دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو مطرح کرد؛
این فضا که کشورهای دیگر میراث فرهنگی ما را بردند و خوردند، اصلا صحت ندارد/ خوشحالیم که دیگران به مفاخرمان افتخار میکنند/ پرونده ساز رباب و شب یلدا برای ثبت جهانی آماده میشود
حجتاله ایوبی با بیان اینکه برای سال آینده پروند ساز رباب و شب یلدا در حال آماده شدن برای ثبت جهانی هستند، درباره ثبت مشاهیر ایرانی توسط کشورهای دیگر گفت: میراث مشترک معمولا مشترک ثبت میشود و ما از اینکه به مفاخرمان افتخار میکنند خوشحالیم. از سوی دیگر در بحث ثبت جهانی آثارمان به صورت مشترک نیز هیچ مشکلی نداریم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، رشد گردشگری در سرزمینهای مختلف، به مولفههای گوناگونی بستگی دارد که یکی از اصلیترین پارامترها در این زمینه، باید شناسایی این آثار توسط یونسکو و استفاده از امکانات تبلیغی جهانیست که به واسطه این نهاد بینالمللی در اختیار کشورهای مقصد قرار میگیرد. ثبت مشاهیر و مفاخر فرهنگی، ثبت آثار تاریخی و میراث طبیعی و همچنین اخذ مهر اصالت یونسکو برای صنایع دستی، میتواند در شناساندن کشور در محافل مختلف توریستی جهان نقش به سزایی ایفا کند. تجارت چمدانی صنایع دستی که خود بخشی از ظواهر اکوتوریسم است، در گرو اخذ مهر اصالت صنایع دستی یونسکو است و میتوان فرش ایرانی را به عنوان شاهد مثال عرضه کرد. همچنین ثبت ابنیه تاریخی گوناگون نیز، باعث جذب تورهای تاریخگرد متعدد به کشور خواهد شد. کمااینکه تخت جمشید، پاسارگاد، مجموعه نقش جهان، سازههای آبی شوشتر و محوطه تاریخی شوش و سایر آثار ثبت شده ایران در فهرست یونسکو بیشترین آمار جذب گردشگر را به خود تخصیص دادهاند. در این باره با حجتاله ایوبی (دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو) به گفتگو پرداختیم.
با توجه به تعدد آثار تاریخی مهم ثبت شده در فهرست میراث داخلی، به نظر شما چه فرآیندی باید برای جبران عقبماندگی ثبت جهانی آثار تاریخی ایران طراحی شود؟
این موضوع که آثار تاریخی ایران بسیار زیاد بوده به طور طبیعی درست است. روزگاری که کشورها سهمیه نداشتند، روزگار خیلی خوبی برای این موضوع بود که ما آثار ایران را هرچه سریعتر ثبت کنیم ولی اکنون محدودیتی وجود دارد و بیشتر از سالی یک اثر نمیتوان آثار ایران را ثبت جهانی کرد.
بنابراین ما هرچقدر هم تلاش کنیم، نمیتوانیم به سهم و حق ایران برسیم. اگرچه تلاشهای بسیار خوبی شده و ثبتهای ایران، ثبتهای بسیار خوبی هستند. یعنی باید بگویم که ما خیلی عقبمانده و عقبافتاده هم نیستیم ولی خب ما کشوری هستیم که میراث فراوانی دارد. به شخصه فکر میکنم یکی از راههایی که اکنون در پیش گرفته شده که در حال انجام آن هم هستیم، ثبت مشترک است. چراکه برای آیینها و حتی بناهایی که امکان ثبت مشترک آنها وجود دارد، مشکلی وجود نداشته و سهمیهای نداریم. به عنوان مثال در حال حاضر به دنبال ثبت مشترک یلدا و موارد از این دست هستیم. بنابراین تیم ما در فرانسه، ایران و سازمان میراث فرهنگی در حال تلاش هستند تا انشاالله سهممان به اندازه داشتههایمان باشد.
امسال قرار است، کدام اثر به یونسکو معرفی شود؟
از قبل اثری معرفی شد که نتیجه نگرفتند. اکنون نیز چند اثر در دستور کار قرار دارند که یکی از آنها یلدا و ساز رباب و موارد دیگری بوده که پرونده آنها در حال آماده شدن است.
بیش از ۳۰۰۰ مورد صنایع دستی ثبت شده ایرانی وجود دارد که تعداد انگشتشماری از آنها مهر اصالت یونسکو دارد. این در حالیست که ثبت این آثار ارزش افزوده اقتصادی فراوانی عاید کشور میکند. برای تسریع ثبت صنایع دستی به نام ایران چه برنامهای دارید؟
به هر حال اکنون یک گروه ثبت مشترک در کمیسیون ملی یونسکو درست شده که خیلی میتواند به این موضوع کمک کند تا چیزهایی را که میتوان با دیگران ثبت کرد را انجام دهیم. دو شهر خلاق داریم که امسال پروندههای دیگری را برای آنها مطرح خواهیم کرد. همچنین امسال دو تن از شخصیتهای فرهیخته خود را برای اینکه در ثبت بزرگداشتهای یونسکو قرار بگیرند، معرفی کردیم، که اگر بشود در زمان مقرر درباره آنها اطلاع رسانی خواهیم کرد. در نهایت باید بگویم که همه در حال تلاش هستند تا اتفاقات خوبی را شاهد باشیم.
چه تمهیدی برای جلوگیری از ثبت مفاخر ایرانی توسط همسایگان اندیشیدهاید و هچنین برای تسریع در ثبت این مفاخر به نام ایران در یونسکو چه اقداماتی لازم است؟
این موضوع از جمله بحثهایی است که اکنون واقعا جای آن نیست. خیلی اوقات کشورهای مختلف میآیند و یک اثری را که در کشور آنهاست ثبت میکنند و سپس در اینجا فضایی درست میشود و میگویند که بردند و خوردند. ولی به واقع این طور نیست. ما افتخار میکنیم که همه به مشاهیر ما افتخار میکنند. اما در عین حال خیلی هم هوشیاریم و مراقبت میکنیم که تحریف تاریخی صورت نگیرد ولی همکاری صورت گیرد. ما در تلاشیم تا میراث مشترک وسیلهای باشد برای اتفاق و اتحاد نه برای اختلاف ولی عدهای در حال دامن زدن به این موضوعات هستند.
در حال حاضر نظامی به نام کشور دیگری ثبت شده است، در حالی که همه شعرهای ایشان به زبان فارسی است؟
نه به نام نیست. این موضوعات را باید بررسی کرد که آیا واقعا به نام هست یا خیر. گاهی وقتی اخبار برخی از رسانهها که اینگونه اخبار را منتشر کردهاند را مرور میکنیم، میبینیم که درست نیست. اینکه اینگونه آثار به نام کشور دیگری ثبت شود را اجازه نمیدهند. در نهایت باید بگویم که به هر حال میراث مشترک معمولا مشترک ثبت میشود.