از ثبت جهانی جشن مهرگان گرفته تا هیئت امنایی شدن پاسارگاد و تخت جمشید

به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی صبح امروز (30 اردیبهشت) با حضور معاون میراث فرهنگی کشور و مسئولان این حوزه برگزار شد.

محمدحسن طالبیان با اشاره به برنامه‌هایی که طی هفته میراث فرهنگی در استان‌های مختلف کشور برگزار می‌شود، گفت: در استان‌ها از جمله شیراز شاهد عقد تفاهم‌نامه‌های مختلف با صداوسیما، اوقاف و نظام مهندسی بودیم در این میان آذربایجان شرقی و سایر استان‌ها نیز برنامه‌های همسو با حوزه موزه‌داری و میراث فرهنگی برگزار کردند.

معاون میراث فرهنگی کشور در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا مبنی بر اینکه با توجه به تنوع برنامه‌های حوزه میراث فرهنگی و موزه‌داری در استان‌های مختلف کشور چرا در نقشه جهانی ایکوم فقط دو برنامه موزه‌ای از ایران به ثبت رسیده است، گفت:‌ در نقشه جهاین ایکوم برنامه‌های مشارکتی ایکوم در سایت بارگذاری می‌شود این درحالی است که در اجرای بسیاری از این برنامه‌های مشارکتی ایکوم را نداشتیم چراکه ایکوم ایران یک ان‌جی‌او است و باید خودش رویدادها را در سایت ایکوم ثبت کند.

او در ادامه با ارائه گزارشی از عملکرد حوزه میراث فرهنگی در سال 97 گفت: در حال حاضر 680 موزه در کشور فعال است که 266 موزه در اختیار سازمان میراث گردشگری، 248 موزه در اختیار سایر نهادها، 129 موزه خصوصی و 37 موزه مشارکتی فعال هستند در این میان همکاری و مشارکت مردمی اهمیت آنها به حفاظت از میراث فرهنگی افزایش یافته است.

طالبیان ادامه داد: با توجه به آنچه شعار امسال ایکوم به مکان‌های فرهنگی و آینده سنت پرداخته باید به این نکته توجه داشته باشیم که مسیر آینده پایدار از گذشته می‌گذرد و اگر نتوانیم گذشته را بشناسیم نخواهیم دانست که آینده به کجا می‌رود.

معاون میراث فرهنگی با شاره به اینکه ایجاد موزه‌های بزرگ با مشکلات مالی متعددی نیز همراه است، گفت: طی سال‌های گذشته توانستیم موزه دوران اسلامی و موزه بزرگ مشهد را به بهره‌برداری برسانیم در این میان موزه مفاخر فارس با فعالیت بخش خصوصی در جریان بهره‌برداری قرار خواهد گرفت. همچنین موزه فرش و موزه یزد در اولویت بهره‌برداری قرار دارند موزه یاسوج نیز در آخرین مراحل خود به سر می‌برد و طی سه ماه آینده به بهره‌برداری خواهد رسید.

طالبیان در ادامه به استرداد اموال فرهنگی ایران اشاره کرد و گفت:‌ الواح گلی که در موسسه شرق‌شناسی آمریکا قرار دارد طی سال‌های گذشته مورد توجه ایران بود تا بتوانیم آنها را بازپس بگیریم در این میان موفق شدیم مجوز بازگشت 1780 لوح را از اوفک دریافت کنیم همچنین تقاضای ارسال بقیه الواح را به آمریکا اعلام کرده‌ایم.

به گفته او، این احتمال وجود دارد که 12 هزار لوح از الواح هخامنشی در موسسه شرق‌شناسی آمریکا وجود داشته باشد و با توجه به اعتراض‌های ایران مبنی بر دریافت یک باره این الواح باید در انتظار بازگشت مابقی الواح هخامنشی باشیم.

معاون میراث فرهنگی کشور در ادامه به پرونده‌های ثبتی ایران در حوزه‌های میراث ملموس و ناملموس در یونسکو اشاره کرد و گفت: در حال حاضر در حوزه میراث ناملموس پنچ پرونده آماده برای ثبت در فهرست میراث جهانی در دست داریم که از آن جمله می‌توان به پرونده یلدا، عود که با سوریه تنظیم شده است، جشن مهرگان که با تاجیکستان تنظیم شده است، مینیاتور که با کشورهای ترک‌زبان تنظیم شده است و زیارت تادئوس مقدس با ارمنستان در دست است.

به گفته او، در حوزه میراث ملموس نیز پرونده ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی به یونسکو ارائه شده است این جنگل‌ها چهار استان مازندران، ایلام، گلستان و سمنان را دربرمی‌گیرند و قرار است تیرماه سال جاری در جلسه‌ای که در باکو برگزار می‌شود، مطرح شود.

