیلم تهران کاندیدای جایزه شد و در چندین جشنواره ملی و بین‌المللی شرکت کرده و حائز رتبه شد. بعد از چندین فیلم نوبت به فیلم "نازقلیچی" رسید. با توجه به زندگی در منطقه ترکمن صحرا و سابقه ساخت فیلم ترکمنی کچه و حساسیت موضوع درصدد ساخت این فیلم برآمدیم.
جهانی‌فر در ادامه افزود: نازقلیچی از مناظر مختلف، شخصیت قابل اعتنایی بود؛ مثل اینکه از جامعه‌ای سنی مذهب انتخاب شده بود و اولین زن فرماندار ترکمن بود که به ولایت فقیه هم وابستگی داشت. فیلم در چند مرحله فیلمبرداری شد و سختی‌های کار بیشتر مربوط به هماهنگی‌ها با افراد بود.
وی با بیان اینکه «کار در جامعه ترکمن به دلیل حساسیت‌هایی که دارد با سختی‌هایی روبرو بوده است.» گفت: اسم فیلم مرتبط با شخصیت فیلم بوده و یک نام ترکمنی است. چون فیلم پرتره بوده برای انتخاب عنوان نام فامیلی شخصیت مورد نظر که به همین عنوان در جامعه ترکمن معروف است، بهترین انتخاب به شمار می‌آمد.
این مستندساز تصریح کرد: معرفی زنان قدرتمند و تاثیرگزار در جامعه یک هدف ارزشمند برای الگودهی به نسل جوان بوده و وقتی این شخصیت اهل تسنن باشد، وجوه متفاوت‌تری پیدا می‌کند که جذاب است. مخاطب با تماشای این مستند به مولفه‌هایی مانند اثرگزاری بیش از اندازه زنان در جامعه پی می‌برد و از آنها الگو می‌گیرد. به بهانه این شخصیت‌ها با شغل‌های متفاوتی آشنا می‌شود، تاریخ سیاسی را می‌شناسد، با دین و مذهب آشنایی متفاوت‌تری پیدا کرده و کسب تجربه می‌کند.
جهانی‌فر در پایان گفت: امیدوارم همکاری‌های شایسته‌تری در زمینه‌های فیلمسازی برای منتخبین جشنواره تلویزیونی مستند سیما فراهم شود و به غیر از تامین بودجه ساخت و تولید به سازندگان برای بهتر شدن آثارشان نیز کمک شود.
سومین جشنواره تلویزیونی مستند سیما، از ۱۵ تیر ماه با پخش آثار راه یافته به مرحله مسابقه، کار خود را آغاز کرده است.
