از سخنرانی جواد مجابی تا تقدیر از ساسان مویدی و صفدر تقی‌زاده در جایزه فرشته
آیین اختتامیه پنجمین دوره «جایزه فرشته» با حضور اهالی فرهنگ و ادب و تقدیر از شرکت کنندگان عصر جمعه سی و یکم خردادماه در باغ نگارستان تهران برگزار شد.
به گزارش ایلنا، عصر آدینه سی و یکم خرداد ماه مراسم اختتامیه دوره پنجم از «جایزه فرشته» با موضوع «جاده» در محل باغ نگارستان تهران برگزار شد. در این دوره نیز به سیاق سال‌های گذشته، این رقابت در دو بخش عکس و داستان کوتاه برگزار شد و از میان شرکت کنندگان در هر دو بخش ده شرکت کننده به عنوان نفرات برگزیده انتخاب شدند.
سیدصالح بهشتی (مدیریت مجموعه شهر کتاب فرشته) با اشاره به راهی که برای بین‌المللی شدن جایزه فرشته در پیش است، گفت: از این دوره به بعد قرار بر این است که «جایزه فرشته» در استاندارد و کیفیتی بالاتر برگزار شود که معرفی «جایزه فرشته» در کشورهای مختلف از برنامه‌های مورد نظر در این زمینه است. بنا به سنتی که در دوره چهارم پایه گذاری شد، در دوره پنجم نیز قرار بر این است که آثار نفرات برگزیده در قالب کتاب هم به زبان فارسی و هم به زبان انگلیسی منتشر شود. آثار برگزیدگان عکس نیز در چند شهر ایران از جمله یزد، کرمانشاه، اصفهان و .. در قالب نمایشگاه به صورت تور به نمایش گذاشته شود.
او ادامه داد: از سوی دیگر قصد بر این است که نمایشگاهی از این آثار در یکی از شهرهای خارجی نیز برگزار شود. در این میان شاید یکی از مهم‌ترین جوایزی که امسال در این دوره برای برگزیدگان در نظر گرفته شده است، سفر گروهی بیست نفر اول به همراه تعدادی از هیأت داوران به شهر یزد باشد که در شهریور ماه امسال مهمان هموطنان یزدی ما خواهند بود و حاصل این سفر نیز بر اساس هدایت داوران یک کتاب و نمایشگاه عکس دیگر خواهد بود با عنوان «قصه‌های یزد».
نسل جدید ادبیات معاصر می‌خواهد بیاموزد و بیاموزاند
در ادامه، جواد مجابی به عنوان سخنران ویژه این رویداد پشت تریبون آمد و مطلبی در خصوص صد سال داستان نویسی در ایران معاصر بیان داشت: در خصوص هر رویداد همواره نکات مثبت و منفی وجود دارد که نیازمند تحلیل است. اما امروز من ترجیح می‌دهم که گزارشی از صد سال داستان نویسی در ایران معاصر را برایتان بخوانم. دو جریان متفاوت در صد سال ادبیات مدرن ایران وجود دارد. فرصتی فراهم شده است تا در این مجلس از ادبیات مدرن ایران به کوتاهی سخن بگویم. در این صد سال از ۱۳۰۰ خورشیدی به این سو ادبیات معاصر ایران به دو دوره نسبتا متفاوت را از سر گذرانده است. جریان نخست ۶۰ سال پاییده و هنوز هم ادامه دارد و جریان دوم تجربه‌های ۴۰ ساله اش را از سر می‌گذراند. شروع جنبش هنر و ادبیات جدید ایران بی ارتباط با جنبش هنر و ادبیات مدرن جهان خاصه تحولات فرهنگی قرن بیستم نبوده است.
او افزود: جنبش ملی گرایی که بین دو جنگ جهانی اتفاق افتاد در ایران دو جنبه کاملا متفاوت را تجربه کرد. از یک سو روشنفکران و نویسندگان ایرانی برای تثبیت هویت تاریخی‌شان کوشیدند به ریشه‌های تمدن و فرهنگ پیشین خود آگاهی یابند که از طریق بازخوانی اسناد فرهنگی به جا مانده میسر شد. از سوی دیگر برای هم طرازی ب جهان مدرن و معاصر به تحولات فرهنگی و اجتماعی تمدن‌های پیش روی غربی توجه داشتند. نویسندگان ایرانی به رهبری جمالزاده و هدایت داستان رمان مدرن را با الگوهای جهانی رشد دادند. چند نسل از آنها در آثارشان به موضوع محوری قانون، عدالت و شرایط شهرنشینی حساس بودند.
