مراسم بزرگداشت «بیژن سمندر» برگزار شد

به گزارش ایلنا، مراسم بزرگداشت بیژن سمندر با عنوان «کوچ شاعر شعر شهر» شامگاه سه‌شنبه (۹ بهمن‌ماه) با حضور شاعران، ادیبان و فرهنگوران شیراز در تالار حافظ برگزار شد.

صابر سهرابی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس با بیان این‌که سمندر سال‌ها با سرایش شعرها و آثارش محدوده جغرافیایی شیراز و فارس را در نوردید، گفت: بیژن سمندر با سرودن شعر به گویش شیراز باعث معرفی این شهر در سراسر دنیا شد.

او با اشاره به این‌که بیژن سمندر عمر خود را در راه اعتلای فرهنگ و هنر گذراند و هویت فرهنگ و شعر محلی شیراز بود، اظهار کرد: برگزاری مراسم یادبود برای او توسط هنرمندان شیراز ستودنی است و پس از اعلام خبر فوت سمندر نه تنها هنرمندان دیار فارس بلکه تمام هنرمندان از سراسر جهان به صورت مکتوب و یا در فضای مجازی پیام تسلیت خود را ارسال کردند.

کوروش کمالی سروستانی، رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس نیز در این آیین با اشاره به این‌که بیژن سمندر تنها شاعر نبود و به هنرهای دیگری مانند موسیقی، خوشنویسی و غیره نیز آراسته بود، خاطرنشان کرد: این شاعر، ترانه‌سرا و موسیقیدان ارزشمند با لحن خوش و طبعی دلکش موجب ماندگاری و زنده نگاه داشتن گویش شیرازی و ثبت باورهای کهن مردم این شهر شد.

او با تاکید بر این‌که بیشتر خاطرات شیرین مردم با ترانه‌های ماندگار سمندر پیوند خورده است، بیان کرد: او در دوران غربت هم شعرهایی سروده بود که نشان از پیوند عمیقش با شیراز دارد.

رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با اشاره به نگرش متفاوت سمندر در اندیشه او که در بستر کلمات هویت می‌یابد، اظهار کرد: اندیشه متفاوت شاعری می‌سازد که هرچند دور و دیر اما نامش به گستره جهان بلندآوازه و تفکر اصیل او نسبت به ماهیت سرزمینش عیان می‌شود.

کمالی سروستانی راز جاودانگی بیژن سمندر را تسلط او به ساختار ادبیات دانست و گفت: آثار این شاعر بزرگ همچنان بر قله‌های ادبیات فولکلور این سرزمین می‌درخشد چراکه او شاعر ترانه‌هایی است که در خاطره جمعی ایرانیان ماندگار شده و نقشی بی‌بدیل در احیای واژگان فراموش‌شده شیراز داشته است.

او با بیان این‌که شاهچراغ (ع) آقایش، سیدعلا الدین حسین (ع) شاهمردش و سعدی و حافظ استادانش بودند، بیان کرد: بیژن سمندر دلبسته فرهنگ مذهبی، ادبی، مردمی و عامیانه شیراز بود؛ او با فرهنگ شیراز پیوندی ناگسستنی دارد.

رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با تاکید بر این‌که سمندر شاعری است که از شیراز برای سرودن شعرهایش الهام و هویت گرفت و امروز بخشی از هویت و فرهنگ شیراز است، گفت: همت او در حفظ میراث ماندگار شیراز و فرهنگ عامه مردم این دیار با باور به بقای زبان و لهجه در قالب شعر و ترانه خدمتی بزرگ به فرهنگ شیراز است و همواره در خاطره مردم این شهر ماندگار است.

همچنین ابوالقاسم فقیری، نویسنده و پژوهشگر فرهنگ عامه فارس با بیان این‌که شیراز را باید در مجموعه شعرهای فاخر سمندر جست‌وجو کرد، گفت: مردم شیراز هنوز آب، گل، سبزه، باغ و محبت را می‌فهمند و حق‌شناس‌اند و محبت را با محبت پاسخ می‌دهند، از همین رو سمندر و شعر شیرینش را هرگز فراموش نمی‌کنند.

او با اشاره به این‌که شیرازی‌های دوست کتاب بیژن سمندر را به خوبی می‌شناسند، افزود: بیژن سمندر شعر شیرازی را به کمال می‌شناخت و خاطرخواه مردم شیراز بود.

این پژوهشگر فرهنگ عامه فارس با تاکید بر این‌که فرهنگ برای شیرازی‌ها عزیز و ارزشمند است، خاطرنشان کرد: ما با این فرهنگ بالیده و بزرگ شده‌ایم و اگر آن را از ما بگیرند، در گستره زندگی نابود خواهیم شد.

در این مراسم ناصر امامی، مدیر کانون ادب و هنر فارس به خوانش شعری در رثای مرحوم سمندر پرداخت و حسن صفری موسیقیدان شیرازی، بردیده، حسین میری و حامد فقیهی خوانندگان دیار فارس شعرهایی به این شاعر فقید تقدیم کردند.

همچنین پیام صوتی علیرضا عصار، خواننده شیرازی به مناسبت درگذشت بیژن سمندر پخش شد و سمن سمندر، دختر برادر بیژن سمندر پیامی از سوی خانواده آن مرحوم خواند.

سمندر در سال ۱۳۱۶ خورشیدی در شهر شیراز از مادر و پدر شیرازی به‌دنیا آمد. پدر او دکتر داروساز بود. اولین مشوق بیژن در راه هنر، پدرش بود که او را از خردسالی با خرید سه‌تار به راه هنر راهنمایی کرد.

او بنیان‌گذار سرودن شعر به گویش شیرازی بود و از کتاب‌هایش با گویش شیرازی می‌توان از مجموعه شعر و تفسیر با عنوان‌های شعر شیراز و شعر شهر نام برد، که هر دو اثری تحقیقی و کاوشگرانه در فرهنگ عامیانه مردم شیراز است. به قول خود او، بهتر است اکنون درباره خود تحقیق کنیم و اثر به جا بگذاریم تا بعدها خارجی‌ها درباره ما تحقیق کنند.

از آثار تحقیقی سمندر در زمینه ادبیات فارسی و شعر می‌توان به مجموعه شعر پَرَندوش، شعر شیراز (مجموعه شعر و تفسیر به لهجه شیرازی، تحقیق و پژوهش در فرهنگ مردم شیراز، شعر شهر، میکس شعر (مجموعه شعر فارسی و انگلیسی)، شعرک‌های ژاپنی و ترانک اشاره کرد.

سمندر پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ از ایران به آمریکا مهاجرت کرد و در آن کشور شیوۀ جدیدی در شعر ایرانی بنیاد نهاد و مبیّن آن کتاب میکس شعر است که هر بیت از یک مصرع پارسی و یک مصرع انگلیسی تشکیل شده است.

بیژن سمندر ۱۷ دی‌ماه ۱۳۹۷ درگذشت.