در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
پیش به‌سوی گرانی تمام‌عیار در صنعت نوشت‌افزار
افزایش بیش از ششصد درصدی قیمت تمام‌شده مصنوعات کاغذی در کشور، در آستانه سال تحصیلی، بحرانی سه‌گانه را پیش روی کتاب‌خوان‌ها، دانش‌آموزان اقشار ضعیف و رسانه‌های مکتوب گشوده است که فرجام خوشی برای پایان ان در افق‌های کنونی دیده نمی‌شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، امروز قیمت تمام شده یک دفترچه چهل برگ به بیش از ۴۰۰۰ تومان رسیده و به همین نسبت، افزایش قیمت در سایر اقلام نوشت‌افزاری، ضرایب افزایشی تصاعدی را به خود دیده است. افزایش بیش از ششصد درصدی قیمت تمام‌شده مصنوعات کاغذی در کشور، در آستانه سال تحصیلی، بحرانی سه‌گانه را پیش روی کتاب‌خوان‌ها، دانش‌آموزان اقشار ضعیف و رسانه‌های مکتوب گشوده که فرجام خوشی برای پایان آن در افق‌های کنونی دیده نمی‌شود.
افزایش ۶۲۵ درصدی قیمت خرید کاغذ!
سعید حسینی (مدیرعامل مجمع نوشت‌افزار اسلامی ـ ایرانی)، ضرایب افزایش قیمت تمام شده نوشت‌افزار را بیش از ۴۰ درصد اعلام شده دانسته و خاطرنشان ساخت: «در فرآیند تولید یک دفتر یا دفترچه، بیش از ۸۰ درصد قیمت تمام شده را، قیمت کاغذ تشکیل می‌دهد و هزینه‌های صحافی کمتر از ۲۰ درصد قیمت تمام شده در این کالا را در برمی‌گیرد.»
وی افزود: قیمت خرید کاغذ برای ناشران و تولیدکنندگان نوشت‌افزار، از بندی (واحد شمارش کاغذ) ۸۰ هزار تومان، به بندی ۵۰۰ هزار تومان افزایش یافته است.»
این افزایش حدود ۶۲۵ درصدی در قیمت خرید کاغذ، خبر از بروز گرانی تمام‌عیاری در صنعت نوشت‌افزار می‌دهد و زنگ خطر را برای افزایش آمار ترک تحصیل در میان دانش‌آموزان با بضاعت‌های کمتر، به صدا درمی‌آورد. هرچند این افزایش قیمت، به معنای کاهش توان تولید نوشت افزار در کشور و همچنی کاهش توان ناشران برای چاپ کتاب در تیراژهای بالاتر است.
پیش از این و در اواسط اردیبهشت ماه سال جاری و همزمان با نمایشگاه کتاب، تحلیلگران و فعالان عرصه بازار، علت اصلی گرانی قیمت کاغذ را تقسیم آن به دو گروه متمایز برای تخصیص ارز می‌دانستند. گروه نخست که کاغذ تحریر، بالکی و روزنامه‌ای را شامل می‌شد، با تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد بازار شد و گروه دوم که شامل سایر محصولات سلولزی، کاغذهای گلاسه و مقوا را شامل می‌شد، با ارز ۸۸۰۰ تومانی وارد بازار مصرف کشور می‌شد. این ما‌به‌التفاوت شدید باعث شد که توزیع کاغذ در شبکه پخش کلان و همچنین، پخش مویرگی دچار نوسانات شدید شود. به‌رغم اعلام خبر واردات ۳۷ هزار و ۳۵۴ تن کاغذ روزنامه‌ای و همچنین واردات ۲۱۸ هزار و ۶۲۵ تن انواع دیگر کاغذ به کشور، توسط دبیر کارگروه ساماندهی کاغذ، تنها ۶۹۱۵ تن کاغذ روزنامه‌ای با حواله دولتی و ۱۳۶۹۴ تن کاغذ تحریر با حواله وزارت ارشاد توزیع شده است. این تمایز عجیب در ارقام میزان کاغذ وارداتی، معنایی جز توزیع غیرقانونی مابقی حجم کاغذ وارد شده به کشور، ندارد.
