موتورسیکلتهای چهار چرخ در قلعه سریزد چه میکنند؟/ مدیرکل میراث یزد: سواری موتورها مشکلی ایجاد نمیکند
حدود ۱۲ سال از اجاره قلعه سریزد توسط سرمایهگذار میگذرد اما این روزها شاهد حضور موتورسیکلتهای چهارچرخ در خندق این قلعه تاریخی هستیم. مدیرکل میراث یزد با ابزار بیاطلاعی از این اتفاق، اطمینان داد این سواریها مشکلی برای بنا ایجاد نمیکند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، یزد ازجمله استانهایی است که نه تنها دربر گیرنده تعداد زیادی از آثار تاریخی ایران است بلکه بافت تاریخی آن در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است.
در این میان میتوان از روستای سریزد به عنوان یکی از کهنترین شهرهای یزد نام برد. شهری که در بردارنده قدیمیترین صندوق امانات است. وقتی از صندوق امانات نام به میان میآید بانکهای امروزی در ذهنمان تصویر میشوند این درحالی است که قدیمیترین صندوق امانات جهان، در قلعه سریزد قرار دارد. قلعهای با معماری منحصر به فرد که به منظور ذخیرهسازی غلات و مواد غذایی، پول، طلا و زیورآلات روستاییان در مواقع هجوم و غارت و بلایای طبیعی در قالب صندوق امانات مورد استفاده قرار میگرفت.
گرداگرد این بنا را خندقی به عرض تقریبی ۶ متر و عمق بین ۳ تا ۴ متر که اولین لایه دفاعی قلعه محسوب میشد، دربرگرفته و این قلعه دارای دو دیوار متحدالمرکز تو در تو با برج و باروهایی بلند و تسخیرناپذیر است که توسط این خندق محصور شدهاست. البته این خندق این روزها علاوه بر نقش میراثی خود، به میدانی برای سواری موتورهای چهار چرخ ATV (موتورسیکلت چهارچرخ) بدل شده است.
موتورهای سیکلت چهارچرخ ازجمله وسایل تفریحی و سرگرمکنندهای هستند که این روزها نه تنها در سواحل دریا و رمپهای کویر بلکه برای جذب درآمد در میراث فرهنگی و بناهای تاریخی مورد استفاده قرار میگیرند. در این میان بازدیدکنندگان قلعه سریزد با پرداخت نفری ۱۵ هزار تومان میتوانند گرداگرد قلعه و در درون خندق تاریخی، با سرعت موتورسواری کنند، جیغ بکشند و تنِ تاریخ را بلرزانند.
مططفی فاطمی (مدیرکل میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد) با اظهار بیاطلاعی از انجام چنین کارهایی در قلعه سریزد به ایلنا گفت: در یزد بیش از ۲۰۰ هزار اثر تاریخی وجود دارد و تا زمانی که گزارشی از انجام تخلفات احتمالی در بناهای تاریخی به دست ما نرسد یا یگان حفاظت گزارش نکند، از وضعیت آثار مطلع نمیشویم. اکنون نیز باتوجه به آنکه هیچ گزارشی دراین خصوص دریافت نکردهام بنابراین اطلاعی از این موضوع ندارم و نمیتوانم چیزی بگویم.
البته او معتقد است: جنس خندق از گل است و از آنجا که این خندق پر شده بود و بعدها توسط سرمایهگذار مجدد کنده شد، سواری این موتور سیکلتها در آن مشکلی برای قلعه سریزد ایجاد نمیکند چراکه سازه بنا از بالای خندق شروع میشود و کاربری خندق فقط برای آب انداختن به میان آن بوده. اما به لحاظ شکل ظاهری برای یک بنای تاریخی، خیلی جالب نیست که موتورهای سیکلت چهار و سه چرخ در آن در تردد باشند.
بنابراین گزارش، قلعه سریزد در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و در حال حاضر بیشتر قسمتهای قلعه مرمت شدهاست. فاطمی گفت: پایه بنا روی خندق و با فاصلهای از خندق ساخته میشد و اکنون آسیبی متوجه قلعه سریزد نیست.
قلعه سریزد بنایی ۳ طبقه با سازه خشت و گل است که ۷۷۹۰ مترمربع مساحت دارد و در روستای سریزد از توابع مهریز استان یزد واقع شده. این بنا ۴۶۸ حجره دارد که هر کدام از آنها متعلق به یک خانواده بود تا اشیاء با ارزش خود را در آن نگهداری کنند و در هنگام هجوم دشمن نیز در این حجرهها پناه بگیرند بنابراین قلعه سریزد در واقع به عنوان قدیمیترین صندوق امانات بانکی تاریخ شناخته میشود. گفته میشود که این قلعه حدود ۱۴۰۰ سال قدمت دارد.
مدیرکل میراثفرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در ادامه به این نکته اشاره داشت: روستای سریزد از جمله مناطق نمونه گردشگری استان یزد است که دربرگیرنده چند کاروانسرا، چاپارخانه، بناهای تاریخی و... است و اکنون حدود ۱۲ سال است که در اختیار یک سرمایهگذار برای بهرهبرداری است. این سرمایهگذار پس از مرمت بناهای تاریخی درصدد بهرهبرداری برآمده و طی این سالها از تخریب جلوگیری کرده. البته نمیدانم چطور شده است که درصدد انجام چنین کاری در قلعه سر یزد برآمده.