مجابی با اشاره به تفاوت فضای داستان نویسی سی، چهل سال گذشته با پیش از انقلاب ادامه داد: نسل بعدی نویسندگان که از ۱۳۶۰ خورشیدی تاکنون فعالیت می‌کنند، از دهه ۷۰ به بعد به دلیل سهولت ارتباطات جهانی و انفجار اطلاعات تکیه اصلی خود را از گنجینه میراث فرهنگی خود برداشتند و بیشتر به میراث جهانی انسان توجه کردند. روند جهانی شدن و یکسان سازی که در فرهنگ آسان‌تر و سریع‌تر اتفاق می‌افتد سیمای نویسندگان دهه ۶۰ به بعد را تا حدی رنگ جهان شهری داده است. در واقع فرهنگ خلاف جهت سیاست حرکت می‌کند و روند درون پیچ سیاست و اقتصاد در آثار ادبی راهی رو به بیرون از خود باز کرده‌اند. طبعا چنین تقسیم بندی‌های کلی نگر ادبی بیشتر برای تشخیص تفاوت‌های عمده است چون در عرصه علوم انسانی و فرهنگ حکم قطعی کردن روا نیست.
او تصریح کرد: مضامین عمده ادبیات نسل‌های بعدی در این ۴۰ سال اخیر چند مشخصه اصلی دارد؛ نخست مرگ اندیشی و غنیمت شمردن مجال اندک زندگی است. در ادبیات چهل ساله اخیر که به علت انقلاب و جنگ تحمیلی، مرگ و میر در جامعه امری عادی و همنشین زندگی بوده، در این امر موثر است. مرگ در نوشته‌های جوانان حالتی غیر عرفانی یافته است و بیشتر از یک افق بسته و سرنوشتی ناگزیر حکایت می‌کند. مورد دیگر پرهیز از ایدئولوژی و سیاست زدگی است که البته نقیضش را نیز در درون خود می‌پروراند. به طور کلی می‌توان گفت نسل جدید هنوز در آثارشان شکل نهایی و مطلوب ادبیات هنری را نیافته‌اند. گرایش به پی افکندن فرهنگی دارند که بتواند به گفت و گوی زنده و فعال با فرهنگ های پیش روی جهان بپردازد چون می‌خواهند بیاموزند و بیاموزانند.
بزرگداشت
بخشی از این مراسم طبق روال سال‌های گذشته اختصاص داشت به بزرگداشت یکی از چهره‌های فرهنگ و ادب کشور. در این دوره نیز با تاکید بر اهمیت کتابفروشی‌ها به عنوان حلقه اتصال کتاب خوان‌ها و کتاب، از ابراهیم فرازمند مدیرکتابفروشی «فرازمند»رشت قدردانی به عمل آمد.
در ادامه این مراسم از ساسان مویدی عکاس پیشکسوت که دو مجموعه «بمباران تهران» و «حلبچه» وی از شهرت زیادی برخوردار است با حضور هیات داوران بخش عکس، تقدیر به عمل آمد.
همچنین، از صفدر تقی زاده نویسنده و مترجم پیشکسوت و خالق آثاری مهم با حضور احمد مسجد جامعی، جواد مجابی و هیات داوران بخش داستان کوتاه تقدیر به عمل آمد.
برگزیدگان بخش عکس
جوایز و الواح ده نفر برگزیده بخش عکس دوره پنجم با موضوعیت جاده و با حضور هیأت داوران این بخش شامل شادی قدیریان، رعنا جوادی و آرش خاموشی اهدا شد. نفرات برگزیده بخش عکس از این قرار بود:
نفر دهم: محمد مهیمنی، نفر نهم: مجید خالقی مقدم ، نفر هشتم: امیرمحمد امیری، نفر هفتم: پژمان طاهرخانی، نفر ششم: صبا شامبیاتی، نفر پنجم: امید آرمات، نفر چهارم: هادی دهقان پور، نفر سوم: مرتضی امین الرعایی، نفر دوم: محسن کابلی، نفر اول: امین رحمانی.
برگزیدگان بخش داستان کوتاه
نفرات برگزیده بخش داستان کوتاه به انتخاب اولیه کاوه فولادی نسب، آرش صادق بیگی و حسن محمودی و انتخاب نهایی علی خدایی، ناهید طباطبایی و شیوا ارسطویی به شرح ذیل بودند:
نفر دهم: ابوالقاسم نجاری، نفر نهم: محمدسعید احمدزاده، نفر هشتم: شیرین ورچه، نفر هفتم: مرتضی فرجی، نفر ششم: دلبر یزدان پناه، نفر پنجم: هما جاسمی، نفر چهارم: محمد حسین گلستانی، نفر سوم: اردوان نیک نیا، نفر دوم: الهام روانگرد، نفر اول: محمدعلی دستمالی.