خالی بودن ۷۵ درصد ظرفیت تولید کاغذ در کشور
سعید حسینی اظهار داشت: «اگر بخواهیم براساس قیمت ارز نیمایی و یا حتی ارز با قیمت بازار آزاد هم کاغذ را تهیه کنیم، نباید قیمت تمام شده هر بند کاغذ، بیش از ۳۵۰ هزار تومان باشد!» این در حالی‌ست که به رغم وجود ظرفیت ۱۵۰ هزارتنی تولید کاغذ در کشور، کل حجم تولیدات کشور از ۲۰ هزار تن تجاوز نمی‌کند. این افزایش قیمت چشمگیر در قیمت تمام شده فروش کاغذ در حالی رخ داده است که معاون امور صنایع وزارت صمت از افزایش ۷ درصدی واردات کاغذ در چهارماهه نخست سال ۹۸ نسبت به مدت مشابه پارسال خبر داده بود! برخی از تحلیلگران اقتصادی افزایش تقاضا را عامل اصلی این تفاوت قیمت عنوان می‌کنند و این در شرایطی که بیش از ۱۲۰ هزار تن از ظرفیت تولید کاغذ در کشور خالی بوده و سرانه مصرف کاغذ، سالانه در ایران بیش از ۲۳ کیلوگرم نیست؛ عاملی غیرواقعی به نظر می‌رسد. این در حالی‌ست که سرانه مصرف کاغذ در ایران، در سالیان اخیر تغییر محسوسی نداشته و همچنین نسبت به سرانه میانگین مصرف نرمال کاغذ در جهان، رقمی معادل ۵۸ کیلوگرم است!
وعده سرخرمن ارز نیمایی!
مدیرعامل مجمع نوشت‌افزار اسلامی با بیان اینکه دیدارهای متعددی از جانب اعضای این صنف با وزاری صمت، ارشاد، آموزش و پرورش و همچنین معاون اول رئیس‌جمهور صورت پذیرفته است، افزود: «قول تخصیص ارز نیمایی به تولیدکنندگان نوشت‌افزار از جانب وزارت ارشاد داده شده بود که حتی خبر آن نیز هنوز روی خروجی خبرگزاری‌ها وجود دارد ولی بعد از مدت کوتاهی از جانب روابط عمومی معاونت فرهنگی وزارت ارشاد تکذیب شد و اعلام کردند که وزارت ارشاد هیچ مسئولیتی در این زمینه ندارد!» این گرانی افسارگسیخته کاغذ که علاوه بر حیات مطبوعات و ناشران، صنتع نوشت‌افزار نیز هدف گرفته است، در شرایطی به وقوع پیوسته که نایب‌رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان شهر تهران، کل رقم کاغذ مورد نیاز ناشران و مطبوعات در کشور را، رقمی بالغ بر ۱۲۰ هزار تن می‌داند (رقمی کمتر از ظرفیت خالی مانده تولید کاغذ در کشور!) و از اسفند ماه سال گذشته تا پایان تیرماه، بیش از ۲۰۰ هزار تن کاغذ وارد کشور شده است ولی با این وجود، ناشران و رسانه‌های مکتوب همچنان از کمبود کاغذ گلایه می‌کنند و با توجه به امار بررسی شده، تنها حدود ۱۵ هزار تن کاغذ در اختیار تولیدکنندگان لوازم‌التحریر، ناشران و رسانه‌های مکتوب قرار گرفته است! نامشخص بودن سرانجام ۱۸۵ هزار تن کاغذ وارد شده دیگر در کشور، علاوه بر ابهام در نحوه تخصیص ارز، به مشکلات تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نیز دامن زده و باعث گرانی شدید قیمت کتاب و نوشت‌افزار در کشور شده است. افزایش قیمت تمام شده کاغذ برای چاپخانه‌ها، از رقم ۵ هزار و ۲۵۰ تومان برای هر کیلو کاغذ در سال گذشته، به رقم ۱۳ هزار و ۱۵۰ تومان در شرایط کنونی، می‌تواند به افزایش بیش از ۲۵۰ درصدی قیمت تمام شده کالاهای کاغذی اعم از نوشت‌افزار، کتاب‌های درسی و غیردرسی و همچنین مکتوبات رسانه‌ای، منجر شود.
پیش به سوی افزایش ترک تحصیل و کاهش کتاب‌خوانی
مطابق با اعلام سعید حسینی، میزان گردش مالی صنف تولید نوشت‌افزار، رقمی بالغ بر ۶ هزار میلیارد تومان بوده است که افزایش ۲۵۰ درصدی هزینه‌ها ممکن است این رقم را به حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان گردش مالی در سال برساند! رقمی که ممکن است جذابیت‌های بسیار زیادی برای سوداگران عرصه کاغذ داشته باشد و باعث ورق خوردن مداوم قیمت کاغذ در کشور شود؛ خبر بدی، که به معنای کاهش آمار کتاب‌خوانی در کشور و افزایش ترک تحصیل در میان طبقات فرودست خواهد بود.