طالبیان ادامه داد: البته ممکن است در خصوص ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی با چالش‌هایی روبرو شویم چراکه در سال 2005 کشور آذربایجان برای نخستین بار پرونده ثبت هیرکانی را در فهرست میراث جهانی اعلام کرد که با اعتراض ایران روبرو شد چراکه 95 درصد این جنگل‌ها در خاک ایران قرار دارند در نهایت قرار شد در قالب پرونده‌ای مشترک به نام ایران و آذربایجان جنگل‌های هیرکانی در فهرست میراث فرهنگی ثبت شوند که تحقق این مهم نیز طی سال‌های گذشته با مشکلاتی روبرو شد در نهایت ایران پرونده جنگل‌های هیرکانی را به صورت مستقل به یونسکو اعلام کرد حال آنکه جلسه ثبت یونسکو قرار است امسال در باکو برگزار شود و ممکن است این مهم با چالش‌های روبرو شود.

او ادامه داد: ‌از آنجا که تاکید جهان و همچنین کارشناسان داخلی ما به ثبت جنگل‌های هیرکانی معطوف شده است از این رو با وجود موضوعات مطرح شده ثبت پرونده هیرکانی را در یونسکو مدنظر قرار دادیم. بعد از جنگل‌های هیرکانی، پرونده راه‌آهن مطرح خواهد شد که آن را در سال آینده به یونسکو ارائه می‌دهیم.

او خاطرنشان کرد: طی سال‌های گذشته در جنگل‌های هیرکانی شاهد ویلاسازی و دست‌اندازی‌های مختلف بودیم از این رو حفاظت از آنچه که باقی مانده برای ما بسیار اهمیت دارد بنابراین پرونده هیرکانی را به صورت مستقل به یونسکو ارائه دادیم.

معاون میراث فرهنگی در پاسخ به خبرنگار ایلنا مبنی بر چالش‌های فنی که در پرونده ثبت جهانی هیرکانی وجود دارد، گفت: خود ما به موضوعات فنی آن ایمان داریم و در نهایت نظر جهانی در ثبت جنگل‌های هیرکانی مهم است. در واقع می‌توان گفت اگر چالش بین کشوری که در حوزه ایران و آذربایجان وجود دارد حل شود مشکلی برای ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی نخواهیم داشت.

طالبیان در ادامه به آثار ملی ثبت شده اشاره کرد و گفت: در حال حاضر به 32 هزار و 478 اثر تاریخی، 1983 اثر ناملموس، 570 اثر طبیعی، 1322 اثر منقول در فهرست میراث کشور ثبت شده‌اند و تاکنون 3490 اثر تاریخی دارای حرائم مصوب شده‌اند.

طالبیان با اشاره به میراثی که تاکنون از ایران در فهرست میراث جهانی ثبت شده است، گفت: در حوزه میراث ملموس در آسیا مقام سوم و در جهان مقام یازدهم را داریم و بازگشت 13 اثر در حوزه میراث ناملموس در جهان مقام نهم و در آسیا چهارم هستیم.

طالبیان در ادامه به انجام ضوابط عمومی بافت تاریخی اشاره کرد که در حال انجام است و گفت: طرح حمایت از مالکان و بهره‌برداران از بناهای تاریخی نیز مورد تایید مجلس قرار گرفته است و امیدواریم مورد تصویب شورای نگهبان نیز قرار گیرد.

او در ادامه از ثبت اولین فهرست بنای رسمی در حوزه میراث فرهنگی در سال 98 خبر داد و گفت: عقد تفاهم‌نامه فنی، اجرایی را نیز در دست اقدام داریم در این میان فهرست بنای رسمی میراث فرهنگی نیز تهیه شده است.

به گفته معاون میراث فرهنگی کشور در حال حاضر 85 پایگاه ملی، 23 پایگاه ارتباط جهانی، 47 پایگاه که در قالب چندرشته‌ای فعال هستند در کشور فعالیت می‌کنند و 10 پایگاه جدید نیز به تازگی به این مجموعه اضافه شده‌اند در این میان طی سال گذشته شاهد اتمام مرمت کاخ عالی‌قاپو و تله تخت در پاسارگاد بودیم.

طالبیان در ادامه این نشست از هیئت امنایی شدن 20 مرکز خبر داد و گفت:‌ هیئت امنایی شدن 12 مرکز در مرحله نخست به عنوان تکلیف بر عهده ما بود که آن را نهایی کرده‌ایم در این میان نام تخت جمشید، پاسارگاد، حافظیه، سعدیه، سعدآباد، نیاوران، باغ فین، موزه ملی، طوس، میدان امام و کاخ گلستان به چشم می‌خورد. همچنین هیئت امنایی کردن هشت مرکز دیگر را در دست اقدام داریم که به زودی اعلام خواهد شد.

معاون میراث فرهنگی در ادامه به سیل و هزینه‌هایی که در حوزه میراث فرهنگی ایجاد کرده، اشاره کرد و گفت: تاکنون هیچ بودجه‌ای از سیل به حوزه میراث اختصاص پیدا نکرده است این در حالی است که برای انجام کارهای اسیاسی باید اعتبارات لازم توسط ستاد بحران کشور تخصیص یابد البته باید به این نکته توجه داشت که موضوع بهداشت و مسکن در اولویت کار ستاد بحران قرار دارند اما به همان اندازه که انسان مهم است هویت انسان نیز اهمیت دارد.