آشنایی با دنیای یک بیمار چندشخصیتی/ در «آرسنیک» دنبال تلههای شخصیتی کودکیتان بگردید
کارگردان نمایش «آرسنیک» این اثر را درباره تلههای شخصیتی که در کودکی شکل میگیرند دانست و گفت: در این نمایش از زاویه نگاهی دیگر به خلوت یک بیمار چند شخصیتی پرداختهایم.
جواد واحدی (نویسنده و کارگردان نمایش آرسنیک) در گفتگو با خبرنگار ایلنا، طرح این اثر را ورود به دنیای شخصی و فردی یک بیمار چند شخصیتی خواند و گفت: در این نمایش، از زاویه نگاهی دیگر به خلوت یک بیمار چند شخصیتی پرداختهایم.
او درباره شخصیت داستانی «آرسنیک» گفت: انسانی که در کودکی آسیب فراوانی دیده و همین آسیبها موجب شده تلههای شخصیتی رشد یافتهاش با او بزرگ و بزرگتر شوند و به شدت روی او و روابطش تاثیر بگذارند. همین اتفاق موجب شده دنیایی از تنهایی و شخصیتها در برابرش قرار بگیرند و دنیایی در ذهنش بسازد تا بتواند در امنیت آن کمی آسودهتر زندگی کند. اما طوری در دایره شخصیتهای خودساختهاش اسیر شده که بیرون آمدن از آن تقریبا محال به نظر میرسد.
واحدی خاطرنشان کرد: این اثر تک بازیگر است و تمام شخصیتها را بابک خدائی روی صحنه اجرا میکند.
نمایشنامهنویس و کارگردان «آرسنیک» درباره شکلگیری ایده این اثر گفت: «اریک برن» روانپزشکی امریکایی/ کانادایی است که روی تلههای شخصیتی که در کودکی برای آدمها شکل میگیرد تحقیق کرده. با مطالعه آثار او، به این موضوع علاقهمند شدم و در ذهنم آرامآرام این قصه و شخصیتها شکل گرفت. بنابراین شروع به تحقیق درباره این موضوع کردم و متن شکل گرفت؛ در ادامه، تکمیل نمایشنامه به صورت کارگاهی و صحنهنوشت جلو رفت که نتیجهاش انتخاب «آرسنیک» بهعنوان یکی از پنج اثر برگزیده جشنواره تئاتر اکبر رادی بود و الان هم که اجرای عمومی دارد.
واحدی با بیان اینکه «یکی از دغدغههای همیشگیام مطالعات روانشناسی بوده است» گفت: همیشه سعی میکردم کمی بیشتر درباره شخصیتهای درونی خودم و اطرافیانم بدانم. برای همین آشنایی با مساله تلههای شخصیتی باعث شد بیشتر به سمت آن بروم و مطالعه متمرکزتری انجام دهم.
او ادامه داد: همچنین یکی از اساتید برجسته روانشناسی تهران یعنی آقای علیرضا شیری در تعدادی از سرفصلهای دروس خود به تلههای شخصیتی پرداخته بود که این مطالب را تهیه کرده و چندین و چند بار به آنها گوش کردم و توانستم آرام آرام با این شخصیتها ارتباط برقرار کنم و روی صحنه بیاورمشان به طوری که در وجود یک نفر حلول کنند.
کارگردان نمایش «آرسنیک» در پاسخ به این سوال که این نمایش چقدر مخاطب را درگیر میکند؟ گفت: «آرسنیک» با مخاطب مشارکت ندارد؛ یعنی بازیگر طوری بازی میکند که انگار مخاطبی در محل حضور ندارد. ما در واقع از بیرون به خلوت یک بیمار نگاه میکنیم تا بدانیم یک بیمار چند شخصیتی در تنهاییاش چه حالاتی میتواند داشته باشد.
واحدی با اشاره به اجرای «آرسنیک» در یک پلتفرم کوچک با تعداد مخاطبان محدود، گفت: یکی از حُسنهای پلتفرم تماشاخانهای که در آن اجرا میکنیم همین کوچک بودن صحنهاش است؛ چون مخوف بودن در و دیوار پلتفرم حسی را به مخاطب انتقال میدهد که به آن نیاز داشتم.
این کارگردان و نمایشنامهنویس درباره اینکه با این تئاتر انتظار چه تاثیری بر مخاطب دارد؟ گفت: بلاشک همه ما یک تله شخصیتی در دوران کودکیمان داشتهایم؛ اگر مخاطبان بعد از دیدن این کار یک حس همذاتپنداری به دست بیاورند که بتوانند با بازیگر ارتباطی برقرار و جرات کنند به خودشان و کودکیشان مراجعه کنند به بهترین نتیجه رسیدهام. امیدوارم مخاطب، نشانههایی از آنچه در این نمایش میبیند را در خود پیدا کند و شاید به فکر درمان بیفتد. اگر چنین اتفاقی بیفتد فکر میکنم به هدفم رسیدهام.
واحدی در پایان ضمن اظهار امیدواری مبنی بر اینکه از این کار استقبال شود و علاقهمندان به تئاتر بیایند و آن را ببینند؛ گفت: خستگی ما با حضور تماشاگر در سالن بیرون میرود و به ادامه کار ترغیب میشویم. امیدوارم تماشاگرانی به دیدن «آرسنیک» بیایند که ما هم با عشق سر صحنه برویم.
«آرسنیک» به نویسندگی، کارگردانی و تهیهکنندگی جواد واحدی از پنج اردیبهشت در سالن شماره ۳ (پلتفورم) تماشاخانه سپند روی صحنه رفته است؛ این نمایش درباره ورود به دنیای شخصی و فردی یک بیمار است و در خلاصه آن چنین آمده است: «همه ما یه خلوتی داریم که فقط تو اون خلوته خودمونیم، نه؟» تک بازیگر این نمایش بابک خدائی است و دیگر عوامل آن عبارتند از: موسیقی: رامین شعبانی و طراح صحنه و لباس: زهره محمد بیگی.